Cardinal Stefan Wyszynski University in Warsaw - Central Authentication System
Strona główna

Contemporary Polish family

General data

Course ID: WSR-NRN-2-WRP
Erasmus code / ISCED: (unknown) / (unknown)
Course title: Contemporary Polish family
Name in Polish: Współczesna rodzina polska
Organizational unit: Faculty of Family Studies
Course groups:
ECTS credit allocation (and other scores): 3.00 Basic information on ECTS credits allocation principles:
  • the annual hourly workload of the student’s work required to achieve the expected learning outcomes for a given stage is 1500-1800h, corresponding to 60 ECTS;
  • the student’s weekly hourly workload is 45 h;
  • 1 ECTS point corresponds to 25-30 hours of student work needed to achieve the assumed learning outcomes;
  • weekly student workload necessary to achieve the assumed learning outcomes allows to obtain 1.5 ECTS;
  • work required to pass the course, which has been assigned 3 ECTS, constitutes 10% of the semester student load.
Language: Polish
(in Polish) Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się:

sociology
Subject level:

elementary
Learning outcome code/codes:

enter learning outcome code/codes
Preliminary Requirements:

(in Polish) Wiedza na temat życia społecznego i procesów rodzinnych na poziomie Socjologia dla nie-socjologów.
Short description: (in Polish)

Celem przedmiotu jest zdobycie przez studenta/tkę podstaw wiedzy z zakresu metodologii nauk społecznych w zakresie metod jakościowych. Zakłada się, że student/ka będzie znał/a zasady oraz posiadał/a umiejętności konstruowania projektu badawczego w zakresie nauk społecznych o rodzinie wedle standardów wywiadu biograficznego. Będzie potrafił/a dokonać analizy zebranego materiału empirycznego, zaprezentować uzyskane dane oraz omówić przeprowadzoną ścieżkę badawczą wraz z materiałem empirycznym w sposób krytyczny. W ramach kursu student/ka poznaje na poziomie wiedzy także inne metody jakościowe: wywiad pogłębiony, wywiad grupowy, obserwacja, studium przypadku, badania fokusowe, analiza danych zastanych, analiza dyskursu, monografia. W trakcie zajęć kształtuje się w studentach umiejętność prowadzenia wywiadów biograficznych, jako podstawowej metody diagnozowania problemów rodzinnych w przyszłej pracy zawodowej.
Full description: (in Polish)

Podstawowym celem przedmiotu jest zapoznanie studentów ze sposobami definiowania rodziny w naukach społecznych, wielością pojęć alternatywnych dla rodziny i życia małżeńskiego, wielością podejść teoretycznych oraz umiejscowieniem socjologii życia rodzinnego i intymności pośród nauk o małżeństwie i rodzinie.

Student/ka zapoznaje się z współczesnymi przemianami życia rodzinnego w Polsce i UE, reakcjami Polaków na te przemiany, umiejscowieniem rodziny, małżeństwa i relacji wewnątrzrodzinnych w systemie aksjologicznym Polaków. Student/ka zdobywa także wiedzę z zakresu powiązań rodziny i różnych aspektów życia rodzinnego z róznego rodzaju strukturami społecznymi i instytucami życia społęcznego. Poznaje diagnozę poszczególnych aspektów życia rodzinnego opartą na badaniach społecznych, wybrane instytucjonarne formy wsparcia rodziny, w tym instytucjami religijnymi. Poznaje wybrane działania wspierajace małżeństwo i rodzinę w ramach realizowanej polityki społecznej oraz ich efekty / defekty.

W czasie zajęć omówione zostaną główne pola przemian życia rodzinnego w Polsce: różnorodność postaw matrymonialnych i prokreacyjnych, scenariusze ról rodzicielskich, wieź międzypokoleniowa, miejsce osób starszych w rodzinach, jakość zdrowia w rodzinach i kształt polityki prozdrowotnej w Polsce, sytuacja finansowa, zawodowa i mieszkaniowa, powiązania pomiędzy jakością życia rodzina zmianami na rynku pracy, powiązanie miedzy życiem rodzinnym a mediami, sytuacja Polskich rodzin w sytuacji migracji. Zakres zagadnień konsultowana jest w każdym roku ze studentami i odpowiada ich zainteresowaniom. Analiza teoretyczne zostanie uzupełniona danymi empirycznymi z aktualnych badań.
Bibliography: (in Polish)

T. Szlendak, Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Warszawa 2010.

R. Boguszewski, Wspołczesne znaczenie i rozumienie rodziny w Polsce, "Zeszyty Naukowe KUL" 2015, nr 4 (232), s.127-148.

D. Tułowiecki, Rodzina jako wartość we współczesnym społeczeństwie polskim, w: Zadania rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym. 30. rocznica Familiaris consortio, red. Z. Struzik, Warszawa 2012, s. 177-213.

F. Adamski, Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Kraków 2021.

A. Giddens, Socjologia, Warszawa 2004.

B. Jankowiak, Nieformalne związki jedno i dwupłciowe jako alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego. Analiza jakości i stabilności relacji, „Studia Edukacyjne” 2013, nr 26, s. 155-170.

A. Kwak, Współczesna rodzina – czy tylko problem struktury zewnętrznej?, w: Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy, red. I. Taranowicz, S. Grotowska, Wrocław 2015, s. 11-26.

K. Slany, Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Kraków 2002.

M. Szyszka, Wielodzietność w Polsce – społeczne postrzeganie i pomoc państwa, w: Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy, red. I. Taranowicz, S. Grotowska, Wrocław 2015, s. 177-192.

