Administration history up to the first half of XVIII century

Poziom przedmiotu:podstawowy

Cele przedmiotu: Celem wykładu jest ukazanie studentom źródeł, genezy i ewolucji współczesnych instytucji ustrojowych; przedstawienie genezy, zasad i ewolucji nowożytnej administracji; danie słuchaczom umiejętności posługiwania się podstawowymi pojęciami z zakresu prawa administracyjnego; wyrobienie zdolności analizy oraz rozumienia wydarzeń i procesów historycznych. Założenia edukacyjne niniejszego przedmiotu nie ograniczają się wyłącznie do historycznego ujęcia zawartych w nim treści. Student po wysłuchaniu cyklu wykładów powinien dostrzegać i rozumieć związki ze współczesną nauką administracji i swobodnie operować tymi pojęciami z zakresu prawa administracyjnego, które były wykorzystywane przy okazji objaśniania procesu historycznego.

Wymagania wstępne:brak

Treści merytoryczne:1. Historia administracji – zagadnienia teoretyczne i metodologiczne. Geneza nauk administracyjnych. Definicje pojęcia „administracja”. Zasady nowożytnej administracji. Ustrój XVIII-wiecznej Rzeczypospolitej na tle ustroju państw ościennych (państwa oświeconego absolutyzmu). Postulaty reform ustrojowych – publicystyka polityczna.

2. Kształtowanie się nowoczesnej administracji w czasach stanisławowskich. Reformy sejmu konwokacyjnego 1764 roku. Sejm rozbiorowy 1773-1775. Ustawodawstwo Sejmu Czteroletniego, ze szczególnym uwzględnieniem Ustawy Rządowej z dnia 3 maja 1791 roku. Obalenie dzieła Sejmu Wielkiego – sejm w Grodnie i powrót do dawnych form ustrojowych. Władze powstańcze (1794).

3. Administracja na ziemiach polskich doby porozbiorowej (1795-1918). Ustawa konstytucyjna Księstwa Warszawskiego (1807). Wolne Miasto Gdańsk. Ustawa konstytucyjna Królestwa Polskiego (1815). Zmiany w ustawie konstytucyjnej Królestwa podczas powstania listopadowego. Władze powstańcze. Statut organiczny i nowa organizacja Królestwa (1832). Władze powstania styczniowego. Administracja Wolnego Miasta Krakowa (1815-1846). Autonomia Galicji (od 1861r.). Statut Krajowy. Administracja rządowa i samorządowa w Galicji. Samorząd szkolny. Administracja Wielkiego Księstwa Poznańskiego (od 1815 r.).

4. Odradzanie się państwa polskiego podczas I Wojny Światowej. Proklamacja dwóch cesarzy.

Tymczasowa Rada Stanu. Rada Regencyjna. Rada Stanu. Ośrodki władzy na ziemiach polskich na jesieni 1918 roku.

5. Administracja w II Rzeczypospolitej (1918-1939). Okres prowizorium ustrojowego (1918-1922). Mała Konstytucja. Konstytucja marcowa. Nowela sierpniowa. Konstytucja kwietniowa.

6. Wybuch II Wojny Światowej. Ziemie polskie pod okupacją niemiecką i sowiecką. Proces odtwarzania władz polskich na emigracji.

7. Organizacja administracji w Polsce Ludowej. Administracja na ziemiach polskich w okresie przejmowania władzy przez komunistów (1944-1947). Ustrój konstytucyjny w latach 1947-1952. Mała Konstytucja z 1947 roku. Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (1952). Administracja terytorialna. Przywrócenie samorządu terytorialnego na szczeblu gminy (1990).

8. Kontrola administracji. Pojęcie i zakres kontroli administracji. Rozwój sądownictwa administracyjnego (XIX-XX w.). Wzorce francuskie, niemieckie i austriackie. NTA. Kontrola administracji w Polsce po II wojnie światowej. NSA.

Podręcznik przewodni:

W. Witkowski, Historia administracji w Polsce 1764-1989, Warszawa 2007.

Literatura uzupełniająca:

W.Ćwik, W. Mróz, A. Witkowski, Administracja w systemie ustrojowym Polski do 1939 r., wyd. II, Przemyśl 1998.

D. Janicka, Ustrój administracji nowożytnej w Europie. Zarys wykładu, Toruń 2002.

M. Kallas, I. Lipowicz, Z. Niewiadomski, G. Szpor, Prawo administracyjne: część ustrojowa, Warszawa 2002 (odpowiednie rozdziały).

Konstytucje Polski, t. 1-2, red. M. Kallas, Warszawa 1990.

A. Ajnenkiel, Konstytucje Polski w rozwoju dziejowym 1791-1997, Warszawa 2001

T. Maciejewski, Historia administracji, Warszawa 2002.

J. Malec, Polska myśl administracyjna XVIII wieku, Kraków 1986.

J. Malec, D. Malec, Historia administracji nowożytnej, Kraków 1998.

J. Malec, D. Malec, Historia administracji i myśli administracyjnej, Kraków 2000.

AD1_U02 - Student potrafi zastosować wiedzę z historii administracji do analizy zjawisk społecznych

AD1_U04 - Student potrafi zastosować metodę historyczną do analizy zjawisk społecznych

AD1_U05 - Student potrafi zastosować wiedzę historyczną do rozwiązania konkretnego problemu z zakresu administracji

AD1_U06 - Student potrafi analizować zjawiska społeczne przez pryzmat historii administracji

