Theories of European Integration

Przedmiot omawia klasyczne i współczesne teorie integracji europejskiej oraz wskazuje ich miejsce w strukturze teorii stosunków międzynarodowych.

Zajęcia poświęcone są przedstawieniu teorii integracji europejskiej oraz wybranych politycznych koncepcji Unii Europejskiej.

We wstępnej części zajęć nacisk położony jest na analizę propozycji federalnych, międzyrządowych oraz funkcjonalistycznych wraz z ich późniejszych reinterpretacji, ze szczególnym uwzględnieniem neofunkcjonalizmu, konfederalizmu i liberalnego podejścia międzyrządowego. W dalszej części zajęć omówione zostaną wybrane nowe teorie integracji europejskiej oraz teoretyczne ujęcia funkcjonowania Unii Europejskiej (tzw. teorie średniego zasięgu), m.in. nowy instytucjonalizm, analiza sieci politycznych, społeczny konstruktywizm, koncepcja wielopoziomowego zarządzania.

Ważnym elementem zajęć jest konfrontowanie ze sobą różnych teorii i koncepcji integracji oraz odnoszenie ich do zmian instytucjonalnych i politycznych, zachodzących w przeszłości i obecnie w Unii Europejskiej.

W tym celu z perspektywy politologicznej analizowane są artykuły naukowe i teksty polityczne zarówno reprezentatywne dla wybranych teorii integracji europejskiej, jak i będące wyrazem bądź interpretacją określonych koncepcji integracji i rozwoju Unii Europejskiej.

Wybrana literatura zagadnienia

Podstawowa:

Borkowski Piotr, Polityczne teorie integracji międzynarodowej, Difin, Warszawa 2007.

Cini Michelle (red.), Unia Europejska – organizacja i funkcjonowanie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2007.

Czaputowicz Jacek, Teorie integracji europejskiej, Warszawa 2018.

Nugent Neill, Unia Europejska. Władza i polityka, Wyd. UJ, Kraków 2012.

Ruszkowski Janusz, Wstęp do studiów europejskich, PWN, Warszawa 2007.

Uzupełniająca:

Caporaso J., Regional Integration Theory: Understanding our Past and Anticipating our Future, w: Sandholtz W., Stone Sweet A. (red.), European Integration and Supranational Governance, Oxford University Press, Oxford 1998.

Chryssochoou D., Theorizing European Integration, Routledge, New York 2009.

Coudenhove-Kalergi R., Naród europejski, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 1998, s. 11-31 (Roz. 1),

Coudenhove-Kalergi R., Naród europejski, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 1998.

Gaulle Ch. de, Pamiętniki nadziei, Wyd. MON, Warszawa 1974.

Grosse T. G., Trzy oblicza konstruktywizmu w Europie. Rozważania o kryzysie metody integracyjnej, „Chrześcijaństwo-Świat-Polityka”, 2015, s.35-50.

Konopacki S., Dylematy federalizmu europejskiego, Studia Europejskie, „Studia Europejskie” 1998, nr 4, s. 77–92.

Konopacki S., Neofunkcjonailstyczna teoria integracji politycznej E. Hassa i L. Lindberga, „Studia Europejskie” 1998 nr 3, s. 105-115,

Leonard M., Rozumienie Europy jako sieci współzależności, w: Tenże, Sposób na Europę. Pomiędzy federalizmem a Europą narodów, ISP, Warszawa 2000.

Manifest Paneuropejski z 1924 r. wraz z zarysem Europejskiej Konstytucji Związkowej z 1951r., opracowaną przez Komitet Konstytucyjny dla Stanów Zjednoczonych Europy,

Moravcsik A., O roli preferencji: liberalna teoria polityki międzynarodowej, „ResPublica Nowa” 2004 nr 3, s. 53-70.

Morgenthau H., Sześć zasad realizmu politycznego, “Res Publika Nowa” 2004 nr 3, s. 40-64.

Orłowska M., Neorealistyczne interpretacje procesu integracji europejskiej, "Historia i Polityka" 2014 nr 11 (18), s. 47–54.

Popowicz K., Europa ojczyzn w ujęciu konfederacyjnym, w: Tenże, Historia integracji europejskiej, SGH, Warszawa 2006, s. 29-30,

Rosamond B., Theories of European Integration, Macmillan/St. Martin’s Press, Basingstoke-New York 2000.

Ruszkowski J., Struktura wielopoziomowego zarządzania w Unii Europejskiej, [w:] J. Ruszkowski, Luiza Wojnicz (red.), Multi-level governance w Unii Europejskiej, Szczecin-Warszawa 2013, s. 19-60, http://www.whus.pl/files/whus/IPIE2/Multi-level_Governance..._(Ruszkowski,_Wojnicz).pdf

Schuman R., Dla Europy, Wydawnictwo Znak , Kraków 2009, s. 63-83.

Thatcher M., Przyszłość Europy, przemówienie wygłoszone 20.IX.1988 w Brugii.

Wallner M., Współczesny konfederalizm europejski, http://www.psz.pl/117-polityka/michal-wallner-wspolczesny-konfederalizm-europejski.html.

Wiener A., Diez T. (red.), European Integration Theory, Oxford University Press, Oxford 2009.

W toku prowadzonych zajęć uzyskiwane są następujące efekty kształcenia

WIEDZA:

studenci potrafią identyfikować i rozumieją tradycyjne i współczesne teorie integracji europejskiej, ich główne paradygmaty, założenia, wnioski

UMIEJĘTNOŚCI

- student/ka potrafi właściwie prognozować procesy i zjawiska polityczne, gospodarcze i społeczno-kulturowe zachodzące w obszarze procesu integrowania się Europy z wykorzystaniem aparatu pojęciowego teorii integracji europejskiej oraz metod badawczych stosowanych w europeistyce;

KOMPETENCJE

- student/ka potrafi prezentować wiedzę w sposób komunikatywny w ramach merytorycznych dyskusji, potrafi formułować logicznie poprawne i adekwatne do problemu pytania, nabył/nabyła zdolność uzasadniania i obrony w dyskusji własnego stanowiska, równocześnie szanując poglądy i opinie innych.

- student/ka potrafi współpracować i pełnić różne role w grupie, wykorzystuje doświadczenia pracy zespołowej.

Opis ECTS:

- udział w zajęciach 30 godz.

- przygotowanie do zajęć, w tym: przygotowanie referatu, lektura tekstów źródłowych i analitycznych omawianych podczas zajęć, a także aktywność na platformie wspomagającej Moodle - 45 godz.

- przygotowanie do zaliczenia - 15 godz.

90 godz.= 3 ECTS