A. Skowrońska-Pućka, Przemiany macierzyństwa. Obraz nastoletniego macierzyństwa w sieci, w: Współczesna rodzina: Szanse - Zagrożenia - Kierunki przemian, red. K. Pujer, Wrocław 2016, s. 97-110.

P. Kubicki, Przemiany ojcostwa we współczesnej Polsce, w: Byc rodzicem we współczesnej Polsce. Nowe wzory w konfrontacji z rzeczywistością, red. M. Sikowska, Warszawa 2009, s. 77-105.

J. Borowik, Znaczenie relacji rodzinnych w życiu osób starych, w: Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy, red. I. Taranowicz, S. Grotowska, Wrocław 2015, s. 139-150.

A. Kotlarska-Michalska, Obrazy życia rodzinnego z perspektywy półwiecza badań nad rodziną polską, w: Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy, red. I. Taranowicz, S. Grotowska, Wrocław 2015, s. 27-56).

M. Bożewicz, Preferowane i realizowane modele życia rodzinnego. Raport z badań CBOS, Warszawa, kwiecień 2019.

R. Boguszewski, Rodzina – jej znaczenie i rozumienie. Raport z badań CBOS, Warszawa, luty 2019.

P. Ulamn, Polska rodzina w swietle wybranych badań statystycznych, "Studia Socialia Cracoviensia" 2014, nr 1 (10), s. 153–167.

Stan zdrowia ludności Polski 2014. Raport GUS, Warszawa 2016.

D. Prokopowicz, Sytuacja materialno-ekonomiczna gospodarstw domowych w Polsce oraz znaczenie wprowadzenia programu „Rodzina 500 plus” w ramach kompleksowej rodzinnej polityki społecznej, "Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne" 2017, nr 1 (18), s. 57-75.

Warunki życia rodzin w Polsce. Raport GUS, Warszawa 2014.

A. Turek, Media w rodzinie – rodzina w mediach.Wzajemne relacje w aspekcie etycznym, w: Rodzina między pracą a płacą. Refleksja nad społeczną myślą encykliki Laborem exercens Jana Pawła II, red. R. Kantor, M. Kluz, J. Młyński, Kraków 2016, s. 213–249.

Rodzina w mediach. Media w rodzinie, red. M. Sitarczyk, Warszawa 2013.
Efekty kształcenia i opis ECTS: (in Polish)

W ROKU AKADEMICKIM 2022/2023; 2023/2024 I NASTĘPNYCH:

E_01_W: Student/ka potrafi nazywać zróżnicowane formy życia rodzinnego, uwarunkowania społeczne wybranych zagadnień życia rodzinnego, formować sądy o ich uwarunkowaniach, diagnozować przyczyny i proponować działania zaradcze.

E_02_U: Student/ka posługując się terminami społecznymi potrafi komunikować się w grupie w ramach wymiany poglądów i sądów, zachowywać kulturę dialogu szczególnie wobec wyrażających odmienne stanowiska i podejścia.

E_03_K: Student/ka potrafi dokonywać oceny źródeł wiedzy, odnosić się krytycznie do danych statystycznych, samodzielnie poszukiwać źródeł wiedzy.

3 ECTS

DO ROKU2021/2022:

NRM_W11 - ma elementarną wiedzę o polityce społecznej, o różnych rodzajach struktur społecznych i instytucjach życia społecznego związanych ze służbą małżeństwu i rodzinie, w tym Kościoła katolickiego oraz prawnych i administracyjnych podstawach ich funkcjonowania;

NRM_U12 - posiada umiejętność wykorzystania form instytucjonalnej pomocy małżeństwu i rodzinie, identyfikowania placówek pomocy społecznej, rozumienia i stosowania prawa w zakresie opieki i pomocy rodzinie;

NRM_U14 - potrafi dokonać obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych; analizuje ich powiązania z różnymi obszarami działalności z zakresu nauk o rodzinie;

NRM_K04 - ma świadomość odpowiedzialności za promocję i pomoc rodzinie jako podstawowej komórce społecznej, która przyczynia się do zachowania dziedzictwa kulturowego regionu, kraju, Europy.

Opis punktów ECTS:

- udział w zajęciach: 18 godz.

- przygotoania do zajęć: 32 godz.

- przygotowanie raportu z zajeć: 30 godz.

- konsultacje: 1 godz.

w sumie: 81 godz = 3 ECTS
Assessment methods and assessment criteria: (in Polish)

W ROKU AKADEMICKIM 2022/2023; 2023/2024 I NASTĘPNYCH:

1. Znajomość tekstów.

2. Aktywność w czasie zajęć - udział w dyskusji (merytoryczność wypowiedzi, jezyk naukowy, zdolność wyrazania sądów, kultura dialogu).

3. Krótkie raporty z zajęć (Moodle). [W sytuacji nazdwyczaj wysokiej oceny przygotowania i aktywności studentów prowadzacy może zwolnić poszczególnych uczestników dyskusji z zadania przypisanego do konkretnych zajęć].

4. W sytuacji nieobecności na zajeciach:

Szczególowy raport ze wskazanych lektur (Moodle).

5. W sytuacji zajęć odbywanych systemem zadaniowym:

Szczególowy raport ze wskazanych lektur (Moodle).

