Filozofia człowieka WF-ZPS-N-FI
Wykład (WYK) Rok akademicki 2019/20

1. Zajęcia wprowadzające - Co to znaczy homo...?

III-IV 1. M. Scheler, Stanowisko człowieka w kosmosie, w: tenże, Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy, Warszawa 1987, s. 46-149; 2. H. Plessner, Pytanie o „conditio humana”, Warszawa 1988.

2. Boecjusz, Przeciw Eutychesowi i Nestoriuszowi, w: tenże, Traktaty teologiczne, tłum. A. Kijewska, R. Bielak, Kęty 2007, s. 113-161; K. Wojtyła, Osoba i podmiot, w: tenże, Osoba i czyn, Lublin 2000, s. 373-414; 3. E. Mounier, Co to jest personalizm?, Warszawa 1960.

3. Giovanni Pico della Mirandola, Mowa o godności człowieka, tłum. Z. Nerczuk, M. Olszewski, Warszawa 2010; J. Czerkawski, Chrześcijańskie podstawy godności człowieka (czasy renesansu), w: W. Sajdek (red.), Renesansowy ideał chrześcijanina, Lublin 2006, s. 71-86.

4. R. Speamann, O pojęciu natury ludzkiej, w: Człowiek w nauce współczesnej. Rozmowy w Castel Gandolfo, Kraków 2006, s. 105-121; M. Heidegger, List o humanizmie, w: tenże, Budować, mieszkać, myśleć, Warszawa 1977, s. 76-127.

5. Arystoteles, O duszy (księga I, rozdział 1 i 2; księga II, rozdział 1 i 2), tłum. P. Siwek, w: Arystoteles, Dzieła wszystkie, t. 3, Warszawa 1992, s. 33-49; 68-77; S. Judycki, Istnienie i natura duszy ludzkiej, w: S. Janeczek (red.), Antropologia, Lublin 2010, s. 121-177.

6. Tomasz z Akwinu, Summa teologii I, q. 79, a 1-13, w: tenże, Traktat o człowieku, tłum. S. Swieżawski, Kęty 2000, s. 280-342; J. Searle, Dlaczego człowiek i świat pasują do siebie. Umysł jako fenomen biologiczny, w: tenże, Umysł, język, społeczeństwo, Warszawa 1999, s. 69-109.

7. Augustyn, Solilokwia, w: tenże, Dialogi filozoficzne, Kraków 2001, s. 239-305; R. Piłat, Samowiedza, w: R. Ziemińska, Przewodnik po epistemologii, Kraków 2013, s. 221-269.

8. Z. Freud, Poza zasadą przyjemności, w: tenże, Poza zasadą przyjemności, Warszawa 2005, s. 59-92; J. Lacan, Seminarium III Psychozy, Warszawa 2014.

9. R. Legutko, „Ja metefizyczne”, w: tenże, Traktat o wolności, s. 201-236; J. S. Mill, O wolności, Warszawa 1999; 3. J. M. Bocheński, Słownik zabobonów (hasło wolność)

10. Kartezjusz, Namiętności duszy, Kęty 2001; 2. D. von Hildebrand, Serce człowieka, w: tenże, Serce, Poznań 1987, s. 29-93.

11. J. Le Goff, Historia ciała w średniowieczu, Warszawa 2006.

12. H. Bradley, Płeć, Warszawa 2008, s. 26-27; 40-47; 77-97.

13. J. Pieper, Śmierć i nieśmiertelność, Paris 1970.

14. Seneka, O życiu szczęśliwym, w: tenże, Dialogi, tłum. L. Joachimowicz, Warszawa 2001, s. 137-177; W. Tatarkiewicz, Cztery pojęcia szczęścia; Definicja szczęścia; Koleje pojęcia szczęścia, w: tenże, O szczęściu, Warszawa 1985, s. 15-72.

15. F. Fukuyama, Koniec człowieka, Kraków 2004, s. 143-232; Ch. Taylor, Humanizm i nowoczesna tożsamość, w: Człowiek w nauce współczesnej. Rozmowy w Catel Gandolfo, Kraków 2006, s.123-173.

