Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Ekumenizm

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WT-DTE-EKC
Kod Erasmus / ISCED: 08.2 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0221) Religia i teologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Ekumenizm
Jednostka: Instytut Teologii Ogólnej
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 2.00 LUB 1.00 LUB 3.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

TMA_W01

TMA_W06

TMA_W11

TMA_W13

TMA_W16

TMA_W18

TMA_W21

TMA_W23

TMA_W26

TMA_W28

TMA_W29


TMA_U02

TMA_U07

TMA_U08

TMA_U11

TMA_U14

TMA_U17

TMA_U18

TMA_U20

TMA_U24

TMA_U26


TMA_K01

TMA_K03

TMA_K04

TMA_K07

TMA_K08

TMA_K12

TMA_K13

TMA_K16

TMA_K18

TMA_K19

Skrócony opis:

Celem przedmiotu jest ukazanie ekumenizmu, czyli ruchu zmierzającego do jedności chrześcijan, w perspektywie historyczne,j doktrynalnej i praktycznej.

Pełny opis:

Tematyka zajęć

1. Termin „ekumenizm”

2. Podziały Kościoła

2.1. Pierwotny Kościół

2.2. Starożytne Kościoły Wschodnie

2.3. Schizma wschodnia

2.4. Podział Kościoła na Zachodzie

3. Dążenia do ponownego zjednoczenia chrześcijan w I i II tysiącleciu

4. Nowożytny ruch ekumeniczny

4.1. Ewangelickie i anglikańskie początki ruchu ekumenicznego

4.2. Światowa Rada Kościołów

4.3. Kościół rzymskokatolicki wobec ruchu ekumenicznego

5. Zasady ekumenizmu w nauczaniu Soboru Watykańskiego II

5.1. Konstytucja dogmatyczna o Kościele "Lumen gentium": Kościół Chrystusa trwa (subsistit in) w Kościele rzymskokatolickim

5.2. Formuła „trwania w” po Soborze Watykańskim II

5.3. Dekret o ekumenizmie "Unitatis redintegratio"

5.4. Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym "Dei verbum"

5.5. Deklaracja o wolności religijnej "Dignitatis humanae"

6. Posoborowe nauczanie Magisterium Kościoła na temat ekumenizmu

6.1. Dyrektoria ekumeniczne z 1967 i 1970 r.

6.2. Kodeks Prawa Kanonicznego

6.3. Katechizm Kościoła Katolickiego

6.4. Dyrektorium Ekumeniczne z 1993 r.

6.5. Encyklika o ekumenizmie "Ut unum sint" Jana Pawła II (1995 r.)

7. Katolickie rozumienie jedności Kościoła

7.1. Samoświadomość Kościoła rzymskokatolickiego

7.2. Ocena jedności w Kościołach i wspólnotach niekatolickich

8. Rodzaje ekumenizmu

8.1. Ekumenizm duchowy

8.2. Ekumenizm praktyczny

8.3. Ekumenizm doktrynalny (naukowy)

9. Dialogi ekumeniczne

9.1. Specyfika dialogu ekumenicznego

9.2. Metody i rodzaje dialogów ekumenicznych

9.3. Recepcja wyników dialogów doktrynalnych

9.4. Dialogi dwustronne Kościoła rzymskokatolickiego

10. Tematyka dialogów doktrynalnych

10.1. Jedność wiary

10.2. Jedność sakramentalna

10.3. Jedność posługi duchownej

10.4. Jedność w kwestiach etycznych i społecznych

Literatura:

Bujak J., „Aby wszyscy stanowili jedno” (J 17,21). Wprowadzenie do zagadnień ekumenicznych, Szczecin 2009.

Bujak J., Dialog doktrynalny a życie Kościołów. Problem recepcji osiągnięć dialogowych, w: Kałużny T., Kijas Z.J. (red.), Ekumenizm doktrynalny. Schyłek czy nowy początek?, Kraków 2018, s. 213-232.

Buńkowski P., Miejsce encykliki Jana Pawła II „Ut unum sint” w nauczaniu Kościoła katolickiego na temat dialogu ekumenicznego, w: Napiórkowski S.C. (red.), Duch Święty – Kościół – człowiek, t. 3, Lublin 2015, s. 285-292.

Glaeser Z., Ekumenizm w nauczaniu papieży po Soborze Watykańskim II, Kamień Śląski-Opole 2017.

Hryniewicz W., Gajek J.S., Koza S.J. (red.), Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, Lublin 1997.

Jaskóła P., Ut sint unum. Wprowadzenie do ekumenizmu, Opole 2018.

