Methodology of teaching orientation and mobility of persons with visual impairments

Przedmiot zapoznaje z procesami orientacji w przestrzeni i samodzielnego poruszania się osób, które nie widzą lub ich

sposób widzenia jest ograniczony/zaburzony. Studenci otrzymają wiedzę i narzędzia edukacyjne aby umieli wspierać te

osoby na wszystkich etapach edukacyjnych w samodzielnym uczestniczeniu w życiu. Ćwiczenia w opasce zasłaniającej

oczy przybliżą studentom proces uczenia się, poznawania i poruszania się bez użycia wzroku. Dla tyflopedagoga wiedza ta,

umiejętności i wysoki poziom empatii są nieodzowne w procesie nauczania i wychowania.

Znaczenie nauki orientacji przestrzennej dla rozwoju osób niewidomych i słabowidzących - 1 godz.

Zarys historyczny powstania i rozwoju nauki orientacji przestrzennej - 1 godz.

Umiejętności i pojęcia z zakresu orientacji przestrzennej w zależności od wieku i kondycji fizycznej i psychicznej - 1 godz.

Techniki ochronne górnych i środkowych części tułowia oraz szukanie upuszczonych przedmiotów - 2 godz.

Ustalanie kierunku marszu, systematyczne poznawanie otoczenia oraz korzystanie z geograficznych kierunków świata - 2

godz.

Plany i mapy wypukłe wspomagające proces nauczania pojęć i rozwijania wyobraźni przestrzennej - 2 godz.

Korzystanie z pomocy przewodnika w różnych sytuacjach i warunkach - 3 godz.

Dostosowanie przestrzeni szkolnej do potrzeb ucznia niewidomego i

słabowidzącego - 1 godz. Rodzaje lasek i sposób ich dobierania - 1 godz.

Techniki posługiwania się długą laską - 9 godz.

Kuczyńska-Kwapisz J., Śmiechowska-Petrovski E.: Orientacja przestrzenna i poruszanie się osób z niepełnosprawnością narządu wzroku – współczesne techniki, narzędzia i strategie nauczania, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2017.

Kwapisz J., Kwapisz J:. Orientacja przestrzenna i poruszanie się niewidomych oraz słabo widzących: poradnik metodyczny,

WSiP, Warszawa, 1990.

Kuczyńska-Kwapisz J., Kwapisz J.: Rehabilitacja osób niewidomych i słabo widzących. Wyd. Interart, Warszawa 1996.

Jadwiga Kuczyńska-Kwapisz (red.) Orientacja przestrzenna w usamodzielnianiu osób niewidomych, APS, CMPP-P,

Warszawa, 2001.

Morgan E. C.: Model Viisa. Program skoncentrowany na rodzinie. Materiały do pracy z dziećmi niewidomymi I

słabowidzacymi w wieku niemowlęcym, poniemowlęcym I przedszkolnym. TOnO, Laski 2013.

Wiedza

W wyniku przeprowadzonych zajęć student:

Posiada podstawową wiedzę tyflopedagogiczną na temat procesów komunikowania się z osobą niewidomą i

niepełnosprawnością wieloraką; potrafi zdefiniować prawidłowości i zakłócenia tych procesów. Zna w sposób podstawowy

metodykę wykonywania rozmaitych zadań związanych z procesem orientowania się w przestrzeni i samodzielnego

poruszanie się osób z dysfunkcją wzroku i niepełnosprawnością złożoną.

Praktyczne wykonuje zadane ćwiczenia (symulowanie sytuacji zachodzących między osobą widzącą a niewidomą oraz z

wieloraką niepełnosprawnością). Pokazuje i wyjaśnia typowe zadania stosowane w metodyce orientacji przestrzennej i w

procesie poruszania się samodzielnego i z przewodnikiem osoby niewidomej.

Umiejętności

W wyniku przeprowadzonych zajęć student:

Potrafi stosować zdobytą wiedzę umiejętności w praktyce, w pracy z jednostką z niepełnosprawnością wzroku oraz z

niepełnosprawnością wieloraką, dokonując krytycznej analizy zarówno skuteczności wiedzy jak i działań rehabilitacyjnych i

terapeutycznych. Umie dostosować techniki z zakresu orientacji przestrzennej do możliwości konkretnej osoby niewidomej.

Potrafi dobierać i wykorzystywać odpowiednie metody, techniki i środki dydaktyczne do pracy z jednostką z

niepełnosprawnością wzroku, jednocześnie projektując proces rehabilitacyjny.

Kompetencje społeczne

W wyniku przeprowadzonych zajęć student posiada następujące kompetencje:

Wykazuje możliwość uczestnictwa ucznia i wychowanka niewidomego i słabowidzącego w społeczności każdej szkoły i

placówki edukacyjnej. Wykazuje wrażliwość na problemy fizyczne, psychologiczne i społeczne osób niewidomych; rozumie

potrzeby dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością wzroku w wieku przedszkolnym i na dalszych etapach edukacji.

Wykazuje otwartość na indywidualne potrzeby osób niewidomych, jest przekonany o konieczności indywidualizacji

programów rehabilitacyjnych. Dokonuje trafnych wyborów właściwych technik i tempa prowadzenia zajęć.

Zaliczenie ćwiczeń na podstawie obecności i aktywności. Sprawdzian znajomości przedstawionych technik poruszania się

osób z dysfunkcją wzroku.

3,0 Student prawidłowo pokazuje opisaną słownie technikę poruszania się,

3,5 student prawidłowo pokazuje opisaną słownie technikę poruszania się i dodatkowo uzasadnia zastosowanie techniki,

4,0 student prawidłowo pokazuje opisaną słownie technikę poruszania się, uzasadnia zastosowanie tej techniki i dodatkowo

podaje przykłady popełnianych błędów,

4,5 student prawidłowo pokazuje opisaną słownie technikę poruszania się, uzasadnia zastosowanie tej techniki, podaje

przykłady popełnianych błędów dodatkowo potrafi porównywać dwa lub kilka sposobów jej wykonania,

5,0 student prawidłowo pokazuje opisaną słownie technikę poruszania się, uzasadnia zastosowanie tej techniki, podaje

przykłady popełnianych błędów, potrafi porównywać dwa lub kilka sposobów jej wykonania, dodatkowo potrafi ocenić

wykonanie techniki przez innego studenta.