Social pathology

Przedmiot "Patologia społeczna" stanowi wprowadzenie do zagadnienia natury ludzkiej i skłonności jednostki jak i społeczeństwa do popadania w mechanizmy degradujące lub wzmacniające człowieka jako osobę. Motywem przewodnim przedmiotu jest studium "Joker'a" jako egzemplifikacji współczesnego dewianta społecznego.

Celem wykładów z przedmiotu „Patologii społecznej” jest ukazanie możliwie szerokiego spektrum ludzkich zachowań dewiacyjnych (negatywnych i pozytywnych), ilustrujących kondycję i dwoistość natury ludzkiej. Wykłady są prowadzone z perspektywy personalistycznej, zorientowanej na analizę mechanizmów degradujących i wzbogacających osobę jak i wspólnotę. Treścią wykładu są również inne podejścia ujawniające przyczynowość patologii w kontekstach społeczno-kulturowych i psychospołecznych. W oparciu o klasyczne teorie socjologiczne i psychologiczne tłumaczące zjawiska anomii oraz postaw i zachowań człowieka w grupie, analizowane są również bieżące wydarzenia społeczno-polityczne o znamionach patologii. Takie podejście umożliwia bardziej aktywny udział studentów, zgłaszających własne doświadczenia i towarzyszące im dylematy życiowe. Spośród gamy zachowań dewiacyjnych wybrano te, których z pewnym prawdopodobieństwem doświadczyć można w środowiskach akademickich jak i w drodze kariery pedagoga szkolnego i pedagoga ulicy. Na tej podstawie, wybrano do analiz między innymi zjawiska: stereotypizacji i uprzedzeń, rozproszonej odpowiedzialności jak i agresji dzieci i młodzieży, terroryzmu, samobójstw, wykluczenia społecznego (mobbing, bezdomność, dzieci ulicy) oraz patologie seksualne, z uwzględnieniem pedofilii.

Literatura i materiały podstawowe:

I. Pospiszyl, Patologie społeczne, PWN, Warszawa, 2011

A. Giddens, Socjologia, PWN, Warszawa, 2005

Literatura uzupełniająca:

S. Kozak, Patologie dzieci i młodzieży. Leczenie i profilaktyka, Warszawa, 2007

E. Bielicki, Z problematyki resocjalizacyjnej, Bydgoszcz, 2005

Film obowiązkowy:

reż. T. Phillips, s. Silver, Joker, dramat kryminalny, główna rola: Joaquin Phoenix Kanada/USA, 2019

1) Student definiuje własnymi słowami podstawowe terminy i pojęcia z obszaru patologii społecznej.

2) Wyróżnia cechy charakterystyczne dewianta pozytywnego i negatywnego, i potrafi wyjaśnić podstawowe mechanizmu tworzenia się postaw dewiacyjnych.

3) Odnajduje we własnym doświadczeniu życia społecznego momenty krytyczne, mogące mieć wpływ na wzbogacanie lub degradację osobowości człowieka.

4) Przeprowadza część zajęć eksponując wybraną patologię społeczną i możliwe sposoby reagowania.

Ocena efektów kształcenia od nr: 1 do 4 zależna jest od poziomu zaangażowania poznawczego i ekspresji opanowanej wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych studenta:

- na ocenę 2 (nast..): nie umie zdefiniować własnymi słowami podstawowych terminów teoretycznych;

- na ocenę 3 (dst.): własnymi słowami, poprawnie definiuje do 3 terminów i pojęć teoretycznych;

- na ocenę 4 (db.): poprawnie definiuje większość poznanych pojęć, potrafi je ze sobą powiązać, znajdując w nich kluczowe zależności;

- na ocenę 5 (bdb.): definiuje zaproponowane w trakcie zajęć terminy, koncepcje, nurty teoretyczne na wielu poziomach wzajemnych powiązań i zależności. Podchodzi to tematu interdyscyplinarnie wskazując różne przyczyny analizowanego zjawiska i jego społeczne konsekwencje. Wykazuje własną inicjatywę do podejmowania akademickiego dyskursu.