Organizacje międzynarodowe

podstawowy

K_W04 K_U05 K_K01

Poziom przedmiotu:

średnio zaawansowany

Język polski

Cele przedmiotu:

Zapoznanie z typologią, rolą oraz znaczeniem współczesnych organizacji międzynarodowych.Teoretyczne wprowadzenie do szerszego zagadnienia instytucjonalizacji w stosunkach międzynarodowych stanowić będzie punkt wyjścia do debaty nad wyzwaniami, przed jakimi stoją współcześnie organizacje międzynarodowe. Szczególny nacisk położony będzie na umiejętne przedstawienie kierunków reformowania istniejących organizacji międzynarodowych oraz na fakt wzrastającej liczby organizacji pozarządowych. Kwestie te analizowane będą z punktu widzenia głównych paradygmatów teoretycznych w nauce o stosunkach międzynarodowych: realizmu, liberalizmu i konstruktywizmu.

Dzięki przygotowywanym referatom tematycznym, student powinien pogłębiać sztukę gromadzenia, analizowania oraz publicznego i zwięzłego przedstawiania wyników pracy badawczej.

Wymagania wstępne: podstawy stosunków międzynarodowych, historia powszechna

Treści merytoryczne:

Organizacje międzynarodowe są istotnymi uczestnikami współczesnych stosunków międzynarodowych. Różnorodność w odniesieniu do pełnionych przez nie ról czy obszarów funkcjonowania sprawia, że stają się one ważnym studium analizowania specyfiki współczesnych stosunków międzynarodowych. Zajęcia realizowane będą według poniższego scenariusza:

1. Wprowadzenie do problematyki współczesnych stosunków międzynarodowych: charakterystyka uczestników, zjawisko instytucjonalizacji, paradygmaty teoretyczne

2. Historia oraz teoria organizacji międzynarodowych

3. Definicja oraz typologia organizacji międzynarodowych (IGOs, INGOs, TNOs)

4. Statut, członkostwo, budżet, siedziba oraz funkcjonariusze organizacji międzynarodowych

5. Organizacje międzynarodowe uniwersalne we współczesnych stosunkach międzynarodowych - system Organizacji Narodów Zjednoczonych: geneza, funkcje, obszary aktywności, organy, debata nad reformą

6. Organizacje międzynarodowe regionalne we współczesnych stosunkach międzynarodowych: OBWE, OPA, LPA, Grupa Wyszehradzka

7. Rada Europy – geneza i funkcjonowanie

8. Organizacje o charakterze militarnym: NATO, UZE

9. Formy współpracy w przestrzeni postradzieckiej: WNP, ZBiR, „Kaukaska Czwórka”, Organizacja Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym

10. Organizacje współpracy gospodarczej: EFTA, CEFTA, NAFTA

11. Unia Europejska jak organizacja międzynarodowa

12. Międzynarodowe organizacje pozarządowe: Greenpeace, Amnesty International

13. Polska w organizacjach międzynarodowych

14. Organizacje międzynarodowe – szansa czy zagrożenie dla suwerenności państw członkowskich?

Metody oceny:

Warunkiem zaliczenia konwersatorium jest:

- obecność w trakcie zajęć - dopuszczalne są 2 nieusprawiedliwione nieobecności;

- zdobycie odpowiedniej liczby punktów w semestrze (min. 51 - max. 100). Na ocenę końcową składają się dwie grupy punktów:

Referat: max. 30 pkt.

1. Historia organizacji międzynarodowej: przyczyny powstania, moment historyczny 3 pkt.

2. Funkcje organizacji międzynarodowej oraz obszar jej aktywności 3 pkt.

3. Członkowie organizacji międzynarodowej, siedziba, organy, zasady finansowania 5 pkt.

4. Problemy związane z funkcjonowaniem danej organizacji międzynarodowej 6 pkt.

5. Debata nad przyszłością/reformą organizacji 6 pkt.

6. Terminowe wygłoszenie i oddane referatu 3 pkt.

7. Oddanie referatu w formie tekstu do tygodnia po wygłoszeniu referatu (format A4; czcionka nr 12; interlinia 1,5; bibliografia; maks. 4 strony) – 4 pkt;

Test końcowy z wiadomości przekazywanych w trakcie konwersatorium: max. 70 pkt. (5 pytań otwartych punktowanych w skali od 0 do 8 pkt.; 15 pytań zamkniętych za 0 lub 2 pkt.).

Skala punktacji:

51-60 3

61-70 3,5

71-80 4

81-90 4,5

91-100 5

OBOWIĄZKOWA:

1. Bieleń S., Proces instytucjonalizacji międzynarodowych stosunków politycznych, w: J. Kukułka (red.), Instytucjonalizacja w stosunkach międzynarodowych, Warszawa 1988, s. 318-335.

