The Archaeology of the Slavic

Celem zajęć jest przedstawienie wczesnych dziejów Słowian i ich kultury przede wszystkim przy pomocy źródeł archeologicznych. Uzupełnieniem wykładu będzie analiza dostępnych źródeł historycznych i lingwistycznych związanych z kształtowaniem się Słowiańszczyzny do wieku XIII.

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z wczesnymi dziejami ludów słowiańskich w Europie. Przy pomocy przede wszystkim źródeł archeologicznych, ale również pisanych i językowych omówione zostaną zagadnienia procesów etnogenezy Słowian, ich rozprzestrzenianie się w Europie, pierwsze państwa słowiańskie, kultura materialna i duchowa. Zaprezentowane zostaną również rodzaj i charakter kontaktów z ludami koczowniczymi.

Literatura:

Literatura podstawowa:

A. Buko, Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej, Warszawa 2005.

W. Hensel, Słowiańszczyzna wczesnośredniowieczna, Warszawa 1987.

P. Kaczanowski i J.K. Kozłowski, Najdawniejsze dzieje ziem polskich (do VII w.). Wielka Historia Polski, t. 1, Kraków 1998.

R. Collins, Europa wczesnośredniowieczna 300-1000, Warszawa 1996.

M. Miśkiewicz, Europa wczesnego średniowiecza V-XIII wiek, Warszawa 2008

M. Parczewski, Początki kultury wczesnosłowiańskiej w Polsce, Wrocław 1988.

Literatura uzupełniająca

Historia i kultura wczesnego średniowiecza:

B. Zientara, Historia powszechna średniowiecza, Warszawa 1973.

D. Matthew, Europa średniowieczna, Warszawa 1996.

L. Leciejewicz, Nowa postać świata. Narodziny średniowiecznej cywilizacji europejskiej, Wrocław 2000.

Zarysy historii kultury i archeologii Europy wczesnośredniowiecznej:

M. Miśkiewicz, Wczesnośredniowieczni sąsiedzi Słowian, Warszawa 2005.

Zarys historii Słowian:

J. Skowronek, M. Tanty i T. Wasilewski, Słowianie południowi i zachodni VI-XX wiek, Warszawa 2005.

Teksty źródłowe do dziejów Słowiańszczyzny:

G. Labuda, Słowiańszczyzna starożytna i wczesnośredniowieczna. Antologia tekstów źródłowych, Poznań 1999.

U. Lewicka-Rajewska, Arabskie opisanie Słowian. Wrocław 2004.

Źródła lingwistyczne do najdawniejszych dziejów Słowian:

H. Popowska-Taborska, Wczesne dzieje Słowian w świetle ich języka, Wrocław 1991.

Przemiany w Europie w okresie wędrówek ludów:

M. Mączyńska, Wędrówki ludów, Warszawa 1996.

Ludy koczownicze:

W. Szymański, E. Dąbrowska, Awarzy, Węgrzy, Wrocław 1979.

L.A. Tyszkiewicz, Hunowie w Europie, Wrocław 2004.

Początki kultury wczesnosłowiańskiej:

K. Godłowski, Pierwotne siedziby Słowian, Kraków 2000.

M. Parczewski, Najstarsza faza kultury wczesnosłowiańskiej w Polsce, Kraków 1988.

M. Parczewski, Początki kultury wczesnosłowiańskiej w Polsce, Wrocław 1988.

Słowianie w Europie wcześniejszego średniowiecza, red. M. Miśkiewicz, Warszawa 1998.

Z. Kobyliński, Struktury osadnicze na ziemiach polskich u schyłku starożytności i w początkach wczesnego średniowiecza, Wrocław 1988.

