Historia filozofii

podstawowy

AZD1_W04

AZD1_W21

Brak

Wykłady obejmują historię myśli filozoficznej od starożytności po wiek XX w ujęciu europejskim. Omawiać będziemy wyłącznie wybrane, najważniejsze zagadnienia. Będziemy śledzić odpowiedzi, jakie padały na fundamentalne pytania: o świat wartości, strukturę bytową świata, o pochodzenie i naturę zła, o sens bycia, o wartość i możliwość naszego poznania itd. Wraz ze zbliżaniem się do filozofii najnowszej przedstawione zostaną również stanowiska kwestionujące sens tego typu poszukiwań. Wielość zjawisk i tendencji, ważność poszczególnych filozofii uniemożliwia sumaryczne przekazanie ich całościowego obrazu. Dlatego też tak ważne jest uzupełnienie kursu przez zalecane lektury.

Student(ka):

Ma wiedzę w zakresie najważniejszych nurtów i koncepcji filozofii europejskiej od czasów starożytnych po współczesność oraz ich wzajemnych zależności.

Ma wiedzę o miejscu filozofii wśród nauk humanistycznych i jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej oraz podstawową wiedzę o powiązaniach nauk historycznych z innymi naukami humanistycznymi.

Zaliczenie w formie pisemnej (jeżeli wprowadzony zostanie tryb on-line z wykorzystaniem platformy e-learning),

Na zaliczenie składa się

Egzamin będzie się składał z trzech elementów:

– omówienie tezy problemowej (może mieć ona charakter przekrojowy np. „porównaj koncepcję duszy ludzkiej w filozofii starożytnej i średniowiecznej”) – max 50 pkt

– wyjaśnienie 5 pojęć (max 5 pkt za pojęcie)

– testu wielokrotnego wyboru z punktami ujemnymi przy błędnej odpowiedzi 5 pytań (zakres -25 do 25 pkt)

Obowiązujący zakres materiału - wykład i literatura obowiązkowa

Uwaga w przypadku zdawania egzaminu on-line, jeżeli wykryte zostaną fragmenty skopiowane z Internetu, praca nie będzie przyjęta.

Ocena bdb. 81-100 pkt

Ocena db. 66-80 pkt

Ocena dst. 51-65 pkt

Zajęcia są obowiązkowe, dopuszcza się 2 nieobecności w ciągu semestru.

Tezy (wybór najważniejszych)

Czym był amoralizm Machiavellego

Charakterystyka najważniejszych kierunków okresu hellenistycznego

Czy Nietzsche „zabił” Boga?

Czy oświecenie „powiedziało nam” coś ciekawego – na przykładzie najważniejszych idei angielskiej filozofii oświecenia

Czym jest byt wg Arystotelesa, jaka jest struktura bytu, jakie są jego przyczyny?

Co znaczy pierwiastek apolliński i dionizyjski

Czym jest nietzscheańska koncepcja nadczłowieka i jak wpisuje się w jego etykę

Czym jest przestrzeń i czas u Kanta?

Czym są, w jaki sposób istnieją i jaki jest stosunek rzeczy do idei w koncepcji Platona? Scharakteryzowanie platońskiej koncepcji idei

Dlaczego Diogenes chciał mieszkać w beczce

Dowody na istnienie Boga u św. Tomasza i ich krytyka

Drogi poznania u św. Bonawentury

Egzystencjalizm Marka Aureliusza i najważniejsze koncepcje w ramach szkoły stoickiej

John Locke – czym są idee proste i jaki jest ich relacja do idei złożonych

Koncepcja metafizyczna u Platona

Koncepcja porządku metafizycznego św. Augustyna, określenie sposobu w jaki widzi on człowieka i jego relację z Bogiem i światem

Koncepcja umowy społecznej

Koncepcja zależności wiary i filozofii u św. Bonawentury

Na czym polegał przewrót kartezjański w filozofii

Na czym polegał sceptycyzm sceptyków

Najważniejsze cechy filozofii średniowiecza

Najważniejsze elementy kantowskiej teorii poznania (rodzaje sądów i drogi poznania zmysłowa i umysłowa)

Najważniejsze elementy utopii filozoficznej

Najważniejsze problemy filozofii Sokratesa.

