Granice poznania filozoficznego i teologicznego

podstawowy

wpisz symbol/symbole efektów kształcenia

Wykład jest próbą przyjrzenia się problemowi wiary bądź niewiary w Boga w perspektywie epistemologicznej, jaką wyznacza problem granic poznania. Jest wiec próbą połączenia problematyki teoriopoznawczej z teologią.

Teologiczne i filozoficzne poznanie Boga z racji przyjętej metody znajduje wiele ograniczeń, ale i inspiracji. Może być budulcem relacji wiary człowieka z Bogiem, ale też okazać zupełnie niewiarotwórcze. Kształt relacji człowiek – Bóg jest zawsze kwestią wyboru, jaki dokonuje człowiek wobec tajemnicy Niewyrażalnego. Konsekwencją jest określona formuła teologii, która pozwala z Bogiem się spotkać, przekraczając kolejne granice poznania – od teologii pozytywnej, poprzez teologię apofatyczną po mistykę.

Ukazanie różnicy miedzy poznaniem teologicznym i filozoficznym, uświadomienie różnic metodologicznych oraz ograniczeń badań w ramach obu nauk

1. Relacje między filozofią a teologią w kwestii granic poznania

2. Epistemologiczne problemy granic poznania

3. Propozycje rozumienia granic poznania

4. Bóg a poznanie: afirmacja-negacja-watpienie

5. Wiara a teologia

6. Filozoficzna terminologia w służbie opisu tajemnic wiary

7. Znaczenie teologii pozytywnej i jej rezultaty

8. Rozum wobec tajemnicy - teologia apofatyczna

9. Zręby teologii negatywnej

10. Średniowieczne teologie apofatyczne

11. Dynamika teologii mistycznej

12. Teoriopoznawcze problemy języka mistyki

13. Literackie próby ujęcia niewyrażalnego

14. Jan Paweł II i Boże tajemnice

15. "W co wierzy ten, który nie wierzy"?

I. Literatura filozoficzna:

1. M. Dash, Granice poznania, Warszawa 1998

2. J. J. Jadacki, Spór o granice poznania. Prolegomena do epistemologii, Warszawa 1985

3. M. A. Krąpiec, Ja – Człowiek. Zarys antropologii filozoficznej. Lublin 1974 i nn

4. S. Kowalczyk, Filozofia Boga, Lublin 1997.

5. S. Kowalczyk, Zarys filozofii człowieka, Sandomierz 1990

6. A. Pietras, Pojecie kategorii a problem granic poznania. Nicolai Hartmann a Immanuel Kant, „Czasopismo Filozoficzne” 2006 nr 1, s. 21-40

7. K. Tarnowski, Usłyszeć niewidzialne. Zarys filozofii wiary, Kraków 2005

8. K. Tarnowski, Źródła niepoznawalności Boga, „Znak” 48(1996)nr 4, s. 42-59

9. C. Valverde, Antropologia filozoficzna, Poznań 1998

10. J. Woleński, Granice niewiary, Kraków 2004

II. Literatura teologiczna:

11. Cz. S. Bartnik, Irreligia czyli nienawiść do Boga, w: Gromy mówiące, Lublin 1999

12. T. D. Łukaszuk, Problematyka teologicznego poznania. Stopnie pewności teologicznej, w: Sympozjum z okazji !5-lecia pontyfikatu Jana Pawła II. Kraków, 11-12 X 1993, red. J. D. Szczurek, R. Zawadzki, Kraków 1994, s. 123-141

13. Jan Paweł II, Encykliki, Kraków 1996

14. Lisicki P, Granice niewiedzy, „Znak” 48(1996)nr 4, s. 28-41

15. J. Majka, Metodologia nauk teologicznych, Wrocław 1981

16. Mikołaj z Kuzy, O oświeconej niewiedzy, Kraków 1997

17. G. L. Müller, Katholische Dogmatik. Für Studium und Praxis Theologie, Herder, Freiburg-Basel-Wien 2005

18. C. Vagaggini, Teologia. Pluralizm teologiczny, Kraków 2005

19. T. Węcławski, O poznawalności Boga, „Znak” 48(1996)nr 4, s. 66-75

20. K. Wojtyła , O poznawalności i poznaniu Boga. Zarys zagadnień, Kraków 2000

wiedza Ek_1:

- na ocenę 2 (ndst) nie zna podstawowych terminów i systematyzacji

- na ocenę 3 (dost) poprawnie wykorzystuje podstawowe terminy i przedstawia podstawowe zagadnienia omawiane w ramach zaproponowanej tematyki

- na ocenę 4 (db) potrafi przedstawić podstawowe problemy obecne w poszczególnych propozycjach filozoficznych i teologicznych odnośnie problemu granic poznania z uwzględnieniem przyjętych systematyzacji i kontekstu historycznego

- na ocenę 5 (bdb) potrafi wykorzystywać zdobyte pojęcia i wiedzę z zakresu przedmiotu dla oceny rożnych współczesnych problemów filozoficzno-światopoglądowych

umiejętności Ek-2:

- na ocenę 2 (ndst) nie potrafi w odróżnić podstawowych terminów filozoficznych i teologicznych w związku z problemem granic poznania

- na ocenę 3 (dost) poprawnie prezentuje podstawowe problemy przedstawiane w ramach wykładui

-na ocenę 4 (db) efektywnie prezentuje zdobytą wiedzę, dokonuje analiz i porównań

- na ocenę 5 (bdb) - potrafi efektywnie prezentować i analizować zdobytą wiedzę

kompetencje EK-3

- na ocenę 2 (ndst) nie widzi wpływu podstawowych problemów odnośnie granic poznania na postrzeganie świata przez człowieka

- na ocenę 3 (dost) pobieżnie analizuje problemy gnoseologiczne, często odwołując się do wiedzy popularnej, przytaczając funkcjonujące w społeczeństwie schematy myślowe

- na ocenę 4(db) dostrzega zachodzące procesy społeczne i w ich kontekście potrafi korzystać ze zdobytej wiedzy, podejmuje sensowne, świadome decyzje

- na ocenę 5 (bdb) uważnie śledzi zachodzące zmiany, formułuje wnioski i samodzielne hipotezy.

KOD DOSTĘPU ONLINE: btxm8ae

metoda podająca

Sposób weryfikacji - egzamin ustny

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest osiągniecie wszystkich założeń efektów kształcenia.

O ocenie pozytywnej z przedmiotu decyduje poziom uzyskanej wiedzy na egzaminie:

dst-dst plus - 50-60%,

db-db plus - 60-85%,

bdb - 85-100%

obecności na zajęciach:

dst - od 60%,

db 60-95%,

bdb - 95-100%