Słowiańszczyzna wschodnia:

W. Szymański, Słowiańszczyzna wschodnia, Wrocław 1973.

Słowiańszczyzna zachodnia:

L. Leciejewicz, Słowianie Zachodni, Wrocław 1989.

J. Strzelczyk, Słowianie i Germanie w Niemczech środkowych we wczesnym średniowieczu, Poznań 1976.

Słowiańszczyzna Połabska między Niemcami a Polską, red. J. Strzelczyk, Poznań 1981.

M. Dulinicz, Kształtowanie się Słowiańszczyzny Północno-Zachodniej, Warszawa 2001.

Słowiańszczyzna południowa:

Z. Kurnatowska, Słowiańszczyzna południowa, Wrocław 1977.

Kształtowanie się narodów Europy Zachodniej:

B. Zientara, Świt narodów europejskich, Warszawa 1985.

Mitologia pogańskich Słowian:

A. Gieysztor, Mitologia Słowian, Warszawa

J. Strzelczyk, Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian, Poznań 1998.

A. Szyjewski, Religia Słowian, Kraków 2003.

Obrządek pogrzebowy wczesnośredniowiecznych Słowian:

H. Zoll-Adamikowa, Wczesnośredniowieczne cmentarzyska ciałopalne Słowian na terenie Polski, t. 1 – źródła, t. 2 – analiza, Wrocław 1975-1979.

Celem zajęć jest przedstawienie wczesnych dziejów Słowian i ich kultury przede wszystkim przy pomocy źródeł archeologicznych. Uzupełnieniem wykładu będzie analiza dostępnych źródeł historycznych i lingwistycznych związanych z kształtowaniem się Słowiańszczyzny do wieku XIII.

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z wczesnymi dziejami ludów słowiańskich w Europie. Przy pomocy przede wszystkim źródeł archeologicznych, ale również pisanych i językowych omówione zostaną zagadnienia procesów etnogenezy Słowian, ich rozprzestrzenianie się w Europie, pierwsze państwa słowiańskie, kultura materialna i duchowa. Zaprezentowane zostaną również rodzaj i charakter kontaktów z ludami koczowniczymi.

Literatura:

Literatura podstawowa:

A. Buko, Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej, Warszawa 2005.

W. Hensel, Słowiańszczyzna wczesnośredniowieczna, Warszawa 1987.

P. Kaczanowski i J.K. Kozłowski, Najdawniejsze dzieje ziem polskich (do VII w.). Wielka Historia Polski, t. 1, Kraków 1998.

R. Collins, Europa wczesnośredniowieczna 300-1000, Warszawa 1996.

M. Miśkiewicz, Europa wczesnego średniowiecza V-XIII wiek, Warszawa 2008

M. Parczewski, Początki kultury wczesnosłowiańskiej w Polsce, Wrocław 1988.

Literatura uzupełniająca

Historia i kultura wczesnego średniowiecza:

B. Zientara, Historia powszechna średniowiecza, Warszawa 1973.

D. Matthew, Europa średniowieczna, Warszawa 1996.

L. Leciejewicz, Nowa postać świata. Narodziny średniowiecznej cywilizacji europejskiej, Wrocław 2000.

Zarysy historii kultury i archeologii Europy wczesnośredniowiecznej:

M. Miśkiewicz, Wczesnośredniowieczni sąsiedzi Słowian, Warszawa 2005.

Zarys historii Słowian:

J. Skowronek, M. Tanty i T. Wasilewski, Słowianie południowi i zachodni VI-XX wiek, Warszawa 2005.

Teksty źródłowe do dziejów Słowiańszczyzny:

G. Labuda, Słowiańszczyzna starożytna i wczesnośredniowieczna. Antologia tekstów źródłowych, Poznań 1999.

U. Lewicka-Rajewska, Arabskie opisanie Słowian. Wrocław 2004.

Źródła lingwistyczne do najdawniejszych dziejów Słowian:

H. Popowska-Taborska, Wczesne dzieje Słowian w świetle ich języka, Wrocław 1991.

Przemiany w Europie w okresie wędrówek ludów:

M. Mączyńska, Wędrówki ludów, Warszawa 1996.

Ludy koczownicze:

W. Szymański, E. Dąbrowska, Awarzy, Węgrzy, Wrocław 1979.

L.A. Tyszkiewicz, Hunowie w Europie, Wrocław 2004.