KRYTERIA OCENY ZADAŃ CZĄSTKOWYCH (zadań na Moodle):

WIEDZA:

1. Korzystanie z właściwej terminologii z zakresu socjologii rodziny

2. Stan wiedzy i zakres języka naukowego, który pozwala formować sądy o ich uwarunkowaniach, diagnozować przyczyny i proponować działania zaradcze

UMIEJĘTNOŚCI:

3. Posługiwanie się terminami społecznymi, umiejętność prezentacji wiedzy i własnych poglądów, zdolność do dialogu w sytuacji posiadania odmiennego stanowiska czy też podejścia badawczego.

4. Jasność, precyzyjność, naukowość języka.

KOMPETENCJE:

5. Ocena podejść teoretycznych, zdolność uzasadniania swoich poglądów i poszukiwań innych źródeł wiedzy.

OCENA KOŃCOWA:

jest wypadkową powyższych czynników wedle proporcji 33% / 33% / 33%

W sytuacji nazwyczaj dobrze ocenianej aktywności (wybitnie twórczego wkłądu w dyskusję), ocena moze byc podniesiona o 10 do 30 %.

DO ROKU2021/2022:

WIEDZA:

Ocena 2 (ndst) – Student/ka nie ma elementarnej wiedzy na temat terminologii określającej rodzinę w naukach społecznych i jej miejsca w życiu społecznym, pośród struktur społecznych, instytucji życia społecznego oraz prawnych i administracyjnych ram jej funkcjonowania w Polsce. Student/ka nie posiada elementarnej wiedzy na temat wspólnotowego i instytucjonalnego wymiaru rodziny, jej funkcji, typów, liczebności członków, rodzajów powiązań wewnętrznych. Nie potrafi przygotować publicznego wystąpienia na temat wybranego problemu rodziny polskiej oraz wskazać rozwiązań poszukiwanych w Polsce na polu polityki społecznej oraz wsparcia rodziny.

Ocena 3 (dst) – Student/ka posiada elementarną wiedzę na temat terminologii określającej rodzinę w naukach społecznych i jej miejsca w życiu społecznym, pośród struktur społecznych, instytucji życia społecznego oraz prawnych i administracyjnych ram jej funkcjonowania w Polsce. Student/ka posiada elementarną wiedzę na temat wspólnotowego i instytucjonalnego wymiaru rodziny, jej funkcji, typów, liczebności członków, rodzajów powiązań wewnętrznych. Potrafi przygotować publiczne wystąpienie na temat wybranego problemu rodziny polskiej na niskim poziomie merytorycznym, w oparciu o ubogie źródła i bez wielu odwołani do danych empirycznych. Potrafi wskazać i nazwać rozwiązania wspierające rodzinę na polu polityki społecznej oraz coachingu rodzinnego i wsparcia rodziny.

Ocena 4 (db) – Student/ka posiada ugruntowaną wiedzę na temat terminologii określającej rodzinę w naukach społecznych i jej miejsca w życiu społecznym, pośród struktur społecznych, instytucji życia społecznego oraz prawnych i administracyjnych ram jej funkcjonowania w Polsce. Student/ka posiada wiedzę na dobrym poziomie na temat wspólnotowego i instytucjonalnego wymiaru rodziny, jej funkcji, typów, liczebności członków, rodzajów powiązań wewnętrznych. Potrafi właściwie przygotować publiczne wystąpienie na temat wybranego problemu rodziny polskiej na poprawnym poziomie merytorycznym, w oparciu o przeciętne źródła i z odwołaniami do najważniejszych pomiarów empirycznych. Potrafi trafnie wskazać i nazwać rozwiązania wspierające rodzinę na polu polityki społecznej oraz coachingu rodzinnego i wsparcia rodziny.

Ocena 5 (bdb) – Student/ka posiada dobrze ugruntowaną wiedzę na temat terminologii określającej rodzinę w naukach społecznych i jej miejsca w życiu społecznym, pośród struktur społecznych, instytucji życia społecznego oraz prawnych i administracyjnych ram jej funkcjonowania w Polsce. Student/ka posiada wiedzę na wysokim poziomie na temat wspólnotowego i instytucjonalnego wymiaru rodziny, jej funkcji, typów, liczebności członków, rodzajów powiązań wewnętrznych. Potrafi przygotować publiczne wystąpienie na temat wybranego problemu rodziny polskiej na wysokim poziomie merytorycznym, w oparciu o najnowsze i najważniejsze źródła i z licznymi odwołaniami do ważnych pomiarów empirycznych. Potrafi bardzo trafnie wskazać i poprawnie nazwać rozwiązania wspierające rodzinę na polu polityki społecznej oraz coachingu rodzinnego i wsparcia rodziny.

UMIEJĘTNOŚCI:

Ocena 2 (ndst) – Student/ka nie potrafi samodzielnie zdobywać wiedzy i rozwijać własne umiejętności korzystając z różnych źródeł teoretycznych i empirycznych. Nie potrafi dokonywać obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych oddziałujących na rodzinę, a w rezultacie nie potrafi dostrzegać i elementarnie diagnozować sytuacji rodzin w Polsce. Student/ka nie posiada elementarnych umiejętności pozwalających dostrzegać powiązania między jakością życia rodzin a polityką społeczną w Polsce, jakością życia społecznego a jakością życia rodzin, jakością życia rodzin a zjawiskami społecznymi zachodzącymi w polskim i europejskim społeczeństwie, wsparciem życia rodzinnego jako podstawowej komórki społecznej oraz trwałości życia rodzinnego powiązanego z ciągłością międzypokoleniową.