2. Kukułka J., Zmienność i instytucjonalizacja stosunków międzynarodowych, Warszawa 1988.

3. Kuźniak B., Organizacje międzynarodowe. Pytania, tablice – ćwiczenia Becka, Warszawa 2008.

4. Kuźniak B., Marcinko M., Organizacje międzynarodowe – skrypty Becka, Warszawa 2008.

5. Doliwa– Klepacki Z., Encyklopedia organizacji międzynarodowych, Warszawa 1997.

6. Latoszek E., Proczek M., Organizacje międzynarodowe. Założenia, cele, działalność, Warszawa 2006.

7. Latoszek E., Organizacja międzynarodowa jako podmiot stosunków międzynarodowych, w: E. Latoszek, M. Proczek (red.), Organizacje międzynarodowe we współczesnym świecie, Warszawa 2006, s. 27-71.

8. Łoś-Nowak T., Organizacje w stosunkach międzynarodowych. Istota - mechanizmy działania – zasięg, Wrocław 2004.

9. Menkes J., Wasilkowski A., Organizacje międzynarodowe. Prawo instytucjonalne, Warszawa 2010.

10. Moravcsik A., O roli preferencji: liberalna teoria polityki międzynarodowej, „Res Publica Nowa” 2004 nr 3, s. 53-69.

11. Morgenthau H., Sześć zasad realizmu politycznego, “Res Publika Nowa” 2004 nr 3, s. 43-53.

12. Reus-Smit Ch., Snidal D., The Oxford Handbook of International Relations, Oxford 2008.

13. Skolimowska A., Unia Europejska jako organizacja międzynarodowa, Wyd. CeDeWu, Warszawa 2014, ss. 164.

13. Słownik Organizacji Narodów Zjednoczonych.

14. Statuty wybranych organizacji międzynarodowych.

UZUPEŁNIAJĄCA:

1. Barcz J., Organizacja ponadnarodowa, „Sprawy międzynarodowe” 1991 nr 7-8.

2. Bielecka M., KBWE/OBWE jako forma instytucjonalizacji współpracy międzynarodowej

w dziedzinie bezpieczeństwa, w: S. Parzymies, R. Zięba (red.), Instytucjonalizacja wielostronnej współpracy międzynarodowej w Europie, Warszawa 2004.

3. Czaputowicz J., Teorie stosunków międzynarodowych, Warszawa 2008.

4. Góralczyk W., Prawo międzynarodowe publiczne, LexisNexis, Warszawa 2006.

5. Gilas J., Systemy normatywne w stosunkach międzynarodowych, Warszawa - Poznań - Toruń 1991.

6. Gruziński P., KBWE/OBWE wobec problemów pokoju i bezpieczeństwa regionalnego,

Warszawa 2002.

7. Keohane R., After Hegemony. Cooperation and Discord In the World Political Economy, Princeton 1994.

8. Kupiecki R., NATO u progu XXI wieku, Warszawa 2000.

9. Machińska H., 60 lat Rady Europy. Tworzenie i stosowanie standardów prawnych, Warszawa 2009.

10. Matthews J. T., Power shift, „Foreign Affairs” 1997 nr 1 (t. 76), s. 50-66.

11. Mearsheimer J., The False Promise of International Institutions, „International Security” 1995 nr 3 (19) , s. 5-49.

12. Morgenthau H., Politics Among Nations: the struggle for power and peace, Boston 2005.

13. Parzymies S., Popiuk- Rysińska I. (red.), Polska w organizacjach międzynarodowych, Warszawa 2002.

14. Simonides J., Organizacja Narodów Zjednoczonych. Bilans i perspektywy, Warszawa 2006.

15. Skolimowska A., Frank Vibert. The Rise of Unelected. Democracy and the New Separation of Powers, “Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne” 2009 nr 22, s. 263-267.

16. Skolimowska A., A. Wendt. Społeczna teoria stosunków międzynarodowych, “Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne” 2010 nr 25, s. 214-218.

17. Willetts P., Transnational Actors and International Organisations in Global Politics, [w:] J. B. Baylis, S. Smith, The Globalisation of World Politics, Oxford 2001.

18. Zenderowski R., Stosunki międzynarodowe, Warszawa 2005.

19. Zięba R., Instytucjonalizacja Bezpieczeństwa Europejskiego, Warszawa 1999.

EK1 - Student potrafić wskazać na przyczyny powołania głównych organizacji międzynarodowych, orientować się we współczesnych obszarach ich aktywności, zasadach funkcjonowania, składzie członkowskim oraz pełnionych rolach. Student powinien wskazać na problemy, z jakimi borykają się organizacje międzynarodowe o charakterze międzyrządowym (np. Rada Bezpieczeństwa ONZ) oraz wyjaśnić przyczynę ilościowego wzrostu organizacji międzynarodowych o składzie pozarządowym.

EK2 - Student klasyfikuje formy oraz wskazuje na problemy instytucjonalizacji współczesnych stosunków międzynarodowych. Umiejętność ta będzie szczególnie cenna podczas odbywania staży, praktyk lub pracy zawodowej w agendach organizacji międzynarodowych czy administracji publicznej.

