Social Pathology

1. Interdyscyplinarny charakter patologii społecznej jako dyscypliny naukowej.

2. Główne nurty teoretyczne i koncepcje niedostosowania społecznego

3. Patologie w życiu rodzinnym

4. Patologiczne przejawy w środowisku szkolnym

5. Podkultury młodzieżowe w kontekście patologii społecznych

6. Sekty jako zjawisko zagrożenia

7. Mobbing centralnym zagadnieniem psychopatologii pracy

8. Przestępczość wśród nieletnich i dorosłych

9. Alkoholizm przejawem zachowań kompulsywnych i dewiacyjnych

10. Narkomania w kontekście najbardziej groźnych uzależnień od substancji

11 Bezdomność wśród dzieci i dorosłych

12. Prostytucja przejawem demoralizacji na gruncie seksualnym

13. Samobójstwa jako skrajny przejaw patologizacji życia społecznego

Literatura podstawowa:

Pospiszyl I., Patologie społeczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.

Pierzchała K., Cekiera Cz., Człowiek a patologie społeczne, Wydawnictwo „Adam Marszałek”, Toruń 2009.

Pierzchała K., Cekiera Cz., Zwalczanie patologii społecznych w systemie penitencjarnym Polski i USA, Wydawnictwo „Adam Marszałek”, Toruń 2008.

Kozak S., Patologie wśród dzieci i młodzieży. Leczenie i profilaktyka, Wydawnictwo „Difin”, Warszawa 2007.

Agresja w szkole. Spojrzenie wieloaspektowe, (red.) A.Rejzner, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP, Warszawa, 2004.

Przemoc i agresja w szkole. Próby rozwiązania problemu. , (red.) A.Rejzner, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP, Warszawa, 2008.

Szczęsny W., Zarys resocjalizacji z elementami patologii społecznej i profilaktyki, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa, 2003.

Resocjalizacja. Teoria i praktyka pedagogiczna, (red.) B.Urban, J.Stanik. T. 1, T.2., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.

Zjawiskowe formy patologii społecznych oraz profilaktyka i resocjalizacja (red.) T.Sołtysiak, J.Sudar-Malinkiewicz, Bydgoszcz 2003.

Literatura uzupełniająca:

Młodzież wobec współczesnych zagrożeń (red.) F.Kozaczuk, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2003.

Mazur J., Przemoc w rodzinie. Teoria i rzeczywistość, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002

Kurzępa J., Młodzież pogranicza - "świnki" czyli o prostytucji nieletnich, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2001.

Hillenbrand C., Pedagogika zaburzeń zachowania, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, 2007.

Marzec-Tarasińska A., Sytuacja rodzinna młodzieży zażywającej środki odurzające, Oficyna Wydawnicza w Stalowej Woli, Stalowa Wola `1998

Dewiacje wśród młodzieży. Uwarunkowanie i profilaktyka, (red.) B.Urban, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001

Zachowania dewiacyjne dziewcząt i kobiet, (red.) I.Pospiszyl, R.Szczepaniak, Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi, Łódź 2007.

3.0 Student potrafi z pomocą wykładowcy zdefiniować tylko 1-2 kluczowe pojęcia, dotyczące patologii społecznej jako dyscypliny naukowej, wybiorczo i ogólnikowo wskazać na wspólne obszary badawcze z innymi subdyscyplinami pedagogicznymi, ma wyraźne problemy z wskazaniem związków patologii społecznej z innymi naukami.

Student potrafi z pomocą wykładowcy wymienić tylko niektóre pozycje w typologii oraz z błędami wymienić niektóre główne teorie i koncepcje niedostosowania społecznego, lecz nie potrafi je przeanalizować.

Student potrafi wymienić tylko kilka objawowych form patologii społecznej, jednak nie może je charakteryzować.

Student ma wyraźne problemy w zastosowaniu wiedzy teoretycznej do identyfikacji konkretnej formy niedostosowania społecznego w procesie obserwacji zachowań dzieci, młodzieży i osób dorosłych.

Student nie potrafi wystarczająco prawidłowo rozpoznać i właściwie ocenić ewentualne zagrożenia, płynące dla jednostki ze środowiska życia i otoczenia, nie może zaproponować właściwy model rozwiązywania problemu we współpracy z rodzicami, nauczycielami, wychowawcami i innymi specjalistami

Student nie potrafi do końca właściwie i samodzielnie zinterpretować wybrany studium przypadku oraz ma problemy z dobraniem właściwych własnych przykładów, ilustrujących przejawy różnych rodzajów patologii społecznych

Student jest raczej obojętnym wobec kwestii niesienia pomocy dziecku w sytuacji trudnej.