Ocena 3 (dst) – Student/ka potrafi samodzielnie zdobywać elementarną wiedzy i umiarkowanie rozwijać własne umiejętności korzystając z różnych źródeł teoretycznych i empirycznych. Potrafi dokonywać elementarnych obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych oddziałujących na rodzinę, a w rezultacie potrafi na niskim poziomie dostrzegać i elementarnie diagnozować sytuację rodzin w Polsce. Student/ka posiada elementarne umiejętności pozwalające dostrzegać powiązania między jakością życia rodzin a polityką społeczną w Polsce, jakością życia społecznego a jakością życia rodzin, jakością życia rodzin a zjawiskami społecznymi zachodzącymi w polskim i europejskim społeczeństwie, wsparciem życia rodzinnego jako podstawowej komórki społecznej oraz trwałości życia rodzinnego powiązanego z ciągłością międzypokoleniową.

Ocena 4 (db) – Student/ka potrafi samodzielnie zdobywać wiedzy i dość dobrze rozwijać własne umiejętności korzystając z różnych źródeł teoretycznych i empirycznych. Potrafi dokonywać na dobrym poziomie obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych oddziałujących na rodzinę, a w rezultacie potrafi wyraźnie dostrzegać i trafnie diagnozować sytuację rodzin w Polsce. Student/ka posiada dobre umiejętności pozwalające dostrzegać powiązania między jakością życia rodzin a polityką społeczną w Polsce, jakością życia społecznego a jakością życia rodzin, jakością życia rodzin a zjawiskami społecznymi zachodzącymi w polskim i europejskim społeczeństwie, wsparciem życia rodzinnego jako podstawowej komórki społecznej oraz trwałości życia rodzinnego powiązanego z ciągłością międzypokoleniową.

Ocena 5 (bdb) – Student/ka potrafi na bardzo dobrym poziomie samodzielnie zdobywać wiedzy i znakomicie rozwijać własne umiejętności korzystając z różnych źródeł teoretycznych i empirycznych. Potrafi dokonywać na bardzo wysokim poziomie obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych oddziałujących na rodzinę, a w rezultacie potrafi wyraźnie dostrzegać i trafnie diagnozować sytuację rodzin w Polsce. Student/ka posiada bardzo wysokie umiejętności pozwalające dostrzegać powiązania między jakością życia rodzin a polityką społeczną w Polsce, jakością życia społecznego a jakością życia rodzin, jakością życia rodzin a zjawiskami społecznymi zachodzącymi w polskim i europejskim społeczeństwie, wsparciem życia rodzinnego jako podstawowej komórki społecznej oraz trwałości życia rodzinnego powiązanego z ciągłością międzypokoleniową.

KOMPETENCJE:

Ocena 2 (ndst) – Student/ka nie ma świadomości wagi rodziny dla życia społecznego i nie potrafi samodzielnie określić przemiany życia rodzinnego, które zagrażają ciągłości kulturowej.

Ocena 3 (dst) – Student/ka ma elementarną świadomość wagi rodziny dla życia społecznego i potrafi na minimalnym poziomie wskazać przemiany życia rodzinnego, które zagrażają ciągłości kulturowej.

Ocena 4 (db) – Student/ka ma świadomości wagi rodziny dla życia społecznego i potrafi wskazać przemiany życia rodzinnego, które zagrażają ciągłości kulturowej.

Ocena 5 (bdb) – Student/ka ma wysoką świadomości wagi rodziny dla życia społecznego i potrafi trafnie wskazać przemiany życia rodzinnego, które zagrażają ciągłości kulturowej.

WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA:

1. Udział w zajeciach.

2. Aktywny udział w zajeciach. (+ 20%)

3. Realizacja zadań po zajęciach: Pisemna odpowiedź na pytania tyczące się głownego temetu dyskusji prowadzonej w trakcie zajęć na podstawie przygotowanego tekstu (poziom merytoryczny, terminowość, poprawność edycji tekstów.

4. W sytuacji nieobecności na zajęciach: pisemna odpowiedź na szczególowe pytania do treści analizowanego w trakcie zajęć tekstu.

Ocena końcowa: suma czynników 1-4 z podkreśleniem 3/4.

Classes in period "Summer semester 2021/22" (past)

Time span: 2022-02-01 - 2022-06-30
Selected timetable range:
Navigate to timetable
Type of class:
Conversatorium, 18 hours more information
Coordinators: Dariusz Tułowiecki
Group instructors: Dariusz Tułowiecki
Students list: (inaccessible to you)
Examination: Course - graded credit
Conversatorium - graded credit
(in Polish) E-Learning:

(in Polish) E-Learning (pełny kurs)
(in Polish) Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

(in Polish) 1/2 ECTS - godziny kontaktowe

2 ECTS - przygotowanie do zajęć poprzez lekturę

1/2 ECTS - wykonanie raportów z zajęć
Short description: (in Polish)

Celem zajęć jest zapoznanie ze sposobami definiowania rodziny w naukach społecznych, wielością pojęć alternatywnych dla rodziny i życia małżeńskiego, wielością podejść teoretycznych oraz umiejscowieniem socjologii rodziny pośród nauk o małżeństwie i rodzinie.

Student/ka zapoznaje się z współczesnymi przemianami życia rodzinnego, reakcjami Polaków na te przemiany, umiejscowieniem rodziny, małżeństwa i relacji wewnątrzrodzinnych w systemie aksjologicznym Polaków. Zmiany te dotyczą: zmian definicyjnych, zmian w realizacji klasycznych funkcji rodziny, przemian ról rodzicielskich, wzorów dzietności, sytuacji ekonomicznej rodzin, wizerunku i reakcji na zwiazki nieheteronormatywne, praktyk rodzinnych, religijności rodzinnej.

