Historia literatury polskiej - Literatura współczesna WH-FP-I-2-HLPLitWs-W
Wykład (WYK) Semestr zimowy 2020/21

Literatura podmiotowa:

Stanisław Barańczak, "Jednym tchem" lub "Sztuczne oddychanie" (tomy wierszy).

Miron Białoszewski, "Pamiętnik z powstania warszawskiego".

Andrzej Bobkowski, "Szkice piórkiem" (fragmenty).

Witold Gombrowicz, "Dziennik" (fragmenty).

Witold Gombrowicz, "Ślub" lub "Iwona, księżniczka Burgunda".

Stanisław Grochowiak, "Ballada rycerska" lub "Menuet z pogrzebaczem" (tomy wierszy).

Gustaw Herling-Grudziński, "Dziennik pisany nocą" (fragmenty).

Zbigniew Herbert, "Studium przedmiotu" lub "Pan Cogito" (tomy wierszy).

Zbigniew Herbert, "Barbarzyńca w ogrodzie" (zbiór esejów).

Anna Kamieńska, "Dwie ciemności" lub "Drugie szczęście Hioba" (tomy wierszy).

Ryszard Kapuściński, "Cesarz" lub "Jeszcze jeden dzień życia".

Stanisław Lem, "Dzienniki gwiazdowe".

Leo Lipski, "Piotruś" (opowiadanie).

Józef Mackiewicz, "Droga donikąd".

Hanna Malewska, "Kamienie wołać będą" lub "Przemija postać tego świata".

Czesław Miłosz, "Dolina Issy".

Czesław Miłosz, "Ocalenie" lub "Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada" (tomy wierszy).

Sławomir Mrożek, "Tango" lub "Emigranci".

Włodzimierz Odojewski, "Zasypie wszystko, zawieje...".

Teodor Parnicki, "Tylko Beatrycze" lub "Koniec Zgody Narodów".

Halina Poświatowska, "Hymn bałwochwalczy" lub "Oda do rąk" (tomy wierszy).

Tadeusz Różewicz, "Kartoteka" lub "Białe małżeństwo".

Tadeusz Różewicz, "Niepokój" lub "Nic w płaszczu Prospera" (tomy wierszy).

Jarosław Marek Rymkiewicz, "Animula" lub "Ulica Mandelsztama" (tomy wierszy).

Edward Stachura, "Wszystko jest poezja" lub "Pogodzić się ze światem".

Jerzy Stempowski, "Eseje dla Kassandry".

Julian Stryjkowski, "Austeria".

Jan Józef Szczepański, "Przed nieznanym trybunałem" (zbiór esejów).

Wisława Szymborska, "Wielka liczba" lub "Ludzie na moście" (tomy wierszy).

Jan Twardowski, "Znaki ufności" lub "Niebieskie okulary" (tomy wierszy).

Stanisław Vincenz, "Na wysokiej połoninie" (fragmenty).

Aleksander Wat, "Wiersze somatyczne" (cykl wierszy).

Rafał Wojaczek, "Sezon" lub "Inna bajka" (tomy wierszy").

Karol Wojtyła, "Pieśń o Bogu ukrytym".

Adam Zagajewski, "Komunikat" lub "Sklepy mięsne" (tomy wierszy).

Literatura przedmiotu (opracowania):

Opracowania ogólne:

J. Błoński, "Bezładne rozważania starego krytyka, który zastanawia sie, jak napisałby historię prozy polskiej w latach istnienia Polski Ludowej", "Teksty Drugie" 1990, nr 1.

M. Danilewicz-Zielińska, "Szkice o literaturze emigracyjnej", Wrocław 1992.

K. Dybciak, "Panorama literatury na obczyźnie", Kraków 1990.

K. Dybciak, "Trudne spotkanie. Literatura polska XX wieku wobec religii", Kraków 2005.

B. Hadaczek, "Kresy w literaturze polskiej XX wieku", Szczecin 1993.

J. Kelera, "Panorama dramatu. Studia i szkice", Warszawa 1989.

J. Kwiatkowski, "Magia poezji. O poetach polskich XX wieku", Kraków 1997.

"Określona epoka. Nowa Fala 1968-1993. Wiersze i komentarze", wybrał, ułożył i skomentował T. Nyczek, Kraków 1994.

