Family in multicultural conditions

Celem zajęć jest zapoznanie studenta z funkcjonowaniem rodziny w warunkach powszechnego obecnie zróżnicowania kulturowego i migracji oraz przygotowanie go do pracy z rodziną doświadczoną migracją.

Celem zajęć jest zapoznanie studenta z funkcjonowaniem rodziny w warunkach powszechnego obecnie zróżnicowania kulturowego i migracji oraz przygotowanie go do pracy z rodziną doświadczoną migracją. Problematyka zajęć dotyczy zarówno rodziny polskiej bądź rodziców w sytuacji migracji, jak również funkcjonowania rodzin z doświadczeniem migracji w Polsce (m.in. migracja zarobkowa, powrotna, uchodźctwo). Zajęcia mają dać studentowi wiedzę z zakresu wielo- i międzykulturowości, funkcjonowania rodziny, możliwości jej wsparcia na poziomie instytucjonalnym (z uwzględnieniem roli Kościoła Katolickiego) oraz uwrażliwić na potrzeby rodziny z doświadczeniem migracyjnym i problemy wynikające z wielokulturowości.

Treści programowe:

1. Rodzina w warunkach wielokulturowości – wprowadzenie

2. Ustalenia terminologiczne, edukacja wielo- i międzykulturowa

3. Elementy komunikacji międzykulturowej

4. Cudzoziemcy w Polsce – podstawowe informacje, typy migracji

5. Rodzina wielokulturowa

6. Rodzina migracyjna, „eurosieroctwo”

7. Migracje powrotne w kontekście funkcjonowania rodziny

8. Repatriacja jako szczególny przypadek migracji

9. Rodzina uchodźcza w Polsce

10. System wsparcia rodziny w dobie migracji, rola szkoły we wsparciu integracji rodziny

11. Podsumowanie, implikacje praktyczne dla pracy familiologa

Literatura podstawowa:

• Danilewicz W. (2008), Migracje zagraniczne jako obszar zainteresowań pedagogiki społecznej, „Pedagogika Społeczna” nr 3, s. 9-22.

• Kawczyńska-Butrym Z., Kruk M. (2015), Wsparcie społeczne dla rodzin migracyjnych w Polsce, [w:] I. Taranowicz, S. Grotowska, (red.), Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy, Wrocław.

• Kukołowicz T. (2001), Sytuacja wychowawcza w nowych kategoriach rodzin w okresie transformacji ustrojowej, [w:] M. Ziemska (red.), Rodzina współczesna, Warszawa.

• Lalak D. (red.) (2007), Migracja – uchodźstwo – wielokulturowość. Zderzenie kultur we współczesnym świecie, Warszawa (wybrane teksty).

• Stankiewicz K., Żurek A.(2022), Edukacja dzieci uchodźczych w Polsce, „Infos. Zagadnienia Społeczno-Gospodarcze” nr 5 (297), Warszawa: Biura Analiz Sejmowych.

• Ślusarczyk M. (2014), Migracje rodziców, migracje dzieci – wyzwania dla instytucji opiekuńczych, pomocowych oraz edukacyjnych, „Zeszyty pracy socjalnej” nr 3, s. 75-89.

• Fragmenty artykułów, prezentacje i wykłady udostępnione na portalu E-learningowym.

Literatura uzupełniająca:

• Błeszyńska K. (2010), Dzieci obcokrajowców w polskich placówkach oświatowych – perspektywa szkoły. Raport z badań, Warszawa.

• Danilewicz W. (2010), Rodzina ponad granicami. Transnarodowe doświadczenia wspólnoty rodzinnej, Białystok.

• Fedas A., Siciarek M., Olech P. (red.) (2016), Model integracji imigrantów, Gdańsk.

• Giżycka D., Gorbaniuk J., Szyszka M. (2010), Rodzina w sytuacji rozłąki migracyjnej, Lublin.

• Grzymała-Moszczyńska H., Grzymała-Moszczyńska J., Durlik J., Szydłowska P. (2015), (Nie)łatwe powroty do domu? Funkcjonowanie dzieci i młodzieży powracających z emigracji, Warszawa.

• Skałbania B. (2017), Dziecko z rodziny migracyjnej w systemie oświaty, Warszawa.

• Sowa-Behtane E. (2016), Rodziny wielokulturowe, Kraków.

• Stankiewicz K. (2011), Repatriacja ze Wschodu – stan obecny i perspektywy, „Infos. Zagadnienia Społeczno-Gospodarcze” 2011, nr 1, Biuro Analiz Sejmowych.

• Stankiewicz K. (2019), Międzykulturowe otwarcie szkoły jako odpowiedź na potrzeby ucznia z doświadczeniem migracyjnym. Na przykładzie migracji powrotnych, „Kultura i Edukacja”, nr 1, s. 248-262.

• Walczak B. (2008), Migracje rodzicielskie – skala zjawiska oraz jego wychowawcze i edukacyjne implikacje, „Pedagogika Społeczna” nr 3, s. 143-162.

WIEDZA:

NRL_W11

Student ma elementarną wiedzę o polityce społecznej, o różnych rodzajach struktur społecznych i instytucjach życia społecznego związanych ze służbą małżeństwu i rodzinie, w tym Kościoła katolickiego oraz prawnych i administracyjnych podstawach ich funkcjonowania

NRL_W12

Student zna podstawowe teorie dotyczące wychowania, ma podstawową wiedzę o różnych środowiskach wychowawczych, ich specyfice i procesach w nich zachodzących

UMIEJĘTNOŚCI:

NRL_U12

Student posiada umiejętność wykorzystania form instytucjonalnej pomocy małżeństwu i rodzinie, identyfikowania placówek pomocy społecznej, rozumienia i stosowania prawa w zakresie opieki i pomocy rodzinie

NRL_U14

Student potrafi dokonać obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych; analizuje ich powiązania z różnymi obszarami działalności z zakresu nauk o rodzinie

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

NRL_K04

Student ma świadomość odpowiedzialności za promocję i pomoc rodzinie jako podstawowej komórce społecznej, która przyczynia się do zachowania dziedzictwa kulturowego regionu, kraju, Europy

NRL_K11

Student jest wrażliwy na potrzeby przedstawicieli grup zagrożonych wykluczeniem społecznym, np. migrantów oraz osób niepełnosprawnych

Warunki zaliczenia: obecność na zajęciach, aktywny udział, przygotowanie do zajęć, przygotowanie prezentacji/eseju (50% oceny), terminowe wykonywanie zadań na platformie E-learningowej (50% oceny)

Metody weryfikacji efektów uczenia się:

WIEDZA - prezentacja/esej, zadania na Moodlu

UMIEJĘTNOŚCI - zadania na Moodlu, ocenianie ciągłe podczas zajęć

KOMPETENCJE - ocenianie ciągłe