Przyjaźń i miłość społeczna w oparciu o wybrane autorytety

podstawowy

Wiedza:

S1A_W02; S1A_W04; S1A_W05; S1A_W09

Umiejętności:

S1A_U02; S1A_U03; S1A_U05; S1A_U07

Kompetencje społeczne:

S1A_K01; S1A_K03; S1A_K07

Przyjaźń i miłość są ze swej natury dialogiczne i alterocentryczne, tzn. nakierowane na inne osoby. Ponadto, cechujące je przejście od wymiaru osobistego do wymiaru społecznego, nadaje im charakteru prospołecznego. Społeczne powołanie człowieka odnajduje w przyjaźni – wraz z towarzyszącą jej bezinteresowną miłością – najszlachetniejszą wieź, dzięki której może się realizować. Dzięki przyjaźni człowiek wychodzi ze swej samotności i zaczyna komunikować się z innymi kochając i będąc kochanym. Czym w swej istocie jest przyjaźń społeczna i miłość społeczna? W odpowiedzi należy sięgnąć do klasyków myśli europejskiej, a w tym chrześcijańskiej w pierwszej kolejności: od św. Augustyna po aktualnego papieża Franciszka. W ostatecznym rachunku miłowanie innych nie wymaga od nas zrezygnowania z uczucia dla przyjaciela, ale wymaga jedynie, abyśmy przenieśli na nich uczciwość, uprzejmość, lojalność lub szczerość, z jakimi postępujemy wobec przyjaciół.

Treści merytoryczne:

1. Społeczna natura człowieka

2. Człowiek wobec społeczności

3. Przyjaźń i miłość społeczna – terminologia i ewolucja pojęć

4. Prekursorzy rozważań o przyjaźni w myśli europejskiej

5. Wpływ chrześcijaństwa

6. Epoka nowożytna i współczesna

7. Miłość społeczna u jej początków

8. Miłość naczelną zasadą życia społecznego

9. Miłość społeczna według kardynała Stefana Wyszyńskiego

10. Wpływ miłości braterskiej na naturę przyjaźni

11. Społeczne dobrodziejstwa przyjaźni i miłości

12. Współczesne zagrożenia

Literatura:

V. Albisetti, Być przyjacielem czy mieć przyjaciela? Sposób na poznanie siebie samego i innych, Kielce 1999.

I. Andrzejuk, Filozofia przyjaźni w "Komentarzu" Tomasza z Akwinu do "Etyki Nikomachejskiej" Arystotelesa, Warszawa 2007.

Boguni-Borowska M. (pod red.), Fundamenty dobrego społeczeństwa: Wartości, Kraków 2015.

A.M. Canopi, Ewangelia przyjaźni, tłum. O. Płaszczewska, Kraków 2001.

B. Dróżdż, Siedem podstawowych zasad etyczno-społecznych, Legnica 2015.

Franciszek, Encyklika Fratelli tutti. O braterstwie i przyjaźni społecznej, Kraków 2020.

G.B. Hume, Tajemnica miłości, tłum. K. Michałkiewicz, Wrocław 2003.

Z. Izdebski, A. Jaczewski, Kocha, lubi, szanuje: wychowanie do życia w rodzinie, Warszawa 1999.

S. Kaczmarek, Rozważania o życiu ludzkim, Warszawa 1977.

E.M. Korczak, Ciepło prawdziwej przyjaźni wśród równych, Kraków 2006.

S. Kowalczyk, Człowiek a społeczność. Zarys filozofii społecznej, Lublin 1994.

M. Nédoncelle, Wartość miłości i przyjaźni, tłum. K. Bukowki, Kraków 1993.

L. Niebrzydowski, E. Płaszczyński, Przyjaźń i otwartość w stosunkach międzyludzkich: studium psychologiczne, Warszawa 1989.

A. Poliseno, Krótki traktat o przyjaźni, tłum. L. Rodziewicz, Kraków 2003.

W. Surmiak, Opcja preferencyjna na rzecz ubogich wyrazem miłości społecznej: Studium teologicznomoralne w świetle nauczania Jana Pawła II, Katowice 2009.

A. Swoboda, Pojęcie przyjaźni w listach św. Paulina z Noli i św. Sydoniusza Apolinarego: studium porównawcze, Poznań 1995.

Wiedza:

EK 1 - student ma podstawową wiedzę o człowieku, w szczególności jako podmiocie konstytuującym struktury społeczne i zasady ich funkcjonowania, a także działającym w tych strukturach

EK 2 - student zna rodzaje więzi społecznych i rządzące nimi prawidłowości

EK 3 - student ma podstawową wiedzę na temat przyjaźni i miłości społecznej

Umiejętności:

EK 4 – student posiada umiejętność rozumienia i analizowania zjawisk społecznych

EK 5 - student potrafi analizować procesy społeczne w kontekście miejsca i roli jednostki w strukturze społecznej

EK 6 - student potrafi w sposób precyzyjny i spójny wypowiadać się w mowie i na piśmie na tematy dotyczące przyjaźni i miłości społecznej, z wykorzystaniem różnych ujęć

Kompetencje:

EK 7 - student potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania

EK 8 – student wykazuje inicjatywę i samodzielność w działaniach zawodowych potrafiąc jednocześnie odpowiednio określać priorytety służące realizacji określonego zadania

EK 9 - student rozumie potrzebę ustawicznego doskonalenia swoich umiejętności społecznych oraz potrafi samodzielnie wykorzystywać w tym celu dostępne mu źródła historyczne, teologiczne i kulturowe związane z przyjaźnią i miłością społeczną

ECTS [1 ECTS = 30 godz.]:

udział w wykładzie: 30 godz.

własna lektura literatury: 30 godz. [wszystkich obowiązuje rozdz. III: Myśleć i tworzyć świat otwarty oraz rozdz. VI: Dialog i przyjaźń społeczna Encykliki Fratelli Tutti papieża Franciszka]

przygotowanie do zaliczenia: 30 godz.

suma godzin: 90 [3 ECTS]

Metody realizacji i weryfikacji:

Efekty wiedzy:

Realizacja: metody dydaktyczne – wykład informacyjny, prezentacja multimedialna, indywidualna lektura literatury przedmiotu

Weryfikacja: zaliczenie, przygotowanie do kolejnych zajęć oraz aktywny udział w zajęciach

Efekty umiejętności:

Realizacja: metody dydaktyczne – wykład konwersatoryjny

Weryfikacja - zaliczenie, obserwacja aktywności studentów

Efekty kompetencji społecznych:

Realizacja: metody dydaktyczne – dyskusja

Weryfikacja – obserwacja pracy i aktywności studentów podczas zajęć, bieżąca informacja zwrotna.

Dopuszczalne są dwie nieobecności bez konieczności usprawiedliwienia. Wykład kończy się obowiązkowym zaliczeniem ustnym* w ramach ostatnich zajęć [*w sytuacjach nadzwyczajnych (np. pandemia) – forma pisemna].