Kantyka P., Jakiego ekumenizmu potrzebuje dziś Kościół?, „Communio” 35(2015) nr 2, s. 7-18.

Kantyka P., Pawłowski S. (red.), Ekumenizm dla ewangelizacji, Lublin 2015.

Kijas Z.J., Ekumenizm, w: Sakowicz E. (red.), Jan Paweł II. Encyklopedia dialogu i ekumenizmu, Radom 2006, s. 163-199.

Kijas Z.J., Odpowiedzi na 101 pytań o ekumenizm, Kraków 2004.

Krzemiński K., Soborowy i posoborowy dialog ekumeniczny, w: Białkowski M. (red.), Studia soborowe. Historia i recepcja Vaticanum II, t. 2, cz. 2, Toruń 2015, s. 747-788.

Porada R., Urzeczywistnianie się Kościoła w dialogu ekumenicznym – perspektywa katolicka, „Studia Paradyskie” 2018 t. 28, s. 69-82.

Socha M., Ekumenizm praktyczny według dyrektoriów ekumenicznych, w: Napiórkowski S.C. (red.), Duch Święty – Kościół – człowiek, t. 3, Lublin 2015, s. 568-582.

Tatar M., Elementy duchowości ekumenicznej, Pelplin 2018.

Efekty kształcenia i opis ECTS:

Wiedza

Student:

- wykazuje pogłębioną wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej teologii, szczególnie w zakresie teologii biblijnej, systematycznej, praktycznej oraz dialogu międzyreligijnego;

- prezentuje pogłębioną wiedzę na temat religii monoteistycznych i ich instytucji religijnych i kulturalnych;

- prezentuje pogłębioną wiedzę na temat działalności misyjnej Kościoła i dialogu międzyreligijnego;

- podaje przykłady powiązania treści teologicznych z innymi dziedzinami nauki;

- rozpoznaje współczesne zagrożenia życia duchowego i sytuacje kryzysowe i podaje propozycje przeciwdziałania im;

- wskazuje możliwości kształtowania życia osobistego, społecznego i zawodowego w świetle nauki Kościoła;

- omawia proces rozwoju religijno-duchowego, jego uwarunkowania i zagrożenia;

- wskazuje uniwersalne zasady etyczne i uzasadnia ich obowiązywalność w zmieniających się warunkach;

- charakteryzuje procesy zmian zachodzące w kręgu kultur będących pod wpływem chrześcijaństwa w kształtowaniu się kultury Europy;

- omawia kulturotwórczą rolę Kościoła i teologii w aspekcie historycznym i społecznym;

- dowodzi orientacji we współczesnym życiu kulturalnym, ze szczególnym uwzględnieniem kultury chrześcijańskiej i jej zagrożeń.

Umiejętności

Student:

- posługuje się w badaniach metodologią właściwą dla nauk teologicznych;

- dobiera metody i narzędzia przekazu treści teologicznych w działalności zawodowej;

- przedstawia zdobytą wiedzę teologiczną z zastosowaniem nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych;

- posługuje się dostępnymi metodami i narzędziami interpretacji tekstów teologicznych;

- prawidłowo konstruuje i interpretuje przekazy komunikacyjne posługując się różnymi formami komunikacji;

- wyraża złożone zagadnienia teologiczne w języku zrozumiałym dla odbiorcy;

- prawidłowo interpretuje i wyjaśnia zjawiska społeczne, od których zależna jest jego działalność naukowa lub zawodowa;

- dobiera argumenty i kontrargumenty w ramach dyskusji na tematy teologiczne i w dialogu światopoglądowym, międzyreligijnym i ekumenicznym;

- posługuje się systemami normatywnymi, normami i regułami Kościoła katolickiego (dogmatycznymi, etyczno-moralnymi, prawnymi, zawodowymi) w rozwiązywaniu konkretnych problemów i wspieraniu funkcjonowania różnych wspólnot;

- wskazuje sposoby samodzielnego zdobywania wiedzy z zakresu teologii i poszerzania umiejętności badawczych.

Kompetencje społeczne

Student:

- krytycznie odnosi się do zebranych źródeł teologicznych w ramach wypowiedzi i autorskich opracowań naukowych;

- w wyrażanych opiniach wzmacnia swe stanowisko odwołując się do innych nauk;

- potwierdza słuszność swych opinii powołując się na oficjalne nauczanie Kościoła;

- korzysta z dostępnych narzędzi i środków, by prezentować nauczanie Kościoła na temat odpowiedzialności społecznej;

- wskazuje możliwość zaangażowania inspirowanego Ewangelią w ramach różnych form działalności społecznej i zawodowej;

- wskazuje powinności wynikające z pełnienia określonych ról w ramach posłannictwa Kościoła;

- proponuje możliwości twórczego realizowania zadań w ramach posłannictwa Kościoła;

- omawia zasady etyczne obowiązujące w działalności naukowej i zawodowej interpretując je w kontekście współczesnych wyzwań;

- przedstawia propozycję myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy, zgodny z chrześcijańskim systemem wartości;

- krytycznie ocenia współczesne działania społeczne sprzeczne z chrześcijańskim systemem wartości.