J. Trznadel, "Hańba domowa. Rozmowy z pisarzami" (dowolne wydanie).

K. Wyka, "Pogranicze powieści", Warszawa 1989.

A. Zawada, "Literackie półwiecze 1939-1989", Wrocław 2001.

Prace o poszczególnych autorach:

S. Barańczak, "Uciekinier z Utopii. O poezji Zbigniewa Herberta", Wrocław 1994.

Z. Bieńkowski, "Ostatni dzień świata. Metafizyka czasu teraźniejszego" (o "Austerii" Stryjkowskiego), w: "Modelunki", Warszawa 1966.

J. Błoński, "Inne lęki, inne bajki" (o Rafale Wojaczku), w: "Odmarsz", Kraków 1978.

J. Błoński, "Wszystkie sztuki Sławomira Mrożka", Kraków 1995.

W. Bolecki (ps. Jan Malewski), "Ptasznik z Wilna. O Józefie Mackiewiczu", Kraków 1991.

G. Borkowska, "Nierozważna i nieromantyczna. O Halinie Poświatowskiej", Kraków 2001.

M. Czermińska, "Teodor Parnicki", Warszawa 1974.

S. Dłuski, "Egzystencja i metafizyka. O poezji Anny Kamieńskiej", Rzeszów 2002.

"Etos i artyzm. Rzecz o Herlingu-Grudzińskim", red. S. Wysłouch i R.K. Przybylski, Poznań 1991.

K. Dybciak, "Karol Wojtyła a literatura", Tarnów 1991.

S. Gębala, "Teatr Różewicza", Wrocław 1978.

"Gombrowicz i krytycy", wybór i oprac. Z. Łapiński, Kraków 1984.

B. Gontarz, "Pisarz i historia. O twórczości Jana Józefa Szczepańskiego", Katowice 2001.

A.S. Kowalczyk, Nieśpieszny przechodzień. Rzecz o Jerzym Stępowskim", Wrocław 1997.

W. Ligęza, "Homo patiens Aleksandra Wata", "Znak" 1991, nr 2.

J. Łukasiewicz, Wstęp do: S. Grochowiak, "Wybór poezji", Wrocław 2000.

Z. Majchrowski, "Poezja jak otwarta rana. (Czytając Różewicza)", Warszawa 1993.

"Pisanie Białoszewskiego. Szkice", red. M. Głowiński i Z. Łapiński, Warszawa 1993.

"Poznawanie Herberta", red. A. Franaszek, Kraków 1998.

"Poznawanie Miłosza", red. J. Kwiatkowski, Kraków 1985.

"Radość czytania Szymborskiej", oprac. S. Balbus i D. Wojda, Kraków 1996.

J. Sikora, "Czy Edward Stachura był rzeczywiście św. Franciszkiem w dżinsach?", w; "Dzieło świętego Franciszka z Asyżu. Projekcja w kulturze i duchowości polskiej XIX i XX wieku", red. D. Kielak, J. Odziemkowski i J. Zbudniewek, Warszawa 2004.

J. Sikora, "Testowanie możliwości literatury jako artystycznej kreacji cierpienia na przykładzie utworu Piotruś Leo Lipskiego", w: "Hiob biblijny. Hiob obecny w kulturze", red. P. Mitzner i A.M. Szczepan-Wojnarska, Warszawa 2010.

R. Przybylski, "To jest klasycyzm", Warszawa 1978.

"Studia o Stanisławie Vincenzie", red. P. Nowaczyński, Lublin 1994.

