Descriptive Grammar of Polish

Celem ćwiczeń jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami oraz metodami opisu systemu językowego współczesnej polszczyzny w aspekcie składniowym.

Gramatyka opisowa języka polskiego (cz. 2 składnia). Zagadnienia:

1. Pojęcie składni, predykacji, rodzaje wypowiedzenia w ujęciu szkolnym i akademickim

2. Analiza zdania pojedynczego w ujęciu Z. Klemensiewicza (rodzaje podmiotu, orzeczenia, dopełnienia, okolicznika, przydawki) oraz

rodzaje związków zdaniowych (związek zgody, rządu i przynależności)

3. Analiza wypowiedzenia złożonego parataktycznie i hipotaktyczne w ujęciu Z. Klemensiewicza (wypowiedzenia współrzędnie złożone)

4. Pojęcie konotacji

5. Generatywizm - zagadnienia ogólne

6. Składnia w ujęciu transformacyjno-generatywnym - analiza zdania pojedynczego.

7. Składnia w ujęciu transformacyjno-generatywnym - analiza zdania złożonego.

8. Związki składniowe - ujęcie klasyczne

9. Kategorie pośrednie w polskiej składni

10. Akomodacje składniowe w ujęciu Z. Saloniego i M. Świdzińskiego

11. Akomodacje syntaktyczne w ujęciu I Bobrowskiego

SKŁADNIA

1. I. Bobrowski, Gramatyka opisowa języka polskiego. Zarys modelu generatywno-transformacyjnego, t. 2, Kielce 1998

2. D. Buttler, Innowacje składniowe współczesnej polszczyzny (Walencje wyrazów), Warszawa 1976.

3. M. Grochowski, S. Karolak, Z. Topolińska, Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, red. Z. Topolińska, Warszawa 1984.

4. R. Grzegorczykowa, Wykłady z polskiej składni, Warszawa 2002.

5. S. Karolak, Podstawowe struktury składniowe języka polskiego, Warszawa 2002.

6. Z. Klemensiewicz, Zarys składni polskiej, Warszawa 1957.

7. V. Mathesius, O tak zwanym aktualnym rozczłonkowaniu zdania, w: O spójności tekstu, red. M. R. Mayenowa, Wrocław 1971.

8. Z. Saloni, M. Świdziński, Składnia współczesnego języka polskiego, Warszawa 2007.

9. S. Szpakowicz, M. Świdziński, Zarys klasyfikacji schematów zdaniowych we współczesnej polszczyźnie pisanej, „Polonica” VII, Warszawa 1980.

10. M. Świdziński, Elementy gramatyki opisowej języka polskiego, Warszawa 1997.

11. Z. Topolińska, Składnia grupy imiennej, [w:] Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, red. Z. Topolińska, Warszawa 1984.

12. M. Wiśniewski, Strukturalna charakterystyka polskich wypowiedzeń niezdaniowych, Toruń 1994.

13. Z. Zaron, Niektóre problemy z konotacją syntaktyczną, [w:] Konotacja, red. J. Bartmiński, Lublin 1998.

Po zaliczeniu zajęć student:

-zna podstawową terminologię nauk humanistycznych z

zakresu językoznawstwa

-ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu

współczesnego językoznawstwa

-Ma uporządkowaną wiedzę na temat języka jako systemu

znaków, ma świadomość złożoności języka, zna normy

językowe i ich rolę w kształtowaniu stylu oralnej i pisemnej

komunikacji społecznej

-potrafi posługiwać się podstawowymi narzędziami

badawczymi z zakresu językoznawstwa, potrafi

samodzielnie przeprowadzić analizę zjawisk językowych

-ma świadomość poziomu swojej wiedzy, rozumie potrzebę

uczenia się, rozwoju osobistego i uczestniczenia w kulturze

przez całe życie

-ma świadomość roli wiedzy o kulturze, języku i literaturze

w budowaniu tożsamości narodowej i rozwijaniu dialogu

społecznego na poziomie lokalnym, krajowym i globalnym

Warunkiem zaliczenia każdego semestru jest obecność i aktywność na zajęciach, przygotowanie wskazanych lektur oraz przedstawienie na ćwiczeniach zadań wyznaczonych do samodzielnego opracowania. Ocena wystawiana jest na podstawie kolokwium pisemnego obejmującego materiał całego semestru.

Kurs gramatyki opisowej języka polskiego kończy się egzaminem (po czwartym semestrze), obejmującym zagadnienia fonetyki i fonologii, morfologii i składni.