Homiletyka fundamentalna

podstawowy

TD_W03

TD_W07

TD_U04

TD_U10

TD_K03

Homiletyka zajmuje się urzeczywistnianiem Kościoła we współczesności poprzez przepowiadanie Słowa Bożego. W jej ramach podstawowe znaczenie odgrywa homiletyka fundamentalna, podejmując zagadnienia związane z podstawami teologicznymi tej dyscypliny, obejmujące kwestie związane z teologią słowa Bożego i jego przepowiadania, posoborowej teologii homilii. Omawia się też kwestie istoty i celu przepowiadania, jego skuteczności zbawczej, elementów konstytutywnych: podmiotu, przedmiotu, adresatów, typologii. W perspektywie ma to się przyczynić się do wzrostu u studentów teologicznej świadomości misji przepowiadania i odpowiedzialności za głoszenie słowa Bożego.

W ramach homiletyki fundamentalnej podejmuje się też historię kaznodziejstwa pokazując, jak w poszczególnych okresach życia Kościoła realizowano posługę przepowiadania. Historia kaznodziejstwa została ujęta w oddzielnym przedmiocie.

1. Miejsce i rola homiletyki w strukturze nauk teologicznych.

2. Magisterium o przepowiadaniu Słowa Bożego.

3. Postacie słowa Bożego.

4. Relacja między przepowiadaniem a Kościołem.

5. Istota przepowiadania.

6. Pierwszorzędny i narzędny podmiot przepowiadania.

7. Przedmiot przepowiadania.

8. Adresaci przepowiadania.

9. Cele przepowiadania.

10. Skuteczność zbawcza przepowiadania.

11. Relacja między słowem a sakramentem.

12. Typologia przepowiadania.

13. Homilia jako podstawowa jednostka przepowiadania.

14. Homilia a kazanie.

15. Przepowiadanie w służbie (nowej) ewangelizacji.

Literatura:

Franciszek, Adhortacja apostolska Evangelii gaudium, Watykan 2013.

Benedykt XVI, Adhortacja apostolska Verbum Domini, Watykan 2010.

Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, Dyrektorium homiletyczne, Watykan 2015.

Broński W., Homilia w dokumentach Kościoła współczesnego, Lublin 1999.

Dyk S., Nowa ewangelizacja. Konkretne wyzwanie, Gubin 2015.

Dyk S., Podmiot przepowiadania homilijnego w świetle współczesnych dokumentów Kościoła, „Kieleckie Studia Teologiczne” 8 (2009), s. 283-297.

Lewandowski T., Kościelna posługa słowa: opis terminologii stosowanej w Polsce, „Studia Włocławskie 5 (2002), s. 179-197.

Lewek A., Współczesna odnowa kaznodziejstwa. Zarys homiletyki ogólnej, Warszawa 1980.

Przyczyna W.(red.), Fenomen kazania, Kraków 1984.

Przyczyna W.(red.), Słuchacz słowa, Kraków 1998.

Przyczyna W., Siwek G., O metodologii homiletyki, „Studia Nauk Teologicznych” 2007, t. 2, s. 289-300.

Siwek G., Przepowiadanie słowa Bożego, w: R. Kamiński (red.), Teologia pastoralna szczegółowa, t. 2, Lublin 2002, s. 131-179.

WIEDZA

EK nr 1.

Student „prezentuje uporządkowaną i pogłębioną wiedzę dotyczącą teologii przepowiadania Słowa Bożego.

Ndst (2): nie potrafi zaprezentować teologicznych podstaw przepowiadania Słowa Bożego;

Dst (3): potrafi poprawnie zaprezentować podstawy teologiczne przepowiadania Słowa Bożego ogólnie objaśniając ich sens;

Db (4): szczegółowo prezentuje podstawy teologiczne przepowiadania Słowa Bożego, charakteryzując ich istotę, cele, skuteczność zbawczą, elementy konstytutywne;

Bdb (5): szczegółowo prezentuje podstawy teologiczne przepowiadania Słowa Bożego, w sposób pogłębiony charakteryzując ich istotę, cele, skuteczność zbawczą, elementy konstytutywne oraz wskazując na przykłady ich naruszania w praktyce.

