(in Polish) Podstawy bioetyki

Celem przedmiotu jest przekazanie studentom adekwatnej wiedzy

w zakresie rozmiaru i istoty zagrożeń życia ludzkiego (ze szczególnym uwzględnieniem jego początków), skutkowanych ingerencją biotechnologiczną i cywilizacyjną (tj. prawną, kulturową, ideologiczną);

W myśl etyki katolickiej (tomistycznej) - istnieje konieczna potrzeba obrony życia ludzkiego i jego godności. Ważne jest tym samym osiągnięcie właściwego poziomu wiedzy, umiejętności i kompetencji w podejmowaniu (w społeczeństwie demokratycznym i wielokulturowym) obrony życia osoby ludzkiej i jej godności.

Chodzi o umiejętność działań, które będą podejmowane z uwzględnieniem antropologii chrześcijańskiej: chodzi o odniesienie do życia w małżeństwie sakramentalnym i rodzinie katolickiej.

Wymagania wstępne: znajomość antropologii chrześcijańskiej na poziomie podstawowych pojęć etycznych.

Bioetyka jest nauką, która w zamyśle jej twórcy, powinna zajmować się przetrwaniem gatunku ludzkiego. Zatem w swym przedmiocie materialnym powinna oceniać, w obliczu podstawowych przyjętych społecznie wartości, ingerencje w życie biologiczne człowieka, które dokonywane są w różnych poziomach zastosowania i funkcjonowania biotechnologii, prawa, kultury, cywilizacji, czyli rozumienia godności człowieka, jego powołania itp.

Dziś jednak definicję bioetyki (jej zakres i cel) bardzo często sprowadza się do metodologicznej analizy ingerencji biotechnologicznych, które są uskutecznianie w medycynie.

Ważne zatem jest, aby student został wprowadzony w powyższą problematykę w kontekście pozytywów i zagrożeń takich ingerencji. Ma się tutaj na myśli aspekty oceny normatywnej, bazującej na antropologii katolickiej, która bierze w szczególną ochronę życie w rodzinie ludzkiej, jako jedną z najwyższych wartości.

Podstawowa:

1. Biały S., Wybrane zagadnienia z bioetyki, "Episteme"55 (2006) nn.

2. Wsparcie rodziny wyzwaniem dla społeczeństwa i Kościoła, red. W. Guzewicz, Ełk 2016.

Uzupełniająca:

1. Melina L., Corso di bioetica. Il Vangelo della vita, Casale Monferrato 1996; 2. Tettamanzi D., Bioetica. Difendere le frontiere della vita, Casale Monferrato 1996;

3. W imieniu dziecka poczętego, red. Gałkowski J.W. - Gula J., Rzym - Lublin 1991;

4. Bołoz W., Pierwotne i wtórne cele diagnostyki prenatalnej, w: Ekologia rodziny ludzkiej, "Episteme" 7 (2000) s. 59-79;

5. Laun A., Współczesne zagadnienia teologii moralnej, Kraków 2002;

6. Sawicki D., Moralność a "in vitro", Łomża 2002;

7. Katolo A.J., Embrion ludzki osoba czy rzecz?, Lublin - Sandomierz 2000;

8. Nowacka M., Etyka a transplantacje, Warszawa 2003.

9. Etyka w medycynie. Ujęcie interdyscyplinarne, red. M. Monge, Warszawa 2012.

10. Światopogląd i ekologia. Materiały III olsztyńskiego sympozjum ekologicznego. Olsztyn - Waplewo 11-13 września 1996 roku, Olsztyn 1997.

11. Meandry etyki, red. Z. Sareło, "Episteme" 17 (2001).

12. Żyć godnie w zmieniającym się świecie, red, Z. Sareło, Ząbki 2004.

Wiedza:

EK_1 - Posiada uporządkowaną wiedzę na temat zasad i norm bioetycznych, obowiązujących w życiu małżeńskim, rodzinnym i społecznym, ze szczególnym uwzględnieniem zdrowia prokreacyjnego i ochrony ludzkiego życia.

EK_2 - Zna bioetyczną terminologię używaną w naukach o rodzinie oraz jej zastosowanie na poziomie rozszerzonym, w obrębie pokrewnych dyscyplin naukowych.

Umiejętności:

EK_3 - Posiada pogłębioną sprawność obserwowania, wyszukiwania i przetwarzania bioetycznych informacji (dotyczących zagadnień bioetyki rodziny).

Kompetencje społeczne:

EK_4 - Ma przekonanie o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań na rzecz ochrony małżeństwa i rodziny w środowisku społecznym, eklezjalnym i w polityce;

EK_5 - Jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych; wykazuje aktywność, podejmuje trud i odznacza się wytrwałością w realizacji indywidualnych i zespołowych działań profesjonalnych na rzecz małżeństwa i rodziny;

EK_6 - Angażuje się we współpracę z innymi podmiotami w obronie praw rodziny i małżeństwa.

ECTS: 2.

10 godzin: udział w wykładach - 1 ECTS

10 godzi: przygotowanie się do kolokwium - 1 ECTS

Formy zaliczania:

1. Kolokwium końcowe (ustne): ocena studenta pod kątem wiedzy i kompetencji.

2. Aktywność na wykładach (podejmowanie dyskusji i zadawanie pytań profesorowi); ocenianie tzw. ciągłe pod kątem umiejętności.

3. Opublikowanie na platformie e-learningu pisemnych prac (esejów); ocenianie ich pod kątem wrażliwości etycznej studenta co do omawianej problematyki; kompetencje.

Kryteria co do stopniowania oceny:

Ocena 2. student nie był na wykładach, nie napisał eseju; nie był na kolokwium lub wykazał na nim brak adekwatnej wiedzy i kompetencji w omawianym zakresie zagadnień z bioetyki.

Ocena 3: student uczestniczył na zajęciach w ustalonych kryteriach; wykazał na kolokwium ustnym posiadanie podstawowej terminologicznej wiedzy z norm bioetycznych, mających zastosowanie w życiu małżeńskim i rodzinnym; napisał przynajmniej jeden esej, w którym także wykazał swoją wrażliwość etyczną we wspomnianym zakresie.

Ocena 4: Student chodził na zajęcia i był na nich aktywny (brał udział w dyskusji dydaktycznej); wykazał na kolokwium ustnym posiadanie adekwatnej wiedzy z zasad bioetycznych dotyczących życia małżeńskiego i rodzinnego, napisał przynajmniej dwa eseje - wykazując merytoryczną wiedzę, ale i swoją wrażliwość etyczną wobec niniejszej problematyki.

Ocena - 5: Jak wyżej, ale wykonanie na poziomie bardzo dobrym (błyskotliwym).

Kryteria procentowe oceny:

Kolokwium ustne - 40% oceny.

Zaangażowanie się na zajęciach - 30 % oceny.

Napisanie poprawnie eseju (merytorycznie i formalnie) - 30 % oceny.

Minimum zaliczeniowe < 65 % itp.