Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Aktualność dziedzictwa Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: ODKSW-ADKSW
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Aktualność dziedzictwa Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Jednostka: Ośrodek Dokumentacji i Studiów nad Osobą i Nauczaniem Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

?

Skrócony opis:

Wykład ma charakter historyczny, biograficzny, omawiam na nim życie Stefana Wyszyńskiego (1901-1981), pochodzącego z północnego Mazowsza, księdza diecezji włocławskiej (1924), biskupa lubelskiego (1946-1948), arcybiskupa gnieźnieńskiego i warszawskiego oraz prymasa Polski (1948-1981), kardynała (1952).

Pełny opis:

W czasie wykładu omawiam krótko dzieciństwo Wyszyńskiego (Zuzela-Andrzejewo-Warszawa-Łomża, 1901-1917), młodość we Włocławku (1917-1925), studia w Lublinie (1925-1930), pracę duszpasterską, społeczną i naukową we Włocławku i na Kujawach (1930-1939), życie w ukryciu i konspiracji podczas okupacji niemieckiej (Włocławek-Wrociszew-okolice Warszawy-Kozłówka-Zakopane-Żułów-Laski, 1939-1945), pracę we Włocławku po wojnie (1945-1946) i okres biskupstwa w Lublinie (1946-1948). Prawie cały wykład jest poświęcony drugiej połowie życia Wyszyńskiego (1948-1981), kiedy był arcybiskupem warszawskim i prymasem Polski. Omawiam na nim działalność Wyszyńskiego jako głowy Kościoła katolickiego w Polsce oraz polityka na tle powojennej historii Polski. Szczególnie podkreślam te jego cechy, które są pomijane. Staram się pokazać go jako żywego, czującego człowieka, który przeżywa normalne, ludzkie słabości, konflikty i trudności, nie jest "świętym z obrazka", ani "pomnikiem z brązu". Podstawą wykładu jest biografia Wyszyńskiego napisana przez p. Ewę Czaczkowską.

Główne zagadnienia, które będą się przewijać przez cały wykład:

- osoba Wyszyńskiego

- działalność i poglądy społeczne

- wielkie akcje duszpasterskie (śluby jasnogórskie , wielka nowenna, peregrynacja obrazu Matki Bożej Częstochowskiej, tysiąclecie chrztu Polski)

- polska pobożność, "ludowa" i "inteligencka"

- sprawy duszpasterskie

- zarządzanie Kościołem katolickim w Polsce

- relacje z biskupami i duchownymi

- sprawy diecezji na ziemiach zachodnich i północnych oraz diecezji wschodnich

- relacje między Kościołem katolickim w Polsce a państwem komunistycznym

- relacje z Rzymem

- relacje polsko-niemieckie, polsko-żydowskie, polsko-rosyjskie (ukraińskie)

- komuniści wobec Wyszyńskiego (partia komunistyczna i pierwsi sekretarze partii, policja polityczna - Urząd/Służba Bezpieczeństwa)

Literatura:

LITERATURA PODSTAWOWA

1) Ewa K. Czaczkowska, "Kardynał Wyszyński. Biografia", Wyd. Znak, Kraków 2013, ss. 730, wyd. 2

Jest to chyba najlepsza z biografii Wyszyńskiego - ma charakter naukowy, jest dokładna, rzeczowa, a jednocześnie napisana ciekawie i przystępnie, "do czytania", a nie "do studiowania".

2) Bolesław Kumor, "Prymas Kościoła katolickiego w Polsce. Znaczenie i rola w dziejach Polski", „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” XVI (1983), s. 157–169, toż na stronie internetowej:

http://www.wtl.us.edu.pl/e107_plugins/wtl_ssht/index.php?numer=16&str=157-169

Wprowadzenie w temat, artykuł o historii urzędu prymasa od starożytności do Wyszyńskiego.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Przykłady książek dla osób chętnych, które interesuje tło i geneza ważnych wydarzeń w historii Kościoła katolickiego i Polski w XX w.

a) historia polityczna

1) dowolny atlas historii Polski lub świata obejmujący XX wiek, np. PPWK, PWN-u, Demartu

2) Witold Pronobis, "Polska i świat w XX wieku", Editions Spotkania, Warszawa 1996, wyd. 6, ss. 478 (dobre, popularne ujęcie dziejów Polski na tle historii świata w XX w., teksty źródłowe, mapki)

b) historia Kościoła powszechnego

3) Zygmunt Zieliński, „Papiestwo i papieże dwóch ostatnich wieków”, Wyd. Poznańskie, Poznań 2007, wyd. 4, s. 265–524 (część od początku XX w. do około 1980 roku, historia Kościoła katolickiego od końca XVIII w. przez pryzmat dziejów "Rzymu" - Stolicy Apostolskiej, syntetyczna, trudna, ale ciekawa)

4) José Orlandis, „Kościół katolicki w drugiej połowie XX wieku”, Polwen, Radom 2007, ss. 337 (łatwiejsza, więcej o wielkich problemach Kościoła w XX w. niż o faktach)

5) Andrea Riccardi, „Stulecie męczenników. Świadkowie wiary w XX wieku”, Klub dla Ciebie, Warszawa 2001, ss. 607 (ciekawa książka, dobrze się czyta, historia męczeństwa chrześcijan w XX wieku w podziale na systemy polityczne i religijne, kontynenty i kraje)

c) historia Kościoła katolickiego w Polsce w XX w.

