Interpersonal Communication in the Educational Process

Celem zajęć jest przygotowanie uczestników w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji dotyczących procesu komunikacji w procesie kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem relacji: nauczyciel - uczeń (uczniowie).

Poziom zajęć: podstawowy.

Wymagania wstępne: podstawowa wiedza o charakterze ogólnospołecznym.

Komunikacja interpersonalna – pojęcie i znaczenie w relacjach interpersonalnych oraz w procesie kształcenia. Funkcje komunikacji w procesie kształcenia.

Podstawowe modele komunikacji.

Kluczowe elementy w procesie komunikacji: nadawca – odbiorca – komunikat – ich charakterystyka w kontekście procesu kształcenia.

Czynniki wyznaczające przebieg komunikacji.

Komunikacja werbalna – specyfika jej skuteczności w procesie kształcenia, style komunikacji, techniki wzmacniające skuteczność przekazów werbalnych.

Komunikacja niewerbalna – specyfika jej skuteczności w procesie kształcenia, analiza wskaźników, interpretowanie mowy ciała, wykorzystywanie komunikacji niewerbalnej w podnoszeniu skuteczności przekazów komunikacyjnych w procesie kształcenia.

Skuteczny nadawca w procesie kształcenia – autoprezentacja, osobowość, umiejętności, emocje, wiedza.

Skuteczny komunikat – charakterystyka oraz zasady tworzenia.

Aktywny odbiorca – uwarunkowania osobowościowe i sytuacyjne, aktywne słuchanie, techniki pobudzania aktywności komunikacyjnej.

Rola emocji w komunikacji – techniki zarządzania emocjami.

Asertywność i konstruktywna krytyka – czym są i jak z nich efektywnie korzystać?

Bariery w procesie komunikacji – ich charakterystyka, zapobieganie i radzenie sobie z nimi w kontekście procesu kształcenia.

Konflikty i negocjacje – podstawowe zasady i strategie rozwiązywania konfliktów z uwzględnieniem specyfiki procesu kształcenia.

Wybrane techniki usprawniania komunikacji w procesie kształcenia.

Dobek-Ostrowska B., Podstawy komunikowania społecznego, wyd. Astrum, Wrocław 2004.

Głodowski W., Komunikowanie interpersonalne, Hansa Communication, Warszawa 2006.

McKay M., Davis M., Fanning P., Sztuka skutecznego porozumiewania, GWP, Gdańsk 2001.

Morreale S.P., Spitzberg B.H., Barge J.K., Komunikacja między ludźmi, PWN, Warszawa 2008.

Retter H., Komunikacja codzienna w pedagogice, GWP, Gdańsk 2005.

Stewart J. (red.), Mosty zamiast murów. Podręcznik komunikacji interpersonalnej, PWN, Warszawa 2012.

Sztejnberg A., Podstawy komunikacji społecznej w edukacji, Astrum, Wrocław 2001.

Kck _W11 - omawia podstawowe teorie komunikowania interpersonalnego i społecznego oraz podstawy funkcjonowania i patologie aparatu mowy;

Kck _U04 - poprawnie dobiera sposoby, metody i środki działalności katechetyczno-pedagogicznej, uwzględniając nowoczesne strategie edukacyjne;

Kck _U08- przedstawia własne pomysły, wątpliwości i sugestie w różnych sytuacjach komunikacyjnych; poprawnie wykorzystuje język jako narzędzie komunikacji oraz posługuje się aparatem mowy zgodnie z zasadami emisji głosu.

Kck_K08 - poprzez własne wypowiedzi i postawę podtrzymuje etos nauczyciela jako osoby tworzącej dobrą atmosferę dla komunikacji w klasie i poza nią.

Ćwiczenia: uczestnicy na każdych zajęciach, po zapoznaniu się z treścią wykładu, wykonują indywidualne zadania, w których należy wykazać się zrozumieniem tematu oraz umiejętnościami z zakresu komunikacji interpersonalnej.

Wynik zadania jest oceniany na skali od 0 do 3 pkt.

0 – nieprwidłowo wykonane zadanie

1 – są błędy, ale część zadania jest poprawnie wykonana. Student po konsultacji rozumie popełniony błąd i wie jak go poprawić.

2 – praca poprawna, ale zawierająca drobne błędy.

3 – zadanie wykonane bezbłędnie.

Wykład: na koniec zajęć uczestnicy piszą krótki test pozwalający im wykazać się zdobytą wiedzą i zrozumieniem tematów. Test pozwala zdobyć 18 pkt. Aby go zaliczyć, należy zdobyć minimum 10 pkt.