EK3 - Dzięki przygotowywanym referatom tematycznym, student pogłębia sztukę gromadzenia, analizowania oraz publicznego i zwięzłego przedstawiania wyników pracy badawczej.

Opis ECTS:

udział w ćwiczeniach 30

przygotowanie do ćwiczeń 15

konsultacje 5

czas na napisanie referatu 10

przygotowanie do egzaminu 20

SUMA GODZIN 80

LICZBA ECTS 80 godz./30 (25) godz. ≈ 3

Metody oceny:

1. Aktywne uczestnictwo w zajęciach (obecność w trakcie zajęć - dopuszczalne są 2 nieusprawiedliwione nieobecności - oraz udział w dyskusji nt. zadanej literatury);

2. Punkty za referat (przygotowanie i zaliczenie referatu warunkiem dopuszczenia do kolokwium).

3. Punkty z kolokwium (max. 70, min. 36).

Średnia punktów z: referatu i kolokwium przeliczana jest na ocenę końcową wg skali:

51-60 3

61-70 3,5

71- 80 4

81-90 4,5

91-100 5

Szablon oceny referatu

Historia organizacji międzynarodowej: przyczyny powstania, moment historyczny 3 pkt.

Funkcje organizacji międzynarodowej oraz obszar jej aktywności 3 pkt.

Członkowie organizacji międzynarodowej, siedziba, organy, zasady finansowania 5 pkt.

Problemy związane z funkcjonowaniem danej organizacji międzynarodowej 6 pkt.

Debata nad przyszłością/reformą organizacji 6 pkt.

Terminowe wygłoszenia referatu 3 pkt.

Oddanie referatu w formie tekstu do tygodnia po wygłoszeniu referatu (format A4; czcionka nr 12; interlinia 1,5; bibliografia; maks. 4 strony) 4 pkt;

Max 30 pkt

EK1 - Student potrafić wskazać na przyczyny powołania głównych organizacji międzynarodowych, orientować się we współczesnych obszarach ich aktywności, zasadach funkcjonowania, składzie członkowskim oraz pełnionych rolach.

- na ocenę 2 (ndst): student nie potrafić wskazać na przyczyny powołania głównych organizacji międzynarodowych; nie orientuje się we współczesnych obszarach ich aktywności, zasadach funkcjonowania, składzie członkowskim oraz pełnionych rolach;

- na ocenę 3 (dst): student poprawnie analizuje specyfikę zaledwie kilku organizacji międzynarodowych;

- na ocenę 4 (db): student poprawnie potrafić wskazać na przyczyny powołania głównych organizacji międzynarodowych, orientuje się we współczesnych obszarach ich aktywności, zasadach funkcjonowania, składzie członkowskim oraz pełnionych rolach;

- na ocenę 5 (bdb): student poprawnie potrafić wskazać na przyczyny powołania głównych organizacji międzynarodowych, orientuje się we współczesnych obszarach ich aktywności, zasadach funkcjonowania, składzie członkowskim oraz pełnionych rolach; potrafi wskazać na uwarunkowania ich funkcjonowania i samodzielnie formułować wnioski.

EK2 - student klasyfikuje formy oraz wskazuje na problemy instytucjonalizacji współczesnych stosunków międzynarodowych.

- na ocenę 2 (ndst): student nie klasyfikuje form oraz nie wskazuje na problemy instytucjonalizacji współczesnych stosunków międzynarodowych;

- na ocenę 3 (dst): student klasyfikuje zaledwie kilka form instytucjonalizacji współczesnych stosunków międzynarodowych;

- na ocenę 4 (db): student klasyfikuje formy oraz wskazuje na problemy instytucjonalizacji współczesnych stosunków międzynarodowych;

- na ocenę 5 (bdb): student klasyfikuje formy oraz wskazuje na problemy instytucjonalizacji współczesnych stosunków międzynarodowych potrafi; samodzielnie formułować wnioski.

EK3– student pogłębia sztukę gromadzenia, analizowania oraz publicznego i zwięzłego przedstawiania wyników pracy badawczej.

- na ocenę 2 (ndst): student nie pogłębia sztuki gromadzenia, analizowania oraz publicznego i zwięzłego przedstawiania wyników pracy badawczej.

- na ocenę 3 (dst): student w stopniu podstawowym pogłębia sztukę gromadzenia, analizowania oraz publicznego i zwięzłego przedstawiania wyników pracy badawczej

- na ocenę 4 (db): student w sposób zadowalający pogłębia sztukę gromadzenia, analizowania oraz publicznego i zwięzłego przedstawiania wyników pracy badawczej.

- na ocenę 5 (bdb): student w sposób zadowalający pogłębia sztukę gromadzenia, analizowania oraz publicznego i zwięzłego przedstawiania wyników pracy badawczej oraz samodzielnie konstruuje wnioski badawcze.