Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Poprawność językowa w teorii i praktyce

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WH-FP-SP-I-3-PoprJez
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Poprawność językowa w teorii i praktyce
Jednostka: Wydział Nauk Humanistycznych
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

FP1k_W05

FP1k_W09

FP1k_U11

FP1k_K02

FP1k_K04

Skrócony opis:

Po zaliczeniu przedmiotu student:

- zna współczesne teorie kultury języka, zna i rozumie związki kultury języka oraz poprawności językowej

- zna typy innowacji językowych i kryteria ich oceny; umie je zastosować w praktyce

- zna i rozpoznaje różne postawy wobec języka; umie je krytycznie ocenić

- umie wypracować własną postawę wobec zjawisk językowych, jest świadom jej składników i konsekwencji

- rozumie pojęcie świadomości językowej, zna jej różne teoretyczne ujęcia oraz sposoby badania

- wie, w jaki sposób jest w Polsce uprawiane poradnictwo językowe; zna instytucje prowadzące działalność kulturalnojęzykową i umie tę działalność scharakteryzować

Pełny opis:

Po zaliczeniu przedmiotu student:

- zna współczesne teorie kultury języka, zna i rozumie związki kultury języka oraz poprawności językowej

- zna typy innowacji językowej i kryteria ich oceny; umie je zastosować w praktyce

- zna i rozpoznaje różne postawy wobec języka; umie je krytycznie ocenić

- umie wypracować własną postawę wobec zjawisk językowych, jest świadom jej składników i konsekwencji

- rozumie pojęcie świadomości językowej, zna jej różne teoretyczne ujęcia oraz sposoby badania

- wie, w jaki sposób jest w Polsce uprawiane poradnictwo językowe; zna instytucje prowadzące działalność kulturalnojęzykową i umie tę działalność scharakteryzować

- zna działalność Rady Języka Polskiego

- zna historię ortografii polskiej; umie scharakteryzować sposoby kodyfikacji ortografii i nazw własnych

- zna pojęcie etyki słowa i nowomowy; umie je scharakteryzować i rozpoznać, a także bronić się przed nieetycznymi zachowaniami słownymi

Literatura:

A. Hącia, M. Majdak, Wzorce kaligraficzne w polskiej szkole XX w. (mszp.)

A. Hącia, Poradnictwo językowe w Polsce w latach 2000–2001 [w:] Polszczyzna publiczna początku XXI wieku, ss. 219–248

A. Markowski, Innowacje językowe a błędy językowe. Kryteria oceny innowacji; zasady wydzielania, istota poszczególnych kryteriów i ich hierarchizacja [w:] tegoż Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2006, ss. 41-55

A. Markowski, Postawy Polaków wobec języka – od puryzmu do leseferyzmu [w:] tegoż Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2006, ss. 126-140

A. Markowski, Przemiany w strukturze normy współczesnej polszczyzny ogólnej, „Przegląd Humanistyczny” 1995, nr 5.

A. Markowski, Przewidywanie w języku [w:] tegoż Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2006, ss. 140-142

A. Markowski, Świadomość językowa współczesnych Polaków [w:] tegoż Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2006, ss. 122-126

A. Markowski, Upowszechnianie opisu i kodyfikacji współczesnej polszczyzny. Poradnictwo językowe [w:] tegoż Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2006, ss. 75-84

A. Markowski, Upowszechnianie opisu i kodyfikacji współczesnej polszczyzny. Poradnictwo językowe [w:] tegoż Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2006, ss. 75-84

A. Markowski, Upowszechnianie opisu i kodyfikacji współczesnej polszczyzny. Poradnictwo językowe [w:] tegoż Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2006, ss. 75–84

A. Passendorfer, Błędy językowe, Lwów 1904, http://fbc.pionier.net.pl/owoc/results?roleId=all&query=passendorfer+b%C5%82%C4%99dy+j%C4%99zykowe&queryType=-2&action=DistributedSearchAction&QI=BABE6FDA24E7614BF846567C5E3BB13E-4

A. Pawłowski, Zadania polskiej polityki językowej w Unii Europejskiej [w:] Polska polityka językowa w Unii Europejskiej, pod red. Jacka Warchali, Danuty Krzyżyk, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2008.

