Introduction to Archaeology I. Methods of Archaeological Research

Ćwiczenia nastawione na poznanie przez studentów głównych metod badawczych używanych w badaniach archeologicznych, z nastawieniem na metody nieinwazyjne. W trakcie zajęć zaprezentowane zostaną narzędzie i techniki wykorzystane podczas badań lotniczych (fotografia i LIDAR), podwodnych, geofizycznych, a także z zakresu fotogrametrii.

Zaprezentowanie i omówienie metod badawczych stosowanych przez archeologów, a także przedstawienie innych dziedzin nauki które są w wykorzystywane podczas badań archeologicznych.

- archeologia lotnicza (fotografia, fotogrametria, LIDAR),

- archeologia podwodna (prospekcja nieinwazyjna oraz techniki eksploracji i dokumentacji stanowisk podwodnych),

- prospekcja nieinwazyjna z wykorzystaniem metod geofizycznych (metoda elektrooporowa, magnetyczna, georadar),

- nauki biologiczne (archeozoologia, paleobotanika, antropologia fizyczna),

- konserwacja.

Literatura obowiązkowa:

Ławecka D., Wstęp do archeologii, Warszawa 2000.

Ashmore W., Sharer R.J., Odkrywanie przeszłości. Wprowadzenie do archeologii, Kraków 2010.

Renfrew C., Bahn P., Archeologia. Teorie. Metody. Praktyka, Warszawa 2002

Literatura uzupełniająca:

Barker P. Techniki wykopalisk archeologicznych, Warszawa 1994.

Harris E.C., Zasady stratygrafii archeologicznej, Warszawa, 1989, 1992.

Kobyliński Z., Archeologia lotnicza w Polsce. Osiem dekad wzlotów i upadków, Warszawa 2005.

Mazurowski R. Metodyka archeologicznych badań powierzchniowych, Warszawa-Poznań 1980.

Metodyka ratowniczych badań archeologicznych, Metodyka, T. I, red. Z. Kobyliński, Warszawa 1999.

Metodyka badań archeologiczno-architektonicznych, Metodyka, T. II, red. Z. Kobyliński, Warszawa 1999.

Metody badań wykopaliskowych, Metodyka, T. III, red. W. Brzeziński, Warszawa 2000.

Metody badań archeologicznych stanowisk produkcyjnych –górnictwo krzemienia, red. W. Borkowski, Metodyka, T. IV, Warszawa 2000.

Palinologia. S. Dybova-Jachowicz i A. Sadowska (red.), Kraków 2005.

Pierwsza pomoc dla zabytków archeologicznych, red. Z. Kobyliński, Warszawa 1998.

Przewodnik do badań geobotanicznych. M. Lityńska-Zając i K. Wasylikowa (red.), Poznań 2005.

Rączkowski W., Archeologia lotnicza - metoda wobec teorii, Poznań 2002.

1. WIEDZA

AR1_W01: Ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu archeologii w systemie nauk o społeczno-kulturowej przeszłości człowieka oraz o jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej

AR1_W02: Zna i rozumie podstawową terminologię archeologii, antropologii kultury, historii, zabytkoznawstwa i konserwatorstwa, geologii i geografii

AR1_W03: Ma uporządkowaną podstawową wiedzę ogólną, obejmującą terminologię, teorie i metodologię nauk historycznych i społecznych

AR1_W05: Ma podstawową wiedzę o powiązaniach archeologii z innymi dziedzinami nauki

AR1_W06: Ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w zakresie archeologii

AR1_W07: Zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji źródeł archeologicznych

AR1_W08: Zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności intelektualnej i prawa autorskiego

AR1_W09: Rozumie kompleksową naturę kultury oraz jej złożoność i historyczną zmienność jej znaczeń

AR1_W15: Ma podstawową wiedzę na temat terenowych metod pozyskiwania źródeł archeologicznych i ich dokumentowania

2. UMIEJĘTNOŚCI

AR1_U01: Potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informację z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów

AR1_U03: Posiada podstawowe umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na rozwiązywanie problemów w zakresie archeologii

AR1_U04: Umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze kierując się wskazówkami opiekuna naukowego

AR1_U06: Potrafi rozpoznać różne rodzaje wytworów kultury badanych archeologicznie oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym

AR1_U14: Potrafi posługiwać się pomiarowymi instrumentami geodezyjnymi

AR1_U16: Potrafi posługiwać się podstawowymi metodami statystycznej analizy danych i interpretować ich wyniki.

3. KOMPETENCJE

AR1_K02: Potrafi współdziałać i pracować w zespole, przyjmując w nim różne role

OPIS ECTS:

Udział w wykładzie: 30 godz.

Przygotowanie do egzaminu: 20 godz.

Konsultacje: 10 godz

Suma godzin: 60 godz.

Warunki zaliczenia: 1. aktywny udział w zajęciach (możliwe dwie nieobecności, trzecia - nawet usprawiedliwiona, wymaga zaliczenia dodatkowej pracy) 2. wykonywanie zadanych ćwiczeń (praca domowa) 3. jedna praca pisemna na ocenę.

Na ocenę 2 (ndst) student nie ma podstawowej wiedzy na temat metod badawczych stosowanych w archeologii.

Na ocenę 3 (dst) student ma podstawową wiedzę na temat metod badawczych stosowanych w archeologii.

Na ocenę 4 (db) ma określoną wiedzę na temat metod badawczych stosowanych w archeologii, zna historię ich rozwoju oraz obecne trendy.

Na ocenę 5 (bdb) student swobodnie porusza się w sferze metod badawczych stosowanych w archeologii oraz ma wiedzę pozwalającą mu na aktywne branie udziału w dyskusji na ich temat.