Elements of the history of Polish culture in medieval and early modern period

Celem przedmiotu jest omówienie szeroko rozumianego pojęcia „kultura”. Szczególny nacisk zostanie położony na kształtowanie się, rozwój i znaczenie kultury staropolskiej w jej wszechstronnym rozwoju.

Kultura staropolska była przedmiotem badań na wielu płaszczyznach polskich literaturoznawców, filozofów, historyków sztuki czy muzykologów. Podczas wykładu zostaną omówione zagadnienia kultury intelektualnej i artystycznej będących źródłem inspiracji dla wielu polskich twórców epoki renesansu, baroku i oświecenia np. malarstwo, rzeźba, książka i piśmiennictwo a także kultura literacka i muzyczna oraz ich wkład do kultury europejskiej

1. Kultura staropolska, Kraków 1932.

2. Kultura średniowieczna i staropolska. Studia ofiarowane Aleksandrowi Gieysztorowi, Warszawa 1991.

3. Tazbir J., Studia nad kulturą staropolską, Kraków 2001.

4. Tazbir J., Kultura szlachecka w Polsce. Rozwój, upadek, relikty, Warszawa 1978.

5. Chrzanowski T., Wędrówki po sarmacji europejskiej: Eseje o kulturze i sztuce staropolskie, Kraków 1988.

6. Dymmel P., Zabytki staropolskie: W kręgu pisma, znaku, obrazu, Lublin 1989.

7. Falińska M., Przeszłość i teraźniejszość: Studium z dziejów świadomości historycznej społeczeństwa staropolskiego, Warszawa 1986.

8. Przyboś A., Rożek M., Biskup krakowski Andrzej Trzebicki: Z dziejów kultury politycznej i artystycznej w XVII stuleciu, Warszawa-Kraków 1989.

9.W. Czapliński, J. Długosz, Życie codzienne magnaterii polskiej w XVII wieku, Warszawa 1976,

10. Z. Gloger, Encyklopedia staropolska, t.1-4, Warszawa 1978,

11. J. Kowalski, Wielka Encyklopedia Staropolska, Dębogóra 2011,

12. Kracik J. Pokonać czarną śmierć. Staropolskie postawy wobec zarazy, Kraków 1991,

13. Zmierzch kultury staropolskiej. Ciągłość i kryzysy (wieki XVII-XIX) red. U. Augustyniak, A. Karpiński, Warszawa 1997,

14. Studia z dziejów kultury i mentalności czasów nowożytnych, red. K. Matwijowski, B. Rok, Wrocław 1993,

15. Chrościcki J., Pompa funebris. Z dziejów kultury staropolskiej, Warszawa 1974,

16. Bogucka M., Staropolskie obyczaje w XVI do XVII wieku, Warszawa 1994.

HI2_W02 - Zna na poziomie rozszerzonym fachową terminologię z zakresu nauk historycznych oraz innych nauk humanistycznych.

HI2_U02 - Posiada pogłębione umiejętności badawcze obejmujące analizę prac innych autorów, syntezę różnych idei i poglądów, dobór metod i konstruowanie narzędzi badawczych, opracowywanie i prezentację wyników pozwalające na oryginalne rozwiązanie złożonych problemów historycznych.

HI2_U05 - Posiada umiejętności integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz jej zastosowania w nietypowych sytuacjach profesjonalnych

HI2_K03 - Ma pogłębione przekonanie o sensie, wartości i potrzebie realizacji misji historyka w społeczeństwie. Jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych i społecznych.

HI2_K05 - Ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego i tradycji zarówno na poziomie lokalnym jak i globalnym. Włącza się w działania ukazujące znaczenie kultury judeochrześcijańskiej i klasycznej w historii Europy.

HI2_K06 - Systematycznie uczestniczy w życiu kulturalnym i społecznym, korzystając z różnych mediów i uwzględniając ich zróżnicowane formy oraz wzbogaca je specyfiką swego wykształcenia.

Przedmiotowe efekty uczenia się:

W1: student zna dzieje kultury i nauki staropolskiej w połączeniu ze zmianami politycznymi, społecznymi, światopoglądowymi, religijnymi zachodzącymi od początku XVI do początku XX w.

U1: student potrafi łączyć umiejętnie zachodzące zjawiska społeczno-kulturowe z uwzględnieniem wszystkich warstw społecznych I Rzeczypospolitej, ich wykształcenia, stanu zdrowotnego oraz zapatrywań światopoglądowych i religijnych, nadto winien umiejętnie w tym kontekście postrzegać rolę poszczególnych władców Polski i ich szerokiego oddziaływania na ówczesne elity.

U2: student potrafi umiejętnie poruszać się w literaturze przedmiotu, właściwie ją analizować, interpretować, a także przedstawiać w szerszym kontekście, łączyć fakty i wyciągać wnioski

U3: student potrafi zaprezentować określony fragment życia kulturowego na tle epoki, nawiązując w swoim wystąpieniu do wydarzeń z historii powszechnej Europy.

U4: student potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę dotyczącą kultury i nauki staropolskiej do merytorycznej dyskusji

K1: student ma świadomości dużego znaczenia kultury staropolskiej, która pozwoliła przetrwać narodowi tragiczny bieg wydarzeń w XIX i XX w.

Uzasadnienie liczby punktów ECTS w każdym semestrze (3 ECTS)

30 godz. uczestnictwo w zajęciach

30 godz. przygotowanie do zajęć

25 godz. przygotowanie do zaliczenia semestralnego

Konsultacje na temat zagadnień poruszanych na zajęciach odbywają się na dyżurze (raz w tygodniu jedna godzina).

