Liturgika

Rok II

Przedstawienie całościowe historii rozwoju form, w które człowiek wcielał misterium Chrystusa. Zaczynam od źródeł liturgii, poprzez poszczególne wieki, aż do Soboru Watykańskiego II i ostatnich dekretów Stolicy Apostolskiej.

Rok III

Rok Liturgiczny. Od Niedzieli poprzez poszczególne okresy (np. Adwent, okres Bożego Narodzenia ect.). Końcowe wykłady poświęcone są kultowi świętych polskich i przeżywaniu roku liturgicznego w parafii.

Rok II

Liturgika jest nauką teologiczną o liturgii, czyli o obrzędach Kościoła. Liturgika zajmuje się historią obrzędów liturgicznych, ich obowiązującą formą, myślą teologiczną, funkcją duszpasterską i treścią ascetyczną. To wszystko pozwala nam zrozumieć dzisiejszy sens liturgii. Wykazuje, które obrzędy są ustanowienia Boga, a które ustanowienia Kościoła. Wskazuje także na poprawne ich wykonywanie. Jest to codzienne życie każdego kapłana. Liturgika związana jest z wieloma dziedzinami teologii, m.in. dogmatyką, ascetyką. W swoich badaniach musi też uwzględniać dokumenty z historii, prawa kanonicznego, dok. Stolicy Apostolskiej. Słusznie uważa się liturgię za wykonywanie kapłańskiego urzędu Chrystusa; w niej przez znaki widzialne wyraża się w sposób właściwy poszczególnym znakom urzeczywistnienia człowieka, Mistyczne Ciało Jezusa Chrystusa, mianowicie Głowa i Jego Członki wykonują całkowity Kult publiczny (KL7). Aby dobrze zrozumieć tę definicję trzeba kolejno wyjaśnić zawarte w niej pojęcia. Całe życie człowieka jest ciągłym przechodzeniem z grzechu do życia w łasce. Jest ciągłym zbliżaniem się do Boga. Niezrozumienie tego wszystkiego oddala od Niego.

Forma zaliczenia:

Zaliczenie z oceną.

Warunki zaliczenia:

Obowiązuje znajomość materiału przestawionego na wykładach i lektury obowiązkowe.

Treści programowe:

* Znaczenie historii liturgii.

* Źródła liturgii chrześcijańskiej.

* Liturgia w I wieku.

* Liturgia w II i III wieku.

* Rodziny liturgiczne wschodnie i zachodnie.

* Liturgia rzymska IV - VIII w.

* Księgi liturgiczne (ontyfonarze, lekcjonarze, ordineo, pontyfikaty, rytuały)

* Wiek IX i X.

* Rozwój liturgii rzymsko-galikońskiej w średniowieczu (XI i XII w.).

* Liturgia XIII i XIV w.

* Liturgia i Sobór Trydencki.

* Wiek XVII i XVIII.

* Odrodzenie liturgii w XIX i XX w.

* Sobór Watykański II i odnowa liturgii.

* Historia liturgii w Polsce.

* Zwyczaje liturgiczne typowo polskie.

Rok III

Założenia i cele:

Liturgika jest nauką teologiczną o liturgii, czyli o obrzędach Kościoła. Liturgika zajmuje się historią obrzędów liturgicznych, ich obowiązującą formą, myślą teologiczną, funkcją duszpasterską i treścią ascetyczną. To wszystko pozwala nam zrozumieć dzisiejszy sens liturgii. Wykazuje, które obrzędy są ustanowienia Boga, a które ustanowienia Kościoła. Wskazuje także na poprawne ich wykonywanie. Jest to codzienne życie każdego kapłana. Liturgika związana jest z wieloma dziedzinami teologii, m.in. dogmatyką, ascetyką. W swoich badaniach musi też uwzględniać dokumenty z historii, prawa kanonicznego, dok. Stolicy Apostolskiej. Słusznie uważa się liturgię za wykonywanie kapłańskiego urzędu Chrystusa; w niej przez znaki widzialne wyraża się w sposób właściwy poszczególnym znakom urzeczywistnienia człowieka, Mistyczne Ciało Jezusa Chrystusa, mianowicie Głowa i Jego Członki wykonują całkowity Kult publiczny (KL7). Aby dobrze zrozumieć tę definicję trzeba kolejno wyjaśnić zawarte w niej pojęcia. Całe życie człowieka jest ciągłym przechodzeniem z grzechu do życia w łasce. Jest ciągłym zbliżaniem się do Boga. Niezrozumienie tego wszystkiego oddala od Niego.

Forma zaliczenia:

Zaliczenie z oceną.

