(in Polish) Wybrane aspekty społecznego zaangażowania Kościoła w Polsce

Przedmiot ma za zadanie zapoznanie studentów z poglądami i działaniami Kościoła katolickiego w wybranych aspektach życia społecznego w Polsce. Na fundamencie katolickiej nauki społecznej, jest próbą przekazania studentowi umiejętności, wiedzy oraz próby oceny moralnej działalności społeczno-gospodarczo-kulturowo-politycznej katolików.

Na bazie Katolickiej Nauki Społecznej (rozumianej jako istotnej części teologii moralnej), nauczania biskupów polskich i działalności różnych Kościołów lokalnych, zgromadzeń zakonnych i podmiotów kościelnych w Polsce oraz socjologicznej obserwacji i doświadczeń społeczeństwa polskiego, przedstawione zostaną następujące, wybrane zagadnienia:

1. Rozumienie Kościoła i jego misji.

2. Podstawowe wiadomości o społecznej nauce Kościoła.

3. Wybrane kwestie związane z godnością osoby ludzkiej (np. prawem do życia, ochroną dzieci i młodzieży, godnością i misją kobiety, wspieraniem seniorów).

4. Kwestie związane z instytucją rodziny.

5. Chrześcijańska troska o Ojczyznę i patriotyzm. Zaangażowanie chrześcijanina w politykę (np. udział w wyborach).

6. Wybrane kwestie związane z ludzką pracą (np. duchowość pracy, praca w niedzielę itp.).

7. Wskazania Kościoła w Polsce dotyczące turystyki, głównie pielgrzymkowo - religijnej.

8. Kwestie związane z migrantami.

9. Działalność charytatywna Kościoła (wewnątrzkościelna i w ramach współpracy z państwem np. kwestie związane z działalnością organizacji pozarządowych).

10. Wybrane kwestie związane z tworzeniem i troską o kulturę narodową.

11. Chrześcijański charakter obchodów świąt (na przykładzie Bożego Narodzenia).

12. Troska o ochronę środowiska naturalnego (wybrane kwestie ekologiczne).

13. Kwestie związane z trzeźwością w społeczeństwie polskim.

14. Sekularyzacja młodych Polaków.

I. Nauczanie Kościoła:

1. Jan Paweł II, Encyklika Laborem exercens o pracy ludzkiej z okazji 90. rocznicy Rerum novarum (14 września 1981).

2. Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Familiaris consortio o zadaniach rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym (22 listopada 1981).

3. Jan Paweł II, Encyklika Sollicitudo rei socialis z okazji 20. rocznicy Populorum progressio (30 grudnia 1987).

4. Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Christifideles laici o powołaniu i misji świeckich w Kościele i świecie 20 lat po Soborze Watykańskim II (30 grudnia 1988).

5. Jan Paweł II, Encyklika Centesimus annus w 100. rocznicę Rerum novarum (1 maja 1991).

6. Jan Paweł II, Katechizm Kościoła Katolickiego (11 października 1992).

7. Jan Paweł II, Encyklika Evangelium vitae o wartości i nienaruszalności życia ludzkiego (25 marca 1995).

8. Franciszek, Adhortacja apostolska Evangelii gaudium o głoszeniu Ewangelii we współczesnym świecie (24 listopada 2013).

9. Franciszek, Encyklika Laudato si’ o trosce o wspólny dom (18 czerwca 2015).

10. Franciszek, Encyklika Fratelli tutti o braterstwie i przyjaźni społecznej (3 października 2020).

II. Nauczanie Kościoła w Polsce:

1. Rada ds. Społecznych Konferencji Episkopatu Polski (dalej KEP), Vademecum wyborcze katolika, 21.09.2023.

2. Zespół Ekspertów KEP ds. Bioetycznych, Stanowisko w sprawie dopuszczalności aborcji w oparciu o przesłankę zdrowia psychicznego, 4.09.2023.

3. Zespół Ekspertów KEP ds. Bioetycznych, Ochrona Genomu a bezpieczeństwo narodowe Polski i Polaków, 10.10.2022.

4. Przewodniczący Zespołu Ekspertów KEP ds. Bioetycznych, Stanowisko w sprawie korzystania ze szczepionek przeciwko Covid-19 firm AstraZeneca i Johnson&Johnson, 14.04.2021.

5. Zespół Ekspertów KEP ds. Bioetycznych, Stanowisko dotyczące szczepionek, 23.12.2020.

6. Zespół Ekspertów KEP ds. Bioetycznych, Stanowisko dotyczące tworzenia hybryd ludzko-zwierzęcych, 28.10.2019.

7. Rada KEP ds. Migracji, Turystyki i Pielgrzymek, Wskazania dla duszpasterstwa turystów, 13.06.2019.

8. Rada ds. społecznych KEP, Chrześcijański kształt patriotyzmu, 27.04.2017.

9. Zespół Ekspertów KEP ds. Bioetycznych, Stanowisko ws. "Genom człowieka- dziedzictwo i zobowiązanie", 4.03.2016.

- inne dokumenty i wystąpienia biskupów polskich.