Narodziny filozofii i pierwsze koncepcje filozoficzne w starożytnej Grecji: jońscy filozofowie przyrody, Heraklit, Pitagorejczycy i inni – charakterystyka najważniejszych stanowisk.

Niebo gwiaździste nade mną, prawo moralne we mnie – charakterystyka kantowskiej etyki

Nowe prący w filozofii XIV i XV wieku

Nowe propozycje w filozofii – na czym polegało nowatorstwo filozofii renesansu względem średniowiecza, a co było kontynuacją

Omówić założenia filozofii F. Bacona

Paradoksy Zenona z Elei (czego miały dowodzić, omówienie paradoksów)

Poczucie absurdu i tragizm istnienia? – o założeniach egzystencjalizmu

Porównanie i omówienie koncepcji metafizyki Platona i Plotyna

Porównanie koncepcji Boga (demiurga, pierwszego poruszyciela) w koncepcjach filozoficznych starożytności i średniowiecza

Porównanie koncepcji metafizyki Arystotelesa i św. Tomasza

Porównanie koncepcji państwa u Platona i Arystotelesa

Postmodernizm – główne założenia

Problem relacji między JA i TY w filozofii dialogu

Problem zła, łaski i wolnej woli w koncepcji św. Augustyna

Przechodzenie systemów w koncepcji Platona i Arystotelesa

Rola historii w filozofii Hegla

Rozumienie przyjemności w szkole epikurejskiej

Scharakteryzuj metodę scholastyczną

Uniwersalia a transcendentalia w filozofii średniowiecza

Wyjaśnij istotę skrajnego empiryzmu Berkeleya

WYJAŚNIJ POJĘCIA:

ARCHE, ERYSTYKA, TRANSCENDENTALIA, UNIWERSALIA, ONTOLOGIA, METAFIZYKA, ESTETYKA, GNOSEOLOGIA, TEORIA POZNANIA, DIADA, APEIRON, HILEMORFIZM, HIPOSTAZA, PNEUMA, OUSIA, ARCHE, INDETERMINIZM, EPISTEMOLOGIA, SYNOLON, AKCYDENSA, GNOSEOLOGIA, SENSUALIZM

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

obowiązkowy

nie dotyczy

Zajęcia obejmują historię filozofii europejskiej od starożytnej Grecji do współczesności. Koncentrują się na wybranych zagadnieniach, które muszą być poszerzane literaturą przedmiotu.

Wykłady obejmują historię myśli filozoficznej od starożytności po wiek XX w ujęciu europejskim. Omawiać będziemy wyłącznie wybrane, najważniejsze zagadnienia. Będziemy śledzić odpowiedzi, jakie padały na fundamentalne pytania: o świat wartości, strukturę bytową świata, o pochodzenie i naturę zła, o sens bycia, o wartość i możliwość naszego poznania itd. Wraz ze zbliżaniem się do filozofii najnowszej przedstawione zostaną również stanowiska kwestionujące sens tego typu poszukiwań. Wielość zjawisk i tendencji, ważność poszczególnych filozofii uniemożliwia sumaryczne przekazanie ich całościowego obrazu. Dlatego też tak ważne jest uzupełnienie kursu przez zalecane lektury.

Obowiązkowa

Otfried Höffe, Mała historia filozofii

Wybrana dodatkowa

Władysław Tatarkiewicz, Historia filozofii

Frederick Copleston, Historia filozofii

Anthony Kenny, Krótka historia filozofii zachodniej

brak

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

obowiązkowy

nie dotyczy

Liczba ECTS: 2, w tym:

Zajęcia wymagające bezpośredniego udziału

nauczyciela akademickiego

Liczba punktów ECTS: 1

Łączna liczba godzin: 31

- udział w wykładach: 30

- udział w konsultacjach: 1

Praca własna studenta

Liczba punktów ECTS: 1

Łączna liczba godzin: 30

- praca własna z literaturą: 15

- przygotowanie do egzaminu: 15

obowiązkowy

nie dotyczy