Nowy Testament - pisma Janowe

podstawowy

TMA_W05

TMA_U02

TMA_U04

TMA_U19

Poziom przedmiotu: Podstawowy

Cele przedmiotu: Wprowadzić wszechstronnie w zagadnienia literackie, historyczno-krytyczne oraz teologiczne następujących pism NT: J, 1-2-3 J, Ap.

Wymagania wstępne: Wymagana jest dobra znajomość treści następujących ksiąg Pisma Świętego: J, 1-2-3 J, Ap.

Treści merytoryczne:

Wykład zagadnień historyczno-krytycznych związanych z każdą z wymienionych ksiąg (starożytne manuskrypty, autor, czas i miejsce powstania, środowisko historyczne, tematyka itp.), wchodzącą w skład bloku Pisma Janowe, Listy Katolickie. Egzegeza krótkich, wybranych tekstów.

Szczegóły:

1. Pisma Janowe jako odrębny blok w ramach NT. Charakterystyczne cechy każdego z tych utworów.

2. Ewangelia Jana a ewangelie synoptyczne - podobieństwa i różnice.

3. Starożytne manuskrypty greckie zawierające tekst Ewangelii Jana. Charakterystyczne słownictwo i styl Czwartej Ewangelii, dosłowny i symboliczny poziom jej narracji.

4. Starożytne tła historyczne i ideowo-religijne mogące wpłynąć na oryginalność myśli J.

5. Literacka i teologiczna struktura J: analiza różnych modeli w ujęciu synchronicznym i diachronicznym.

6. Etapy redakcji Ewangelii Jana jako wynik kolejnych etapów rozwoju wspólnoty/szkoły Janowej.

7. Zagadnienia dotyczące autorstwa, czasu i miejsca powstania Czwartej Ewangelii.

8. Listy Jana (1-2-3 J): ich wzajemne podobieństwa i różnice oraz związki z Ewangelią Jana. Historyczno-krytyczna oraz literacka analiza 1-2-3 J.

9. Pierwszy list św. Jana - zagadnienia egzegetycznei teologiczne.

10. Drugi i Trzeci list Jana - zagadnienia egzegetyczne i teologiczne.

11. Apokalipsa Jana: specyfika pisma i jego podobieństwo do żydowskiej literatury apokaliptycznej okresu intertestamentalnego.

12. Gatunek literacki Ap oraz Sitz im Leben autora i adresatów.

13. Autorstwo, miejsce i czas powstania Ap - różne hipotezy.

14. Modele interpretacji Ap wypracowywane na kolejnych etapach historii Kościoła.

15. Problemy z właściwą interpretacją symboliki Ap.

Metody oceny:

Dwustopniowa ocena: esej na zadany temat oraz egzamin ustny.

Literatura podstawowa:

The Greek New Testament, ed. K. Aland, M. Black, C.M. Martini, B.M. Metzger, 4th revised edition 1993.

Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu (Biblia Tysiąclecia), opr. zespół biblistów polskich z inicjatywy benedyktynów tynieckich, wyd. 5, Poznań 2000.

M. Bednarz, Pisma św. Jana, Tarnów 2004.

S. Gądecki, Wstęp do Pism Janowych, Gniezno 1996.

S. Mędala, Chrystologia Ewangelii św. Jana, Kraków 1993

Wprowadzenie w myśl i wezwanie ksiąg biblijnych, red. J. Frankowski, t. 10, Warszawa 1992 (tom w całości poświęcony jest zagadnieniu Pism Janowych i Listów Katolickich).

E. Szymanek, Wykład Pisma Świętego Nowego Testamentu, Poznań 1990 (strony 446-513 dotyczą Pism Janowych i Listów katolickich).

Lektura uzupełniająca:

G.R. Beasley - Murray, John (Word Biblical Commentary 36), Waco 1987.

R.E. Brown, The Gospel According to John (The Anchor Bible 29-29a), vol. 1-2, New York 1966-70.

W.J. Harrington, Revelation, Sacra Pagina 16: Collegeville 1993.

J. Kręcidło, Duch Święty i Jezus w Ewangelii świętego Jana, SBP 2: Częstochowa 2006.

J. Kręcidło, Jesus' Final Call to Faith. Literary Approach, SBP 4: Częstochowa 2007.

J. Kręcidło, The Spirit Paraclete and Jesus in the Gospel of John, Kraków 2008.

J. Kręcidło, Tożsamość Umiłowanego Ucznia w czwartej Ewangelii, CT 3 (2008) 45-58.

J. Kręcidło, Nowe życie uczniów Jezusa. J 21 jako owoc eklezjologicznej relektury J 1-20 we wspólnocie Umiłowanego Ucznia, Rozprawy i Studia Biblijne 33, Oficyna Wydawnicza Vocatio, Warszawa 2009.

J. Kręcidło, Funkcja Matki Jezusa w opowiadaniu o pierwszym znaku w Kanie Galilejskiej (J 2, 1-12), w: J. Kręcidło (red.), Maryja, Matka Ludu Bożego, StS4: Kraków 2010, 26-49.

