The cult of the "Terrestrial Trinity" in the territory of the modern Polish Commonwealth

Wykład poświęcony kultowi "Trójcy Ziemskiej" (w skład której wchodzili: Jezus, Maryja i św. Józef) na terenach nowożytnej Rzeczypospolitej.

Wykład poświęcony kultowi "Trójcy Ziemskiej" (w skład której wchodzili: Jezus, Maryja i św. Józef) na terenach nowożytnej Rzeczypospolitej. Omówione zostaną sanktuaria, w których rozwijał się ów kult, ich historia i oddziaływanie na inne ośrodki, dziedziny sztuk plastycznych oraz literaturę dewocyjną z okresu XVII i XVIII w. ze wskazaniem na ruch pielgrzymkowy funkcjonujący w tym czasie. Efektem uczestnictwa w wykładzie jest uporządkowana wiedza szczegółowa na temat nowożytnych cudownych wizerunków w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, znajomość oceny kryteriów cudowności oraz orientacja w lokalizacji takich obiektów. Ponadto student/ka potrafi rozpoznać rożne rodzaje i typy dzieł sztuki, a także przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych lub samodzielnie wybranych, albo opracowanych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym. Jest przygotowany/a do samodzielnego rozwijania uzyskanej wiedzy.

Literatura obowiązkowa:

1. K. Ponińska, Ignacy Krasicki jako koronator cudownego wizerunku w Miedniewicach, w: Między Barokiem a Oświeceniem. Ignacy Krasicki i jego czasy. Rozprawy i Materiały Instytutu Północnego im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie (dawny Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie), nr 269, praca zbiorowa pod red. S. Achremczyka, E. Figury-Osełkowskiej, J. Kiełbika, Olsztyn 2021, s. 260-290.

2. K. Ponińska, Typologia przedstawień wizerunku Matki Boskiej Dzikowskiej w zbiorach muzealnych, „Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio”, 4(40)2019, s. 188-218.

3. K. Ponińska, Ludowe wyobrażenia wizerunku Matki Boskiej Dzikowskiej, „Etnografia Nowa” (09.2017/10.2018), red. Joanna Dziadowiec-Greganić, Marta Elas, Aleksander (Bratek) Robotycki, Magdalena Guziejko, Warszawa, s. 562-579.

4. K. Ponińska, Miraculosa Trinitas Terrestra. Cudowne wizerunki "Trójcy Ziemskiej" w nowożytnej Rzeczypospolitej, Warszawa 2017.

Literatura uzupełniająca:

1. J. Zawisza, Historia Sanktuarium Świętej Rodziny w Miedniewicach, Niepokalanów 2013.

2. A. Orlikowski, Dzieje kultu cudownego obrazu Matki Bożej Włoszczowskiej, w: Z Matką Bożą Opiekunką Rodzin na ziemi włoszczowskiej, red T. Gacia, Kielce 2006.

3. Dwa symbole Tarnobrzega, red. T. Zych, Tarnobrzeg 2004.

4. W. Nater, S. Stanik, Dzieje Sanktuarium Matki Boskiej Świętorodzinnej w Studziannie, Studzianna 1992.

5. A. Fridrich, Historye cudownych obrazów Najświętszej Maryi Panny w Polsce, t. I-IV, Kraków 1903-1908.

6. S. Barącz, Cudowne obrazy Matki Najświętszej w Polsce, Lwów 1891.

Wiedza:

HS1_W02, HS2_W02 - ma uporządkowaną wiedzę szczegółową o wybranych problemach rozwoju sztuki polskiej w kontekście sztuki europejskiej w czasach nowożytnych, zna terminologię oraz metody badawcze historii sztuki.

HS1_W03, HS2_W03 - zna i rozumie (w stopniu zaawansowanym) metody analizy i interpretacji dzieł sztuki, ma (uporządkowaną) znajomość stosowanych w historii sztuki teorii i metodologii oraz zna jej najnowsze osiągnięcia.

HS1_W06, HS2_W06 - ma uporządkowaną podstawową wiedzę o wybranych zagadnieniach dotyczących kultu "Trójcy Ziemskiej" na terenach nowożytnej Rzeczypospolitej i ich powiązaniach z naukami humanistycznymi.

Umiejętności:

HS1_U05 - posiada umiejętność konstruowania logicznej wypowiedzi w zakresie tematu kultu "Trójcy Ziemskiej" na terenach nowożytnej Rzeczypospolitej. Umie przygotować tekst naukowy z aparatem badawczym i poprawnie opracowanymi fotografiami dzieł sztuki.

HS1_U08 - potrafi pracować samodzielnie i w grupie, także interdyscyplinarnej, przyjmując w niej różne role. Potrafi komunikować się z otoczeniem uzasadniając merytorycznie swoje stanowisko.

HS2_U03 - potrafi rozpoznać rożne rodzaje i typy dzieł sztuki, a także przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych lub samodzielnie wybranych, albo opracowanych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym

HS2_U07 - posiada zaawansowaną umiejętność konstruowania logicznej wypowiedzi w mowie i w piśmie w języku polskim. Umie przygotować tekst naukowy z aparatem badawczym i poprawnie opracowanymi fotografiami dzieł sztuki.

Kompetencje:

HS2_K01 - jest gotowy do samodzielnego kształcenia się i korzystania z konsultacji specjalistycznych. Docenia wartość wiedzy ekspertów, ale jednocześnie jest gotów poddać wiedzę ekspercką krytycznej analizie. Jest przygotowany do współpracy i działań inicjatywnych na rzecz środowiska społecznego.

Metody oceny:

Na ocenę końcową składają się:

1. obowiązkowa obecność (dopuszczalne 2 nieusprawiedliwione nieobecności w semestrze). Przekroczenie limitu nieobecności spowoduje ustalanie dodatkowych, indywidualnych warunków zaliczenia, jednak nieobecność na większej niż połowa ilości wykładów uniemożliwia uzyskanie zaliczenia.

2. ocena z pisemnego testu (z pytaniami otwartymi i zamkniętymi) obejmującego zakres przerobiony na zajęciach

Na ocenę bardzo dobrą (5) student/ka: nie przekroczył/a dopuszczalnego limitu nieobecności. Wykazał/a się bardzo dobrze uporządkowaną wiedzą szczegółową na temat nowożytnych cudownych wizerunków w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, znajomością oceny kryteriów cudowności oraz orientacją w lokalizacji takich obiektów. Ponadto student/ka w najwyższym stopniu potrafi rozpoznać rożne rodzaje i typy dzieł sztuki, a także przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych lub samodzielnie wybranych, albo opracowanych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym.

Na ocenę dobrą (4) student/ka: nie przekroczył/a dopuszczalnego limitu nieobecności. Wykazał/a się dobrze uporządkowaną wiedzą szczegółową na temat nowożytnych cudownych wizerunków w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, znajomością oceny kryteriów cudowności oraz orientacją w lokalizacji takich obiektów. Ponadto student/ka w średnim stopniu potrafi rozpoznać rożne rodzaje i typy dzieł sztuki, a także przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych lub samodzielnie wybranych, albo opracowanych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym.

Na ocenę dostateczną (3) student/ka: nie przekroczył/a dopuszczalnego limitu nieobecności. Wykazał/a się dostatecznie uporządkowaną wiedzą szczegółową na temat nowożytnych cudownych wizerunków w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, znajomością oceny kryteriów cudowności oraz orientacją w lokalizacji takich obiektów. Ponadto student/ka w podstawowym stopniu potrafi rozpoznać rożne rodzaje i typy dzieł sztuki, a także przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych lub samodzielnie wybranych, albo opracowanych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym.