Psychologia społeczna 2

Psychologia społeczna 1 WF-PS-PSS1

podstawowy

OS_W10

OS_U10

OS_K10

Poziom przedmiotu: podstawowy

Cele przedmiotu:

poznawczy: zdobycie wiedzy o zachowaniach społecznych jednostki w grupie, opanowanie teorii psychologicznych wyjaśniających te zachowania.

praktyczny: umiejętność interpretacji zachowań jednostek i grup społecznych za pomocą teorii i badań empirycznych

Wymagania wstępne:

pozytywne zaliczenie pierwszej części wykładów z psychologii społecznej w semestrze zimowym.

Program wykładów:

I. Ogólne prawidłowości dotyczące myślenia o świecie i poznawania ludzi. Rodzaje i funkcje schematów poznawczych.

II. Deformacje w spostrzeganiu ludzi. Zjawiska: efekt pierwszeństwa, uporczywości, ukryte teorie osobowości, samospełniające się proroctwa.

III. Interpretacja przyczyn zachowania się ludzi. Wiara w sprawiedliwy świat, nierealistyczny optymizm, egotystyczny błąd atrybucyjny, podstawowy błąd atrybucyjny. Funkcje atrybucji przyczynowych.

IV. Stereotypy i uprzedzenia. Rodzaje i funkcje stereotypów i uprzedzeń. Metody badania uprzedzeń. Teorie wyjaśniające powstawanie uprzedzeń.

V.Stereotypy płciowe. Płeć biologiczna i płeć psychologiczna jednostki. społeczne i osobowościowe różnice międzypłciowe. Biologiczne i kulturowe teorie na temat genezy różnic w funkcjonowaniu kobiet i mężczyzn.

VI.Teoria dysonansu poznawczego. Źródła i sposoby redukowania dysonansu. Inni ludzie jako źródło dysonansu.

VII. Poznawanie samego siebie. Źródła samowiedzy. Funkcje regulacyjne samowiedzy.

VIII. Poczucie umiejscowienia kontroli. Osobowościowe i sytuacyjne uwarunkowania potrzeby sprawowania kontroli. Konsekwencje poczucia i braku sprawstwa dla funkcjonowania jednostki

IX. 9. Optymizm i pesymizm. Rodzaje optymizmu i pesymizmu. Konsekwencje przekonań dla funkcjonowania jednostki

X. Atrakcyjność interpersonalna. Teorie wyjaśniające zjawisko atrakcyjności. Wyznaczniki atrakcyjności. Miłość i przyjaźń.

XI. Manipulowanie własną atrakcyjnością - zjawisko ingracjacji

Charakterystyka technik ingracjacji - uwarunkowania ich skuteczności.Wpływ ingracjacji na obraz "ja" ingracjującej jednostki.

XII. Autoprezentacja

Taktyki i strategie autoprezentacyjne.

XIII. Autoprezentacja - różnice indywidualne

Samowiedza jednostki a zachowania autoprezentacyjne.

Rola lęku społecznego, pragmatyzmu i samooceny w zachowaniach autoprezentacyjnych.

XIV. Manipulacja społeczna

Kim są makiaweliści? Motywacyjne i sprawnościowe uwarunkowania manipulacji.Reguły życia społecznego wykorzystywane w manipulacji.

XV. Techniki manipulacji

Wykorzystywanie zasada życia społecznego do manipulowania ludźmi.

Techniki manipulacji oparte o regułę wzajemności oraz konsekwencji i zaangażowania.

Manipulacyjne wykorzystanie autorytetu oraz społecznego dowodu słuszności.

XVI. Wartości

Pojęcie wartości w psychologii. Funkcje wartości.Konformizm i samokierowanie jako wartości rodzicielskie.

Różnice indywidualne w zakresie zgodności zachowania z wartościami.

XVII. Postawy a zachowanie

Emocjonalne, poznawcze i behawioralne źródła postaw.

Funkcje postaw. Postawy a zachowanie - problem zgodności i rozbieżności zachowań z postawami.

