KO: Sumienie problematyka filozoficzna
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WF-FI-1123-KOMEL20 |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.1
|
Nazwa przedmiotu: | KO: Sumienie problematyka filozoficzna |
Jednostka: | Instytut Filozofii |
Grupy: |
Grupa przedmiotów ogólnouczelnianych - obszar nauk humanistycznych i społecznych (studia I st. i JM) |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Poziom przedmiotu: | podstawowy |
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się: | PRK_P6S_WG PRK_P6S_WK |
Skrócony opis: |
We współczesnej dyskusji etycznej sumienie nie zajmuje pozycji centralnej, zostało odsunięte przez koncentrację sporu na podstawach etyki normatywnej. Pojęcie to pojawia się jednak w podręcznikach etyki ogólnej, gdzie jest różnorodnie definiowane. Obecnie zjawiskiem sumienia zajmują się także neurologia, psychologia i nauki pedagogiczne. Celem wykładu jest filozoficzna analiza zjawiska sumienia, przede wszystkim w świetle obiektywistycznej, racjonalistycznej interpretacji św. Tomasza z Akwinu i współczesnej myśli personalistycznej. |
Pełny opis: |
Jak się wydaje powszechne wśród ludzi jest doświadczenie instancji nakazującej czy oceniającej pod kątem moralnym ich postępowanie. Może być przeżywana jako głos z zewnątrz lub działanie własnych władz poznawczych albo wolitywnych, może wzbudzać stały niepokój albo dać się stłumić. Historia myśli ludzkiej zna szereg interpretacji tego doświadczenia. Współczesne badania neurologii i neuropsychologii wskazują na jego biologiczne (anatomiczne, fizjologiczne, biochemiczne) podstawy, psychologia bada je jako przejaw funkcjonowania ludzkiej psychiki. Filozofia dostrzega również to zjawisko. Jest ono przedmiotem zainteresowania od czasów Sokratesa i bywa interpretowane z jednej strony jako głos wewnętrzny lub przychodzący z zewnątrz, z drugiej zaś jako oddziaływanie na ludzkie poznanie, na wolę lub sferę uczuć. Centralną częścią wykładu jest przedstawienie intelektualistycznej wykładni sumienia opartej na myśli św. Tomasza i jego współczesnych kontynuatorów. |
Literatura: |
P. Aszyk, Konflikty moralne a etyka, Kraków 1998 S. Gałecki, Spór o sumienie, Kraków 2012 Racjonalność w etyce. Normatywna moc prawdy, red. K. Krajewski, Lublin 2007 Racjonalność w etyce. Sumienie: prawość i twórczość, red. K. Krajewski, Lublin 2009 P. Ślęczka, Przegłosowane sumienie. Analiza logiczno-etyczna „praw niedoskonałych”, Lublin 2008 Św. Tomasz z Akwinu, Dysputy problemowe. O synderezie. O sumieniu, red. A. Maryniarczyk, Lublin 2010 |
Efekty kształcenia i opis ECTS: |
Student rozpoznaje zjawiska psychologiczne towarzyszące działaniu sumienia i procesy będące ich podłożem. Student rozróżnia modele interpretacji sumienia sformułowane w historii filozofii, odnoszące się do intelektu, woli i uczuć człowieka. Student zna Tomaszową koncepcję sumienia jako aktu intelektu wraz z jej współczesnym personalistycznym rozwinięciem. Student rozumie istotę obecnych kontrowersji wokół rozumienia sumienia jako autonomicznego, subiektywnego i twórczego prawodawcy. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.