(in Polish) Polskie tradycje militarne: zmagania zbrojne o wolność i niepodległość oraz "za naszą i waszą wolność" (XVIII-XX w.)

Wykład stanowi próbę przybliżenia narodowych tradycji wojskowych na przestrzeni okresu 1768-1918, w dziejach polskiej wojskowości identyfikowanego z epoką walk narodowowyzwoleńczych (od konfederacji barskiej po I wojnę światową).

Wykład poświęcony polskim tradycjom wojskowym w okresie walk zbrojnych o zachowanie, a następnie odzyskanie niepodległości przez Polskę (1734/68-1918). Na przestrzeni stu kilkudziesięciu lat prześledzimy funkcjonowanie następujących form tradycji polskiej aktywności patriotycznej o charakterze militarnym:

-tradycja insurekcyjna/powstańcza (od konfederacji dzikowskiej/barskiej do powstania styczniowego)

-tradycja walk za waszą i naszą wolność (od wojny o niepodległość USA po I wojnę światową)

-tradycja legionowa tj. formacji zbrojnych u boku potencjalnych sojuszników, m.in. zaborców (od Deniski i Dąbrowskiego do Piłsudskiego i Hallera)

-tradycja walk o wyzwolenie społeczne (kwestia włościańska -od insurekcji kościuszkowskiej do powstania styczniowego)

-tradycja rewolucyjna (rewolucja wiedeńska, Komuna Paryska, rewolucja 1905)

-tradycja formacji paramilitarnych (Galicja: 1848/9, ruch strzelecki 1908-1914)

-tradycja armii regularnej broniącej ojczyzny (wojna 1792, armia Księstwa Warszawskiego 1806-1813, armia Królestwa Polskiego 1815-1831)

-tradycja działań nieregularnych: konfederacja dzikowska i barska, partyzantka w 1831 r., powstanie styczniowe, partyzantka chłopska 1906

-tradycja współpracy/sojuszu wojskowego z Francją, Stanami Zjednoczonymi AP, Węgrami

-prowokacyjnie: nie nasza (?) tradycja - polski wkład w wojskowość państw zaborczych

Literatura obowiązkowa:

Minimum

1.Nowak T., Wimmer, Historia oręża polskiego 963-1795, Warszawa 1981, r. VIII (s.549-629)

2.Kozłowski E., Wrzosek M., Historia oręża polskiego 1795-1939, Warszawa 1984, r. I-VIII, s.9-530

Wersja poszerzona

3.Zarys dziejów wojskowości polskiej do roku 1864, t.II 1648-1864, red. J. Sikorski, Warszawa 1966 (rozdziały III-VI, 1764-1864, s. 174-508

4.Zarys dziejów wojskowości polskiej w latach 1864-1939, red. P. Stawecki, Warszawa 1990 (rozdziały I-II 1864-1914, s. 7-226)

5.Polskie tradycje wojskowe: Tradycje walk wyzwoleńczych "Za naszą i waszą wolność", XVIII-XX w., t. 3, red. J. Dyskant, r. I -XI, s. 5-344

6.Wojtasik J., Z myślą o Niepodległej... Polskie powstania narodowe i próby powstańcze w latach 1795-1914, Warszawa 2013

EK 1 -Zna najważniejszą faktografię historii powszechnej i historii Polski w

poszczególnych epokach, ze szczególnym uwzględnieniem historii Kościoła

i historii wojskowości

EK 2- Posiada wiedzę o możliwościach interpretacji faktów historycznych

determinowanych różnym podłożem narodowym, religijnym i kulturowym

EK 3- Ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w zakresie historii.

Regularny udział w zajęciach. Praca pisemna w oparciu o zakres tematyczny określony przez wykładowcę na początku cyklu wykładów.

EK 1 - Zna najważniejszą faktografię historii powszechnej i historii Polski w poszczególnych epokach, ze szczególnym uwzględnieniem historii Kościoła i historii wojskowośc:

-w pełnym zakresie (bdb)

-na zadowalającym poziomie (db.)

-na podstawowym poziomie (dst)

-nie zna najważniejszej faktografii historii powszechnej i historii Polski w poszczególnych epokach, ze szczególnym uwzględnieniem historii Kościoła i historii wojskowości (ndst)

EK 2- Posiada wiedzę o możliwościach interpretacji faktów historycznych

determinowanych różnym podłożem narodowym, religijnym i kulturowym

-w pełnym zakresie (b.db.)

-na zadowalającym poziomie (db.)

-na podstawowym poziomie (dst.)

-nie posiada w/w wiedzy w elementarnym stopniu (ndst)

EK 3- Ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w zakresie historii.

-w pełnym zakresie (bdb.)

-na zadowalającym poziomie (db.)

-na podstawowym poziomie (dst.)

-nie posiada w/w wiedzy w elementarnym stopniu (ndst)

Ponadto posiada orientację co do przykładów ilustrujących poszczególne tradycje wojskowe, krystalizujące się na przestrzeni blisko dwóch stuleci. Potrafi wymienić nazwiska najważniejszych uczestników walk; nazwy formacji i jednostek zbrojnych, jakie przeszły do narodowej legendy; związane z bojami narodowowyzwoleńczymi wojny, kampanie, wystąpienia, bitwy.