XVIII. Zmiana postaw

Teorie zmiany postaw. Skuteczność przekazów informacyjnych. Strategie perswazji.

Zjawisko reaktancji. Uodparnianie postaw na zmiany, zjawisko immunizacji.

XIX. Konformizm

Przejawy konformizmu w życiu społecznym. Informacyjny i normatywny wpływ społeczny.

Sytuacyjne i osobowościowe uwarunkowania konformizmu.

Zjawisko posłuszeństwa wobec autorytetów.

XX. Procesy grupowe

Wpływ grupy na efektywność działania jednostki: zjawisko facylitacji i próżniactwa społecznego.

Myślenie grupowe - charakterystyka zjawiska. Możliwości zapobiegania.

XXI. Zachowania prospołeczne

Dlaczego pomagamy innym? Charakterystyka podstawowych motywów pomagania.

Sytuacyjne determinanty zachowań prospołecznych.

XXII. Zachowania prospołeczne - różnice indywidualne

Altruizm jako względnie stała cecha osobowości.

Osobowość zinternalizowana - kryteria identyfikacji.

Płeć a formy pomagania.

XXIII. Patologia życia codziennego - agresja

Źródła agresji. Genetyczne, kulturowe i sytuacyjne uwarunkowania zachowań agresywnych.

Środki masowego przekazu, a zachowania agresywne.

Sposoby zmniejszania agresji.

XXIV. Patologia życia codziennego - obojętność, "wypalanie się"

Patologia dużych skupisk miejskich. Dezindywidualizacja, wandalizm, obojętność wobec osób potrzebujących pomocy. "Wypalanie się" - objawy - możliwości zapobiegania.

XXV. Konflikty interpersonalne

Żródła konfliktów. Sposoby rozwiązywania konfliktów, style negocjacji. Zasady negocjacji opartych na wspołpracy.

Metody oceny:

egzamin pisemny - test. Zalicza 50% trafnych odpowiedzi.

Wymagana wiedza z wykładu oraz literatury obowiązkowej.

Literatura obowiązkowa:

Aronson E., Wilson T.D., Akert R. (1997). Psychologia społeczna. Serce i umysł, Poznań, Zysk i Spółka.

Wojciszke, B. (2002). Człowiek wśród ludzi.Warszawa, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.

Literatura uzupełniająca:

Balawajder, K. (1992). Konflikty interpersonalne. Katowice, Uniwersytet Śląski.

Cialdini R. (1995). Wywieranie wpływu na ludzi. Gdańsk, GWP.

Leary M. (1999). Wywieranie wrażenia na innych. O sztuce autoprezentacji. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Zimbardo Ph. G., Ruch F. L. (1987). Psychologia i życie. Warszawa, PWN.

Wiedza:

Student zna podstawowe teorie dotyczące zachowań społecznych (pomocnych i agresywnych) jednostki, posiada wiedzę na temat mechanizmów i technik wpływu społecznego , kształtowania się postaw i możliwości ich zmiany. Zna podstawowe procesy grupowe.

Umiejętności:

Student potrafi ze zrozumieniem czytać badania psychologiczne z zakresu zachowań społecznych jednostki, potrafi krytycznie analizować metodologię badań, stawiać nowe pytania badawcze. Student potrafi interpretować zachowania ludzi odwołując się do teorii wpływu społecznego, potrafi przewidywać zachowania ludzi w oparciu o wiedzę na temat sytuacyjnych i osobowościowych wyznaczników tych zachowań.

Kompetencje:

Student efektywnie funkcjonuje w grupie: jest pomocny, kontroluje własną agresję, zachowuje się asertywnie, potrafi krytycznie ocenić własne zachowanie.

ECTS:

udział w wykładach: 30 godzin

udział w ćwiczeniach: 30 godzin

przygotowanie do ćwiczeń: 30 godzin

przygotowanie do egzaminu: 60 godzin

Razem: 150 godzin = 5 pkt ECTS

Test

Kryteria oceny:

51% poprawnych odpowiedzi - dst

75% poprawnych odpowiedzi - db

95% poprawnych odpowiedzi - bdb