Warunki zaliczenia:

Obowiązuje znajomość materiału przestawionego na wykładach i lektury obowiązkowe.

Treści programowe:

* Fundament obchodów roku liturgicznego.

* Niedziela (historia, treść i nazwy).

* Adwent.

* Uroczystość Bożego Narodzenia.

* Wielki Post.

* Triduum paschalne.

* Wielkanoc.

* Okres Wielkanocny.

* Okres zwykły w ciągu roku.

* Dni błagalne i kwartalne.

* Kult świętych w roku liturgicznym.

* N. M. P. w roku liturgicznym.

* Kult świętych polskich.

* Rok liturgiczny w parafii.

* Tabela pierwszeństwa dni liturgicznych.

Rok II

Lektura obowiązkowa:

* T. Sinka, Zarys liturgii, Kraków 2003.

* SW II, Sacrosanctum Concilium.

Literatura przedmiotu

* Czerwik S., Teologia liturgii, Ateneum Kapłańskie 77(1974), s. 93-104.

* Grześkowiak J., Liturgia dziś, Katowice 1982.

* Guardini R., O duchu liturgii, Kraków 1975.

* Jungman J.A., Sprawowanie liturgii, Kraków 1992.

* Kunzler M., Liturgia Kościoła, Poznań 1999.

* Małaczyński F., Odnowa liturgii w Polsce po II Soborze Watykańskim, Ruch Biblijno-Liturgiczny 4(1976), s. 189-194.

* Nadolski B., Liturgika, t. I-IV, Poznań 1989-1992.

* Parsch P., Rok liturgiczny, Poznań 1956.

* Schenk W., Liturgika, liturgia kult, w: Wprowadzenie do liturgii, Poznań 1967.

* Schenk W., Z dziejów liturgii w Polsce, w: Księga Tysiąclecia katolicyzmu w Polsce, Lublin 1969.

* Schenk W., Liturgia sakramentów świętych, Lublin 1965.

* Sinka T., Zarys liturgii, Kraków 2003.

* Swierzawski W., Misterium Christi, Lublin 1974.

* Wprowadzenie do liturgii, Praca zbiorowa, Poznań 1967.

* Vagaggini C., Kościół odnajduje siebie w liturgii, Ateneum Kaplańskie 67(1964), s. 159-166.

* Zalewski W., Rok kościelny, Warszawa 1987-1993.

* Aktualne dokumenty Stolicy Apostolskiej i Konferencji episkopatu Polski.

* Artykuły zamieszczone w: Ruch Biblijny i Liturgiczny, Ateneum Kapłańskie, Studia Uniwersytetów Katolickich i Wydziałów Teologicznych, Anamnesis.

Rok III

Lektura obowiązkowa:

* T. Sinka, Zarys liturgii, Kraków 2003.

* SW II, Sacrosanctum Concilium.

Literatura przedmiotu

* Czerwik S., Teologia liturgii, Ateneum Kapłańskie 77(1974), s. 93-104.

* Grześkowiak J., Liturgia dziś, Katowice 1982.

* Guardini R., O duchu liturgii, Kraków 1975.

* Jungman J.A., Sprawowanie liturgii, Kraków 1992.

* Kunzler M., Liturgia Kościoła, Poznań 1999.

* Małaczyński F., Odnowa liturgii w Polsce po II Soborze Watykańskim, Ruch Biblijno-Liturgiczny 4(1976), s. 189-194.

* Nadolski B., Liturgika, t. I-IV, Poznań 1989-1992.

* Parsch P., Rok liturgiczny, Poznań 1956.

* Schenk W., Liturgika, liturgia kult, w: Wprowadzenie do liturgii, Poznań 1967.

* Schenk W., Z dziejów liturgii w Polsce, w: Księga Tysiąclecia katolicyzmu w Polsce, Lublin 1969.

* Schenk W., Liturgia sakramentów świętych, Lublin 1965.

* Sinka T., Zarys liturgii, Kraków 2003.

* Swierzawski W., Misterium Christi, Lublin 1974.

* Wprowadzenie do liturgii, Praca zbiorowa, Poznań 1967.

* Vagaggini C., Kościół odnajduje siebie w liturgii, Ateneum Kaplańskie 67(1964), s. 159-166.

* Zalewski W., Rok kościelny, Warszawa 1987-1993.

* Aktualne dokumenty Stolicy Apostolskiej i Konferencji episkopatu Polski.

* Artykuły zamieszczone w: Ruch Biblijny i Liturgiczny, Ateneum Kapłańskie, Studia Uniwersytetów Katolickich i Wydziałów Teologicznych, Anamnesis.