Idiomy polskości w drugiej połowie XIX wieku
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WH-KON-IdiomPolsk |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Idiomy polskości w drugiej połowie XIX wieku |
Jednostka: | Wydział Nauk Humanistycznych |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | (brak danych) |
Poziom przedmiotu: | podstawowy |
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się: | KU1_W11 KU1_W12 KU1_U07 KU1_U08 KU1_K08 |
Skrócony opis: |
Idiomy polskości w wieku XIX to konwersatorium zaadresowane do słuchaczy studiów humanistycznych. Celem zajęć jest przybliżenie studentom kontekstu historyczno-społeczno-kulturowego dziewiętnastego stulecia oraz tradycji literackich tego czasu, mających nierozerwalny związek z poczuciem narodowej odrębności w czasach niewoli. W głównej mierze celem konwersatorium jest próba odpowiedzi na pytanie czym jest polskość w rozumieniu myślicieli drugiej połowy XIX wieku, jakie są jej wyznaczniki? Czy jest ona ideą budującą wspólnotę, czy piętnem narzuconym? |
Pełny opis: |
W oparciu o literaturę podmiotu - teksty kultury (literackie, malarskie) mniej lub bardziej znane (Krasiński, Norwid, Pol, Buszczyński, Jeż, Gloger, Kraszewski), zostanie podjęty namysł nad idiomami polskości w wieku XIX. Głównym nurtem spotkań pozostaną tematy przynależności do wspólnoty: języka, tradycji, obyczajów, kultury. Stale towarzyszył nam będzie namysł nad pojęciem mitu. W dalszym etapie rozważań zostaną zaś postawione pytania o narodową samoświadomość, polski etnos i eidos, polski patriotyzm i jego oblicza. Współczesne dyskusje uwzględniające dziedzictwo drugiej połowy XIX wieku sprowokują z pewnością pytania o (nie)słuszność pojęć takich jak kompleks polskości czy romantyczny paradygmat. Zajęcia będą realizowane w myśl przekonania, że zrozumienie współczesności możliwe jest tylko i wyłącznie poprzez wiedzę i rozumienie przeszłości. |
Literatura: |
Historia idei politycznych. Wybór tekstów, t.I-II, praca zbiorowa pod red. S. Filipowicza [i in.], Warszawa 1995. Marian Skrzypek, 700 lat myśli polskiej. Filozofia i myśl społeczna w latach 1700-1830, Warszawa 2000. Anna Hochfeldowa, Barbara Skarga, 700 lat myśli polskiej. Filozofia i myśl społeczna w latach 1865-1895, część I-II, Warszawa 1980. J. Prokop, Uniwersum polskie, Kraków 1993. Oblicza polskości, pod red. A. Kłoskowskiej, Warszawa 1990. Polskie mity polityczne XIX i XX wieku, pod red. Wojciecha Wrzesińskiego, Warszawa 1994. J. Maciejewski, Obszary i konteksty literatury, Warszawa 1998. J. Jedlicki, Błędne koło. 1832-1864, Warszawa 2008. M. Porębski, Polskość jako sytuacja, Kraków 2002. Historie Polski w XIX wieku. Kominy, ludzie i obłoki: modernizacja i kultura, pod red. B. Doparta, M. Gawin, T. Epszteina, Warszawa 2013. Wybitni Polacy XIX wieku. Leksykon biograficzny, pod red. T. Gąsowskiego, Warszawa 1998. Biografia transgraniczna. Migracje jako problem tożsamości w polskim wieku XIX, „Białostockie Studia Literaturoznawcze”. Rocznik Wydziału Filologicznego UwB, Białystok 2010, t. 1; Historie Polski w XIX wieku. Kominy, ludzie i obłoki: modernizacja i kultura, t. 1, pod red. Andrzeja Nowaka, Warszawa 2013. A. Pawełczyńska, O istocie narodowej tożsamości. Lublin 2010. T. Łepkowski, Uparte trwanie polskości. Nostalgie. Spory. Nadzieje. Wartości. Londyn 1989. P. Boski, Studia nad tożsamością narodową Polaków w kraju i na emigracji. „Kultura i Społeczeństwo” 1991, nr 4. R. Szwed, Tożsamość a obcość kulturowa, Lublin 2003. Jacek Kolbuszewski, Literatura wobec historii, Wrocław 1997. Damian Kalbarczyk, Wskrzesić Polskę, zbawić świat, Warszawa 1981. Z domu niewoli. Sytuacja polityczna a kultura literacka w II połowie XIX wieku, pod red. J. Maciejewskiego, Wrocław 1988. Stefan Kieniewicz, Dramat trzeźwych entuzjastów. O ludziach pracy organicznej, Warszawa 1964. Anna Hochfeldowa, Barbara Skarga, 700 lat myśli polskiej. Filozofia i myśl społeczna w latach 1865-1895, część I-II, Warszawa 1980. Z domu niewoli. Sytuacja polityczna a kultura literacka w II połowie XIX wieku, pod red. J. Maciejewskiego, Wrocław 1988. A. Nowak, Między carem a rewolucją. Studium politycznej wyobraźni i postaw Wielkiej Emigracji wobec Rosji 1831-1849, Warszawa 1994. Stefan Kieniewicz, Polska XIX wieku. Państwo, społeczeństwo, kultura, Warszawa 1982. Polacy w historii i kulturze krajów Europy Zachodniej: słownik biograficzny, red. Krzysztof Kwaśniewski, Lech Trzeciakowski, 1981. Jerzy Szacki, Tradycja, Warszawa 1971. A. Fischer, Zygmunt Gloger, "Lud", t.16, 1910. A. Kutrzeba-Pojnarowa, Wincenty Pol i Zygmunt Gloger, "Łódzkie Studia Etnograficzne", t. 9, 1967. H. Sayska, Zygmunt Gloger, Warszawa 1963. K. Zawistowska-Adamska, Wincenty Pol - badacz kultury ludowej, Warszawa 1966. |
Efekty kształcenia i opis ECTS: |