WIEDZA:

1) student ma wiedzę o normach konstytuujących i regulujących struktury i instytucje społeczne oraz o źródłach tych norm, ich naturze, zmianach i drogach wpływania na ludzkie zachowania

2) zna zależności między głównymi subdyscyplinami filozoficznymi w zakresie filozofii człowieka

3) ma uporządkowaną znajomość i rozumie główne kierunki w obrębie bloków subdyscyplin antropologicznych

4)zna ogólne zależności między kształtowaniem się idei antropologicznych a zmianami w kulturze i w społeczeństwie

5) zna metody interpretacji tekstu filozoficznego z zakresu filozofii człowieka

UMIEJĘTNOŚCI:

1) trafnie definiuje pojęcia języka potocznego w zakresie koncepcji filozofii człowieka i poprawnie projektuje definicje własnych terminów używanych we własnych wypowiedziach

2)słucha ze zrozumieniem ustnej prezentacji idei i argumentów filozoficznych w zakresie koncepcji filozofii człowieka

3) analizuje argumenty filozoficzne w obszarze koncepcji filozofii człowieka, identyfikuje ich kluczowe tezy i założenia

KOMPETENCJE:

1) efektywnie organizuje własną pracę z zakresu filozoficznych koncepcji człowieka i krytycznie ocenia jej stopień zaawansowania

2) wykazuje motywację do zaangażowanego uczestnictwa w życiu społecznym

Metody oceniania:

1. Zaliczenie pisemne w formie testu wyboru z treści prezentowanych na wykładach.

Na ocenę końcową składa się:

Ocena z zaliczenie w formie testu wyboru z treści wykładu. Przyjmuje się następującą skalę ocen:

5,0 - 100% - 91% poprawnych odpowiedzi

4,5 - 90% - 81% poprawnych odpowiedzi

4,0 - 80% - 71% poprawnych odpowiedzi

3,5 - 70% - 61% poprawnych odpowiedzi

3,0 - 60% - 51% poprawnych odpowiedzi

2,0 - 50% - 0% poprawnych odpowiedzi

1. Jak uprawiać filozofię człowieka? Wstęp do antropologii filozoficznej; antropologia filozoficzna a antropologia biologiczna, kulturowa.

2. Człowiek jako osoba. Co to znaczy dla człowieka być osobą? Historyczne źródła, człowiek w personalizmie.

3. Godność człowieka własnością człowieka jako osoby. Kiedy godność człowieka jest naruszana? Jakie warunki muszą być spełnione dla zachowania godności człowieka? Czy w naszym społeczeństwie narusza się ludzką godność?

4. Natura człowieka i jej krytycy. Czy człowiek wyposażony jest w swoją „ludzką naturę”? Czy może, jak chcą niektórzy socjologowie, nabiera swoich „ludzkich” cech w wyniku procesów socjalizacyjnych i kulturowych?

5. Czy istnieje dusza ludzka? Różne historyczne ujęcia duszy (Platon, Arystoteles); Ja i ciało-maszyna (Kartezjusz).

6. Intelekt i poznanie człowieka; świadomość człowieka, jego umysł.

7. Samoświadomość, samowiedza człowieka; Dlaczego człowiek chce poznawać samego siebie?

8. Nieświadomość/podświadomość człowieka. Koncepcja człowieka w psychoanalizie (Z. Freud, G. Jung, J. Lacan).

9. Człowieka jako istota wolna. Ludzka wolność. Człowiek w determinizmie.

Wolność w polityce. Wolność pozytywna i negatywna.

10. Uczucia i namiętności. Miejsce uczuć w topografii umysłu, uczucia a emocje. Podejście psychologiczne i kognitywistyczne. Ontologia emocji, racjonalność i emocje, moralność a emocje.

11. Ciało i cielesność w człowieku: cielesność podmiotu, podmiot i jego ciało, co to znaczy być cielesnym?

12. Problematyka płci w człowieku, płeć biologiczna a płeć kulturowa. Ontologia płci, socjologia płci.

13. Człowiek wobec śmierci, człowiek jako osoba nieśmiertelna. Argumenty za nieśmiertelnością człowieka. Problem samobójstwa.

14. Szczęście człowieka; teorie szczęścia, nauka o szczęściu: czy można mierzyć szczęście? Źródła szczęścia.

15. Koniec człowieka. Filozoficzne aspekty transhumanizmu.

Metody dydaktyczne:

-wspólna lektura tekstów;

-elementy wykładu;

-dyskusja na zajęciach.