6) Martyna Deszczyńska, "Naród bez państwa. Czas zaborów", Biały Kruk, Kraków 2012, s. 180-197 (t. 3 serii "Kościół na straży polskiej wolności", część od 1900 do 1918 roku, albumowa, dużo zdjęć, mało tekstu, łatwo się czyta)

7) Andrzej Nowak, "Czas walki z Bogiem", Biały Kruk, Kraków 2013, s. 5-160 (t. 4 serii jak wyżej, część o latach 1918-1981, książka jak wyżej)

8) Jerzy Kłoczowski, „Dzieje chrześcijaństwa polskiego”, t. II, Ed. du Dialogue, Paris 1991, s. 95–176 (część od początku XX w. do 1945 roku, książka ma dużo zdjęć, wykresów i map). Wyd. 2 uzup. (ale tylko tekst), Świat Książki, Warszawa 2007, s. 279-338

d) historia Kościoła katolickiego w Polsce powojennej

9) Zygmunt Zieliński, przy współudziale Sabiny Bober, „Kościół w Polsce 1944–2007”, Wyd. Poznańskie, Poznań 2009, wyd. 2, s. 5–230 (część do 1981 roku, dobre naukowe ujęcie, syntetyczne)

10) Jan Żaryn, "Kościół w PRL", IPN, Warszawa 2004, s. 5-136 (część do 1981 roku, dobre, popularne ujęcie, dużo zdjęć i tekstów źródłowych)

KSIĄŻKI BIOGRAFICZNE O WYSZYŃSKIM

Przykłady innych, niż biografia pióra Czaczkowskiej, książek o Wyszyńskim.

a) autobiograficzna

1) "Stefan Kardynał Wyszyński. Droga życia", red. Iwona Czarcińska i in., Warszawa 2001 (wybór wypowiedzi Wyszyńskiego ułożony w autobiografię, zdjęcia)

b) wspomnieniowe

2) Jan Góra, Jan Grzegorczyk, "Skrawek nieba albo o Ojcu i Królu", Poznań 2001

3) "Wspomnienia o Stefanie kardynale Wyszyńskim. Czas nigdy go nie oddali", red. Anna Rastawicka, Bronisław Piasecki, Kraków 2001

c) biografie

4) "Stefan Kardynał Wyszyński. Biografia w fotografiach", Orchard Lake, Michigan 1969 (do lat sześćdziesiątych)

5) Andrzej Jasiński, "Kardynał Stefan Wyszyński. Świadek wiary, t. 1-7, Gniezno 1999-2004 (popularna, do 1966 roku)

6) Andrzej Micewski, Stefan Kardynał Wyszyński (1901-1981), Warszawa 2000, wyd. 2 (szczegółowa)

7) Peter Raina, "Kardynał Wyszyński", t. 1-20, Warszawa-Biała Podlaska 1993-2010 (bardzo szczegółowa, dużo dokumentów)

d) kalendarium życia

8) Marian P. Romaniuk, "Życie, twórczość i posługa Stefana Kardynała Wyszyńskiego Prymasa Tysiąclecia", t. 1-4, Warszawa 1994-2002

e) bibliografia

9) Marian P. Romaniuk, "Kardynał Stefan Wyszyński, Prymas Tysiąclecia. Przewodnik bibliograficzny 1921-2005", Radom 2006

Efekty kształcenia i opis ECTS:

NAUKOWE

Nauka czytania i rozumienia książek historycznych, a zwłaszcza biografii

Umiejętność kojarzenia ważnych wydarzeń z historii Kościoła z wydarzeniami z historii Polski

Znajomość życia Stefana Wyszyńskiego i związanych z nim ważnych wydarzeń z historii Kościoła katolickiego w XX wieku (uzyskanie wiedzy dotyczącej biografii oraz twórczości Wyszyńskiego; opanowanie umiejętności studyjnego analizowania jego tekstów oraz ich interpretacji kontekstowej wspomaganej literaturą przedmiotu; wykształcenie umiejętności referowania i problematyzowania literatury pomocniczej oraz uczestniczenia w dyskusji merytorycznej)

OSOBOWE

Umiejętność słuchania wykładowcy przez półtorej godziny

Odwaga zadawania pytań i udzielania odpowiedzi, bez względu na posiadaną wiedzę

Nauka skupienia, ciszy i kulturalnego zachowania

Metody i kryteria oceniania:

Zaliczenie na stopień.

Żeby zaliczyć trzeba dostać ponad 50% wymaganych punktów, czyli co najmniej 16 punktów na 30.

Punkty można dostać za:

- obecność na wykładzie: do 15 punktów (15 wykładów po 1 punkcie za każdą obecność),

- napisanie testu w sesji: też do 15 punktów (15 pytań testowych po 1 punkcie za każdą dobrą odpowiedź).

Po dodaniu punktów za obecności i test wyjdzie stopień:

bdb (5) - 30-28 punktów

db+ (4,5) - 27-25 punktów

db (4) - 24-22 punkty

dst+ (3,5) - 21-19 punktów

dst (3) - 18-16 punktów

ndst (2) - 15-0 punktów

Zasady szczegółowe zaliczenia testu w: Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2013/14" - Informacjach o zajęciach (wspólnych dla wszystkich grup) - Kryteria oceniania.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)