Ekumenizm
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WT-DTE-EKC |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.2
|
Nazwa przedmiotu: | Ekumenizm |
Jednostka: | Instytut Teologii Ogólnej |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
2.00
LUB
1.00
LUB
3.00
(w zależności od programu)
|
Język prowadzenia: | polski |
Poziom przedmiotu: | podstawowy |
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się: | TMA_W01 TMA_W06 TMA_W11 TMA_W13 TMA_W16 TMA_W18 TMA_W21 TMA_W23 TMA_W26 TMA_W28 TMA_W29 TMA_U02 TMA_U07 TMA_U08 TMA_U11 TMA_U14 TMA_U17 TMA_U18 TMA_U20 TMA_U24 TMA_U26 TMA_K01 TMA_K03 TMA_K04 TMA_K07 TMA_K08 TMA_K12 TMA_K13 TMA_K16 TMA_K18 TMA_K19 |
Skrócony opis: |
Celem przedmiotu jest ukazanie ekumenizmu, czyli ruchu zmierzającego do jedności chrześcijan, w perspektywie historyczne,j doktrynalnej i praktycznej. |
Pełny opis: |
Tematyka zajęć 1. Termin „ekumenizm” 2. Podziały Kościoła 2.1. Pierwotny Kościół 2.2. Starożytne Kościoły Wschodnie 2.3. Schizma wschodnia 2.4. Podział Kościoła na Zachodzie 3. Dążenia do ponownego zjednoczenia chrześcijan w I i II tysiącleciu 4. Nowożytny ruch ekumeniczny 4.1. Ewangelickie i anglikańskie początki ruchu ekumenicznego 4.2. Światowa Rada Kościołów 4.3. Kościół rzymskokatolicki wobec ruchu ekumenicznego 5. Zasady ekumenizmu w nauczaniu Soboru Watykańskiego II 5.1. Konstytucja dogmatyczna o Kościele "Lumen gentium": Kościół Chrystusa trwa (subsistit in) w Kościele rzymskokatolickim 5.2. Formuła „trwania w” po Soborze Watykańskim II 5.3. Dekret o ekumenizmie "Unitatis redintegratio" 5.4. Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym "Dei verbum" 5.5. Deklaracja o wolności religijnej "Dignitatis humanae" 6. Posoborowe nauczanie Magisterium Kościoła na temat ekumenizmu 6.1. Dyrektoria ekumeniczne z 1967 i 1970 r. 6.2. Kodeks Prawa Kanonicznego 6.3. Katechizm Kościoła Katolickiego 6.4. Dyrektorium Ekumeniczne z 1993 r. 6.5. Encyklika o ekumenizmie "Ut unum sint" Jana Pawła II (1995 r.) 7. Katolickie rozumienie jedności Kościoła 7.1. Samoświadomość Kościoła rzymskokatolickiego 7.2. Ocena jedności w Kościołach i wspólnotach niekatolickich 8. Rodzaje ekumenizmu 8.1. Ekumenizm duchowy 8.2. Ekumenizm praktyczny 8.3. Ekumenizm doktrynalny (naukowy) 9. Dialogi ekumeniczne 9.1. Specyfika dialogu ekumenicznego 9.2. Metody i rodzaje dialogów ekumenicznych 9.3. Recepcja wyników dialogów doktrynalnych 9.4. Dialogi dwustronne Kościoła rzymskokatolickiego 10. Tematyka dialogów doktrynalnych 10.1. Jedność wiary 10.2. Jedność sakramentalna 10.3. Jedność posługi duchownej 10.4. Jedność w kwestiach etycznych i społecznych |
Literatura: |
Bujak J., „Aby wszyscy stanowili jedno” (J 17,21). Wprowadzenie do zagadnień ekumenicznych, Szczecin 2009. Bujak J., Dialog doktrynalny a życie Kościołów. Problem recepcji osiągnięć dialogowych, w: Kałużny T., Kijas Z.J. (red.), Ekumenizm doktrynalny. Schyłek czy nowy początek?, Kraków 2018, s. 213-232. Buńkowski P., Miejsce encykliki Jana Pawła II „Ut unum sint” w nauczaniu Kościoła katolickiego na temat dialogu ekumenicznego, w: Napiórkowski S.C. (red.), Duch Święty – Kościół – człowiek, t. 3, Lublin 2015, s. 285-292. Glaeser Z., Ekumenizm w nauczaniu papieży po Soborze Watykańskim II, Kamień Śląski-Opole 2017. Hryniewicz W., Gajek J.S., Koza S.J. (red.), Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, Lublin 1997. Jaskóła P., Ut sint unum. Wprowadzenie do ekumenizmu, Opole 2018. Kantyka P., Jakiego ekumenizmu potrzebuje dziś Kościół?, „Communio” 35(2015) nr 2, s. 7-18. Kantyka P., Pawłowski S. (red.), Ekumenizm dla ewangelizacji, Lublin 2015. Kijas Z.J., Ekumenizm, w: Sakowicz E. (red.), Jan Paweł II. Encyklopedia dialogu i ekumenizmu, Radom 2006, s. 163-199. Kijas Z.J., Odpowiedzi na 101 pytań o ekumenizm, Kraków 2004. Krzemiński K., Soborowy i posoborowy dialog ekumeniczny, w: Białkowski M. (red.), Studia soborowe. Historia i recepcja Vaticanum II, t. 2, cz. 2, Toruń 2015, s. 747-788. Porada R., Urzeczywistnianie się Kościoła w dialogu ekumenicznym – perspektywa katolicka, „Studia Paradyskie” 2018 t. 28, s. 69-82. Socha M., Ekumenizm praktyczny według dyrektoriów ekumenicznych, w: Napiórkowski S.C. (red.), Duch Święty – Kościół – człowiek, t. 3, Lublin 2015, s. 568-582. Tatar M., Elementy duchowości ekumenicznej, Pelplin 2018. |
