Podstawy prawne i organizacyjne oświaty

podstawowy

symbole efektów uczenia się dla kierunku pedagogika, studia I stopnia:

NP1_W30 NP1_U20, NP1_K14

symbole efektów uczenia się dla kierunku pedagogika specjalna, studia jednolite magisterskie:

PSPE_W09 PSPE_W17

brak

Celem przedmiotu jest poznanie systemu oświaty w Polsce, także systemu instytucji świadczących wsparcie rehabilitacyjne, resocjalizacyjne dzieciom i młodzieży z uwzględnieniem głównych aktów prawnych regulujących organizację i funkcjonowanie tego systemu.

Podczas konwersatorium student dowie się, które akty prawne określają zasady edukacji w Polsce, a także mają zastosowanie w tworzeniu procedur postępowania wobec uczniów, nauczycieli, rodziców uczniów a także kadry zarządzającej instytucjami systemu oświaty. Zostanie wskazana rola organów samorządowych i rządowych w realizacji zadań edukacyjnych, rehabilitacyjnych, resocjalizacyjnych w Polsce. Przedmiotem zajęć będą także uwarunkowania prawne współpracy szkoły/placówki z instytucjami wspierającymi dziecko i rodzinę. Ważną treścią zajęć będą zagadnienia z zakresu odpowiedzialności prawnej nauczycieli, a także zadań związanych z przestrzeganiem zasad bezpieczeństwa w szkołach/placówkach.

Najważniejszym celem zajęć jest nabycie przez studentów kompetencji w zakresie prawnych uwarunkowań funkcjonowania i rozwoju szkół i placówek. Program zajęć został tak skonstruowany, aby kolejne zagadnienia tworzyły logiczny ciąg umożliwiający korzystanie z już poznanej wiedzy. Podczas konwersatorium prezentowana tematyka dotyczy miejsca prawa oświatowego w systemie prawa polskiego. Studenci poznają akty prawne dotyczące oświaty oraz ich hierarchię i strukturę. Zostają omówione zależności pomiędzy prawem powszechnie obowiązującym a aktami normatywnymi o charakterze wewnętrznym (statut, program wychowawczo – profilaktyczny, regulaminy). Ważnym zagadnieniem podczas konwersatorium jest prezentacja zadań i kompetencji w zakresie edukacji, rehabilitacji, resocjalizacji, poszczególnych organów władzy samorządowej i rządowej. Ponadto program konwersatorium zakłada pogłębienie wiedzy z zakresu bezpieczeństwa i higieny w instytucjach rehabilitacyjnych, edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, terapeutycznych, resocjalizacyjnych. Podczas zajęć zostanie przedstawiony system współpracy rożnych instytucji wspomagających dziecko i rodzinę, wybrane zagadnienia z prawa rodzinnego i opiekuńczego, a także prawa karnego i odpowiedzialności opiekuna, oraz z zakresu ochrony własności intelektualnej. Konwersatorium pozwoli również na poznanie roli nauczyciela i skłoni do refleksji nad wyzwaniami zawodowymi.

Prawo oświatowe oraz przepisy wprowadzające. Komentarz, red. M. Pilich, A. Olszewski, Wolters Kluwer Polska spółka z o. o., Warszawa 2022;

Barański A., Rozwadowska-Skrzeczyńska J., Szymańska M., Karta Nauczyciela. Komentarz, Wolters Kluwer Polska spółka z o. o., Wydanie 10.;

Kodeks pracy. Komentarz., pod. red. K. W. Baran, 6. Wydanie, Wolters Kluwer, Warszawa 2022;

Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, C.H. Beck., Warszawa 2019;

„Kodeks rodzinny i opiekuńczy Komentarz”, 6. wydanie, pod red. prof. dr hab. Krzysztofa Pietrzykowskiego, Wyd. C.H. Beck;

P. Barta, P. Litwiński, „Ustawa o ochronie danych osobowych Komentarz”, Wyd.2 C.H. Beck; Warszawa 2021;

K.Kędzierska, B. Pietrzak, P. Szustakiewicz, B. Opaliński, A. Lipiński, A. Gałach, „Dostęp do informacji publicznej a prawo do prywatności”, Wyd. C. H. Beck, 2015;

Akty prawne:

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. - Dz. U. z 1997 r., Nr 78, poz. 483 z późn. zm.;

ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty - Dz. U. z 2022 r. , poz. 2230 ze zm.;

ustawa z dnia 14 grudnia 2016r. Prawo oświatowe – Dz. U. z 2023r., poz. 900 z poźn. zm.

ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela - Dz. U. z 2023 r., poz. 984 ze zm..;

ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych – Dz. U. z 2024r., poz. 44.

Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzona w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r.- Dz. U. z 2012r., poz. 1169.

Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy – Dz. U. z 2023r., poz. 2809 ze zm.

oraz wybrane przepisy wykonawcze do ww. ustaw.

1) wiedza

 na ocenę 2 (ndst) – student nie zna przepisów prawa opisujących system oświaty, nie posiada wiedzy dotyczącej koncepcji rehabilitacji, edukacji, resocjalizacji, terapii uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi; nie posiada wiedzy dotycząca systemu edukacji uczniów ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi w kontekście systemu kształcenia powszechnego.

 na ocenę 3 (dst) – poprawnie wymienia tylko kluczowe akty prawne dotyczące oświaty, popełnia błędy przy wyborze aktów prawnych w celu zastosowania do konkretnych sytuacji; w sposób ogólny opisuje system edukacji uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w systemie oświaty w Polsce.

 na ocenę 4 (db) – poprawnie wymienia akty prawne dotyczące systemu oświaty; zna przepisy prawa rodzinnego i opiekuńczego, także karnego kluczowe dla wykonywania zadań nauczyciela; zna istotne przepisy wykonawcze do ustaw ważne w pracy pedagoga; zna akty prawne regulujące edukację uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w kształceniu powszechnym, zna przepisy prawa rodzinnego.

 na ocenę 5 (bdb) – student wymienia akty prawne dotyczące oświaty, prawa rodzinnego i opiekuńczego oraz karnego; wie, które przepisy należy stosować w konkretnych sytuacjach.

2) umiejętności:

 na ocenę 2 (ndst) – student nie potrafi zastosować przepisów prawa w działalności zawodowej; nie potrafi prawidłowo rozpoznawać zjawisk społecznych oraz interpretować ich z punktu widzenia różnych obszarów pedagogiki specjalnej i innych nauk społecznych, humanistycznych i nauk o zdrowiu; nie potrafi dokonywać analizy własnych działań pedagogicznych, dydaktycznych, wychowawczych, opiekuńczych, rehabilitacyjnych i resocjalizacyjnych; nie potrafi rozwiązać problemów zawodowych nauczycieli z wykorzystaniem przepisów,

 na ocenę 3 (dst) – poprawnie, z wykorzystaniem przepisów prawa, planuje działalność zawodową; stara się rozwiązywać problemy zawodowe z wykorzystaniem przepisów; konstruować prawo wewnętrzne zgodne z prawem; dokonuje prostych analiz własnych działań pedagogicznych.

 na ocenę 4 (db) - stara się stosować przepisy prawa do planowania i organizacji działalności zawodowej; dokonuje analizy własnych działań pedagogicznych; potrafi rozpoznawać zjawiska społeczne i je interpretować z punktu widzenia pedagogiki specjalnej i innych nauk społecznych , humanistycznych.

 na ocenę 5 (bdb) – z powodzeniem stosuje przepisy prawa do planowania

i organizacji działalności zawodowej; sprawnie dokonuje analizy własnych działań pedagogicznych; skutecznie rozpoznaje zjawiska społeczne i je interpretuje z punktu widzenia pedagogiki specjalnej i innych nauk społecznych, humanistycznych.

3) kompetencje społeczne:

na ocenę 2 (ndst) – student nie prezentuj postaw i zachowań świadczących o przestrzeganiu zasad bezpieczeństwa oraz przepisów prawa w działalności pedagogicznej; nie wykazuje gotowości do podejmowania wyzwań zawodowych, wynikających z roli nauczyciela.

na ocenę 3 (dst) – student w zakresie ograniczonym prezentuje postawy i zachowania świadczące o przestrzeganiu zasad bezpieczeństwa oraz przepisów prawa w działalności pedagogicznej; wykazuje predyspozycje do podejmowania wyzwań zawodowych, wynikających z roli nauczyciela.

na ocenę 4 (db) - student prezentuje postawy i zachowania zgodne z zasadami bezpieczeństwa oraz przepisami prawa w działalności pedagogicznej; potrafi rozpoznawać zjawiska społeczne oraz interpretować je z punktu widzenia różnych obszarów pedagogiki specjalnej i innych nauk społecznych, humanistycznych i nauk o zdrowiu; potrafi dokonywać analizy własnych działań pedagogicznych, wskazywać obszary wymagające modyfikacji;

na ocenę 5 (bdb) - student prezentuje postawy i zachowania zgodne z zasadami bezpieczeństwa oraz przepisami prawa w działalności pedagogicznej; potrafi skutecznie rozpoznawać zjawiska społeczne oraz interpretować je z punktu widzenia różnych obszarów pedagogiki specjalnej i innych nauk społecznych, humanistycznych i nauk o zdrowiu; potrafi dokonywać szczegółowej analizy własnych działań pedagogicznych, wskazywać obszary wymagające modyfikacji; eksperymentować i wdrażać działania innowacyjne.