Philosophical anthropology

Przedmiot "filozofia życia" zdąża do wyjaśnienia kwestii złożoności pojmowania życia ludzkiego (sposobu egzystencji), co w konsekwencji rzutuje na sposób myślenia praktycznego. Ten typ myślenia, reprezentowany w szczególności przez filozofów niemieckich, jest obecny w panującej kulturze postmodernistycznej.

Nazwa „filozofia życia” pochodzi stąd, że kategoria życia jest w tym paradygmacie myślenia najważniejsza. Filozofia ta jest w dużej mierze krytyką innych teorii filozoficznych oraz całej kultury.

W przeciwieństwie do filozofii bytu zakładającej istnienie określonego porządku bytu (logosu), w którym człowiek może znaleźć swoje miejsce, filozofia życia widzi dysharmonię między człowiekiem i światem, uznając ten rozdźwięk za główny wyznacznik ludzkiego losu.

Zamiast o porządku świata filozofowie życia mówią o chaosie. Nauka nie daje tu wiedzy pewnej i ostatecznej.

Rozumienie tej filozofii, niniejszym, staje się jednym z elementów rozumienia środowiska, w którym student żyje.

"Filozofia życia" - jako termin początkowo bywał kojarzony z pracami Karla Phillippa Moritza. W drugiej połowie XIX i na początku XX wieku rozwinęły się nowe odmiany filozofii życia, reprezentowane m.in. przez Wilhelma Diltheya (1833–1911), Friedricha Nietzschego (1844–1900), Rudolfa Euckena (1846–1926), Georga Simmla (1858–1918), Henriego Bergsona (1859–1941), Ludwiga Klagesa (1872–1956), itp.

Nazwa „filozofia życia” pochodzi stąd, że kategoria życia jest w tym paradygmacie myślenia najważniejsza. Filozofia życia jest w dużej mierze krytyką innych teorii filozoficznych oraz całej kultury opartej na dotychczasowej filozofii. W przeciwieństwie do filozofii bytu zakładającej istnienie określonego porządku bytu (logosu), w którym człowiek może znaleźć swoje miejsce, filozofia życia widzi dysharmonię między człowiekiem i światem, uznając ten rozdźwięk za główny wyznacznik ludzkiego losu.

Filozofowie życia odrzucają też pogląd na świat esencjalistów, oraz w odniesieniu do człowieka (uniwersalizm), tezę o wspólnej wszystkim ludziom naturze. Są zwolennikami fenomenalizmu – nie można mówić o żadnej esencji ontologicznie różnej od tego, co istnieje, czyli egzystuje. Głoszą indywidualizm – przekonanie, że każdy człowiek jest bytem samoistnym. Zamiast o porządku świata filozofowie życia mówią o chaosie, zaś za najważniejszą dla bytu ludzkiego uznają zdolność do działania, spontaniczność i możliwości twórcze.

Jako że wpływ tego typu filozofii na praktyczne myślenie (etyczno-moralne) jest stosunkowo duży, poznanie tego kierunku, staje się istotnym elementem w rozumieniu środowiska życia, w którym się egzystuje.

1. H. Schnädelbach, Filozofia w Niemczech 1831-1933, Warszawa 1992.

2. Z dziejów doktryn antypozytywistycznych, pod red. B. Skargi, Wrocław 1978.

3. F. Sawicki, Filozofia życia, Poznań 1946.

4. Z. Kuderowicz, Filozofia życia a Kant, w: Materiały z sesji kantowskiej, Warszawa 1976.

5. A. Kucner, Spór o racjonalność w obliczu argumentów filozofii życia, "Humanistyka i Przyrodoznawstwo" 12 (2006), s. 45-63.

6. A. Ciesielska, Filoozfia życia, Łódź 2006.

7. W. Hanuszkiewicz, G, Simmel i neokantowska filozofia życia, "Znak" 642 (2008).

8. H. Bergson, Ewolucja twórcza, przeł. F. Znaniecki, Warszawa 1957, s. 307–314.

9. G. Simmel, Filozofia życia. Cztery rozdziały metafizyczne, przeł. M. Tokarzewska, Warszawa 2007.

Wiedza:

Ma pogłębioną wiedzę na temat zasad i norm etycznych w życiu społecznym (małżeńsko-rodzinnym itp.).

Umiejętności:

Posiada umiejętność rozumienia znaczenia wpływu czynników kulturowych na życie małżeńsko-rodzinne; rozumienia sakralnego i teologicznego wymiaru małżeństwa i rodziny.

Kompetencje społeczne:

Posiada pogłębione przekonanie o konieczności postępowania w sposób etyczny i profesjonalny; dostrzega i formułuje problemy moralne i dylematy etyczne związane z pracą swoją i innych, poszukuje optymalnych rozwiązań, postępuje zgodnie z zasadami etyki; jest świadomy istnienia etycznego wymiaru w badaniach naukowych.

PUNKTY ECTS: 3.

30 GODZIN WYKŁADOWYCH - 1 PUNKT.

30 GODZIN JAKO PRZYGOTOWANIE I OPUBLIKOWANIE PRAC (ESEJÓW) NA E-LAERNINGU - 1 PUNKT.

30 GODZIN JAKO PRZYGOTOWANIE SIĘ DO EGZAMINU USTNEGO - 1 PUNKT.

Kryteria stopniowania oceny:

Ocena niedostateczna (2): Nieobecność na wykładach, brak wiedzy z podstawowych elementów filozofii życia (egz.); brak opublikowanego eseju na platformie e-learningu.

Ocena dostateczna (3): Obecność na zajęciach, wykazanie się wiedzą na egzaminie z podstaw filozofii życia, wykazanie adekwatnej wrażliwości etycznej w zakresie egzystencji ludzkiej dziś (na bazie eseju).

Ocena dobry (4): Aktywna obecność na wykładach, zaprezentowanie adekwatnej wiedzy z filozofii życia (egz.), posiadanie umiejętności pisania esejów, oraz właściwej wrażliwości etycznej, co do elementów egzystencji ludzkiej w wielokulturowości (eseje na e-learningu).

Ocena bardzo dobry (5): Aktywna obecność na wykładach, bardzo dobra znajomość materii z filozofii życia, biegłość i adekwatna wrażliwość w analizie filozofii życia w zetknięciu z tradycyjnym tomizmem (eseje na e-laerningu).

Formy zaliczenia przedmiotu:

1) Obecność i aktywność na zajęciach.

2) Opublikowanie eseju na platformie e-laerningu.

3) Zaliczenie egzaminu ustnego.

Kryterium procentowe oceny końcowej:

40 % - egzamin ustny.

30% - zaangażowanie się w zajęcia wykładowe.

30% - napisanie eseju.

Minimum zaliczeniowe - <65 % itp.