Poetics

Ćwiczenia z poetyki, rozumianej jako nauka o budowie dzieła literackiego, a w szczególności o jego językowym ukształtowaniu, to studium wiedzy o podstawowych elementach struktury dzieła literackiego. Pełny kurs składa się z kolejnych części, które odpowiadają głównym działom poetyki. Na pierwszym roku są to: wersyfikacja/ wersologia (wraz z prozodią), czyli nauka o zasadach budowy, odmianach, ewolucji, semantyce i funkcjach poszczególnych form i systemów wierszowych (semestr zimowy); stylistyka (i retoryka) literacka, która wyodrębnia i bada językowo kompozycyjne (i komunikacyjne) właściwości dzieła na różnych poziomach organizacji tekstu, semantykę tekstu oraz związki międzytekstowe (semestr letni).

SEMESTR I (ZIMOWY) obejmuje następujące zagadnienia:

1. Poetyka, jej przedmiot i miejsce w strukturze wiedzy o literaturze. Sposoby uprawiania poetyki i jej aspekty: normatywny, opisowy (formalny i funkcjonalny), pragmatyczny i historyczny.

2. Prozodia: składnia i intonacja, akcenty i zestroje akcentowe, rytm.

3. Liryka, poezja, proza-wiersz, wers – rozróżnienia terminologiczne.

Fragmenty z podręcznika:

4. Pojęcie metrum i systemu wersyfikacyjnego, pojęcie wersu i węzłowych punktów wersu (średniówka i klauzula). Wers dzielony i nie dzielony. Zasada podwójnej delimitacji wersu. Elementy strofiki.

5. Polskie systemy wersyfikacyjne I: numeryczne

a. sylabizm,

b. sylabotonizm,

c. tonizm

6. Polskie systemy wersyfikacyjne II: nienumeryczne

a. średniowieczny wiersz zdaniowy,

b. wiersz wolny i jego typy.

7. Funkcje zmian metrycznych w utworze.

Podręczniki:

Dorota Korwin Piotrowska, Poetyka: przewodnik po świecie tekstów, Kraków 2011.

Ewa Miodońska-Brookes, Adam Kulawik, Marian Tatara, Zarys poetyki, Warszawa1980 (i wyd. nast.)

T. Kostkiewiczowa, Poetyka dawniej i dziś, „Tematy i Konteksty” 2013, nr 3, s. 35-44.

D. Korwin-Piotrowska, Życie pośmiertne poetyki, tamże, s. 20-34.

M. Dłuska, Wiersz. W: Studia i rozprawy. T. 1. Kraków 1970.

M. Dłuska: System wersyfikacyjny. W: taż: Próba teorii wiersza polskiego. Wyd. 2 poszerz. Kraków 1980, Wydawnictwo Literackie, s. 221-286

M. R. Mayenowa, Wiersz. W zb.: Wiersz. Podstawowe kategorie opisu. Cz. I Rytmika. Red. J. Woronczak. W serii Poetyka. Zarys encyklopedyczny. Red. M. R. Mayenowa. Wrocław 1963.

D. Urbańska, Wiersz wolny. Próba charakterystyki systemowej. Wprowadzenie, Warszawa 1995.

S. Sawicki, Wokół opozycji: wiersz–proza. W: Problemy teorii literatury. Red. H. Markiewicz. Seria 2. Wrocław 1976 (i następne)

L. Pszczołowska, Semantyka form wierszowych. „Pamiętnik Literacki” 1981, z. 4.

K. Papierkowska, Analiza wiersza Cz. Miłosza “Walc”, “Polonista” 1966 z. 5.

Z. Kopczyńska, O wersyfikacji “Walca” Czesława Miłosza, “Pamiętnik Literacki” 1981, z. 4.

UWAGA: Spis lektur do poszczególnych zajęć będzie podany na platformie Moodle.

EFEKTY KSZTAŁCENIA:

I semestr (zimowy)

P1_W03 - zna podstawową terminologię, teorie i nurty metodologiczne z zakresu wersologii wraz z prozodią;

FP1_W10 - zna współczesne metody analizy i interpretacji dzieła literackiego w zakresie wersologii;

FP1_U03 - potrafi posługiwać się podstawowymi terminami i narzędziami badawczymi poetologicznymi oraz samodzielnie przeprowadzać analizę wersyfikacyjną, podporządkowaną interpretacji dzieła literackiego;

FP1_K01 - jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy wersologicznej i konfrontowania jej z najnowszymi ustaleniami oraz zasięgania opinii ekspertów, a także ciągłego podnoszenia jej poziomu.

II semestr (letni):

FP1_W03 - zna podstawową terminologię, teorie i nurty metodologiczne z zakresu stylistyki;

FP1_W10 - zna współczesne metody analizy i interpretacji dzieła literackiego w zakresie stylistyki;

FP1_U03 - potrafi posługiwać się podstawowymi terminami i narzędziami badawczymi poetologicznymi oraz samodzielnie przeprowadzać analizę stylistyczną, podporządkowaną interpretacji dzieła literackiego;

FP1_K01 - jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy z zakresu stylistyki i konfrontowania jej z najnowszymi ustaleniami oraz zasięgania opinii ekspertów, a także ciągłego podnoszenia jej poziomu.

OPIS ECTS - 4 punkty (2+2):

Udział w ćwiczeniach: 30 godz.

Przygotowanie do ćwiczeń: 70 godz.

Przygotowanie do kolokwiów: 20 godz.

Liczba godzin łącznie: 120

KRYTERIA OCENIANIA:

Student jest oceniany na podstawie uczestnictwa w zajęciach, które są skoncentrowane na studiowaniu problemów z zakresu wersologii i stylistyki, poprzez krytyczne zapoznawanie odpowiedniej literatury przedmiotu i ćwiczenie zdobytej wiedzy w praktyce analityczno-interpretacyjnej.

Na ocenę dostateczną Student

- wie, czym jest poetyka;

- zna wybrane terminy poetologiczne z zakresu wersologii (sem. I i stylistyki (sem. II);

- potrafi zreferować wybrane artykuły poetologiczne;

- zdobytą wiedzę potrafi wykorzystać w praktyce analityczno-interpretacyjnej w ograniczonym stopniu.

Na ocenę dobrą Student

- wie, czym jest poetyka;

- potrafi zdefiniować podstawowe terminy poetologiczne;

- dobrze referuje artykuły poetologiczne;

- zdobytą wiedzę potrafi dobrze wykorzystać w praktyce analityczno-interpretacyjnej.

Na ocenę bardzo dobrą Student

- wie, czym jest poetyka;

- bardzo dobrze definiuje terminy poetologiczne;

- bardzo dobrze i ze zrozumieniem referuje literaturę przedmiotu;

- zdobytą wiedzę potrafi dobrze wykorzystać w praktyce analityczno-interpretacyjnej.

Ocenę niedostateczną uzyskuje Student, który nie opanował efektów kształcenia.

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uczestnictwo w zajęciach (w I semestrze w trybie online - MS Teams, dopuszczalna 1 nieobecność w semestrze), pozytywna ocena z kolokwium końcowego (koniec każdego semestru) i terminowe oraz rzetelne przygotowywanie bieżących prac domowych.

Nie dotyczy.