(in Polish) Odwołania do przeszłości w środkowoeuropejskiej architekturze sakralnej XVI i pierwszej połowy XVII w.

Wykład problemowy poświęcony zagadnieniu nawiązań do przeszłości w środkowoeuropejskiej architekturze sakralnej wieku XVI i 1. poł. XVII wieku.

Wykład problemowy poświęcony zagadnieniu nawiązań do przeszłości w środkowoeuropejskiej architekturze sakralnej wieku XVI i 1. poł. XVII wieku.

Zakres tematów podejmowanych w trakcie zajęć:

Europa środkowa w XVI-1.poł. XVII wieku: geografia historyczna, zarys sytuacji politycznej i religijnej

Tradycja i innowacyjność w architekturze wczesnonowożytnej; próby definicji.

Stosunek do własnej przeszłości w świetle historiografii i najważniejszych realizacji architektonicznych z terenów Italii.

Stosunek Kościoła w okresie reformy trydenckiej do recepcji antyku i średniowiecznej tradycji w budownictwie.

Architektura jako manifestacja wyznania - poszukiwania formy świątyni właściwej dla katolików i protestantów na terenie krajów habsburskich i księstw Rzeszy.

Między tradycją a innowacją. Architektura sakralna w Rzeczypospolitej wieku XVI i 1. poł. XVII wieku.

Znaczenie tradycji budowlanej w architekturze cerkiewnej na ziemiach ruskich Rzeczypospolitej w 1. poł. XVII wieku.

Recepcja form antycznych i ciągłość tradycji a konfraternie budowniczych w Europie Środkowej.

Literatura podstawowa:

T. Chrzanowski, "Neogotyk około roku 1600" - próba interpretacji, [w:] Sztuka około 1600, Warszawa 1974, s. 75-112.

J. K. Czyżewski, M. Walczak, O średniowiecznych wzorach nowożytnych kościołów z kaplicami in modum crucis na ziemiach Rzeczypospolitej, [w: Sztuka dawnej ziemi chełmskiej i wojewóztwa bełskiego, red. P. Krasny, Kraków 1999, s. 25-38.

J. K. Czyżewski, M. Walczak, Sztuka nowożytna wobec tradycji średniowiecza: uwarunkowania, motywacje, relacje, [w:] Historyzm, tradycjonalizm, archaizacja: studia z dziejów świadomości historycznej w średniowieczu i okresie nowożytnym, red. M. Walczak, Kraków 2015, s. 11-59 [fragm. poświęcone architekturze].

P. Gryglewski, De Sacra Antiquitate. Odwołania do przeszłości w polskiej architekturze sakralnej XVI wieku, Warszawa 2012.

P. Krasny, Po staremu zpusobu vel opere gotico. O roli średniowiecznych zakonów w podtrzymywaniu średniowiecznej tradycji architektonicznej w Europie środkowej, [w] Artifex Doctus. Studia ofiarowane profesorowi Jerzemu Gadomskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, t. 1, Kraków 2007, s. 291-300.

P. Krasny, "Jestem katolikiem a nie papistą". Świadomość konfesyjna fundatorów a problem prowincjonalizmu architektury sakralnej w europie środkowej około roku 1600, [w:] Centrum, prowincje, peryferia. Wzajemne relacje w dziejach sztuki, red. P. Gryglewski, K. Stefański, R. Wróbel, Łódź 2013, s. 69-91.

P. Krasny, Sto lat samotności. Jezuicki kościół świętych Piotra i Pawła a architektura Krakowa, [w:] Studia nad sztuką renesansu i baroku, t. 12, red. I. Rolska, Lublin 2016, s. 201-217.