Student/ka zdobywa także wiedzę z zakresu powiązań rodziny i różnych aspektów życia rodzinnego z róznego rodzaju strukturami społecznymi i instytucami życia społęcznego. Poznaje diagnozę poszczególnych aspektów życia rodzinnego opartą na badaniach społecznych, wybrane instytucjonarne formy wsparcia rodziny, w tym instytucjami religijnymi. Poznaje wybrane działania wspierajace małżeństwo i rodzinę w ramach realizowanej polityki społecznej oraz ich efekty / defekty.

W czasie zajęć omówione zostaną główne pola przemian życia rodzinnego w Polsce: różnorodność postaw matrymonialnych i prokreacyjnych, scenariusze ról rodzicielskich, wieź międzypokoleniowa, miejsce osób starszych w rodzinach, jakość zdrowia w rodzinach i kształt polityki prozdrowotnej w Polsce, sytuacja finansowa, zawodowa i mieszkaniowa, powiązania pomiędzy jakością życia rodzina zmianami na rynku pracy, powiązanie miedzy życiem rodzinnym a mediami, sytuacja Polskich rodzin w sytuacji migracji. Zakres zagadnień konsultowana jest w każdym roku ze studentami i odpowiada ich zainteresowaniom. Analiza teoretyczne zostanie uzupełniona danymi empirycznymi z aktualnych badań.
Full description: (in Polish)

Celem zajęć jest zapoznanie ze sposobami definiowania rodziny w naukach społecznych, wielością pojęć alternatywnych dla rodziny i życia małżeńskiego, wielością podejść teoretycznych oraz umiejscowieniem socjologii rodziny pośród nauk o małżeństwie i rodzinie.

Student/ka zapoznaje się z współczesnymi przemianami życia rodzinnego, reakcjami Polaków na te przemiany, umiejscowieniem rodziny, małżeństwa i relacji wewnątrzrodzinnych w systemie aksjologicznym Polaków. Zmiany te dotyczą: zmian definicyjnych, zmian w realizacji klasycznych funkcji rodziny, przemian ról rodzicielskich, wzorów dzietności, sytuacji ekonomicznej rodzin, wizerunku i reakcji na zwiazki nieheteronormatywne, praktyk rodzinnych, religijności rodzinnej.

Student/ka zdobywa także wiedzę z zakresu powiązań rodziny i różnych aspektów życia rodzinnego z róznego rodzaju strukturami społecznymi i instytucami życia społęcznego. Poznaje diagnozę poszczególnych aspektów życia rodzinnego opartą na badaniach społecznych, wybrane instytucjonarne formy wsparcia rodziny, w tym instytucjami religijnymi. Poznaje wybrane działania wspierajace małżeństwo i rodzinę w ramach realizowanej polityki społecznej oraz ich efekty / defekty.

W czasie zajęć omówione zostaną główne pola przemian życia rodzinnego w Polsce: różnorodność postaw matrymonialnych i prokreacyjnych, scenariusze ról rodzicielskich, wieź międzypokoleniowa, miejsce osób starszych w rodzinach, jakość zdrowia w rodzinach i kształt polityki prozdrowotnej w Polsce, sytuacja finansowa, zawodowa i mieszkaniowa, powiązania pomiędzy jakością życia rodzina zmianami na rynku pracy, powiązanie miedzy życiem rodzinnym a mediami, sytuacja Polskich rodzin w sytuacji migracji. Zakres zagadnień konsultowana jest w każdym roku ze studentami i odpowiada ich zainteresowaniom. Analiza teoretyczne zostanie uzupełniona danymi empirycznymi z aktualnych badań.
Bibliography: (in Polish)

T. Szlendak, Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Warszawa 2010.

D. Tułowiecki, Rodzina jako wartość we współczesnym społeczeństwie polskim, w: Zadania rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym. 30. rocznica Familiaris consortio, red. Z. Struzik, Warszawa 2012, s. 177-213.

I. Burdacka, Monoparentalność, wielodzietna i rodzina zrekonstruowana. Współczesne nazwy modeli życia rodzinnego, "Artes Humanae" 2017, nr 2, s. 61-94.

M. Pawlus, Funkcje rodziny, "Fides et Ratio" 2020, nr 3(27), s/ 179-192.

Dodatkowo, dla zainteresowanych:

T. Szlendak, Rodzina, w: Encyklopedia socjologii. T. 2, red. H. Domański i in., Warszawa 1999, s. 312-321.

A. Kotlarska-Michalska, Obrazy życia rodzinnego z perspektywy półwiecza badań nad rodziną polską, w: Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy, red. I. Taranowicz, S. Grotowska, Wrocław 2015, s. 27-56.

M. Bożewicz, Preferowane i realizowane modele życia rodzinnego. Raport z badań CBOS, Warszawa, kwiecień 2019.

M. Szyszka, Małzenstwo, rodzina, ojcostwo - tendencja przemian, "Roczniki Nauk Społecznych" 2018, nr 2, t. 10 (46), s. 7-27.

Dodatkowo, w uzupełneniu:

R. Boguszewski, Wspołczesne znaczenie i rozumienie rodziny w Polsce, "Zeszyty Naukowe KUL" 2015, nr 4 (232), s.127-148.

K. Slany, Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Kraków 2002.

M. Szyszka, Małzeństwo, rodzina, ojcostwo - tendencje przemian, "Roczniki nauk przemian" 2018, nr 10 (46), s. 7-27 [DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rns.2018.46.2-1].