Efekty kształcenia i opis ECTS: |
Wiedza Student: - wykazuje pogłębioną wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej teologii, szczególnie w zakresie teologii biblijnej, systematycznej, praktycznej oraz dialogu międzyreligijnego; - prezentuje pogłębioną wiedzę na temat religii monoteistycznych i ich instytucji religijnych i kulturalnych; - prezentuje pogłębioną wiedzę na temat działalności misyjnej Kościoła i dialogu międzyreligijnego; - podaje przykłady powiązania treści teologicznych z innymi dziedzinami nauki; - rozpoznaje współczesne zagrożenia życia duchowego i sytuacje kryzysowe i podaje propozycje przeciwdziałania im; - wskazuje możliwości kształtowania życia osobistego, społecznego i zawodowego w świetle nauki Kościoła; - omawia proces rozwoju religijno-duchowego, jego uwarunkowania i zagrożenia; - wskazuje uniwersalne zasady etyczne i uzasadnia ich obowiązywalność w zmieniających się warunkach; - charakteryzuje procesy zmian zachodzące w kręgu kultur będących pod wpływem chrześcijaństwa w kształtowaniu się kultury Europy; - omawia kulturotwórczą rolę Kościoła i teologii w aspekcie historycznym i społecznym; - dowodzi orientacji we współczesnym życiu kulturalnym, ze szczególnym uwzględnieniem kultury chrześcijańskiej i jej zagrożeń. Umiejętności Student: - posługuje się w badaniach metodologią właściwą dla nauk teologicznych; - dobiera metody i narzędzia przekazu treści teologicznych w działalności zawodowej; - przedstawia zdobytą wiedzę teologiczną z zastosowaniem nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych; - posługuje się dostępnymi metodami i narzędziami interpretacji tekstów teologicznych; - prawidłowo konstruuje i interpretuje przekazy komunikacyjne posługując się różnymi formami komunikacji; - wyraża złożone zagadnienia teologiczne w języku zrozumiałym dla odbiorcy; - prawidłowo interpretuje i wyjaśnia zjawiska społeczne, od których zależna jest jego działalność naukowa lub zawodowa; - dobiera argumenty i kontrargumenty w ramach dyskusji na tematy teologiczne i w dialogu światopoglądowym, międzyreligijnym i ekumenicznym; - posługuje się systemami normatywnymi, normami i regułami Kościoła katolickiego (dogmatycznymi, etyczno-moralnymi, prawnymi, zawodowymi) w rozwiązywaniu konkretnych problemów i wspieraniu funkcjonowania różnych wspólnot; - wskazuje sposoby samodzielnego zdobywania wiedzy z zakresu teologii i poszerzania umiejętności badawczych. Kompetencje społeczne Student: - krytycznie odnosi się do zebranych źródeł teologicznych w ramach wypowiedzi i autorskich opracowań naukowych; - w wyrażanych opiniach wzmacnia swe stanowisko odwołując się do innych nauk; - potwierdza słuszność swych opinii powołując się na oficjalne nauczanie Kościoła; - korzysta z dostępnych narzędzi i środków, by prezentować nauczanie Kościoła na temat odpowiedzialności społecznej; - wskazuje możliwość zaangażowania inspirowanego Ewangelią w ramach różnych form działalności społecznej i zawodowej; - wskazuje powinności wynikające z pełnienia określonych ról w ramach posłannictwa Kościoła; - proponuje możliwości twórczego realizowania zadań w ramach posłannictwa Kościoła; - omawia zasady etyczne obowiązujące w działalności naukowej i zawodowej interpretując je w kontekście współczesnych wyzwań; - przedstawia propozycję myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy, zgodny z chrześcijańskim systemem wartości; - krytycznie ocenia współczesne działania społeczne sprzeczne z chrześcijańskim systemem wartości. |
Metody i kryteria oceniania: |
Ocena końcowa obejmuje - aktywne uczestnictwo w zajęciach; - rozmowę lub pracę pisemną śródsemestralną; - zaliczenie w postaci krótkiej rozmowy. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)
Okres: | 2021-10-01 - 2022-01-31 |
Przejdź do planu
PN WT CW
