Archaeological Sources III. Early Middle Ages Artifacts (identification, documentation, classification and analysis)

Celem zajęć jest nabycie umiejętności rysowania i fotografowania poszczególnych zabytków archeologicznych z okresu wczesnego średniowiecza i czasów późniejszych i zaznajomienie się ze sposobami jego analizowania i klasyfikowania.

Elementem uzupełniającym zajęcia będą ćwiczenia w rysowaniu, dokumentowaniu oraz klasyfikowaniu najbardziej charakterystycznych artefaktów z pełnego średniowiecza i okresu nowożytnego.

Celem zajęć jest nabycie umiejętności rysowania poszczególnych zabytków z okresu wczesnego średniowiecza według przyjętego kanonu, poznania zasad właściwej dokumentacji fotograficznej zabytku, opisu techniki wykonania, typu, kryteriów chronologicznych oraz wstępnych zabiegów konserwatorskich.

Wybrany materiał archeologiczny z okresu wczesnego średniowiecza podzielono ze względu na rodzaj materiału z jakiego został wykonany. Na zajęciach studenci poznają artefakty pochodzące z ziem polskich, a do celów porównawczych także innych społeczności okresu wczesnego średniowiecza. Elementem uzupełniającym zajęcia będzie nabywanie umiejętności rysunkowego dokumentowania oraz klasyfikowania najbardziej charakterystycznych artefaktów z pełnego średniowiecza i okresu nowożytnego (naczyń z gliny i szkła, przedmiotów metalowych czy kafli).

Literatura podstawowa

Gawrysiak-Leszczyńska W., Jak rysować zabytki archeologiczne, Biskupin, 2003.

Gawrysiak-Leszczyńska W., Zasady rysowania ceramiki i sposoby rekonstruowania, Warszawa, 1981.

Gawrysiak-Leszczyńska W., Zasady rysowania szkła, Warszawa, 1991.

Pierwsza pomoc dla zabytków archeologicznych, red. Z. Kobyliński, Warszawa 1998.

https://www.nid.pl/pl/Dla_specjalistow/Badania_i_dokumentacja/zabytki-archeologiczne/instrukcje-wytyczne-zalecenia/standardy%20EAC_dokumentacja%20i%20zrodla_2017_10_23.pdf

Literatura uzupełniająca

dodatkowa literatura zostanie podana na zajęciach, wykorzystana zostanie również częściowo literatura z zajęć pt. Archeologia wczesnego średniowiecza Polski i Europy- semestr letni

Dąbrowska M., Kafle i piece kaflowe w Polsce do końca XVIII wieku : wyniki analiz fizykochemicznych składu i temperatury płynięcia polew, Wrocław 1987

Kruppe J., Garncarstwo warszawskie w wiekach XIV i XV, Wrocław 1967.

Kruppe J., Garncarstwo późnośredniowieczne, Wrocław 1981.

Olczak J., Archeologia w badaniach nad średniowiecznym i nowożytnym hutnictwem szkła w Polsce, Acta Universitatis Nicolai Copernici, Archeologia X, 1983, s. 51-64.

Sulkowska-Tuszyńska K., Średniowieczne naczynia ceramiczne z klasztoru Norbertanek w Strzelnie, Toruń 1997

Wyrobisz A., Szkło w Polsce od XIV do XVII wieku, Wrocław 1968.

Żygulski Z., Broń w dawnej Polsce na tle uzbrojenia Europy i Bliskiego Wschodu, Warszawa 1982.

Wratislavia Antiqua http://wratislavia.archeo.uni.wroc.pl

1. WIEDZA

K_W07: Zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji źródeł archeologicznych

K_W15: Ma podstawową wiedzę na temat terenowych metod pozyskiwania źródeł archeologicznych i ich dokumentowania

2. UMIEJĘTNOŚCI

K_U01: Potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informację z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów

K_U03: Posiada podstawowe umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na rozwiązywanie problemów w zakresie archeologii

K_U05: Potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury wczesnego średniowiecza badanych archeologicznie i okresów późniejszych oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym

K_U13: Potrafi wyróżnić i zadokumentować opisowo, rysunkowo i fotograficznie w terenie jednostki stratygrafii stanowiska archeologicznego z okresu wczesnego średniowiecza, przeprowadzić ich eksplorację, posługując się różnymi narzędziami, jak również zadokumentować, zainwentaryzować i poddać doraźnej konserwacji ruchome znaleziska archeologiczne

K_U15: Potrafi interpretować wyniki specjalistycznych badań źródeł archeologicznych, wyniki badań nieinwazyjnych w celu odpowiedniej klasyfikacji ruchomych źródeł archeologicznych

3. KOMPETENCJE

K_K02: Potrafi współdziałać i pracować w zespole, przyjmując w nim różne role

OPIS ECTS:

Udział w ćwiczeniach: 30 godz.

Przygotowanie do ćwiczeń: 30 godz.

Suma godzin: 60 godz.

Liczba ECTS: 60 godz./25(30) = 2 ECTS

Warunki zaliczenia: ocena będzie wypadkową kilku elementów: czynnego udziału w zajęciach, omawianie zadanych prac związanych ze źródłami archeologicznymi (można opuścić dwa zajęcia, bez konieczności dodatkowego zaliczenia - dodatkowe opuszczone zajęcia należy zaliczyć w formie wskazanej przez prowadzącą), wykonanie poprawnego rysunku zabytku, odpowiednia identyfikacja i opisanie zabytku;

na ocenę 2 (ndst) - niewykonanie żadnego z zadanych zadań; brak znajomości i rozumienia podstawowych metody analizy i interpretacji źródeł archeologicznych; brak podstawowej wiedzy na temat terenowych metod pozyskiwania źródeł archeologicznych i ich dokumentowania, brak aktywności na zajęciach;

na ocenę 3 (dst) - poprawne wykonanie jednego z powierzonych zadań, wykazanie się znajomością i rozumieniem podstawowych metod analizy i interpretacji źródeł archeologicznych; podstawowa wiedza na temat terenowych metod pozyskiwania źródeł archeologicznych i ich dokumentowania, dostateczna aktywność na zajęciach;

na ocenę 4 (db) - poprawne wykonanie dwóch z powierzonych zadań, wykazanie się, znajomością i rozumieniem podstawowych metod analizy i interpretacji źródeł archeologicznych; podstawowa wiedza na temat terenowych metod pozyskiwania źródeł archeologicznych i ich dokumentowania; aktywność na zajęciach;

na ocenę 5 (bdb) - poprawne wykonanie całego zadania, wykazanie się znajomością i rozumieniem podstawowych metod analizy i interpretacji źródeł archeologicznych; podstawowa wiedza na temat terenowych metod pozyskiwania źródeł archeologicznych i ich dokumentowania; bardzo dobra umiejętność rozpoznawania różnych rodzajów wytworów kultury badanych archeologicznie oraz umiejętność przeprowadzenia ich krytycznej analizy i interpretacji z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym; umiejętność współdziałania i pracy w grupie, przyjmując w niej różne role - poparte umiejętnościami analitycznymi oraz praktycznym zastosowaniem wiedzy, a także umiejętnościami efektywnej prezentacji, dyskusji oraz modyfikacji; bardzo dobra aktywność na zajęciach.