Metodyka pracy kuratora sądowego

podstawowy

symbole efektów uczenia się dla kierunku pedagogika specjalna, studia jednolite magisterskie:

PS_TS2_W9,

PS_TS2_U8,

PS_TS2_U11,

PS_TS2_U13,

PS_TS2_K1,

PS_TS2_K3

Student zostanie w trakcie zajęć zapoznany z metodyką pracy kuratora sądowego. Przybliżona zostanie studentom ustawa o kuratorach sądowych. Studenci zostaną zapoznani zarówno z kuratelą dla dorosłych, jak i kuratelą rodzinną. Zostaną studentom przybliżone obowiązki kuratora sądowego w obu pionach, tj. karnym i rodzinnym. Prowadzący zaprezentuje sposób rozmowy z podopiecznym. Przedstawione zostaną metody i techniki pracy resocjalizacyjnej, stosowane w codziennej pracy kuratorskiej. Studenci zostaną zapoznani z dokumentacją, którą kurator sporządza w trakcie czynności służbowych. Studenci będą uczyć się sporządzania takiej dokumentacji. Prowadzący przedstawi również instytucje, z którymi współpracuje kurator w trakcie swojej pracy. Po przybliżeniu teoretycznych podstaw, konstytuujących ustrój kuratorskiej służby sądowej, studenci będą zapoznawani z praktycznymi aspektami pracy kuratora sądowego.

W czasie zajęć omówione zostaną następujące tematy:

1. Wprowadzenie do zajęć - zagadnienia wstępne;

2. Ustawa o kuratorach sądowych - "Konstytucja" Kuratorskiej Służby Sądowej;

3. Kurator dla dorosłych - posiadane uprawnienia oraz zakres obowiązków;

a) warunkowe zawieszenie wykonania kary, warunkowe umorzenie postępowania karnego, warunkowe przedterminowe zwolnienie - dozory kuratorskie;

b) system dozoru elektronicznego - zadania kuratora;

c) wywiady środowiskowe;

d) koordynowanie i organizowanie kary ograniczenia wolności;

e) udział w pracach Zespołu Interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania przemocy domowej oraz grupach diagnostyczno-pomocowych - procedura "Niebieskie Karty";

f) udział kuratora w posiedzenia sądu;

g) udzielanie pomocy postpenitencjarnej.

4. Kurator rodzinny - posiadane uprawnienia oraz zakres obowiązków;

a) sprawy opiekuńcze, sprawy nieletnich zdemoralizowanych, sprawy zobowiązanych do leczenia przeciwalkoholowego - nadzory kuratorskie;

b) wywiady środowiskowe;

c) przymusowe odebranie osoby małoletniej od zobowiązanego oraz przekazanie dziecka osobie uprawnionej - odbiory interwencyjne, tryb art. 12a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz tryb art. 598 k.p.c.;

d) uczestnictwo kuratora w kontaktach osoby uprawnionej z małoletnim;

e) udział w pracach Zespołu Interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania przemocy domowej oraz grupach diagnostyczno-pomocowych - procedura "Niebieskie Karty";

f) prowadzenie ośrodków kuratorskich;

g) udział w posiedzeniach sądu.

5. Kuratela zawodowa oraz kuratela społeczna - różnice, zależności, koegzystencja;

6. Praca z podopiecznym - praktyczne wskazania;

7. Sporządzanie planów pracy resocjalizacyjnej z podopiecznym - ćwiczenia praktyczne;

8. Sporządzanie dokumentacji kuratorskiej - m.in. sprawozdań z dozoru / nadzoru czy sprawozdań z wywiadów środowiskowych - ćwiczenia praktyczne;

9. Omówienie metod pracy kuratora sądowego - casework, dialog motywujący;

10. Współpraca kuratora sądowego ze służbami pomocowymi oraz interwencyjnymi - zakres przedmiotowy tej współpracy.

LITERATURA GŁÓWNA:

1) Stasiak K. (red.), Zarys metodyki pracy kuratora sądowego, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2018;

2) Kwieciński A. (red.), Współczesne wyzwania kurateli sądowej w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2019;

3) Kuziora G., Węgliński A., W poszukiwaniu wychowującej kurateli sądowej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2016;

4) Ostrihanska Z., Greczuszkin A., Praca z indywidualnym przypadkiem w nadzorze rodzinnego kuratora sądowego, Wydawnictwo "Norbertinum", Lublin 2005;

5) Miller W., Rollnick S., Dialog motywujący, Wydawnictwo UJ, Kraków 2022;

6) Czapów Cz. Jedlewski St., Pedagogika resocjalizacyjna, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1971;

7) Fidelus A., Determinanty readaptacji społecznej skazanych, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2012;

8) Skowroński B., Probacja. Teoria i metodyka, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2018;

9) Konopczyński M., Metody Twórczej Resocjalizacji, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2007;

AKTY PRAWNE:

1) Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych, (Dz.U. 2020 poz. 167);

2) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, (Dz. U. z 2018 r. poz. 1600 i 2077 oraz z 2019 r. poz. 730, 858 i 870);

3) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy, (Dz. U. z 2020 r., poz. 523 ze zm.);

4) Ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, (Dz. U. 2022, poz. 1700);

5) Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, (Dz. U. 1964 nr 9 poz. 59);

6) Ustawa z dnia 09 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, (Dz. U. 2011 nr 149 poz. 887);

7) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej, (Dz. U. 2023 poz. 289, 535, 1606);

8) Rozporządzenia wykonawcze.