J. Wróblewska-Skrzek, Nowe ojcostwo czy kryzys ojcostwa? Przemiany roli mężczyzny w rodzinie, "Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne" 2017, t. 18, nr 1, s. 33-40.

Dodatkowo, dla zainteresowanych:

A. Dudak, Obraz ojca w zmieniającej się rzeczywistości społecznej, "Pedagogika Społeczna" 2017, nr 2(64), s. 117-134.

P. Kubicki, Przemiany ojcostwa we współczesnej Polsce, w: Byc rodzicem we współczesnej Polsce. Nowe wzory w konfrontacji z rzeczywistością, red. M. Sikowska, Warszawa 2009, s. 77-105.

M. Dubrawska, Kulturowe przemiany macierzyństwa w później nowoczesności (wybrane aspekty), "Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne" 2018, t. 18, nr 1, s. 103-109.

Z. Gawlina, Macierzyństwo jako wartość w kontekście przemian społecznych, w: Roczniki Socjologii Rodziny XV: Blaski i cienie życia rodzinnego, red. Z. Tyska, Poznań 2003, s. 33-45.

A. Skowrońska-Pućka, Przemiany macierzyństwa. Obraz nastoletniego macierzyństwa w sieci, w: Współczesna rodzina: Szanse - Zagrożenia - Kierunki przemian, red. K. Pujer, Wrocław 2016, s. 97-110.

J. Isański, Dzietność jako element życia społecznego we współczesnym społeczeństwie polskim, "Opuscula Sociologica" 2018, nr 1(23), s. 25-35.

M. Szyszka, Wielodzietność w Polsce – społeczne postrzeganie i pomoc państwa, w: Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy, red. I. Taranowicz, S. Grotowska, Wrocław 2015, s. 177-192.

M. Mynarska, A. Matosiak, A. Rybińska, Którędy do bezdzietnosci? Analiza ścieżek życia kobiet, które nigdy nie zostały matkami, w: Nowe wzorce formatowania i rozwoju rodziny w Polsce. Przyczyny oraz wpływ na zadowolenie z życia, red. A. Matysiak, Warszawa 2014, s. 105-131.

D. Prokopowicz, Sytuacja materialno-ekonomiczna gospodarstw domowych w Polsce oraz znaczenie wprowadzenia programu „Rodzina 500 plus” w ramach kompleksowej rodzinnej polityki społecznej, "Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne" 2017, nr 1 (18), s. 57-75.

Warunki życia rodzin w Polsce. Raport GUS, Warszawa 2014.

P. Ulman, Polska rodzina w swietle wybranych badań statystycznych, "Studia Socialia Cracoviensia" 2014, nr 1 (10), s. 153–167.

K. Jas, Środowisko rodzinne a poczucie tożsamości osób w wieku

późnej dorosłości na przykładzie Śląska Cieszyńskiego, "Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin - Polonia" 2019, nr 2 (32), s. 213-222 [DOI: 10.17951/j.2019.32.2.213-222].

T. Paleczny, Socjoplogia tozsamosci, Kraków 2008.

K. Jas, Środowisko rodzinne a poczucie tożsamości osób w wieku

późnej dorosłości na przykładzie Śląska Cieszyńskiego, "Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin - Polonia" 2019, nr 2 (32), s. 213-222

T. Bajkowski, U źródeł tożsamości rodzinnej. System rodzinny w percepcji młodzieży akademickiej, Białystok 2018.

M. Musiał, Intymność dzis i jutro. Od emancypacji i uprzedmiotowienia do lalek i robotów, "Temety z Szewskiej" 2015, nr 1(15), s. 25-41.

M. Bieńko, Intymne i prywatne praktyki codzienności. Studium socjologiczne, Warszawa 2013.

M. Ukleja, Rodziny z wyboru - homoseksualny związek jako współczesna alternatywa rodziny. Anazliza zjawiska, "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologiga" 2014, nr 51, s. 117-133.

J. Mizielińska, Odmienne czy zwyczajne? Rodziny z wyboru w Polsce, Warszawa 2017.

I. Zielińska, Dobry gej, zły gej - czyli o niejednoznaczności definiowania dewiacji w zjawiskiu paniki moralnej. Model transformacyjny zjawiska, "Profilaktyka Społeczna i Socjalizacja" 2013, nr 22, s. 189-219.

Dodatkowo, dla zainteresowanych:

A. Jawor, Intymność ocenzurowana. Panika moralna wokół rodziny na przykłądzie rodzin nieheteronormatywnych w Polsce, Warszawa 2018.

M. Buler, P. Pustułka, Dwa pokolenia Polek o praktykach rodzinnych. Między ciągłością a zmianą, "Przegląd Socjologiczny" 2020, nr 2(69), s. 33-53.

M. Sikorska, Praktyki rodzinne i rodzicielskie we współczesnej Polsce - rekonstrukcja codzinności, Warszawa 2019.

M. Podczaśnik, Rodzina i religijność jej dzieci a stosunek do wiary, "Family Forum" 2014, nr 4, s. 163-181.

D. Tułowiecki, Bez Boga, Kościoła i zasad? Studium socjologiczne nad religijnoscią młodzieży, Kraków 2012.

E. Paprzycka, E. Mianowska, Z. Izdebski, Kobiecość i męskość Polaków. Społeczno-kulturowy wymiar płci jako katagoria analityczna, "Rocznik Lubelski" 2016, t. 42, cz. 1, s. 105-125.