EK nr 2.

Student „wymienia aktualne problemy badawcze w zakresie teologicznych podstaw przepowiadania Słowa Bożego”.

Ndst (2): nie potrafi zaprezentować aktualnych problemów badawczych w zakresie teologicznych podstaw przepowiadania Słowa Bożego;

Dst (3): potrafi ogólnie zaprezentować aktualne problemy badawcze w zakresie teologicznych podstaw przepowiadania Słowa Bożego;

Db (4): szczegółowo prezentuje aktualne problemy badawcze w zakresie teologicznych podstaw przepowiadania Słowa Bożego;

Bdb (5): szczegółowo prezentuje aktualne problemy badawcze w zakresie teologicznych podstaw przepowiadania Słowa Bożego, w sposób pogłębiony charakteryzując stan badań oraz proponując ich nowe kierunki.

UMIEJĘTNOŚCI

EK nr 3.

Student „analizuje, prezentuje oraz wykorzystuje dokumenty homiletyczne Kościoła do określania teologicznych podstaw przepowiadania słowa Bożego i krytycznego oceniania praktyki przepowiadania w ich świetle”.

Ndst (2): nie potrafi zaprezentować dokumentów homiletycznych Kościoła;

Dst (3): wymienia i w ogólny sposób analizuje najważniejsze dokumenty homiletyczne Kościoła pod kątem teologicznych podstaw przepowiadania Słowa Bożego;

Db (4): wymienia i szczegółowo analizuje wskazane dokumenty homiletyczne Kościoła pod kątem teologicznych podstaw przepowiadania Słowa Bożego;

Bdb (5): w oparciu o wskazane przykłady z praktyki przepowiadania, odwołuje się krytycznie do zauważonych błędów pod kątem teologicznych podstaw przepowiadania Słowa Bożego i proponuje ich korektę z uwzględnieniem wskazań dokumentów homiletycznych Kościoła.

EK nr 4.

Student „posługuje się posiadaną wiedzą i umiejętnościami prowadząc dyskusję naukową lub czynnie uczestnicząc w debacie poświęconej szczegółowym problemom z zakresu homiletyki fundamentalnej".

Ndst (2): nie potrafi wymienić szczegółowych problemów z zakresu homiletyki fundamentalnej;

Dst (3): w ogólny sposób wymienia szczegółowych problemy z zakresu homiletyki fundamentalnej;

Db (4): wymienia i charakteryzuje problemy z zakresu homiletyki fundamentalnej, prowadząc dyskusję naukową lub czynnie uczestnicząc w debacie naukowej na ich temat;

Bdb (5): wymienia i szczegółowo charakteryzuje problemy z zakresu homiletyki fundamentalnej, prowadząc dyskusję naukową lub czynnie uczestnicząc w debacie naukowej na ich temat, proponują twórcze ich rozwiązanie.

KOMPETENCJE

EK nr 5.

Student „uczestniczący w zajęciach uzasadnia potrzebę weryfikacji własnej praktyki przepowiadania pod kątem wierności dokumentom Magisterium w kontekście teologicznych podstaw przepowiadania Słowa Bożego, będąc kreatywnym pod kątem jej udoskonalania i rozwoju”.

Ndst (2): nie potrafi podać teologicznych kryteriów przepowiadania;

Dst (3): ogólnie wymienia najważniejsze teologiczne kryteria przepowiadania, odnosząc je w ogólny sposób do swojej praktyki przepowiadania;

Db (4): wymienia i analizuje najważniejsze teologiczne kryteria przepowiadania, odnosząc się krytycznie do swojej praktyki przepowiadania;

Bdb (5): w oparciu o wskazane przykłady ze swojej praktyki przepowiadania odwołuje się do teologicznych kryteriów przepowiadania, dokonując ich korekty i proponując twórczej zmiany.

Metoda weryfikacji efektów kształcenia: egzamin końcowy.

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest aktywna i obowiązkowa obecność w prowadzonych zajęciach oraz egzamin ustny obejmujący znajomość lektur i treści wykładu.