Z. Rewski, Majstersztyki krakowskiego cechu murarzy i kamieniarzy XVI-XVIII wieku, Wrocław 1954.

Z. Świechowski, Zagadnienia odrodzenia romanizmu w Polsce, "BHS", 22, 1960, nr 4, s. 339-350.

T. Zaucha, Tradycja gotycka w architekturze sakralnej ziemi ruskich Korony, Kraków 2015.

Literatura dodatkowa (wybrana):

M. Brandis, La maniera tedesca. Eine Studie zum historischen Verstandnis der Gotik im Italien der Renaissance in Geschichtsschreibung. Kunsttheorie und Baupraxis, Weimar 2002.

D. Howard, Attitudes to the Gothic in Renaissance Venice, [w:] Le Gothic de la Renaissance. Actes des quatrieme Recontres d'architecture europeenne Paris 12-16 juin 2007, red. M. Chatenet, K. de Konge, E. M. Kavaler, N. NuBaum, Paris 2011, s. 103-112.

O. Jakubec, Modalita a konfesionalita sakralnich staveb v ceskych zemich 16. a pocatku 17. stoleti, [w:] In puncto religionis. Konfesni dimenze predbelohorske kultury Cech a Moravy, red. K. Hornickova,, M. Sronek, Praha 2013, s. 49-72

A. Nagel, Ch. S. Wood, What counted as an "Antiquity" in the Renaissance?, [w:] Renaissance Medievalisms, red. K. Eisenbichler, Toronto 2009, s. 53-74.

H. Rousteau-Chambon, Le gothique des Temps modernes. Architecture religieuse en milieu urbain, Paris 2003.

R. Wittkower, Gothic versus Classic. Architectural Projects in Seventeenth Century Italy, London 1974.

Ma rozszerzoną wiedzę na temat architektury środkowoeuropejskiej wieku XVI i 1. poł. wieku XVII. Potrafi opisać zastosowanie różnych strategii w nawiązywaniu do sztuki dawnej wykorzystywanych w budownictwie wczesnonowożytnym w sferze odwołań formalnych i ideowych. Rozumie znaczenie kontekstu historycznego, determinującego sposób interpretacji dzieła sztuki. Potrafi także scharakteryzować wpływ tradycji budowlanej cechów muratorskich na budownictwo sakralne. Potrafi samodzielnie przeprowadzić krytyczną analizę architektury, z powołaniem się na najnowsze osiągnięcia naukowe autorów polskich i zagranicznych.

Student zdobywa umiejętność selekcjonowania zdobywanej wiedzy, analizy i rozwiązywania problemów badawczych,dobór odpowiedniej metodologii, opracowania i prezentacji wyników badań. Potrafi dokonać krytyczną analizę materiału zabytkowego i przedstawić kontekst powstania oraz znaczenie dzieła sztuki.

Student potrafi określić granice badań w historii sztuki oraz konieczność korzystania z wyników badań z innych dziedzin naukowych. Ma świadomość potrzeby współpracy badaczy reprezentujących różne specjalności. Rozumie potrzebę bezpośredniego kontaktu z dziełem architektury, zaletami zapoznania się z wynikami prac konserwatorskich i architektonicznych.

Opis ECTS:

obecność i udział w zajęciach [30 godz.) = 1 ECTS

zaliczenie kolokwium końcowego oraz lektura literatury [20 godz.] = 1 ECTS

Zaliczenie przedmiotu na podstawie obecności i zaliczenia końcowego kolokwium.

Student ma prawo do dwóch nieusprawiedliwionych nieobecności.

W trakcie kolokwium student ma za zadanie rozpoznać bądź poprawnie datować budowle zaprezentowane na 10 slajdach. Zdanie kolokwium gwarantuje odpowiednie rozpoznanie bądź rozpoznanie przynajmniej pięciu z nich.

Zaliczenia nie otrzymuje student, który przekroczył limit nieobecności. W przypadku osób legitymujących się zaświadczeniem lekarskim, brak udziału w zajęciach jest usprawiedliwiony. Zaliczenia nie otrzymuje również student, który nie zaliczył kolokwium.