Student nie jest przygotowany do stosowania zasady indywidualizacji w procesie oceny silnych i słabych stron jednostki, wychowującej się w środowisku dysfunkcyjnym i patologicznym, ma duże problemy w ocenie wpływu takiego środowiska na wychowanie, socjalizację i rozwój jednostki.

Student nie jest wrażliwy na etyczne problemy, wynikające z patologizacji psychospołecznego funkcjonowania jednostki i potrzeby jej resocjalizacji.

3.5 Student potrafi zdefiniować z drobnymi błędami 3-4 kluczowe pojęcia, dotyczące patologii społecznej jako dyscypliny naukowej, wybiorczo i ogólnikowo wskazać na wspólne obszary badawcze z innymi subdyscyplinami pedagogicznymi, ma wyraźne problemy z wskazaniem związków patologii społecznej z innymi naukami.

Student potrafi wymienić tylko niektóre pozycje z omawianych typologii oraz wymienić niektóre główne teorie i koncepcje niedostosowania społecznego, lecz nie potrafi je przeanalizować.

Student potrafi wymienić tylko niektóre objawowe formy patologii społecznej, jednak może charakteryzować tylko niektóre.

Student potrafi posłużyć się tylko niektórymi obszarami dość powierzchownej wiedzy teoretycznej w celu identyfikacji konkretnej formy niedostosowania społecznego w procesie obserwacji zachowań dzieci, młodzieży i osób dorosłych.

Student nie potrafi wystarczająco prawidłowo rozpoznać i właściwie ocenić ewentualne zagrożenia, płynące dla jednostki ze środowiska życia i otoczenia, z trudem próbuje zaproponować właściwy model rozwiązywania problemu we współpracy z rodzicami, nauczycielami, wychowawcami i innymi specjalistami

Student ma trudności z samodzielną interpretacją wybranego studium przypadku oraz ma problemy z dobraniem właściwych własnych przykładów, ilustrujących przejawy różnych rodzajów patologii społecznych

Student jest raczej obojętnym wobec kwestii niesienia pomocy dziecku w sytuacji trudnej.

Student nie jest wystarczająco dobrze przygotowany do stosowania zasady indywidualizacji w procesie oceny silnych i słabych stron jednostki, wychowującej się w środowisku dysfunkcyjnym i patologicznym, ma wyraźne problemy w ocenie wpływu takiego środowiska na wychowanie, socjalizację i rozwój jednostki.

Student jest mało wrażliwy na etyczne problemy, wynikające z patologizacji psychospołecznego funkcjonowania jednostki i potrzeby jej resocjalizacji.

4.0 Student potrafi na ogół prawidłowo zdefiniować prawie wszystkie kluczowe pojęcia, dotyczące patologii społecznej jako dyscypliny naukowej, prawidłowo wskazać na wspólne obszary badawcze z innymi subdyscyplinami pedagogicznymi, a także jej związki z innymi naukami.

Student potrafi wymienić główne typologie oraz krótko przeanalizować główne teorie i koncepcje niedostosowania społecznego.

Student potrafi wymienić i krótko ale treściowo charakteryzować różne objawowe formy patologii społecznej, wskazać czynniki/przyczyny ich powstawania, etapy rozwoju i skutki wpływu na funkcjonowanie człowieka/grupy społecznej

Student potrafi posłużyć się najważniejszymi danymi z wiedzy teoretycznej w celu identyfikacji i charakterystyki konkretnej formy niedostosowania społecznego w procesie obserwacji zachowań dzieci, młodzieży i osób dorosłych.

Student potrafi prawidłowo ocenić ewentualne zagrożenia, płynące dla jednostki ze środowiska życia i otoczenia, próbuje zaproponować właściwy model rozwiązywania problemu we współpracy z rodzicami, nauczycielami, wychowawcami i innymi specjalistami

Student potrafi właściwie zinterpretować wybrany studium przypadku oraz dobierać i analizować właściwe własne przykłady, ilustrujące przejawy różnych rodzajów patologii społecznych

Student potrafi być chętnym do niesienia pomocy dziecku w sytuacji trudnej, ma trudności z oddzieleniem człowieka od problemu.

Jest dobrze przygotowany do stosowania zasady indywidualizacji w procesie oceny silnych i słabych stron jednostki, wychowującej się w środowisku dysfunkcyjnym i patologicznym

Student jest wrażliwy na etyczne problemy, wynikające z patologizacji psychospołecznego funkcjonowania jednostki i potrzeby jej resocjalizacji.

