Kryzys i tendencje samobójcze - metody oceny i postępowanie

podstawowy

wpisz symbol/symbole efektów kształcenia

Tematy zajęć:

- kryzys psychiczny – definicja, mechanizmy, przebieg

- psychopatologia zaburzeń adaptacyjnych, stresu pourazowego;

- kryzys traumatyczny: wprowadzenie do teorii urazu psychicznego

- przykłady kryzysu: kryzys w związku, kryzys w rodzinie - parentyfikacja

- przykłady kryzysu: choroba somatyczna (przewlekła nieuleczalna, nowotworowa), choroba psychiczna

- przykłady kryzysu: kryzys związany z fazą życia, kryzys w okresie ciąży i połogu

- postępowanie w kryzysie – wprowadzenie do interwencji kryzysowej

- zachowania autodestrukcyjne – typy, przebieg, postępowanie

- kryzys suicydalny: definicja, czynniki ryzyka samobójstwa, przebieg u dzieci i młodzieży, przebieg u osób starszych

- narzędzia oceny ryzyka depresji - przegląd (skale samooceny: PHQ9, BDI, skale obserwacyjne: HAMD/BRMES, MADRS, ew. też skale dla specyficznych grup pacjentów)

- narzędzia oceny ryzyka samobójstwa – przegląd (skale przesiewowe: SAD PERSON, NO HOPE, ocena ryzyka: TASR, skale myśli samobójczych: BSSI, poczucia beznadziejności: BHS)

- zapobieganie samobójstwom – ogólne zasady postępowania

- postwencja – ogólne zasady postępowania po samobójczej śmierci bliskiej osoby.

- teoria dezintegracji pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego

Literatura podstawowa:

Jedliński K. Jak rozmawiać z tymi, co stracili nadzieję. Intra. Warszawa. 1993.

Kubacka-Jasiecka D., Kuleta-Krzyszkowiak M. Od Psychologii Kryzysu do Interwencji Kryzysowej, Wydawnictwo Adam Marszałek. Toruń. 2021

Kubacka-Jasiecka D. Interwencja kryzysowa. Pomoc w kryzysach psychologicznych. Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne. Warszawa. 2010.

Golec S., Kokoszka A. Postępowanie w nagłych zaburzeniach psychicznych. Podstawy psychiatrii interwencyjnej dla lekarza praktyka. Medycyna Praktyczna. Kraków. 1995.

Gmitrowicz A., Makara-Studzińska M., Młodożeniec A. Ryzyko samobójstwa u młodzieży. PZWL Warszawa. 2015 (2019)

Rudnik A. Prewencja ryzyka samobójstw wśród dzieci i młodzieży. Diffin. Warszawa. 2022.

Hołyst B. (red.) Zapobieganie samobójstwom. Zachowania suicydalne osób starszych. Biblioteka Suicydologiczna. Tom II. Diffin. Warszawa. 2022.

Literatura dodatkowa:

Lewis-Herman J. Przemoc. Uraz psychiczny i powrót do równowagi. w: Problemy współczesnej psychoterapii. GWP. Gdańsk 1999.

Dudek B. Zaburzenie po stresie traumatycznym. Cena strachu. GWP. 2003.

Jarosz M. Samobójstwa. Dlaczego teraz ? Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2013.

Jobes D.A. Terapia pacjenta z ryzykiem samobójczym. Metoda oparta na współpracy. Wydawnictwo UJ. Kraków. 2019.

Światowa Organizacja Zdrowia. Polskie Towarzystwo Suicydologiczne. Zapobieganie Samobójstwom – poradnik dla lekarzy pierwszego kontaktu. IpiN, Geneva-Warszawa, 2003.

Laufer M. (red.) Skłonności Samobójcze Nastolatków. Ingenium. Łódź. 2020.

Wybrane problemy teoretyczne (opcjonalnie, dla zainteresowanych):

Brown T.M., Scott A.I.F., Pullen I.M. Stany Nagłe w Psychiatrii. PZWL. Warszawa. 1994.

Dąbrowski K. Dezintegracja pozytywna. PIW. 2021

Dąbrowski K. Trud istnienia. Wydawnictwo Antyk. 1996

Rothschild B. Ciało Pamięta. Psychofizjologia traumy i terapia osób po urazie psychicznym. Wydawnictwo UJ. Kraków. 2000.

Fisher J. Terapia osób, które przetrwały traumy złożone. Jak przezwyciężać mechanizmy wewnętrznej alienacji. Wydawnictwo UJ. Kraków. 2019.

Czabański A., Pryba A. Samobójstwo w optyce katolickiej. Wydawnictwo Naukowe UAM. Poznań 2022.

Śledzianowski J. Samobójstwo w dziejach i cywilizacji śmierci. Jedność. Kielce. 2017.