Warunki dla osiągnięcia określonej oceny:

W1:

- na ocenę bardzo dobrą: student zna bardzo dobrze dzieje kultury i nauki staropolskiej w połączeniu ze zmianami politycznymi, społecznymi, światopoglądowymi, religijnymi zachodzącymi od początku XVI do początku XX w.

- na ocenę dobrą: student zna dobrze dzieje kultury i nauki staropolskiej i odnosi je do najważniejszych zmian politycznych, społecznych, światopoglądowych, religijnych zachodzącymi od początku XVI do początku XX w.

- na ocenę dostateczną: student zna w niewielkim stopniu dzieje kultury i nauki staropolskiej w połączeniu ze wybranymi, najważniejszymi zmianami politycznymi, społecznymi, światopoglądowymi, religijnymi zachodzącymi od początku XVI do początku XX w.

U1:

- na ocenę bardzo dobrą: student bardzo dobrze potrafi łączyć w sposób umiejętny i przemyślany zachodzące zjawiska społeczno-kulturowe z uwzględnieniem wszystkich warstw społecznych I Rzeczypospolitej, ich wykształcenia, stanu zdrowotnego oraz zapatrywań światopoglądowych i religijnych, nadto winien w stopniu bardzo dobrym umiejętnie w tym kontekście postrzegać rolę poszczególnych władców Polski i ich szerokiego oddziaływania na ówczesne elity.

- na ocenę dobrą: student dobrze i umiejętnie potrafi łączyć zachodzące zjawiska społeczno-kulturowe z uwzględnieniem wszystkich warstw społecznych I Rzeczypospolitej, ich wykształcenia, stanu zdrowotnego oraz zapatrywań światopoglądowych i religijnych, nadto winien umiejętnie w tym kontekście postrzegać rolę najważniejszych władców Polski i ich szerokiego oddziaływania na ówczesne elity.

- na ocenę dostateczną: student potrafi w wybranych przypadkach łączyć umiejętnie zachodzące zjawiska społeczno-kulturowe z uwzględnieniem wszystkich warstw społecznych I Rzeczypospolitej, ich wykształcenia, stanu zdrowotnego oraz zapatrywań światopoglądowych i religijnych, nadto winien w tym kontekście postrzegać rolę poszczególnych władców Polski i ich oddziaływania na ówczesne elity.

U2:

- na ocenę bardzo dobrą: student potrafi w stopniu bardzo dobrym umiejętnie i przemyślanie poruszać się w literaturze przedmiotu, właściwie ją analizować, interpretować, a także przedstawiać w szerszym kontekście, łączyć fakty i wyciągać wnioski

- na ocenę dobrą: student potrafi umiejętnie poruszać się w najważniejszej literaturze przedmiotu, właściwie ją analizować, interpretować, a także przedstawiać w szerszym kontekście, łączyć fakty i wyciągać wybrane wnioski

- na ocenę dostateczną: student potrafi w niewielkim stopniu poruszać się w literaturze przedmiotu, właściwie ją analizować, interpretować, a także przedstawiać w wybranym kontekście, łączyć fakty i wyciągać wybrane wnioski

U3:

- na ocenę bardzo dobrą: student potrafi w sposób bardzo dobry, przemyślany i analityczny zaprezentować określony fragment życia kulturowego na tle epoki, nawiązując w swoim wystąpieniu do wydarzeń z historii powszechnej Europy.

- na ocenę dobrą: student potrafi w sposób dobry oraz przemyślany zaprezentować określony fragment życia kulturowego na tle epoki, nawiązując w swoim wystąpieniu do najważniejszych wydarzeń z historii powszechnej Europy.

- na ocenę dostateczną: student potrafi w stopniu podstawowym zaprezentować określony fragment życia kulturowego na tle epoki, nawiązując w swoim wystąpieniu do wybranych wydarzeń z historii powszechnej Europy.

U4:

- na ocenę bardzo dobrą: student potrafi w stopniu bardzo dobrym wykorzystać zdobytą wiedzę dotyczącą kultury i nauki staropolskiej do merytorycznej dyskusji, przytaczając szereg argumentów oraz w przemyślany i analityczny sposób odnosząc się do wystąpień przedmówcy

- na ocenę dobrą: student potrafi w stopniu dobrym wykorzystać zdobytą wiedzę dotyczącą kultury i nauki staropolskiej do merytorycznej dyskusji, przytaczając jedynie w wybranych przypadkach argumenty

- na ocenę dostateczną: student potrafi w niewielkim stopniu wykorzystać zdobytą wiedzę dotyczącą kultury i nauki staropolskiej do merytorycznej dyskusji,

K1:

-na ocenę bardzo dobrą: student ma w stopniu bardzo dobrym świadomości dużego znaczenia kultury staropolskiej, która pozwoliła przetrwać narodowi tragiczny bieg wydarzeń w XIX i XX w.

-na ocenę dobrą: student ma w stopniu dobrym świadomości dużego znaczenia kultury staropolskiej, która pozwoliła przetrwać narodowi tragiczny bieg wydarzeń w XIX i XX w.

- na ocenę dostateczną: student ma w stopniu dostatecznym świadomości dużego znaczenia kultury staropolskiej, która pozwoliła przetrwać narodowi tragiczny bieg wydarzeń w XIX i XX w.