Historia filozofii 2

Historia filozofii 1 WF-PS-HF1

podstawowy

K_W08; K_W14; K_U03; K_U04; K_U07; K_K02; K_K10

Poziom przedmiotu: podstawowy

Cele przedmiotu: Problematyka wykładu związana jest z przedstawieniem głównych myślicieli, nurtów, szkół, kierunków filozoficznych na przestrzeni od nowożytności do współczesności. Przedstawienie dokonywać się będzie przez akcentowanie głównych problemów filozoficznych (ich punktów wyjścia i konsekwencji) ważnych w danym okresie filozofii i jednocześnie niezmiennych dla całego jej rozwoju.

Wymagania wstępne: brak

1-2. Wprowadzenie do historii filozofii nowożytnej (chronologia, główne kierunki, podstawowe opracowania).

3-4. Filozoficzne uwarunkowania rozwoju nauk przyrodniczych (F. Bacon, G. Galilei, I. Newton).

5-6. System filozoficzny R. Descartesa i jego kluczowa rola w filozofii nowożytnej (działalność naukowa R. Descartesa, nowa koncepcja sceptycyzmu i nowy punkt wyjścia w filozofii, zasadnicza metoda naukowa, dualistyczna koncepcja duszy i ciała człowieka, idea Boga).

7-8. Bezpośrednie nawiązania do filozofii R. Descartesa: materializm mechanistyczny (T. Hobbes), fideizm (B. Pascal i szkoła z Port Royal), panteizm (B. Spinoza), okazjonalizm (N. Malebranche), racjonalizm (G. Leibniz).

9-10. Empiryzm J. Locke'a i początki oświecenia w filozofii.

11-12. Idealizm subiektywny G. Berkeley'a i agnostycyzm D. Hume’a jako podsumowanie dorobku filozofii oświecenia angielskiego; platonizm (A. Cooper); utylitaryzm (A. Smith); szkoła szkocka (T. Reid).

13-14. Filozofia oświecenia francuskiego (F. Arouet, J. Rousseau, D. Diderot i encyklopedyści).

15-16. Filozofia oświecenia niemieckiego (Ch. Wolff). System I. Kanta jako rekapitulacja nurtu kartezjańskiego w filozofii.

17-18. Klasyczna idealistyczna filozofia niemiecka G. Hegla, J. Fichtego i F. Schellinga; J. Herbart; heglizm; neokantyzm.

19-20. Pozytywizm (A. Comte), utylitaryzm (J. Mill) i ewolucjonizm (H. Spencer), empiriokrytycyzm i początki pragmatyzmu (Ch. Peirce, W. James, J. Dewey).

21-22. Filozofia życia (F. Nietzsche, H. Bergson) oraz egzystencjalizm (J.-P. Sartre)

23-24. Odmiany i nurty współczesnej fenomenologii (E. Husserl, A. Pfänder, M. Scheler, N. Hartmann, M. Merleau-Ponty, R. Ingarden)

25-26. Filozofia analityczna i filozofia języka (G. Moore, B. Russell, L. Wittgenstein, W.V. Quine, A. Chomsky)

27-28. Postmodernizm (J. Derrida, J. Lyotard, J. Habermas, R. Rorty, G. Vattimo, F. Fukuyama).

29-30. Tomizm (D. Mercier, K. Rahner, E. Gilson, J. Maritain, M. Krąpiec, M. Gogacz).

Źródłowa (obowiązkowa):

1. Kartezjusz, Medytacje o pierwszej filozofii (V i VI), tłum. M. i K. Ajdukiewiczowie, Kęty 2001, s. 82-102.

2. Kant I., Prolegomena do wszelkiej przyszłej metafizyki (cz. 1. „Uwaga wstępna o specyfice wszelkiego poznania metafizycznego), tłum. A. Banaszkiewicz, Kraków 2005, s. 7-33.

3. Bergson H., Materia i pamięć. Esej o stosunku ciała do ducha (Streszczenie i zakończenie), tłum. R.J. Weksler-Waszkinel, Kraków 2006, s. 177-195.

4. Ingarden R., Książeczka o człowieku, Kraków 1987.

Pomocnicza:

1. Copleston F., Historia filozofii, t. 4-9, Kraków 1989-1995.

2. Coreth E., Schöndorf H., Filozofia XVII i XVIII wieku, Kęty 2005.

3. Coreth E., Ehlen P., Schmidt J., Filozofia XIX wieku, Kęty 2005.

4. Coreth E., Ehlen P., Haeffner G., Ricken F., Filozofia XX wieku, Kęty 2004.

5. Gilson E., Langan T., Maurer A.A., Historia filozofii współczesnej, Warszawa 1977.

6. Gut A., Gottlob Frege i problemy filozofii współczesnej, Lublin 2005.

7. Krokos J., Fenomenologia Edmunda Husserla, Aleksandra Pfaendera, Maxa Schelera, Warszawa 1992.

8. Migasiński J., Filozofia nowożytna. Postacie, idee, problemy, Warszawa 2011.

9. Miś A., Filozofia współczesna. Główne nurty, Warszawa 2006.

10. Nowaczyk A., Filozofia analityczna, Warszawa 2008.

11. Skarga B. (red.), Przewodnik po literaturze filozoficznej XX wieku, Warszawa 1994-1997.

WIEDZA: student posiada wiedzę na temat nurtów i postaci filozofii nowożytnej i współczesnej; student potrafi sformułować źródła oraz konsekwencje problematyki filozoficznej w nowożytności i współczesności; student zna podstawową terminologię filozoficzną ukształtowaną w tym okresie historii filozofii