1. W zakresie wiedzy:

Student posiada uporządkowaną wiedzę na temat metodyki pracy kuratora sądowego dla dorosłych oraz rodzinnego. Student potrafi wskazać obowiązki oraz uprawnienia kuratora sądowego. Potrafi określić ramy prawne, w których porusza się kurator sądowy. Student ma wiedzę na temat instytucji, z którymi współpracuje kurator oraz potrafi określić przedmiotowy obszar tej współpracy.

2. W zakresie umiejętności:

Student potrafi przełożyć zdobytą wiedzę teoretyczną na praktyczne oddziaływanie, tj. np. potrafi przeprowadzić rozmowę z podopiecznym oraz sporządzić dokumentację kuratorską.

3. W zakresie kompetencji społecznych:

Student ma świadomość swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i zawodowego. Docenia znaczenie nauk pedagogicznych dla rozwoju jednostki i prawidłowych więzi w środowiskach społecznych oraz rozumie potrzebę systematycznego budowania warsztatu pracy kuratora sądowego.

Na ocenę końcową składać się będą następujące elementy:

1. Obecność na zajęciach - akceptowane są dwie nieobecności nieusprawiedliwione, każda kolejna obniży ocenę o pół stopnia;

2. Aktywność na zajęciach - podniesienie oceny końcowej;

3. Praca zaliczeniowa.

na ocenę 3,0 student potrafi:

podać jak dzielą się kuratorzy sądowi. Potrafi nadto wskazać podstawowe zadania kuratorów w pionie karnym oraz rodzinnym. Student potrafi wymienić jaką dokumentację sporządza kurator sądowy oraz potrafi wskazać podstawowe instytucje, z którymi współpracuje kurator sądowy;

na ocenę 3,5 student potrafi:

podać jak dzielą się kuratorzy sądowi. Potrafi wskazać wszystkie zadania kuratorów w pionie karnym oraz rodzinnym. Student potrafi wymienić jaką dokumentację sporządza kurator sądowy. Jednocześnie potrafi sporządzać podstawowe dokumenty kuratorskie. Student potrafi również wskazać instytucje, z którymi współpracuje kurator sądowy w swojej pracy.

na ocenę 4,0 student potrafi:

podać jak dzielą się kuratorzy sądowi. Student rozumie różnice pomiędzy kuratelą zawodową, a społeczną. Potrafi precyzyjnie wskazać wszystkie zadania kuratorów w pionie karnym oraz rodzinnym. Student potrafi wymienić i sporządzić dokumentację kuratora sądowego. Student wie jak przeprowadzić diagnozę resocjalizacyjną, sporządzić plan pracy z podopiecznymi oraz rozumie sens ewaluacji wstępnych założeń. Student potrafi również wskazać instytucje, z którymi współpracuje kurator sądowy w swojej pracy.

na ocenę 4,5 student potrafi:

podać jak dzielą się kuratorzy sądowi. Student rozumie różnice pomiędzy kuratelą zawodową, a społeczną. Student zna ogólnikowo ustawę o kuratorach sądowych. Potrafi precyzyjnie wskazać wszystkie zadania kuratorów w pionie karnym oraz rodzinnym oraz umie je szczegółowo opisać. Student potrafi wymienić i sporządzić dokumentację kuratora sądowego. Student wie jak przeprowadzić diagnozę resocjalizacyjną, sporządzić plan pracy z podopiecznymi oraz rozumie sens ewaluacji wstępnych założeń. Student wie czym zajmują się ośrodki kuratorskie. Student potrafi również wskazać instytucje, z którymi współpracuje kurator sądowy w swojej pracy oraz wie w jakim zakresie przebiega owa współpraca w konkretnych problemach podopiecznych;

na ocenę 5,0 student potrafi:

podać jak dzielą się kuratorzy sądowi. Student rozumie różnice pomiędzy kuratelą zawodową, a społeczną. Student zna ustawę o kuratorach sądowych. Potrafi precyzyjnie wskazać wszystkie zadania kuratorów w pionie karnym oraz rodzinnym oraz umie je szczegółowo opisać. Student potrafi wymienić i sporządzić dokumentację kuratora sądowego - w pionie karnym oraz rodzinnym. Student wie jak przeprowadzić diagnozę resocjalizacyjną, sporządzić plan pracy z podopiecznymi oraz rozumie sens ewaluacji wstępnych założeń. Student wie czym zajmują się ośrodki kuratorskie. Student potrafi wskazać instytucje, z którymi współpracuje kurator sądowy w swojej pracy oraz wie w jakim zakresie przebiega owa współpraca w konkretnych problemach podopiecznych. Student zna i potrafi stosować metody pracy kuratorskiej, takie jak casework czy dialog motywujący.