A. Walicki, Błędy nasze w mowie i piśmie. Ku szkodzie języka polskiego popełniane, oraz prowincyonalizmy, Warszawa 1879, http://fbc.pionier.net.pl/owoc/results?roleId=all&query=b%C5%82%C4%99dy+nasze+w+mowie+i+pi%C5%9Bmie&queryType=-2&action=DistributedSearchAction&QI=6E5360D47B13376AD12403BE3E2020EF-1

B. Pędzich, Upowszechnianie kultury języka polskiego w wydawnictwach książkowych z tej dziedziny w latach 2003–2004 [w:] Polszczyzna publiczna początku XXI wieku, ss. 249–268

B. Walczak, Działalność kulturalnojęzykowa [w:] tegoż Zarys dziejów języka polskiego, ss. 272–279

B. Walczak, Przegląd kryteriów poprawności językowej, „Poradnik Językowy” 1995, sz. 9–10, ss. 1–16.

B. Walczak, Zarys dziejów języka polskiego, Wrocław 1999

C. Pieniążek, O lekceważeniu ojczystej mowy, Zakopane 1913, http://fbc.pionier.net.pl/owoc/results?roleId=all&query=o+lekcewa%C5%BCeniu+ojczystej+mowy&queryType=-2&action=DistributedSearchAction&QI=6BE551197194AB076843F8D686F9583A-1

D. Buttler, Kodyfikacja normy, „Prasa Techniczna” 1987, z. 4.

D. Buttler, Polityka normatywna, „Prasa Techniczna” 1987, z. 4.

E. Massalski, Przestrogi dla mówiących i piszących po polsku, Warszawa 1857, http://fbc.pionier.net.pl/owoc/results?roleId=all&query=przestrogi+dla+m%C3%B3wi%C4%85cych+i+pisz%C4%85cych+po+polsku&queryType=-2&action=DistributedSearchAction&QI=C5893F7D1188F414FF2CDC1D4D0FB58C-4

E. Polański, Reformy ortografii polskiej – wczoraj, dziś, jutro. BULLETIN DE LA SOCIÉTÉ POLONAISE DE LINGUISTIQUE, 2004, fasc. LX. http://mimuw.edu.pl/polszczyzna/PTJ/b/b60_029-046.pdf

E. Rudnicka, O kryteriach oceny poprawności językowej i ich roli w warsztacie współczesnego językoznawcy normatywisty, „Przegląd Humanistyczny” 2007, nr 3, ss. 111–120.

E. Rudnicka, Potrzeby oceny normatywnej współćzesnego języka polskiego a warsztat współczesnego językoznawcy normatywisty [w:] Język polski jako narzędzie komunikacji we współczesnym świecie, red. J. Mazur, M. Rzeszutko-Iwan, Lublin 2007, ss. 57–67.

Europejska polityka językowa, red. nauk. Elżbieta Jastrzębska, Marek Kuczyński, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2005.

J. Łuczak, Polityka językowa Unii Europejskiej, Oficyna Wydawnicza Aspra-Jr , Warszawa 2010

F.K. Skobel, O skażeniu języka polskiego w dziennikach i mowie potocznej, osobliwie w Galicyi , http://fbc.pionier.net.pl/owoc/results?roleId=all&query=o+ska%C5%BCeniu+&queryType=-2&action=DistributedSearchAction&QI=D6F385E5F56500AAAC05A24F1B3639FF-1

H. Kurkowska, Kryteria oceny innowacji językowych [w:] D. Buttler, H. Kurkowska, H. Satkiewicz, Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności gramatycznej, Warszawa 1976, ss. 22–45

J. Bliziński, Barbaryzmy i dziwolągi językowe, Kraków 1888, http://fbc.pionier.net.pl/owoc/results?roleId=all&query=barbaryzmy+i+dziwol%C4%85gi&queryType=-2&action=DistributedSearchAction&QI=644BE757F8A7B52DB7FA2123B81BAE22-4

J. Bralczyk, Język na sprzedaż, Warszawa 1996.

J. Bralczyk, O języku polskiej propagandy politycznej lat siedemdziesiątych, Warszawa 2001.

J. Bralczyk, W. Gruszczyński, K. Kłosińska, Poprawność [w:] tychże Wiem, co mówię, czyli o dobrej komunikacji, ss. 67–72

J. Butler, Walczące słowa: mowa nienawiści i polityka performatywu, przeł. Adam Ostolski, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2010

J. Porayski-Pomsta: Zagadnienie sprawności językowej w teorii i praktyce dydaktycznej, „Polonistyka” 1996, nr 4, s. 205–211

J. Puzynina, Język wartości, Warszawa 1992.

J. Puzynina, Problemy aksjologiczne w językoznawstwie, „Poradnik Językowy” 1984

J. Sambor, Nowomowa – język naszych czasów, „Poradnik Językowy” 1985, z. 6.

J. Zaczykiewicz, Pluralizm językowy w Unii Europejskiej a praca tłumaczy [w:] Polska polityka językowa w Unii Europejskiej, pod red. Jacka Warchali, Danuty Krzyżyk, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2008.

Język propagandy, red. S. Amsterdamski, A. Jawłowska, T. Kowalik, Warszawa 1979 (Zeszyty TKN).

José María Tortosa, Polityka językowa a języki mniejszości: od Wieży Babel do Daru Języków, przeł. Agnieszka Rurarz ; przedm. opatrz. Jacek Perlin, PIW, Warszawa 1986.

Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP: http://ksng.gugik.gov.pl/ksng.php

L. Szczerbowicz-Wieczór, O skażeniu obecnem języka w prasie, Płock 1881, http://fbc.pionier.net.pl/owoc/results?roleId=all&query=o+ska%C5%BCeniu+&queryType=-2&action=DistributedSearchAction&QI=D6F385E5F56500AAAC05A24F1B3639FF-1

M. Bugajski, Świadomość językowa a świadomość lingwistyczna. Społeczne i naukowe potrzeby kultury języka [w:] Mowa rozświetlona myślą, red. J. Miodek, Wrocław 1999, ss. 33-38

M. Foland-Kugler, Poradnictwo językowe w powojennej Polsce [w:] Współczesna polszczyzna, red. |H. Kurkowska, Warszawa1981, ss. 378-393.

M. Głowiński, Dramat języka, uwagi o mowie publicznej IV RP, „Gazeta Wyborcza”, 25.11.2006

M. Głowiński, Nowomowa po polsku, Warszawa 1990.

M. Kochan, Slogany w reklamie i polityce, Warszawa 2002.

Nowe spojrzenie na kryteria poprawności językowej, red. A. Markowski, Warszawa 2012

Nowy Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce: http://dziennikustaw.gov.pl/du/2013/200/1

Opinie i porady RJP: http://www.rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=section&id=34&Itemid=58

Panel dyskusyjny O świadomości językowej współczesnych Polaków i dyskusja do panelu [w:] Polska polityka językowa w Unii Europejskiej, red. J. Warchala, D. Krzyżyk, Katowice 2008, s. 219–272.

Prawo o aktach stanu cywilnego: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20112121264 > rozdziały 5 i 6

T. Wicherkiewicz, Sytuacja i założenia polityki językowej wobec języków regionalnych i mniejszościowych w Polsce – streszczenie wystąpienia oraz dyskusja do referatu [w:] Polska polityka językowa w Unii Europejskiej, pod red. Jacka Warchali, Danuty Krzyżyk, Katowice 2008.

T. Zgółka, 1996: Warstwy świadomości językowej [w:] E. Sękowska (red.) Świadomość językowa – kompetencja – dydaktyka, Warszawa, s. 13–19

W. Doroszewski, Kryteria poprawności językowej, Warszawa 1950

W. Kajtoch, Języki mniejszości narodowych w Polsce [w:] Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci, red. W. Pisarek, Kraków 1999.

W. Pisarek, Polskie słowa sztandarowe i ich publiczność, Kraków 2002.

www.rjp.pan.pl

Z. Klemensiewicz, Historia języka polskiego, Warszawa 2002

Efekty kształcenia i opis ECTS:

FP1k_W05 - zna i rozumie podstawową terminologię z zakresu socjolingwistyki i polityki językowej oraz językoznawstwa normatywnego;

FP1k_W09 - ma podstawową wiedzę z zakresu zasad, konstrukcji i redagowania tekstów informacyjnych i innych;

FP1k_U11 - potrafi samodzielnie stworzyć i zredagować dziennikarski tekst informacyjnych oraz prosty tekst biznesowy;

FP1k_K02 - potrafi efektywnie współdziałać w zespole, dyskutując na temat zjawisk językowych i ich oceny normatywnej oraz umiejętnie przedstawiając swoje stanowisko w tej sprawie;

FP1k_K04 - korzysta z dostępnych mediów, by poszerzać swoją wiedzę o zjawiskach językowych i sposobach ich oceny normatywnej.

udział w zajęciach - 30

konsultacje - 10

test zaliczeniowy - 50

----------------

90 godz. = 3 ECTS

Metody i kryteria oceniania:

Niedostateczną ocenę uzyskuje student, który nie spełnia kryteriów, wymienionych w efektach kształcenia;

Ocenę pozytywną (od dostatecznej do bardzo dobrej) uzyskuje student, który w różnym stopniu:

- zna i rozumie podstawową terminologię z zakresu socjolingwistyki i polityki językowej oraz językoznawstwa normatywnego;

- posiadł wiedzę z zakresu zasad, konstrukcji i redagowania tekstów informacyjnych i innych;

- potrafi samodzielnie stworzyć i zredagować tekst informacyjny oraz inne typy tekstów;

- potrafi efektywnie współdziałać w zespole, dyskutując na temat zjawisk językowych i ich oceny normatywnej oraz umiejętnie przedstawiając swoje stanowisko w tej sprawie.

- korzysta z dostępnych mediów, by poszerzać wiedzę dotyczącą zjawisk językowych i ich oceny normatywnej.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Konwersatorium, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: (brak danych)
Prowadzący grup: (brak danych)
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Konwersatorium - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)