B.J. Malina, John's: The Maverick Christian Group: The Evidence of Sociolinguistics, BTB 24 (1994) 167-182; http://www.earlychristianwritings.com/info/john-maverick.html.

B.J. Malina, The Gospel of John in Sociolinguistic Perspective, http://www.earlychristianwritings.com/info/john-socioling.html.

J.F. McGrath, A Survey of Recent Literature on the Fourth Gospel, http://provate.fuller.edu/~talarm/iss4/iss4s1.html.

J. Painter, 1,2,3 John, Sacra Pagina 18: Collegeville 2002.

EK 1 Po zakończeniu zajęć student w zakresie wiedzy powinien znać treść wszystkich ksiąg Nowego Testamentu, będących przedmiotem wykładu oraz objaśniać ich treść w perspektywie informacji przekazywanych na zajęciach (egzegeza). Poza tym student charakteryzuje przytaczane na zajęciach hipotezy odnośnie do autorstwa, czasu i miejsca powstania oraz innych kwestii natury historyczno-krytycznej. Efektem procesu dydaktycznego ma być posiadanie przez studenta uporządkowanej, szczegółowej i pogłębionej wiedzy z zakresu omawianych tekstów biblijnych. (TMA-W05)

EK 2 W zakresie umiejętności student analizuje i poddaje krytyce hipotezy różnych autorów oraz potrafi zastosować do analizy badanych tekstów poznane na zajęciach techniki literackie. (TMA-U02; TMA-U04; TMA-U19)

EK 3 W zakresie kompetencji społecznych student jest otwarty na różne punkty widzenia, kreatywny w osobistym wykorzystaniu zdobytej wiedzy i umiejętności do lektury innych tekstów. (TMA-K02; TMA-K04)

Opis ECTS:

Udział w zajęciach: 30 godzin.

Praca własna studenta oraz konsultacje z prowadzącym: 60 godzin.

Razem: 90 godzin = 3 ECTS.

EK nr 1 określany jako "zna treść ksiąg biblijnych będących przedmiotem wykładu oraz związane z ich interpretacją zagadnienia literackie, historyczne i teologiczne".

Na ocenę:

Ndst (2): Nie zna treści omawianych ksiąg biblijnych oraz związanych z nimi zagadnień literackich, historycznych i teologicznych.

Dst (3): Dostatecznie zna treść omawianych ksiąg oraz związane z nimi zagadnienia interpretacyjne z zakresu literatury, historii i teologii.

Db (4): Dobrze zna treść omawianych ksiąg oraz związane z nimi zagadnienia literackie, historyczne i teologiczne.

Bdb (5): Bardzo dobrze zna treść omawianych na zajęciach ksiąg biblijnych oraz z dużą erudycją porusza się w związanych z nimi zagadnieniach literackich, historycznych i teologicznych.

EK nr 2 określany jako "potrafi zastosować poznane kryteria metodologiczne literackie, historyczne i teologiczne do analizy tekstów będącej przedmiotem wykładu".

Na ocenę:

Ndst (2) Nie umie zastosować poznanych kryteriów metodologicznych do analizy wybranych tekstów wchodzących w zakres wykładu.

Dst (3) Jest w stanie zastosować najprostsze kryteria metodologiczne (literackie, historyczne i teologiczne) do interpretacji tekstów z Pism Janowych.

Db (4) Potrafi przeprowadzić poprawną egzegezę wskazanych tekstów z Pism Janowych w oparciu o poznane na wykładzie kryteria metodologiczne.

Bdb (5) Umie precyzyjnie i kreatywnie zastosować poznane kryteria metodologiczne do analizy wskazanych tekstów z Corpus Johanneum.

EK nr 3 określany jako "w zakresie kompetencji student jest otwarty na różne punkty widzenia, kreatywny w osobistym wykorzystaniu zdobytej wiedzy i umiejętności do lektury innych tekstów"

Na ocenę:

Ndst (2): Student jest zamknięty na wszystkie inne punkty widzenia, prócz tego, który przyjmuje za jedyny prawdziwy, nie potrafi wykorzystać zdobytej wiedzy i umiejętności w relacjach z innymi

Dst (3): Jest mało otwarty na różne punkty widzenia, mało kreatywny w wykorzystaniu zdobytej wiedzy, nie potrafi aplikować poznanych zasad interpretacji do lektury tekstów z Corpus Johanneum innych niż te omawiane na zajęciach.

Db (4): Jest otwarty na różne punkty widzenia, kreatywny w wykorzystaniu wiedzy i umiejętności zdobytych podczas wykładu, umiejętnie aplikuje zdobyte narzędzia badawcze do lektury różnych tekstów.

Bdb (5): Jest bardzo otwarty na wszechstronną i wieloaspektowa ocenę badanych zagadnień, kreatywny w wykorzystaniu zdobytej wiedzy i umiejętności.

Weryfikacja efektów kształcenia odbywać się będzie na dwóch etapach: 1) esej napisany na wskazany przez prowadzącego temat związany z interpretacją utworów będących przedmiotem wykładu; 2) ustny egzamin podczas sesji.