AD1_K01 - Student jest przygotowany do dalszego pogłębiania wiedzy z zakresu administracji

AD1_K02 - Student jest przygotowany do pracy w grupie i wykonywania w niej zadań z zakresu administracji

AD1_K03 - Student jest przygotowany do ustalania celów służących do realizacji określonych zadań w dziedzinie administracji

OPIS ECTS:

Udział w ćwiczeniach: 15 h

Przygotowanie do zajęć: 45 h

Liczba ECTS: 2

Kryteria oceniania

AD1_U02

Metoda oceny: referat, test, praca pisemna

Ocena ndst: Student zupełnie nie potrafi zastosować wiedzy z historii administracji do analizy zjawisk społecznych

Ocena dst: Student w podstawowym stopniu potrafi zastosować wiedzę z historii administracji do analizy zjawisk społecznych

Ocena db: Student w dobrym stopniu potrafi zastosować wiedzę z historii administracji do analizy zjawisk społecznych

Ocena bdb: Student biegle potrafi zastosować wiedzę z historii administracji do analizy zjawisk społecznych

AD1_U04 - Student potrafi zastosować metodę historyczną do analizy zjawisk społecznych

Metoda oceny: referat, praca pisemna

Ocena ndst: Student zupełnie nie potrafi zastosować metody historycznej do analizy zjawisk społecznych

Ocena dst: Student w podstawowym stopniu potrafi zastosować metodę historyczną do analizy zjawisk społecznych

Ocena db: Student w dobrym stopniu potrafi zastosować metodę historyczną do analizy zjawisk społecznych

Ocena bdb: Student biegle potrafi zastosować metodę historyczną do analizy zjawisk społecznych

AD1_U05 - Student potrafi zastosować wiedzę historyczną do rozwiązania konkretnego problemu z zakresu administracji

Metoda oceny: referat, praca pisemna

Ocena ndst: Student zupełnie nie potrafi zastosować wiedzy historycznej do rozwiązania konkretnego problemu z zakresu administracji

Ocena dst: Student w stopniu bazowym potrafi zastosować wiedzę historyczną do rozwiązania konkretnego problemu z zakresu administracji

Ocena db: Student w dobrym stopniu potrafi zastosować wiedzę historyczną do rozwiązania konkretnego problemu z zakresu administracji

Ocena bdb: Student biegle potrafi zastosować wiedzę historyczną do rozwiązania konkretnego problemu z zakresu administracji

AD1_U06 - Student potrafi analizować zjawiska społeczne przez pryzmat historii administracji

Metoda oceny: referat, praca pisemna

Ocena ndst: Student zupełnie nie potrafi analizować zjawisk społecznych przez pryzmat historii administracji

Ocena dst: Student w stopniu podstawowym potrafi analizować zjawiska społeczne przez pryzmat historii administracji

Ocena db: Student w stopniu dobrym potrafi analizować zjawiska społeczne przez pryzmat historii administracji

Ocena bdb: Student w stopniu biegłym potrafi analizować zjawiska społeczne przez pryzmat historii administracji

AD1_K01 - Student jest przygotowany do dalszego pogłębiania wiedzy z zakresu administracji

Metoda oceny: dyskusja, ocenianie ciągłe

Ocena ndst: Student zupełnie nie jest przygotowany do dalszego pogłębiania wiedzy z zakresu administracji

Ocena dst: Student jest w dostatecznym stopniu przygotowany do dalszego pogłębiania wiedzy z zakresu administracji

Ocena db: Student jest w dobrym stopniu przygotowany do dalszego pogłębiania wiedzy z zakresu administracji

Ocena bdb: Student jest w wysokim stopniu przygotowany do dalszego pogłębiania wiedzy z zakresu administracji

AD1_K02 - Student jest przygotowany do pracy w grupie i wykonywania w niej zadań z zakresu administracji

Metoda oceny: dyskusja, ocenianie ciągłe

Ocena ndst: Student zupełnie nie jest przygotowany do pracy w grupie i wykonywania w niej zadań z zakresu administracji

Ocena dst: Student jest w stopniu podstawowym przygotowany do pracy w grupie i wykonywania w niej zadań z zakresu administracji

Ocena db: Student jest w stopniu dobrym przygotowany do pracy w grupie i wykonywania w niej zadań z zakresu administracji

Ocena bdb: Student jest w wysokim stopniu przygotowany do pracy w grupie i wykonywania w niej zadań z zakresu administracji

AD1_K03 - Student jest przygotowany do ustalania celów służących do realizacji określonych zadań w dziedzinie administracji

Metoda oceny: dyskusja, ocenianie ciągłe

Ocena ndst: Student zupełnie nie jest przygotowany do ustalania celów służących do realizacji określonych zadań w dziedzinie administracji

Ocena dst: Student jest w stopniu podstawowym przygotowany do ustalania celów służących do realizacji określonych zadań w dziedzinie administracji

Ocena db: Student jest w stopniu dobrym przygotowany do ustalania celów służących do realizacji określonych zadań w dziedzinie administracji

Ocena bdb: Student jest w wysokim stopniu przygotowany do ustalania celów służących do realizacji określonych zadań w dziedzinie administracji

Metody dydaktyczne w obszarze umiejętności: dyskusja, prezentacja, studium przypadku. Metody dydaktyczne w zakresie kompetencji: dyskusja, ocenianie ciągłe.

Sposób weryfikacji metod dydaktycznych: sprawdzian pisemny (opisowy).