Basic Philosophical Issues

Zdobycie podstawowej wiedzy filozoficznej o świecie i o człowieku. Przedstawienie różnych poglądów filozoficznych, różnych koncepcji i teorii człowieka. Pokazanie różnych sposobów myślenia i poznawania rzeczywistości. Nauczenie filozoficznego spojrzenia na świat i na różne rzeczy (pytanie o istotę i sens). Wskazanie na najczęstsze błędy w ujmowaniu człowieka.

Zdobycie podstawowej wiedzy filozoficznej o świecie i o człowieku. Przedstawienie różnych poglądów filozoficznych, różnych koncepcji i teorii człowieka. Pokazanie różnych sposobów myślenia i poznawania rzeczywistości. Nauczenie filozoficznego spojrzenia na świat i na różne rzeczy (pytanie o istotę i sens). Wskazanie na najczęstsze błędy w ujmowaniu człowieka.

Treści programowe:

1.Wyjaśnienie greckiej etymologii terminu "filozofia".

2.Zdefiniowanie filozofii - czym jest filozofia?

3.Przedstawienie poszczególnych działów filozofii.

4.Odróżnienie metafizyki i epistemologii (teorii poznania); zagadnienie rzeczywistości (tego, co realne) i poznania tej rzeczywistości.

5.Problem realizmu i idealizmu (przykłady różnych ujęć realistycznych i idealistycznych w historii filozofii).

6.Określenie i wyjaśnienie pojęcia bytu (Parmenides); zagadnienie substancji - esenscjalistyczny opis bytu (czym jest istota bytu?) (poglądy Arystotelesa); rozróżnienie na istotę i istnienie (poglądy św. Tomasza z Akwinu).

7.Pojęcie przyczyny i zasady; wyjaśnienie przyczynowo-skutkowe rzeczywistości; teoria czterech przyczyn Arystotelesa. Filozofia jako poszukiwanie przyczyn bytu.

8.Relacyjny opis bytu (poglądy Platona, filozofia współczesna).

9.Rozumienie człowieka w nim samym; rozumienie człowieka poprzez odniesienie do innych bytów, wytworów kultury (język, kultura, dobra materialne, itp.).

10.Poszukiwanie istoty i natury człowieka (różne koncepcje i odpowiedzi).

11.Ujęcie bytu poprzez kategorie transcendentalne; transcendentalne własności bytu (to, co jest zamienne z bytem) - prawda, dobro, piękno, jedność, odrębność, realność.

12.Znaczenie własności i pojęcia prawdy w teorii poznania.

13.Znaczenie dobra w koncepcji etycznej.

14.Zdefiniowanie osoby ludzkiej i godności człowieka.

15.Relacje osobowe i ich znaczenie dla zrozumienia wspólnoty osób.

Lektura: M. Gogacz, Platonizm i arystotelizm, Wyd. ATK, Warszawa1996.

Literatura: Wł. Tatarkiewicz, Historia filozofii, 3 tomy, wyd. ost., PWN, Warszawa 2002. J. Bocheński, Zarys historii filozofii, Philed, Kraków 1993. A. Sikora, Od Heraklita do Husserla, Spotkania z filozofią, Open, Warszawa 2001. R. H. Popkin, A. Stroll, Filozofia, Wyd. Zysk i s-ka, Poznań 1994. B. Stępień, Wstęp do filozofii, wyd. IV, Tow. Nauk. KUL, Lublin 2001.

WIEDZA:

EK_1 - Potrafi określić istotę filozofii, odróżnić rozmaite jej koncepcje i działy filozofii.

EK_2 - Zna główne etapy dziejów filozofii i potrafi rozpoznać poglądy najważniejszych filozofów danego okresu.

EK_3 - Zna i rozumie pojęcia przez nich używane, potrafi je wymienić i wyjaśnić.