M. Bieńkowska, Rodzicielstwo adopcyjne – doświadczanie skrajnych emocji w fazie decyzji o adopcji, "Miscellanea Anthropologica et Sociologica" 2016, nr 4(17), s. 11-26.
Wymagania wstępne: (in Polish)

Znajomość podstwowych pojęć socjologocznych opisujacych rodzinę, życie rodzinne, rodzicielstwo, jakość życia rodzinnego i usytuowanie rodziny w życiu społecznym.

Classes in period "Summer semester 2023/24" (in progress)

Time span: 2024-02-15 - 2024-06-30
Selected timetable range:
Navigate to timetable
Type of class:
Conversatorium, 18 hours, 30 places more information
Coordinators: Dariusz Tułowiecki
Group instructors: Dariusz Tułowiecki
Students list: (inaccessible to you)
Examination: Course - graded credit
Conversatorium - graded credit
(in Polish) E-Learning:

(in Polish) E-Learning
(in Polish) Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

(in Polish) - 18 godz. - udział w konwersatorium

- 42 godz. - przygotowanie do zajęć

- 17 godz. - realizacja zadań przypisanych do zajęć.

SUMA: 3 ECTS
Type of subject:

obligatory
(in Polish) Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

(in Polish) nie dotyczy
Short description: (in Polish)

Podstawowym celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z problematyką przemian, jakich doświadcza współczesna rodzina polska na poziomie analizy socjologicznej. W czasie zajęć omówione zostaną tematy dotyczące sposobów socjologicznego (jako odrębnego od pedagogicznego) definiowania rodziny, jej funkcji, rodzajów, przemian w sposobach definiowania, zmian w strukturze i nastawieniu natalistycznym, nowych form życia małżeńsko-rodzinnego, powiązaniu życia rodzinnego z różnego rodzaju strukturami społecznymi i instytucjami życia społecznego związanego ze wsparciem małżeństwa i rodziny.

Ujęcia teoretyczne uzupełnione zostają wynikami badań empirycznych w poszczególnych segmentach życia rodzinnego, diagnozami oraz proponowanymi w ramach narzędzi polityki społecznej, formami wsparcia. Podczas każdych zajęć przewidziana jest praca w grupie dyskusyjnej/grupach, a następnie prowadzona jest dyskusja ogólna dotycząca omawianej w grupach problematyki i zróżnicowanych stanowisk.
Full description: (in Polish)

1. Rodzina, życie rodzinne - trudności definicyjne i sposoby definiowania

2. Przemiany życia rodzinnego

3. Alternatywne modele życia rodzinnego

4/5. Klasyczne i współczesne podejścia teoretyczne do badań nad rodziną

6. Rodzina - instytucja, grupa, funkcje społeczne

7. Miłość i rodzina w aksjologii młodzieży

8. Konstruowanie relacji w związku w oparciu o typy miłości

9. Demonstrowanie rodzinności (displaying families)

10. Intymność (w ujęciu A. Giddensa)

11. Przemoc w rodzinie: kobiety i mężczyźni jako obiekty przemocy

12. Podział prac domowych a równość ról w związku

13. Władza w rodzinie i wizerunek głowy domu

14. Panika moralna wobec związków nieheteroseksualnych

15. Utrudniona prokreacja
Bibliography: (in Polish)

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

1.

T. Szlendak, Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010, s.95-115.

K. Slany, Różnorodność typów rodzin, zróżnicowanie praktyk w rodzinach, w: Obrazy życia rodzinnego i intymności. Książka dedykowana Profesor Annie Kwak, red. Bieńko, M. Rosochacka-Gmitrzak, E. Wideł, Wydawnictwo UW, Warszawa 2020, s. 19-29.

2.

A. Rychłowska-Niesporek, Rodzina i życie intymne w procesie globalizacji, "Journal of Modern Science" 2023, nr 1 (50), s. 234-257.

T. Szlendak, Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010, s. 361-403.

3.

T. Szlendak, Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010, s. 457-502.

4.

T. Szlendak, Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010, s. 263-270. 98-106. 108-114.

5.

F. Adamski, Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Wydawnictwo Petrus, Kraków 2021, s. 67-76.

K. Slany, A. Ratecka, Równość płci w rodzinach - praktyki, ekonomia, jakość życia, w: Co nam daje równość? Wpływ równości płci na jakość życia i rozwój społeczny w Polsce, red. E. Krzaklewska, Wydawnictwo UJ, Kraków 2018, s. 93-114.

6.

F. Adamski, Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Wydawnictwo Petrus, Kraków 2021, s. 34-54.

7.

K. Szafraniec, Pokolenia i polskie zmiany. 45 lat badań wzdłuż czasu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2022, s. 128-159.

8.

A. Dembek, O obecności ideału romantycznej miłości we współczesnych związkach miłosnych, "Kultura i Społeczeństwo" 2011, nr 1, s. 147-166.

9.

M. Gawrońska, M. Sikorska, Rodziny na widoku - koncepcja demonstrowania rodzinności jako narzędzie użyteczne do analizowania życia rodzinnego, "Studia Socjologiczne" 2022, nr 1 (244), s. 137-164.

10.

M. Musiał, Poznań Intymność a kultura. Czysta relacja Giddensa w perspektywie społeczno-regulacyjnej koncepcji kultury, "Filo–Sofija" 2011, nr 1(12), s. 347-360.

F. Schmidt, Nieczyste relacje. Ambiwalencja i napięcia w dzisiejszych związkach intymnych - krytyczna analiza koncepcji Anthony'ego Giddensa, "Kultura i Społeczeństwo" 2011, nr 1 (55), s. 121-146.

11.

