(in Polish) Duszpasterstwo hospicyjne

Celem zajęć jest przedstawienie teologicznych, duchowych i psychologicznych podstaw duszpasterstwa hospicyjnego. Zapoznanie się jak w perspektywie historycznej ukształtował się współczesny ruch hospicyjny dorosłych i dzieci. Student dostrzeże i przeanalizuje dylematy etyczne w opiece paliatywnej i hospicyjnej, jak również pozna istotę duszpasterstwa hospicyjnego. Student zdobędzie praktyczne umiejętności towarzyszenia dziecku terminalnie choremu, osobom u schyłku życia, ich rodzinom, a także osobom przeżywającym proces żałoby.

Celem przedmiotu jest przedstawienie teologicznych i psychologicznych podstaw duszpasterstwa hospicyjnego, które jest działalnością zbawczą Kościoła, podejmowaną zespołowo wobec i z człowiekiem w terminalnej fazie choroby, obejmującą również rodzinę chorego w okresie preinatalnym, jak również po jego śmierci. W ramach prowadzonych zajęć zostaną wskazane typowe struktury i instytucje społeczne, ze szczególnym uwzględnieniem tych, które składają się na opiekę paliatywną i hospicyjną. Poznawane treści będą również przybliżały jak w perspektywie historycznej ukształtował się współczesne duszpasterstwo hospicyjne. Zostaną przybliżone założenia ruchu hospicyjnego i opieki paliatywnej. W ramach zajęć zostanie omówiona istota duszpasterstwa hospicyjnego, medyczne oraz pozamedyczne wymiary opieki paliatywno-hospicyjnej, wskazania Magisterium Kościoła odnośnie tematu, oraz konkretne sposoby dotyczące towarzyszenia osobom terminalnym i ich rodzinom. Zostanie również podjęta tematyka towarzyszenia osobom przeżywającym proces żałoby. Celem przedmiotu jest również zdobycie umiejętności w dostrzeżeniu i przeanalizowaniu dylematów etycznych w opiece i duszpasterstwie hospicyjnym, oraz dokonanie przez studenta samooceny własnych kompetencji i udoskonalenie umiejętności.

gisterium Kościoła:

1. Jan Paweł II, List apostolski Salvifici doloris. O chrześcijańskim sensie ludzkiego cierpienia, Watykan 1984.

2. Jan Paweł II, Encyklika Evangelium vitae. O wartości i nienaruszalności życia ludzkiego, Watykan 1995.

3. Benedykt XVI, Orędzie na XV Śwatowy Dzień Chorego 2007. Duchowa i duszpasterska troska o nieuleczalnie chorch, Watykan 2006.

4. Kongregacja Nauki Wiary, Deklaracja Iura et bona. O eutanazji, Watykan 1980.

5. Papieska Rada Cor Unum, Niektóre kwestie etyczne odnoszące się do ciężko chorych i umierających, Watykan 1981.

6. Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia, Karta Pracowników Służby Zdrowia, Watykan 1995.

7. Kongregacja Nauki Wiary, Odpowiedzi na pytania dotyczące sztucznego odżywiania i nawadniania, Watykan 2007.

8. Sakramenty chorych. Obrzędy i duszpasterstwo, Katowice 1998.

Literatura pomocnicza:

1. Bartoszek A., Człowiek w obliczu cierpienia i umierania. Moralne aspekty opieki paliatywnej, Katowice 2000.

2. Binnebesel J., Janowicz A., Krakowiak P., Paczkowska A., (red.), Pozamedyczne aspekty opieki paliatywno-hospicyjnej, Gdańsk 2010.

3. Bartoszewska E., Formy pomocy dziecku nieuleczalnie choremu i jego rodzinie w hospicjum, Kraków 2005.

4. Binnebesel J., Opieka nad dziećmi i młodzieżą z chorobą nowotworową – w oczach pacjenta, Toruń 2003.

5. Binnebesel J., Bohdan Z., Krakowiak P., Krzyżanowski D., Paczkowska A., Stolarczyk A., Przewlekle chore dziecko w domu. Podręcznik dla rodziny i opiekunów, Gdańsk 2012.

6. Goldman A., Care of the Dying Child, Oxford 1994.

7. Herbert M., Żałoba w rodzinie. Jak pomóc cierpiącym dzieciom i ich rodzinom, Gdańsk 2005.

8. Kalinowski M., Duszpasterstwo hospicyjne, Lublin 2001.

9. Kalinowski M., Wspólnoty nadziei, Lublin 2007.

10. Kostek M., Wolontariat w hospicjum impulsem do zmiany w człowieku?, Lublin 2010.

11. Krakowiak P., Modlińska A., Binnebesel J. (red.), Podrecznik koordynatora wolontariatu hospicyjnego, Gdańsk 2008.

12. Krakowiak P., Strata, osierocenie i żałoba. Poradnik dla pomagających i dla osób w żałobie, Gdańsk 2008.

13. Krakowiak P., Zdążyć z prawdą,Gdańsk 2006.

14. Krakowiak P., Krzyżanowski D., Modlińska A. (red.) Przewlekle chory w domu. Poradnik dla rodzin i opiekunów, Gdańsk 2010.

15. Kubler-Ross E., Rozmowy o śmierci i umieraniu, Poznań 2007.

16. Szot L., Obecni do konca, Warszawa 2010.

17. Szot L., Ruch hospicyjny jako odpowiedz na bezradnosc w obliczu umierania i smierci, w: Opieka i pomoc społeczna wobec wyzwan współczesnosci, W. Walc, B. Szluz, I. Marczykowska red., Rzeszów 2008, s. 310 - 319.

18. Szczepaniak L., Troska o dziecko umierające w szpitalu. Studium z pogranicza medycyny i teologii moralnej, Kraków 2008.

19. Walden–Gałuszko K. de, (red.) Podstawy opieki paliatywnej, Warszawa 2006.

1. Student zna teologiczne, duchowe i psychologiczne podstawy duszpasterstwa hospicyjnego

2. Student definiuje pojęcie opieki duszpasterskiej i jej cele

3. Student rozumie potrzebę duszpasterskiej opieki preinatalnej, oraz towarzyszenie rodzinie w żałobie.

4.Student opisuje sytuację człowieka terminalnie chorego.

5. Student charakteryzuje wsparcie hospicyjne, jego przebieg i trudności z nim związane

6. Student posługuje się poprawną terminologią oraz zasadami komunikacji dotyczącymi opieki paliatywnej

7. Student dobiera formy pomocy osobie chorej i jej rodzinie

8. Student jest chętny do wolontaryjnej pomocy osobom terminalnie chorym i ich rodzinom oraz animuje tę pomoc.

9. Student zna treść podstawowych dokumentów Magisterium Kościoła odnoszących się do duszpasterstwa chorych

Prowadzenie ćwiczeń dotyczących poszczególnych tematów będzie odbywało się za pomocą następujących metod:

-metoda podająca (wykład informacyjny i konserwatoryjny)

-metoda eksponująca (pokaz, prezentacja multimedialna)

-metoda partycypacyjna (aktywny udział w ćwiczeniach, dyskusja, praca indywidualna, praca w grupach)