(in Polish) Od Edgara Allana Poego do Olgi Tokarczuk. O sztuce interpretacji dzieła literackiego

Przedmiotem konwersatorium jest sztuka interpretacji opowiadań - "małych arcydzieł", które na stałe wpisały się do historii literatury światowej.

Zajęcia służą wykształceniu umiejętności uważnej i wnikliwej lektury opowiadań, umiejętności dostrzeżenia w dziele literackim jego wartości artystycznych, a także dominanty znaczeniowej z uwzględnieniem współczesnych metod interpretacji.

Wymagania wstępne: wiedza oparta na dotychczasowym kształceniu w zakresie literaturoznawstwa (zakres: szkoła średnia).

Konwersatorium poświęcone jest sztuce interpretacji opowiadań - "małych arcydzieł" literatury światowej.

Zajęcia wprowadzają w przygodę lektury, zarówno uczestników z dyscypliny literaturoznawstwo jak również z innych dyscyplin naukowych, ponieważ sztuka czytania jest sztuką myślenia, jednocześnie przyjemność lektury może być źródłem przyjemności, jaką daje myślenie.

Dyskusje poświęcone analizie oraz interpretacji opowiadań pozwolą zastanowić się nad artyzmem dzieła sztuki, strategiami literackimi stosowanymi przez autorów oraz nad różnymi kontekstami, których przywołanie może być ważne dla zrozumienia sensu utworu.

Dzieło bowiem zawsze "mówi" w naszym, czyli ogólnoludzkim języku i do tego rodzaju doświadczeń się odnosi, m.in. z tego względu rozumiemy artystyczny wymiar znaczeń.

Konwersatorium pozwoli pokazać, w jaki sposób czytać, żeby nie pozbawić się przyjemności lektury, a tym samym uczynić ją świadomym, uporządkowanym procesem poszukiwania sensu.

Tematyka zajęć:

1-2 Wszechświat - inni nazywają Biblioteką.

Jorge Luis Borges "Biblioteka Babel"

Literatura uzupełniająca:

U. Eco, O Bibliotece

Library of Babel (koncepcja wirtualna)

R. Burton, Anatomia melancholii

U. Eco, Imię róży (dla chętnych)

Kontekst:

Wieża Babel (Księga Rodzaju)

3-4. Przestrzeń człowieka - przestrzeń w człowieku.

Świadome - nieświadome.

Olga Tokarczuk "Szafa"

Lektura uzupełniająca:

G. Bachelard, Poetyka przestrzeni: szuflada, kufry, szafy, "Pamiętnik Literacki" 1976, nr 1, s. 233-243 (w dostępie online).

O. Tokarczuk, Świat z odwrotnej strony, "Kontrapunkt". Magazyn Kulturalny Tygodnika Powszechnego nr 10 Kraków, 17 listopada 1996 (w dostępie online).

5-6. Na dnie ludzkiej duszy - na dnie przedmiotu.

Czy przedmiot ma osobowość?

Gustaw Herling-Grudziński "Srebrna Szkatułka"

Literatura uzupełniająca:

Ewa Szczeglacka-Pawłowska, „To, co ukryte w człowieku, i to, co ukryte w rzeczach”. Gustaw Herling-Grudziński „Srebrna szkatułka”, w: „Obraz mira, v slove âvlennyj…”. Sbornik v čest 70-letiâ Professora Eži Faryno, red. R. Bobryk, J. Urban, R. Mnich, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny, Siedlce 2011, s. 579-591.

Konteksty:

Powrót, reż Andriej Zwiagincew (2003)

7-8. O ciemnej stronie natury człowieka - o jasnej stronie natury człowieka.

Edgar Allan Poe "Czarny kot"

Literatura uzupełniająca:

G. Bachelard, Poetyka przestrzeni (fragmenty)

9-10. Niesamowitość a potęga umysłu

Edgar Allan Poe "Złoty żuk"

Literatura uzupełniająca:

W. Grajewski Jak czytać utwory fabularne, Warszawa 1980, s. 15-74;

11-12. Piękno jako doświadczenie

Karen Blixen "Uczta Babette"

Literatura uzupełniająca:

Z. Herbert, Martwa natura z wędzidłem.

Konteksty:

Uczta Babette, reż. Gabriel Axel (1987).

Zgodnie z 8 ramą PRK (Polska Rama Kwalifikacyjna)

Konwersatorium: 30 godzin

Samodzielna praca Doktoranta: 60 godz.

Składowe oceny semestralnej:

Przygotowanie i wykonanie dwóch prezentacji (na oceny) - pojedynczo lub w małych zespołach badawczych.

Tematy wystąpień (do wyboru) - zostaną przedstawione na pierwszych zajęciach.

Krótka wypowiedź pisemna (na wybrany temat) - również na ocenę.

Średnia ocen cząstkowych zostanie przyjęta jako ocena semestralna, jeśli został spełniony wymóg obecności na zajęciach (dopuszcza się dwie nieobecności). Aktywność na konwersatorium może mieć wpływ na podwyższenie oceny.