4.5 Student potrafi zdefiniować wszystkie kluczowe pojęcia, dotyczące patologii społecznej jako dyscypliny naukowej (norma, patologia, dewiacja, socjalizacja, zaburzenia w zachowaniu, niedostosowanie społeczne i in.), prawidłowo i konkretnie wskazać na wspólne obszary badawcze z innymi subdyscyplinami pedagogicznymi (pedagogika specjalna, resocjalizacyjna, opiekuńcza, społeczna i in.), a także jej związki z innymi naukami - psychologią, socjologią, medycyną, kryminologią, pracą socjalną i in.:

Student potrafi wymienić prawie wszystkie omawiane typologie oraz dokładnie przeanalizować główne teorie i koncepcje niedostosowania społecznego, wskazać na ich wady i zalety.

Student potrafi wymienić i wystarczająco szeroko charakteryzować różne objawowe formy patologii społecznej, wskazać czynniki/przyczyny ich powstawania, etapy rozwoju i skutki wpływu na psychospołeczne funkcjonowanie człowieka czy grupy społecznej.

Student potrafi posłużyć się wiedzą teoretyczną w celu identyfikacji i charakterystyki konkretnej formy niedostosowania społecznego w procesie obserwacji zachowań dzieci, młodzieży i osób dorosłych.

Student potrafi na ogół prawidłowo ocenić ewentualne zagrożenia, płynące dla jednostki ze środowiska życia i otoczenia, zaproponować właściwy model rozwiązywania problemu we współpracy z rodzicami, nauczycielami, wychowawcami i innymi specjalistami

Student potrafi właściwie i prawie samodzielnie zinterpretować wybrany studium przypadku oraz dobierać i analizować właściwe własne przykłady, ilustrujące przejawy różnych rodzajów patologii społecznych

Student potrafi być chętnym do niesienia pomocy dziecku w sytuacji trudnej, zdolnym do oddzielenia człowieka od problemu.

Jest w miarę dobrze przygotowany do stosowania zasady indywidualizacji w procesie oceny silnych i słabych stron jednostki, wychowującej się w środowisku dysfunkcyjnym i patologicznym

Student jest wrażliwy na etyczne problemy, wynikające z patologizacji psychospołecznego funkcjonowania jednostki i potrzeby jej resocjalizacji.

5.0 Student potrafi prawidłowo i precyzyjnie zdefiniować wszystkie kluczowe pojęcia, dotyczące patologii społecznej jako dyscypliny naukowej (norma, patologia, dewiacja, socjalizacja, zaburzenia w zachowaniu, niedostosowanie społeczne i in.), prawidłowo i konkretnie wskazać na wspólne obszary badawcze z innymi subdyscyplinami pedagogicznymi (pedagogika specjalna, resocjalizacyjna, opiekuńcza, społeczna i in.), a także jej związki z innymi naukami - psychologią, socjologią, medycyną, kryminologią, pracą socjalną i in.:

Student potrafi wymienić wszystkie omawiane typologie oraz dokładnie przeanalizować główne teorie i koncepcje niedostosowania społecznego, wskazać na ich wady i zalety.

Student potrafi prawidłowo wymienić i szeroko charakteryzować różne objawowe formy patologii społecznej, wskazać czynniki/przyczyny ich powstawania, etapy rozwoju i skutki wpływu na psychospołeczne funkcjonowanie człowieka czy grupy społecznej.

Student z łatwością potrafi posłużyć się wiedzą teoretyczną w celu identyfikacji i charakterystyki konkretnej formy niedostosowania społecznego w procesie obserwacji zachowań dzieci, młodzieży i osób dorosłych.

Student potrafi prawidłowo ocenić ewentualne zagrożenia, płynące dla jednostki ze środowiska życia i otoczenia, zaproponować właściwy model rozwiązywania problemu we współpracy z rodzicami, nauczycielami, wychowawcami i innymi specjalistami

Student potrafi właściwie i całkowicie samodzielnie zinterpretować wybrany studium przypadku oraz dobierać i analizować właściwe własne przykłady, ilustrujące przejawy różnych rodzajów patologii społecznych

Student potrafi być chętnym do niesienia pomocy dziecku w sytuacji trudnej, zdolnym do oddzielenia człowieka od problemu, jest świadom znaczenia tej pomocy, zwłaszcza dla dzieci i młodzieży.

Jest bardzo dobrze przygotowany do stosowania zasady indywidualizacji w procesie oceny silnych i słabych stron jednostki, wychowującej się w środowisku dysfunkcyjnym i patologicznym

Student jest bardzo wrażliwy na etyczne problemy, wynikające z patologizacji psychospołecznego funkcjonowania jednostki i potrzeby jej resocjalizacji.