III. Literatura podstawowa:

1. Fel S., Katolicka nauka społeczna, Lublin 2022.

2. Papieska Rada Iustitia et Pax, Kompendium społecznego nauczania Kościoła, 29 czerwca 2004 (Kielce 2005).

3. Majka J. Katolicka nauka społeczna, Warszawa 1988.

4. Strzeszewski Cz., Katolicka nauka społeczna, Lublin 1994.

5. Mazurkiewicz P., Katolicka nauka społeczna – aktualne wyzwania, W: Społeczeństwo. R. 28, nr 4 (2018), s. 22-32.

1. W zakresie wiedzy:

student ma ogólną wiedzę w zakresie społecznego nauczania Kościoła, rozumie istotę i wybrane aspekty społecznego zaangażowania Kościoła w Polsce, orientuje się w sposobie oceny etycznej tych działań.

2. W zakresie umiejętności:

student potrafi interpretować i wyjaśniać wybrane fenomeny społeczne, potrafi rozstrzygać dylematy doktrynalne i etyczne w obrębie życia indywidualnego i społecznego, rozeznaje ważne wyzwania i zagrożenia społeczne, polityczne, ekonomiczne i kulturowe.

3. W zakresie kompetencji społecznych:

student podejmuje działania w środowisku społecznym, jest aktywnym uczestnikiem życia społecznego, potrafi krytycznie śledzić publiczną debatę medialną, potrafi działać zespołowo, potrafi w dyskusji społecznej przedstawić stanowisko Kościoła w wybranych kwestiach społecznych.

W zakresie wiedzy:

- na dst – student zna w zakresie przynajmniej 50% wiedzę i tematykę prezentowaną i poruszaną w ramach wykładów, zna podstawowe dokumenty Kościoła dotyczące wybranych - omawianych w ramach zajęć wybranych aspektów społecznego zaangażowania Kościoła w Polsce (np. o godności i prawach człowieka, o strukturach i instytucjach społecznych, w tym religijnych oraz podstawowych zasadach i wartościach KNS itp.).

- na db - student zna w zakresie przynajmniej 75% wiedzę i tematykę prezentowaną i poruszaną w ramach wykładów, zna podstawowe dokumenty Kościoła dotyczące wybranych - omawianych w ramach zajęć wybranych aspektów społecznego zaangażowania Kościoła w Polsce (np. o godności i prawach człowieka, o strukturach i instytucjach społecznych, w tym religijnych oraz podstawowych zasadach i wartościach KNS itp.).

- na bdb - student zna w zakresie przynajmniej 50% wiedzę i tematykę prezentowaną i poruszaną w ramach wykładów, zna podstawowe dokumenty Kościoła dotyczące wybranych - omawianych w ramach zajęć wybranych aspektów społecznego zaangażowania Kościoła w Polsce (np. o godności i prawach człowieka, o strukturach i instytucjach społecznych, w tym religijnych oraz podstawowych zasadach i wartościach KNS itp.).

W zakresie umiejętności:

- na dst – student potrafi dokonywać podstawowej analizy i oceny zjawisk społecznych oraz odnaleźć i czytać teksty z zakresu KNS i śledzić oraz oceniać działania społeczne Kościoła w Polsce.

na db – student w stopniu pogłębionym potrafi dokonywać podstawowej analizy i oceny zjawisk społecznych oraz odnaleźć i czytać teksty z zakresu KNS i śledzić oraz oceniać działania społeczne Kościoła w Polsce.

na bdb – student z łatwością potrafi dokonywać podstawowej analizy i oceny zjawisk społecznych oraz odnaleźć i czytać teksty z zakresu KNS i śledzić oraz oceniać działania społeczne Kościoła w Polsce.

Dodatkowo na ocenę końcową składają się:

1. Aktywne uczestnictwo w zajęciach.

2. Zaliczenie ustne na ocenę na ostatnim spotkaniu:

a. Prezentacja wybranej, uzgodnionej z wykładowcą lektury.

b. Rozmowa dotycząca tematyki zajęć.

Kryteria oceniania w skrócie:

a. znajomość podstaw problematyki i 55 % obecności na zajęciach - dst;

b. znajomość pełna wraz ze zrozumieniem problematyki i 80% obecności na zajęciach - db;

c. pełna, pogłębiona znajomość problematyki wraz z jej zaawansowanym rozumieniem i 100% obecności na zajęciach (nie licząc nieobecności usprawiedliwionych) - bdb.

-