Biologiczne podstawy zachowania 1 WF-PS-N-EUR1
Wykład (WYK) Semestr zimowy 2019/20

LITERATURA PODSTAWOWA:

Buss, D. M. (2001). Psychologia ewolucyjna, Gdańsk: GWP.

Kalat, J. (2006). Biologiczne podstawy psychologii. Warszawa: PWN.

Pisula, W., Oniszczenko, W. (2014). Genetyka zachowania i psychologia ewolucyjna, W: D. Doliński i J. Strelau (red.), Psychologia akademicka. Tom 1, Gdańsk: GWP.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

Arzt V., Birmelin I. (2001). Takie jak my. Czy zwierzęta mają świadomość. Warszawa: Bertelsman Media Sp. Zoo.

De Catanzaro, D. A. (2003). Motywacje i emocje. Poznań: Zysk i S-ka.

De Waal, F. (2013). Małpy i filozofowie. Skąd pochodzi moralność. Copernicus Center Press.

Diamond, J. (2019). Trzeci szympans. Kraków: Copernicus Center Press.

Dunbar, R. (2016). Człowiek. Biografia. Kraków: Copernicus Center Press.

Everrett D. L. (2019). Jak powstał język. Historia największego wynalazku ludzkości. Warszawa: Prószyński i S-ka.

Goodal J. (1995). Przez dziurkę od klucza. Warszawa: Prószyński i S-ka.

Hammer, D., Copeland, P. (2002). Geny a charakter. Warszawa: CiS.

Wiedza: Student wie jakie zagadnienia składają się na dyscyplinę biologicznych podstaw zachowania i jak się ona rozwijała. Identyfikuje biologiczne przyczyny procesów psychicznych w kontekście podstawowych teorii ewolucyjnych, stosownych współcześnie w naukach społecznych. Analizuje teksty naukowe z tej dziedziny.

Umiejętności: Student rozumie i interpretuje procesy biologiczne zachodzące w organizmie człowieka w kontekście podstawowych teorii ewolucyjnych, stosownych współcześnie w naukach społecznych, potrafi wyjaśnić ewolucyjny kontekst genezy psychologicznych różnic indywidualnych. Weryfikuje wartość badań diagnostycznych. Krytycznie odnosi się do prac naukowych z zakresu biologicznych podstaw zachowania. Dostrzega biologiczne przyczyny zarówno pozytywnych, jak i patologicznych zjawisk psychospołecznych. Ocenia wartość poznawczą i praktyczną biologicznego podłoża życia psychicznego.

Kompetencje: Student akceptuje wieloczynnikowe podłoże życia psychicznego i ma świadomość jego znaczenia. Dostrzega potrzebę uzupełniania wiedzy z nauk biologicznych. Jest otwarty na współpracę ze specjalistami innych dyscyplin. Dąży do holistycznego rozumienia życia psychicznego.

Podstawową metodą oceniania jest egzamin w formie testu. Innym ważnym składnikiem oceny jest obecność i aktywność podczas zajęć.

Wiedza:

Ocena niedostateczna (2) - Student nie zna podstawowych teorii ewolucyjnych stosowanych współcześnie w naukach społecznych, nie ma podstawowej wiedzy na temat mechanizmów psychofizjologicznych, rozwiązujących problemy adaptacyjne z zakresu przetrwania i życia w grupie;

Ocena dostateczna (3) - Student posiada powierzchowną, wyrywkową i ogólną wiedzę na temat teorii ewolucyjnych stosowanych współcześnie w naukach społecznych oraz mechanizmów psychofizjologicznych, rozwiązujących problemy adaptacyjne z zakresu przetrwania i życia w grupie, ale wybiórczo dostrzega związki pomiędzy czynnikami biologicznymi a procesami psychicznymi i zachowaniem;

Ocena dobra (4) - Student ma poprawną wiedzę na temat teorii ewolucyjnych stosowanych współcześnie w naukach społecznych oraz mechanizmów psychofizjologicznych, rozwiązujących problemy adaptacyjne z zakresu przetrwania i życia w grupie, trafnie wskazuje na związki pomiędzy czynnikami biologicznymi a procesami psychicznymi i zachowaniem.

Ocena bardzo dobra (5) - Student doskonale orientuje się w zakresie teorii ewolucyjnych stosowanych współcześnie w naukach społecznych oraz mechanizmach psychofizjologicznych, rozwiązujących problemy adaptacyjne z zakresu przetrwania i życia w grupie i ma usystematyzowaną wiedzę w tym zakresie, samodzielnie dostrzega biologiczne podłoże fizjologicznych i patologicznych procesów psychicznych, zachowań i zjawisk psychospołecznych;

Umiejętności:

Ocena niedostateczna (2) - Student nie potrafi powiązać odpowiednich teorii ewolucyjnych z genezą określonych mechanizmów psychofizjologicznych. Nie weryfikuje wartości badań diagnostycznych, nie zna praktycznej możliwości ich wykorzystania, nie umie ocenić wartości prac naukowych z zakresu biologicznych podstaw zachowania;

Ocena dostateczna (3) - Student ma trudności z ewolucyjnym uzasadnieniem procesów psychicznych, potrafi jedynie wymienić badania diagnostyczne, nie do końca rozumie wartość poznawczą i praktyczną biologicznego podłoża życia psychicznego;

Ocena dobra (4) - Student poprawnie rozpoznaje procesy biologiczne zachodzące w organizmie człowieka i trafnie wiąże je z procesami psychicznymi w kontekście ewolucji, dostrzega wartość poznawczą i praktyczną biologicznego podłoża życia psychicznego, potrafi interpretować zjawiska społeczne w kontekście rozwoju ewolucyjnego;

Ocena bardzo dobra (5) - Student doskonale interpretuje procesy biologiczne zachodzące w organizmie człowieka, potrafi uzasadnić swoje stanowisko, umie formułować ewolucyjne hipotezy naukowe dotyczące zachowania się człowieka, prowadzić dyskusję na temat wartości badań diagnostycznych, umie omijać pułapki metodologiczne;

Kompetencje:

Oceniany jest stopień świadomości istnienia wieloczynnikowego podłoża życia psychicznego i potrzeby korzystania z wiedzy biologicznej, w celu wyjaśnienia ludzkiego zachowania itp.

1-3. Podstawowe teorie ewolucyjne i ich zastosowanie w naukach społecznych.

4. Powszechne nieporozumienia na temat teorii ewolucji.

5. Ewolucyjne źródła ludzkiej natury.

6. Istota ludzkiej natury – pojęcie mechanizmu psychologicznego wykształconego w toku ewolucji.

7. Identyfikowanie problemów adaptacyjnych.

8. Metody testowania hipotez ewolucyjnych.

9. Źródła danych do testowania hipotez ewolucyjnych.

10. Adaptacje psychologiczne związane z walką o przetrwanie.

11. Adaptacyjny charakter emocji.

12. Dlaczego starzejemy się i umieramy? Perspektywa ewolucyjna, genetyczna i psychofizjologiczna.

13-14. Problemy życia w grupie: współpraca, altruizm, agresja, wojna.

15. Podsumowanie.

Asymilacja wiedzy: wykład, dyskusja;

Aktywizacja: metoda problemowa, giełda pomysłów;