EK_4 - Potrafi przedstawić i odróżnić poszczególne działy filozofii w kontekście ich powstania i rozwoju w ramach omawianego okresu.

EK_5 - Rozumie rozwój myśli filozoficznej, a przede wszystkim początki poszukiwania przyczyn rzeczywistości.

EK_6 - Zna problematykę poszczególnych dziedzin filozofii, a zwłaszcza epistemologii, antropologii, filozofii religii, historii filozofii

UMIEJĘTNOŚCI:

EK_7 - Umie wskazać na odmienne stawianie problematyki w różnych koncepcjach filozofii.

EK_8 - Potrafi stawiać pytania filozoficzne odnośnie do różnych dziedzin rzeczywistości.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE:

EK_9 - Potrafi stosować rozróznienia filozoficzne do rozwiązywania aktualnych problemów naszej współczesności (umie poradzić sobie z ideologią scjentyzmu, agnostycyzmu, sceptycyzmu, relatywizmu).

EK_10 - Potrafi bronić swoich poglądów i przekonywać innych wskazując na zasady, na których się opierają.

ECST 4

udział w zajęciach - 18 godzin

przygotowanie do przedmiotu - 25 godzin

zapozanie z lekturami - 25 godzin

przygotowanie do egzaminu - 20 godzin

Kryteria oceniania:

Wiedza (EK 1-6):

Ocena 2 (ndst) – student nie potrafi określić istoty filozofii, odróżnić rozmaitych jej koncepcje i działów filozofii; nie zna głównych etapów dziejów filozofii i potrafi rozpoznać poglądy najważniejszych filozofów danego okresu; nie zna i nie rozumie pojęć przez nich używanych, nie potrafi ich wymienić i wyjaśnić; nie potrafi przedstawić i odróżnić poszczególnych działów filozofii w kontekście ich powstania i rozwoju w ramach omawianego okresu; nie rozumie rozwoju myśli filozoficznej, a przede wszystkim początków poszukiwania przyczyn rzeczywistości; nie zna problematyki poszczególnych dziedzin filozofii, a zwłaszcza epistemologii, antropologii, filozofii religii, historii filozofii.

Ocena 3 (dst) – student w ograniczonym stopniu: potrafi określić istotę filozofii, odróżnić rozmaite jej koncepcje i działy filozofii; zna główne etapy dziejów filozofii i potrafi rozpoznać poglądy najważniejszych filozofów danego okresu; zna i rozumie pojęcia przez nich używane, potrafi je wymienić i wyjaśnić; potrafi przedstawić i odróżnić poszczególne działy filozofii w kontekście ich powstania i rozwoju w ramach omawianego okresu; rozumie rozwój myśli filozoficznej, a przede wszystkim początki poszukiwania przyczyn rzeczywistości; zna problematykę poszczególnych dziedzin filozofii, a zwłaszcza epistemologii, antropologii, filozofii religii, historii filozofii.

Ocena 4 (db) – student poprawnie: potrafi określić istotę filozofii, odróżnić rozmaite jej koncepcje i działy filozofii; zna główne etapy dziejów filozofii i potrafi rozpoznać poglądy najważniejszych filozofów danego okresu; zna i rozumie pojęcia przez nich używane, potrafi je wymienić i wyjaśnić; potrafi przedstawić i odróżnić poszczególne działy filozofii w kontekście ich powstania i rozwoju w ramach omawianego okresu; rozumie rozwój myśli filozoficznej, a przede wszystkim początki poszukiwania przyczyn rzeczywistości; zna problematykę poszczególnych dziedzin filozofii, a zwłaszcza epistemologii, antropologii, filozofii religii, historii filozofii.