Początki kultury wczesnosłowiańskiej:

K. Godłowski, Pierwotne siedziby Słowian, Kraków 2000.

M. Parczewski, Najstarsza faza kultury wczesnosłowiańskiej w Polsce, Kraków 1988.

M. Parczewski, Początki kultury wczesnosłowiańskiej w Polsce, Wrocław 1988.

Słowianie w Europie wcześniejszego średniowiecza, red. M. Miśkiewicz, Warszawa 1998.

Z. Kobyliński, Struktury osadnicze na ziemiach polskich u schyłku starożytności i w początkach wczesnego średniowiecza, Wrocław 1988.

Słowiańszczyzna wschodnia:

W. Szymański, Słowiańszczyzna wschodnia, Wrocław 1973.

Słowiańszczyzna zachodnia:

L. Leciejewicz, Słowianie Zachodni, Wrocław 1989.

J. Strzelczyk, Słowianie i Germanie w Niemczech środkowych we wczesnym średniowieczu, Poznań 1976.

Słowiańszczyzna Połabska między Niemcami a Polską, red. J. Strzelczyk, Poznań 1981.

M. Dulinicz, Kształtowanie się Słowiańszczyzny Północno-Zachodniej, Warszawa 2001.

Słowiańszczyzna południowa:

Z. Kurnatowska, Słowiańszczyzna południowa, Wrocław 1977.

Kształtowanie się narodów Europy Zachodniej:

B. Zientara, Świt narodów europejskich, Warszawa 1985.

Mitologia pogańskich Słowian:

A. Gieysztor, Mitologia Słowian, Warszawa

J. Strzelczyk, Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian, Poznań 1998.

A. Szyjewski, Religia Słowian, Kraków 2003.

Obrządek pogrzebowy wczesnośredniowiecznych Słowian:

H. Zoll-Adamikowa, Wczesnośredniowieczne cmentarzyska ciałopalne Słowian na terenie Polski, t. 1 – źródła, t. 2 – analiza, Wrocław 1975-1979.

Celem zajęć jest przedstawienie wczesnych dziejów Słowian i ich kultury przede wszystkim przy pomocy źródeł archeologicznych. Uzupełnieniem wykładu będzie analiza innych źródeł: między innymi historycznych i lingwistycznych związanych z kształtowaniem się Słowiańszczyzny do wieku XI.

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z wczesnymi dziejami ludów słowiańskich w Europie. Przy pomocy przede wszystkim źródeł archeologicznych, ale również pisanych, językowych, antropologicznych i środowiskowych omówione zostaną zagadnienia procesów etnogenezy Słowian, ich rozprzestrzenianie się w Europie, pierwsze państwa słowiańskie, kultura materialna i duchowa. Zaprezentowane zostaną również rodzaj i charakter kontaktów z ludami koczowniczymi.

Literatura podstawowa:

A. Buko, Świt państwa polskiego, Warszawa 2021

A. Buko, Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej, Warszawa 2005.

P. Kaczanowski i J.K. Kozłowski, Najdawniejsze dzieje ziem polskich (do VII w.). Wielka Historia Polski, t. 1, Kraków 1998.