Metody i kryteria oceniania:

Ocena końcowa obejmuje

- aktywne uczestnictwo w zajęciach;

- rozmowę lub pracę pisemną śródsemestralną;

- zaliczenie w postaci krótkiej rozmowy.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Andrzej Perzyński
Prowadzący grup: Andrzej Perzyński
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Kolokwium końcowe
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Dariusz Pater
Prowadzący grup: Dariusz Pater
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

Udział w wykładzie: 30 godz.

Przygotowanie do egzaminu: 20 godz.

Samodzielna analiza materiałów źródłowych: 20 godz.

Konsultacje: 5 godz.


Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

Poziom przedmiotu: podstawowy

Zapoznanie studentów z pragnieniem Jezusa z Wieczernika: Aby byli jedno(J 17, 23) i w konsekwencji ukazanie teologicznych podstaw ekumenizmu oraz historii współczesnego ruchu ekumenicznego ze szczególnym zwróceniem uwagi na osiągnięcia Soboru Watykańskiego II.

Pełny opis:

1. Chrześcijaństwo wschodnie - życie w formach misterium liturgicznego

2. Zasada protestancka - zwykły protest czy obrona chrześcijańskiej autentyczności

3. Nauczanie Jana Pawła II o tematyce ekumeniczne

4. Ikona a obraz. Wschód - Zachód dwie koncepcje sztuki sakralnej.

5. U źródeł podziałów Wschód - Zachód.

6. Prozelityzm a ewangelizacja na przykładzie trudnego dialogu między Kościołem rzymsko-katolickim a Rosyjską Cerkwią Prawosławną.

7. Wokół dialogu z Kościołami Wschodu - doświadczenia monastyczne wspólnym dziedzictwem wiary.

8. Przedstawialność Chrystusa w obrazie. Ikonoklazm jako spór o Bóstwo i Człowieczeństwo Zbawiciela.

9. Historia nauczycielką życia w działaniach ekumenicznych na przykładzie Marcina Lutra.

10. Wokół "Wspólnej deklaracjo o usprawiedliwieniu".

11. Jakie są perspektywy dialogu ekumenicznego?

12. Czy ruch ekumeniczny posiada jakiś realny wpływ na elity rządzące dzisiejszym światem?

13. Jakie są granice kompromisu w dialogu ekumenicznym?

14. "Jedna owczarnia i jeden pasterz" kto ma być tym pasterzem?

15. Czym jest sekta i czy możliwy jest dialog z nią?

Literatura:

Literatura podstawowa:

1. Sobór Watykański II: Dekret o ekumenizmie Unitatis redintegratio

2. Jan Paweł II, Encyklika Ut unum sint,

3. Encyklopedia katolicka t. IV, hasła: ekumenizm, Światowa Rada Kościołów

4. Kijas Z.J., Odpowiedzi na 101 pytań o ekumenizm, Kraków 2004.

5. Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, red. W. Hryniewicz, J. S. Gajek, S. J. Koza, Lublin 1997.

6. Ut unum. Dokumenty Kościoła katolickiego na temat ekumenizmu 1982-1998, red. S. C. Napiórkowski, K. Leśniewski, J. Leśniewska, Lublin 2000.

7. Napiórkowski A., Teologia jedności chrześcijan : podręcznik ekumenizmu, Kraków 2011.

8. Tatr M., Elementy duchowości ekumenicznej, Pelplin 2018.

9.Prawosławna wizja teologii moralnej, P. Evdokimov, Kraków 2012.

10. Starożytne kościoły wschodnie, P. Siniscalco, Kraków 2013.

Literatura uzupełniająca:

Kościół i dialog. Materiały z Sympozjum zorganizowanego z okazji 40 rocznicy promulgacji Lumen gentium i Unitatis redintegratio, red. A. Czaja, L. Górka, V. Kmiecik, Lublin 2005.

Wymagania wstępne:

Student zna ogólną definicję ekumenizmu, rozumie potrzebę dialogu ekumenicznego, który odnosi się do podzielonych wspólnot chrześcijańskich.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Paweł Szuppe
Prowadzący grup: Paweł Szuppe
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Kolokwium końcowe
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.0.4.0-1 (2024-05-13)