KU1_W11 Student ma uporządkowana wiedzę o systemie kultury i o tożsamościach kulturowych w perspektywie międzykulturowości. KU1_W12 Student zna chrześcijańskie i śródziemnomorskie źródła kultury europejskiej, w tym podstawy języka łacińskiego, oraz najwybitniejsze arcydzieła kultury polskiej i światowej. KU1_U07 Posiada umiejętność wyodrębniania i określania cech tożsamości kulturowych w aspekcie wielokulturowości oraz międzykulturowości. KU1_U08 Potrafi rozpoznawać nawiązania intertekstualne do ważnych dla świadomości zbiorowej obrazów, wątków, motywów, postaci. KU1_K08 Ma świadomość wspólnej i własnej odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego Polski i Europy jako znaków tożsamości człowieka we współczesnym świecie. ECTS - 3 punkty Udział w ćwiczeniach - 30h Przygotowanie do ćwiczeń - 20h Konsultacje - 5h Przygotowanie do zaliczenia - 20h 75:25= 3 ECTS |
Metody i kryteria oceniania: |
Metody: - podająca: wykład konwersatoryjny - poszukująca: analiza i interpretacja tekstów źródłowych, dyskusja. Uczestnik konwersatorium zobowiązany jest do aktywnego udziału w zajęciach, znajomości tekstów wskazanych przez prowadzącą, złożenia pracy pisemnej w formie eseju w ramach zaliczenia zajęć. Termin złożenia prac - połowa stycznia br. Tematy - do ustalenia w trakcie semestru. Student ma prawo do dwóch nieobecności bez konieczności usprawiedliwienia. KU1_W11 Na ocenę bdb (5) student posiada uporządkowaną wiedzę o systemie kultury i o tożsamościach kulturowych w perspektywie międzykulturowości. Na ocenę db (4) student posiada orientację w wiedzy na temat systemu kultury i tożsamości kulturowych w perspektywie międzykulturowości. Na ocenę dst (3) student podejmuje próbę wskazania podstawowych pojęć i zagadnień budujących wiedzę na temat systemu kultury i tożsamości kulturowych w perspektywie międzykulturowości. Na ocenę ndst (2) student nie posiada żadnej wiedzy o systemie kultury i o tożsamościach kulturowych w perspektywie międzykulturowości. KU1_W12 Na ocenę bdb (5) student zna chrześcijańskie i śródziemnomorskie źródła kultury europejskiej, w tym podstawy języka łacińskiego, oraz najwybitniejsze arcydzieła kultury polskiej i światowej. Na ocenę db (4) student potrafi wskazać chrześcijańskie i śródziemnomorskie źródła kultury europejskiej, w tym podstawy języka łacińskiego, oraz najwybitniejsze arcydzieła kultury polskiej i światowej. Na ocenę dst (3) student posiada podstawową orientację w zakresie chrześcijańskich i śródziemnomorskich źródeł kultury europejskiej, w tym podstaw języka łacińskiego, oraz najwybitniejszych arcydzieł kultury polskiej i światowej. Na ocenę ndst (2) student nie zna chrześcijańskich i śródziemnomorskich źródeł kultury europejskiej, w tym podstaw języka łacińskiego, oraz najwybitniejszych arcydzieł kultury polskiej i światowej. KU1_U07 Na ocenę bdb (5) student posiada umiejętność wyodrębniania i określania cech tożsamości kulturowych w aspekcie wielokulturowości oraz międzykulturowości. Na ocenę db (4) student posiada umiejętność wyodrębniania i określania cech tożsamości kulturowych w aspekcie wielokulturowości oraz międzykulturowości w stopniu dobrym. Na ocenę dst (3) student posiada niewielką umiejętność wyodrębniania i określania cech tożsamości kulturowych w aspekcie wielokulturowości oraz międzykulturowości. Na ocenę ndst (2) student nie posiada umiejętności wyodrębniania i określania cech tożsamości kulturowych w aspekcie wielokulturowości oraz międzykulturowości. KU1_U08 Na ocenę bdb (5) potrafi rozpoznawać nawiązania intertekstualne do ważnych dla świadomości zbiorowej obrazów, wątków, motywów, postaci. Na ocenę db (4) generalnie potrafi rozpoznawać nawiązania intertekstualne do ważnych dla świadomości zbiorowej obrazów, wątków, motywów, postaci. Na ocenę dst (3) potrafi słabo, ale w stopniu dostatecznym rozpoznawać nawiązania intertekstualne do ważnych dla świadomości zbiorowej obrazów, wątków, motywów, postaci. Na ocenę ndst (2) nie potrafi rozpoznawać nawiązań intertekstualnych do ważnych dla świadomości zbiorowej obrazów, wątków, motywów, postaci. KU1_K08 Na ocenę bdb (5) ma świadomość wspólnej i własnej odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego Polski i Europy jako znaków tożsamości człowieka we współczesnym świecie. Na ocenę db (4) ma dość dobrą świadomość wspólnej i własnej odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego Polski i Europy jako znaków tożsamości człowieka we współczesnym świecie Na ocenę dst (3) ma słabą świadomość wspólnej i własnej odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego Polski i Europy jako znaków tożsamości człowieka we współczesnym świecie Na ocenę ndst (2) nie ma świadomości wspólnej i własnej odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego Polski i Europy jako znaków tożsamości człowieka we współczesnym świecie. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.