M. Miśkiewicz, Europa wczesnego średniowiecza V-XIII wiek, Warszawa 2008

M. Parczewski, Początki kultury wczesnosłowiańskiej w Polsce, Wrocław 1988.

P. Urbańczyk, Słowianie byli „produktem” przypadku historycznego?, „Archeologia Polski, t. 68, 2023, s. 285-311.

Literatura uzupełniająca

Historia i kultura wczesnego średniowiecza:

B. Zientara, Historia powszechna średniowiecza, Warszawa 1973.

R. Collins, Europa wczesnośredniowieczna 300-1000, Warszawa 1996.

W. Hensel, Słowiańszczyzna wczesnośredniowieczna, Warszawa 1987.

D. Matthew, Europa średniowieczna, Warszawa 1996.

L. Leciejewicz, Nowa postać świata. Narodziny średniowiecznej cywilizacji europejskiej, Wrocław 2000. Zarysy historii kultury i archeologii Europy wczesnośredniowiecznej:

M. Miśkiewicz, Wczesnośredniowieczni sąsiedzi Słowian, Warszawa 2005. Zarys historii Słowian:

J. Skowronek, M. Tanty i T. Wasilewski, Słowianie południowi i zachodni VI-XX wiek, Warszawa 2005. Teksty źródłowe do dziejów Słowiańszczyzny:

G. Labuda, Słowiańszczyzna starożytna i wczesnośredniowieczna. Antologia tekstów źródłowych, Poznań 1999.

U. Lewicka-Rajewska, Arabskie opisanie Słowian. Wrocław 2004. Źródła lingwistyczne do najdawniejszych dziejów Słowian:

H. Popowska-Taborska, Wczesne dzieje Słowian w świetle ich języka, Wrocław 1991. Przemiany w Europie w okresie wędrówek ludów:

M. Mączyńska, Wędrówki ludów, Warszawa 1996. Ludy koczownicze:

W. Szymański, E. Dąbrowska, Awarzy, Węgrzy, Wrocław 1979.

L.A. Tyszkiewicz, Hunowie w Europie, Wrocław 2004. Początki kultury wczesnosłowiańskiej:

K. Godłowski, Pierwotne siedziby Słowian, Kraków 2000.

M. Parczewski, Najstarsza faza kultury wczesnosłowiańskiej w Polsce, Kraków 1988.

M. Parczewski, Początki kultury wczesnosłowiańskiej w Polsce, Wrocław 1988.

Słowianie w Europie wcześniejszego średniowiecza, red. M. Miśkiewicz, Warszawa 1998.

Z. Kobyliński, Struktury osadnicze na ziemiach polskich u schyłku starożytności i w początkach wczesnego średniowiecza, Wrocław 1988. Słowiańszczyzna wschodnia:

W. Szymański, Słowiańszczyzna wschodnia, Wrocław 1973. Słowiańszczyzna zachodnia:

L. Leciejewicz, Słowianie Zachodni, Wrocław 1989.

J. Strzelczyk, Słowianie i Germanie w Niemczech środkowych we wczesnym średniowieczu, Poznań 1976. Słowiańszczyzna Połabska między Niemcami a Polską, red. J. Strzelczyk, Poznań 1981.

M. Dulinicz, Kształtowanie się Słowiańszczyzny Północno-Zachodniej, Warszawa 2001.

Poczatki obrządku szkieletowego

Słowiańszczyzna południowa:

Z. Kurnatowska, Słowiańszczyzna południowa, Wrocław 1977. Kształtowanie się narodów Europy Zachodniej:

B. Zientara, Świt narodów europejskich, Warszawa 1985. Mitologia wierzenia pogańskich Słowian:

A. Gieysztor, Mitologia Słowian, Warszawa

J. Strzelczyk, Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian, Poznań 1998.

A. Szyjewski, Religia Słowian, Kraków 2003.

J. Wawrzeniuk, Magia ochronna Słowian we wczesnym średniowieczu na ziemiach polskich, Warszawa 2016

Obrządek pogrzebowy wczesnośredniowiecznych Słowian:

H. Zoll-Adamikowa, Wczesnośredniowieczne cmentarzyska ciałopalne Słowian na terenie Polski, t. 1 – źródła, t. 2 – analiza, Wrocław 1975-1979.

J. Wawrzeniuk, Magia ochronna Słowian we wczesnym średniowieczu na ziemiach polskich, Warszawa 2016

brak