Ocena 5 (bdb) – student dokładnie potrafi określić istotę filozofii, odróżnić rozmaite jej koncepcje i działy filozofii; zna główne etapy dziejów filozofii i potrafi rozpoznać poglądy najważniejszych filozofów danego okresu; zna i rozumie pojęcia przez nich używane, potrafi je wymienić i wyjaśnić; potrafi przedstawić i odróżnić poszczególne działy filozofii w kontekście ich powstania i rozwoju w ramach omawianego okresu; rozumie rozwój myśli filozoficznej, a przede wszystkim początki poszukiwania przyczyn rzeczywistości; zna problematykę poszczególnych dziedzin filozofii, a zwłaszcza epistemologii, antropologii, filozofii religii, historii filozofii.

Umiejętności (EK 7-8):

Ocena 2 (ndst) – student nie potrafi wskazać na odmienne stawianie problematyki w różnych koncepcjach filozofii; nie potrafi stawiać pytań filozoficznych odnośnie do różnych dziedzin rzeczywistości.

Ocena 3 (dst) – student w ograniczonym stopniu: potrafi wskazać na odmienne stawianie problematyki w różnych koncepcjach filozofii; potrafi stawiać pytania filozoficzne odnośnie do różnych dziedzin rzeczywistości.

Ocena 4 (db) – student poprawnie: potrafi wskazać na odmienne stawianie problematyki w różnych koncepcjach filozofii; potrafi stawiać pytania filozoficzne odnośnie do różnych dziedzin rzeczywistości.

Ocena 5 (bdb) – student w pełni potrafi potrafi wskazać na odmienne stawianie problematyki w różnych koncepcjach filozofii; potrafi stawiać pytania filozoficzne odnośnie do różnych dziedzin rzeczywistości.

Kompetencje społeczne (EK 9-10):

Ocena 2 (ndst) – student nie potrafi stosować rozróżnienia filozoficznego do rozwiązywania aktualnych problemów naszej współczesności (umie poradzić sobie z ideologią scjentyzmu, agnostycyzmu, sceptycyzmu, relatywizmu); nie potrafi bronić swoich poglądów i przekonywać innych wskazując na zasady, na których się opierają.

Ocena 3 (dst) – student w ograniczonym stopniu: potrafi stosować rozróżnienia filozoficzne do rozwiązywania aktualnych problemów naszej współczesności (umie poradzić sobie z ideologią scjentyzmu, agnostycyzmu, sceptycyzmu, relatywizmu); potrafi bronić swoich poglądów i przekonywać innych wskazując na zasady, na których się opierają.

Ocena 4 (db) – student potrafi stosować rozróżnienia filozoficzne do rozwiązywania aktualnych problemów naszej współczesności (umie poradzić sobie z ideologią scjentyzmu, agnostycyzmu, sceptycyzmu, relatywizmu); potrafi bronić swoich poglądów i przekonywać innych wskazując na zasady, na których się opierają.

Ocena 5 (bdb) – student w pełni potrafi stosować rozróżnienia filozoficzne do rozwiązywania aktualnych problemów naszej współczesności (umie poradzić sobie z ideologią scjentyzmu, agnostycyzmu, sceptycyzmu, relatywizmu); potrafi bronić swoich poglądów i przekonywać innych wskazując na zasady, na których się opierają.

Do zaliczenia ćwiczeń wymagana jest:

obecność i aktywny udział w zajęciach - dopuszczalne są 3 nieusprawiedliwione nieobecności; każda kolejna nieobecność skutkuje obniżeniem oceny końcowej o pół stopnia.

Metody realizacji i weryfikacji:

Efekty wiedzy (EK 1-2):

Realizacja: metody dydaktyczne – wykład informacyjny, prezentacja multimedialna, indywidualna lektura literatury przedmiotu

weryfikacja: egzamin ustny

Efekty umiejętności (EK 3-4):

Realizacja: metody dydaktyczne – wykład konwersatoryjny, praca z tekstem

weryfikacja - obserwacja aktywności studentów

Efekty kompetencji społecznych (EK 5-6):

Realizacja: metody dydaktyczne – dyskusja, analiza tekstów

weryfikacja – obserwacja pracy i aktywności studentów