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Andrzej Perzyński | |
Prowadzący grup: | Andrzej Perzyński | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Kolokwium końcowe
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę |
|
Typ przedmiotu: | obowiązkowy |
|
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych: | nie dotyczy |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)
Okres: | 2022-10-01 - 2023-01-31 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT CW
|
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Dariusz Pater | |
Prowadzący grup: | Dariusz Pater | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę |
|
Opis nakładu pracy studenta w ECTS: | Udział w wykładzie: 30 godz. Przygotowanie do egzaminu: 20 godz. Samodzielna analiza materiałów źródłowych: 20 godz. Konsultacje: 5 godz. |
|
Typ przedmiotu: | obowiązkowy |
|
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych: | nie dotyczy |
|
Skrócony opis: |
Poziom przedmiotu: podstawowy Zapoznanie studentów z pragnieniem Jezusa z Wieczernika: Aby byli jedno(J 17, 23) i w konsekwencji ukazanie teologicznych podstaw ekumenizmu oraz historii współczesnego ruchu ekumenicznego ze szczególnym zwróceniem uwagi na osiągnięcia Soboru Watykańskiego II. |
|
Pełny opis: |
1. Chrześcijaństwo wschodnie - życie w formach misterium liturgicznego 2. Zasada protestancka - zwykły protest czy obrona chrześcijańskiej autentyczności 3. Nauczanie Jana Pawła II o tematyce ekumeniczne 4. Ikona a obraz. Wschód - Zachód dwie koncepcje sztuki sakralnej. 5. U źródeł podziałów Wschód - Zachód. 6. Prozelityzm a ewangelizacja na przykładzie trudnego dialogu między Kościołem rzymsko-katolickim a Rosyjską Cerkwią Prawosławną. 7. Wokół dialogu z Kościołami Wschodu - doświadczenia monastyczne wspólnym dziedzictwem wiary. 8. Przedstawialność Chrystusa w obrazie. Ikonoklazm jako spór o Bóstwo i Człowieczeństwo Zbawiciela. 9. Historia nauczycielką życia w działaniach ekumenicznych na przykładzie Marcina Lutra. 10. Wokół "Wspólnej deklaracjo o usprawiedliwieniu". 11. Jakie są perspektywy dialogu ekumenicznego? 12. Czy ruch ekumeniczny posiada jakiś realny wpływ na elity rządzące dzisiejszym światem? 13. Jakie są granice kompromisu w dialogu ekumenicznym? 14. "Jedna owczarnia i jeden pasterz" kto ma być tym pasterzem? 15. Czym jest sekta i czy możliwy jest dialog z nią? |
|
Literatura: |
Literatura podstawowa: 1. Sobór Watykański II: Dekret o ekumenizmie Unitatis redintegratio 2. Jan Paweł II, Encyklika Ut unum sint, 3. Encyklopedia katolicka t. IV, hasła: ekumenizm, Światowa Rada Kościołów 4. Kijas Z.J., Odpowiedzi na 101 pytań o ekumenizm, Kraków 2004. 5. Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, red. W. Hryniewicz, J. S. Gajek, S. J. Koza, Lublin 1997. 6. Ut unum. Dokumenty Kościoła katolickiego na temat ekumenizmu 1982-1998, red. S. C. Napiórkowski, K. Leśniewski, J. Leśniewska, Lublin 2000. 7. Napiórkowski A., Teologia jedności chrześcijan : podręcznik ekumenizmu, Kraków 2011. 8. Tatr M., Elementy duchowości ekumenicznej, Pelplin 2018. 9.Prawosławna wizja teologii moralnej, P. Evdokimov, Kraków 2012. 10. Starożytne kościoły wschodnie, P. Siniscalco, Kraków 2013. Literatura uzupełniająca: Kościół i dialog. Materiały z Sympozjum zorganizowanego z okazji 40 rocznicy promulgacji Lumen gentium i Unitatis redintegratio, red. A. Czaja, L. Górka, V. Kmiecik, Lublin 2005. |
|
Wymagania wstępne: |
Student zna ogólną definicję ekumenizmu, rozumie potrzebę dialogu ekumenicznego, który odnosi się do podzielonych wspólnot chrześcijańskich. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-01-31 |
Przejdź do planu
PN WT CW
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Paweł Szuppe | |
Prowadzący grup: | Paweł Szuppe | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Kolokwium końcowe
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę |
|
Typ przedmiotu: | obowiązkowy |
|
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych: | nie dotyczy |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.