UMIEJĘTNOŚCI: student analizuje argumenty filozoficzne, identyfikuje ich kluczowe tezy i założenia posługując się tekstami filozofii nowożytnej i współczesnej; student potrafi słuchać ze zrozumieniem i porządkować usłyszane twierdzenia filozoficzne szukając w filozofii nowożytnej i współczesnej ich źródeł

KOMPETENCJE: student jest zorientowany na szukanie w filozofii nowożytnej i współczesnej podstaw do formułowania wypowiedzi na każdy temat; student dąży do rozwiązywania konkretnych zadań i problemów życiowych w odniesieniu do filozofii nowożytnej i współczesnej

ECTS:

Udział w wykładzie – 30 godzin

Lektura tekstów – 30 godzin

Przygotowanie do egzaminu – 15 godzin

SUMA GODZIN 75 [75 : 30 (25) = 3]

LICZBA ECTS = 3

WIEDZA:

- na ocenę 2 (ndst): student nie zna nurtów i postaci filozofii nowożytnej i współczesnej; nie wie jakie są źródła i konsekwencje problematyki filozoficznej w tym okresie historii filozofii; nie zna podstawowej terminologii filozoficznej

- na ocenę 3 (dst): student posiada dostateczną wiedzę na temat nurtów filozofii nowożytnej i współczesnej; ale nie potrafi określić źródeł i konsekwencji problematyki filozoficznej w tym okresie historii filozofii; również słabo orientuje się w terminologii filozoficznej

- na ocenę 4 (db): student posiada wiedzę na temat nurtów filozofii nowożytnej i współczesnej; potrafi określić źródła problematyki filozoficznej tego okresu historii filozofii; dobrze orientuje się w terminologii filozoficznej

- na ocenę 5 (bdb): student doskonale orientuje się wśród nurtów i postaci filozofii nowożytnej i współczesnej; doskonale potrafi wskazać źródła i konsekwencje problematyki filozoficznej w tym okresie historii filozofii; doskonale zna podstawową terminologię filozoficzną

UMIEJĘTNOŚCI:

- na ocenę 2 (ndst): student nie potrafi analizować argumentów filozoficznych, nie potrafi identyfikować kluczowych tez i założeń posługując się tekstami filozofii nowożytnej i współczesnej; student nie umie słuchać ze zrozumieniem i nie jest w stanie uporządkować usłyszanych twierdzeń filozoficznych, nie umie też szukać w filozofii nowożytnej i współczesnej ich źródeł

- na ocenę 3 (dst): student poprawnie analizuje argumenty filozoficzne, nie zawsze potrafi identyfikować kluczowe tezy i założenia posługując się tekstami filozofii nowożytnej i współczesnej; student w sposób wystarczający jest w stanie uporządkować usłyszane twierdzenia filozoficzne choć nie zawsze umie znaleźć w filozofii nowożytnej i współczesnej ich źródła

- na ocenę 4 (db): student potrafi analizować argumentów filozoficznych, dobrze identyfikuje kluczowe tezy i założenia posługując się tekstami filozofii nowożytnej i współczesnej; student umie słuchać ze zrozumieniem i jest w stanie uporządkować usłyszane twierdzenia filozoficzne w oparciu o źródła w filozofii nowożytnej i współczesnej.

- na ocenę 5 (bdb): student doskonale analizuje argumenty filozoficzne, bez problemu identyfikuje ich kluczowe tezy i założenia posługując się tekstami filozofii nowożytnej i współczesnej; student doskonale potrafi słuchać ze zrozumieniem i potrafi porządkować usłyszane twierdzenia filozoficzne szukając w filozofii nowożytnej i współczesnej ich źródeł

KOMPETENCJE:

Ocenie podlega stopień zaangażowania w szukanie w filozofii nowożytnej i współczesnej źródeł wypowiedzi na angażujące go tematy oraz w szukanie sposobu rozwiązywania zadań i problemów życiowych

Metody oceniania:

1. Obowiązkowa obecność na wykładzie (weryfikacja poprzez listę). Za uzyskanie więcej niż dwóch nieobecności student otrzymuje temat do samodzielnego opracowania (zaliczenie tej pracy jest warunkiem dopuszczenia do kolokwium w sytuacji posiadania więcej niż dwóch nieobecności).

2. Zaliczenie na ocenę kolokwium pisemnego z lektur obowiązkowych. Przeprowadzone zostanie na ostatnim wykładzie w semestrze.

3. Egzamin pisemny w sesji.

Na ocenę końcową składają się:

Ocena z kolokwium weryfikującego umiejętność czytania tekstów filozoficznych (1/3 oceny końcowej)

Ocena z egzaminu semestralnego z treści wykładu (2/3 oceny końcowej)