A. Śniegulska, Przemoc wobec kobiet i osób starszych w środowisku rodziny, "Journal of Modern Science" 2016, nr 4(31), s. 101–124.

P. Bodzon, Mężczyzna - ofiara kobiecej przemocy, "Fides et Ratio" 2013, nr 2 (13), s. 153-159.

Z. Majchrzyk, Konsekwencje przemocy wobec kobiet. Kobiety – zabójczynie, w: Konferencja Rzecznika Praw Obywatelskich „Przeciw przemocy domowej. Ręce są do przytulania” zorganizowana 22 lutego 2010 r., Biuletyn RPO, Warszawa 2010, s. 69-111.

12.

D. Duch-Krzystoszek, Kto rządzi w rodzinie. Socjologiczna analiza relacji w rodzinie, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2007, s. 127-174.

13.

D. Duch-Krzystoszek, Kto rządzi w rodzinie. Socjologiczna analiza relacji w rodzinie, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2007, s. 81-126. 175-198.

14.

I. Zielińska, Panika moralna, mniejszości seksualne i mowa nienawiści, w: Emocje a kultura i życie społeczne, red. P. Binder, H. Palska, W. Pawlik, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2009, s. 187-200.

15.

K. Walentynowicz-Moryl, Kobiety o doświadczeniu utrudnionej prokreacji, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2020, s. 108-202.

LITERATURA UZUPEŁNIAJACA:

1.

N. Charles i Ch.A. Davies, My Family and Other Animals: Pets as Kin, "Sociological Research Online" 2008, vol. 13(5)4, [on-line] https://www.socresonline.org.uk/13/5/4.html

D. Tułowiecki, Rodzina jako wartość we współczesnym społeczeństwie polskim, w: Zadania rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym. 30. rocznica Familiaris consortio, red. Z. Struzik, IP JPII, Warszawa 2012, s. 177-213.

2.

I. Taranowicz, O rodzinie współczesnej i jej kształtowaniu słów kilka, w: Obrazy życia rodzinnego i intymności. Książka dedykowana Profesor Annie Kwak, red. Bieńko, M. Rosochacka-Gmitrzak, E. Wideł, Wydawnictwo UW, Warszawa 2020, s. 31-41.

T. Szlendak, Rodzina, w: Encyklopedia socjologii. T. 2, red. H. Domański i in., Warszawa 1999, s. 312-321.

3.

I. Burkacka, Monoparentalność, wielorodzina i rodzina zrekonstruowana. Współczesne nazwy modeli życia rodzinnego, "Artes Humanae" 2017, nr 2, s. 61-94.

K. Slany, Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Zakład Naukowy Nomos, Warszawa 2002.

6.

G. Cęcelek, Rodzina - jej przemiany oraz zagrożenia i problemy wychowawcze, :Mazowieckie Studia Humanistyczne" 2005, nr 1/11/2, s. 239-249.

B.M. Kałdon, Rodzina jako instytucja społeczna w ujęciu interdyscyplinarnym, "Forum Pedagogiczne" 2011, nr 1, s. 229-241.5.

8.

P. Wrochna, Intymność w stanie oblężenia, "Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska" 2016, vol. XLI, 2, pp. 139-157.

K. Waszyńska, Od samotności do bliskości, czyli o relacjach z sobą i z innymi, w: https://www.youtube.com/watch?v=ZM7dSq_lkl4

10.

A. Giddens, Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.

11.

I. Zielińska-Poćwiardowska, P. Sosnowska-Buxton, Przemoc domowa w Polsce: zaproszenie do podjęcia socjologicznej analizy zjawiska, "Studia Socjologiczne" 2023, nr 2(249), s. 131-154.

TNS OBOP, Diagnoza zjawiska przemocy w rodzinie w Polsce wobec kobiet i wobec mężczyzn. Część I - Raport z badań ogólnopolskich. Wyniki badań TNS OBOP dla Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej Listopad 2010 r., Warszawa 2010.

12.

K. Slany, A. Ratecka, Równość płci w rodzinach - praktyki, ekonomia, jakość życia, w: Co nam daje równość? Wpływ równości płci na jakość życia i rozwój społeczny w Polsce, red. E. Krzaklewska, Wydawnictwo UJ, Kraków 2018, s. 93-116.

J. Ostrouch-Kamińska, Partnerstwo w relacji małżeńskiej jako współczesna wartość wychowania, "Problemy Współczesnej edukacji" 2016, nr 2 (33), s. 114-123.

Równość płci i jakość życia. Raport z badań sondażowych, red., E. Ciaputa i in., Wydawnictwo UJ, Kraków 2016, s. 14-16. http://www.geq.socjologia.uj.edu.pl/documents/32447484/35419405/RaportGEQ.pdf/8890f753-4ec8-46a8-b165-12bf0497e2e7

M. Gwiazda, Stosunek do równouprawnienia płci – Polska vs. kraje muzułmańskie. Komunikat z badań CBOS, Warszawa 2017, nr 157. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2017/K_157_17.PDF
Wymagania wstępne: (in Polish)

Zajęcia prowadzone w systemie stacjonarnym lub on-line MS Teams lub Moodle.

Z racji na ograniczony zakres zajęć bezpośrednich część zadań realizowanych jest bezpośrednio na zajęciach, część - poprzez zadania na Moodle.

Prace umieszczane i archiwizowane na Moodle.
Course descriptions are protected by copyright.
Copyright by Cardinal Stefan Wyszynski University in Warsaw.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl contact accessibility statement mapa serwisu USOSweb 7.0.4.0-1 (2024-05-13)