Practical application of law for educators - a case study

Celem realizacji treści przedmiotu jest zapoznanie słuchaczy z tematyką zastosowania prawa w praktyce pedagogicznej

Zakres tematów:

1. Sytuacja prawna dziecka, nastolatka w świetle przepisów prawa (cywilnego, rodzinnego

i opiekuńczego, oświatowego, karnego).

2. Analiza wybranych aktów prawa dotyczących opieki, wychowania, pomocy i działalności edukacyjnej, działalności resocjalizacyjnej przydatnych dla osób pracujących w różnych instytucjach na stanowiskach pedagogicznych.

3. Wprowadzenie do prawa oświatowego.

4. Zasady udzielania pomocy dziecku i rodzinie według ustawy o pomocy społecznej.

5. Zakres działania, zadania i rodzaje placówek opiekuńczo-wychowawczych

(na przykładzie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej).

6. Praktyczne zastosowanie prawa z ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich.

7. Podstawy prawa dla pedagogów resocjalizacyjnych w placówkach penitencjarnych

– wprowadzenie do ustawy kodeks karny wykonawczy.

8. Postępowanie funkcjonariuszy Służby Więziennej w sprawach ze stosunku służbowego.

9. Wybrane aspekty odpowiedzialności zawodowej funkcjonariuszy publicznych.

10. Praktyczne zastosowanie prawa przez pedagoga resocjalizacyjnego - studium przypadku.

Spis zalecanych lektur:

1) Błasiak A., Dybowska E., Pikuła N., (red.), Pedagog i pracownik socjalny wobec wyzwań współczesności, Wydawnictwo WAM, Kraków 2012.

2) Dudak A, Klimkowska K., Różański A., (red.), Przygotowanie zawodowe młodych pedagogów, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2012.

3) Ryś M., Poczucie własnej wartości i odporność psychiczna osób wzrastających w różnych systemach rodzinnych. Wydawnictwa Naukowe UKSW, Warszawa 2020.

4) Fidelus A., Babicki Z. (red.), Prawa dziecka w wybranych kontekstach opiekuńczo-wychowawczych, Wydawnictwa Naukowe UKSW, Warszawa 2019.

5) Kuć M., Prawne podstawy resocjalizacji, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2013.

6) Kusztal J., Dobro dziecka w procesie resocjalizacji. Aspekty pedagogiczne i prawne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2018.

7) Michalak M. (red.), Prawa dziecka wczoraj, dziś i jutro – perspektywa korczakowska, Wydawca Biuro Rzecznika Praw Dziecka, Warszawa 2019.

8) Paszkiewicz A., Trudne sytuacje w klasie szkolnej. Identyfikacja, propozycje rozwiązań, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2019.

9) Paszkowska M., Prawne aspekty wykonywania zawodu nauczyciela, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2018.

Akty prawne:

1) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 nr 78, poz. 483).

2) Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, (Dz.U. z 2020 r., poz. 1740).

3) Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.

z 2018 poz. 969).

4) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, (Dz. U. z 2021 r. poz. 2345).

5) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy, (Dz. U. z 2021 r., poz. 53);

6) Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, (Dz.U. z 2021 r., poz. 2268).

7) Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej, (Dz. U. z 2021 r. poz. 1064).

8) Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, (Dz.U. z 2020 poz. 821).

9) Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe, (Dz.U. z 2021 r., poz. 1082).

10) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. z 2020 poz. 1280).

11) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich w młodzieżowym ośrodku wychowawczym (Dz.U. z 2011 r. nr 296, poz. 1755).

12) Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 16 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowego sposobu, zakresu i trybu sprawowania nadzoru nad wykonywaniem orzeczeń w sprawach nieletnich (Dz.U. z 2009 r. nr 107, poz. 2009).

13) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. z 2020 r., poz.1449).

14) Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2016 r. w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania tymczasowego aresztowania (Dz.U. z 2016 r., poz. 2290).

15) Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 grudnia 2016 r. w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności (Dz.U. z 2016 r., poz. 2231).

Literatura uzupełniająca:

1) Ciosek M., Psychologia sądowa i penitencjarna, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2000.

2) Grześkowiak A., Zgoliński I., Prawo karne w ochronie praw dziecka, (red.), Wydawnictwo KPSW, Bydgoszcz 2019.

3) Kranc M., Metodyka procesu resocjalizacji w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2018.

4) Szymanowski T., Prawo karne wykonawcze z elementami polityki karnej

i penitencjarnej, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.

Efekty kształcenia jakie nabędzie student po zaliczeniu przedmiotu w zakresie:

wiedzy:

Student ma podstawową wiedzę o sytuacji prawnej dziecka i nastolatka w różnych gałęziach prawa (cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego, oświatowego, karnego). Student ma podstawową wiedzę o istnieniu aktów prawa dotyczących opieki, wychowania i pomocy, działalności edukacyjnej oraz resocjalizacyjnej. Student ma podstawową wiedzę na temat sytuacji prawnej oraz odpowiedzialności osób pracujących w różnych instytucjach na stanowiskach pedagogicznych.

umiejętności:

Student potrafi wskazać podstawowe przepisy prawa dotyczące sytuacji dziecka i rodziny oraz potrafi wskazać ich zastosowanie w praktyce pedagogicznej. Potrafi wykorzystywać wiedzę z zakresu prawa (cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego, oświatowego, karnego) do rozwiązywania różnych problemów w praktyce pedagogicznej. Dokonuje szczegółowej analizy problemów i sytuacji wymagających wsparcia społecznego.

kompetencji społecznych:

Student rozumie potrzebę znajomości i stosowania prawa w instytucjach odpowiedzialnych za opiekę, wychowanie, pomoc, edukację oraz działalność resocjalizacyjną. Student rozumie konieczność uzupełniania i pogłębiania wiedzy dla rozwoju swoich kompetencji zawodowych. Podejmuje aktywność samokształceniową w tym zakresie.

Metody dydaktyczne i sposoby weryfikacji efektów kształcenia (syntetycznie opisane stosowane metody dydaktyczne i sposoby weryfikacji założonych efektów kształcenia): wykład informacyjny (wprowadzenia), prezentacja multimedialna, wykład konwencjonalny połączony z prezentacją multimedialną. Dyskusja powiązana z wykładem, burza mózgów.

Kryteria oceniania (Określenie poziomu osiągniecia - wg skali ocen - założonych dla przedmiotu efektów kształcenia; opis składowych oceny końcowej): aktywność na zajęciach, przygotowanie do zajęć, przygotowanie i omówienie studium przypadku, test egzaminacyjny.