A. Sulikowski, "Pozwolić mówić prawdzie. O twórczości Hanny Malewskiej", Lublin 1993.

A. Sulikowski, "Serce czyste. Świat poetycki ks. Jana Twardowskiego", Lublin 2001.

W. Tomasik, "Odojewski: literatura bliska wyczerpania", "Teksty Drugie" 1991, nr 1-2.

J. Zieliński, "Wielki Spokój", "Teksty Drugie" 1991, nr 1-2.

EFEKTY KSZTAŁCENIA:

FP1_W14

Student ma uporządkowaną wiedzę o kryteriach periodyzacji literatury polskiej, kanonicznych dziełach literackich z lat 1945-1989 oraz zna zasady analizy i interpretacji ich kontekstów kulturowych

FP1_U02, FP1_U04, FP1_U07

Student posiada podstawowe umiejętności w zakresie formułowania problemów badawczych, doboru metod i narzędzi badawczych oraz prezentowania wyników przeprowadzonych badań w sposób zgodny z normami języka polskiego. Potrafi posługiwać się podstawowymi narzędziami badawczymi z zakresu literaturoznawstwa, potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę i interpretację dzieła literackiego w celu odsłonięcia jego znaczeń, aksjologicznych horyzontów, kontekstowych odniesień do tradycji literackiej i kulturowej, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym. Posiada umiejętność referowania literatury przedmiotu, merytorycznego argumentowania i formułowania wniosków.

FP1_K06

Student ma świadomość roli wiedzy o kulturze, języku i literaturze w budowaniu tożsamości narodowej i rozwijaniu dialogu społecznego na poziomie lokalnym, krajowym i globalnym.

OPIS ECTS:

Udział w zajęciach - 30 godzin

Przygotowanie do zajęć - 70 godzin

METODY OCENIANIA

Egzamin ustny na ocenę. Losowanie zestawów egzaminacyjnych składających się z trzech pytań. Pełna odpowiedź na wszystkie daje ocenę bardzo dobrą.

KRYTERIA OCENIANIA

Bardzo dobrą ocenę (5) uzyskuje Student, który:

- ma bardzo dobrze uporządkowaną wiedzę o kryteriach periodyzacji literatury polskiej. Ma bardzo dobrze uporządkowaną i pogłębioną wiedzę o dziełach literackich kanonicznych dla lat 1945-1989 oraz zna zasady analizy i interpretacji ich kontekstów kulturowych.

- posiada bardzo dobre umiejętności w zakresie formułowania problemów badawczych, doboru metod i narzędzi badawczych oraz prezentowania wyników przeprowadzonych badań w sposób zgodny z normami języka polskiego. Bardzo dobrze potrafi posługiwać się podstawowymi narzędziami badawczymi z zakresu literaturoznawstwa, bardzo dobrze potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę i interpretację dzieła literackiego w celu odsłonięcia jego znaczeń, aksjologicznych horyzontów, kontekstowych odniesień do tradycji literackiej i kulturowej, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym. Posiada bardzo dobrą umiejętność referowania literatury przedmiotu, merytorycznego argumentowania i formułowania wniosków.

- student ma bardzo dobrą świadomość roli wiedzy o kulturze, języku i literaturze w budowaniu tożsamości narodowej i rozwijaniu dialogu społecznego na poziomie lokalnym, krajowym i globalnym

Dobrą ocenę (4) uzyskuje Student, który:

- ma dobrze uporządkowaną wiedzę o kryteriach periodyzacji literatury polskiej. Ma dobrze uporządkowaną i pogłębioną wiedzę o dziełach literackich kanonicznych dla lat 1945-1989 oraz zna zasady analizy i interpretacji ich kontekstów kulturowych.

- posiada dobre umiejętności w zakresie formułowania problemów badawczych, doboru metod i narzędzi badawczych oraz prezentowania wyników przeprowadzonych badań w sposób zgodny z normami języka polskiego. Dobrze potrafi posługiwać się podstawowymi narzędziami badawczymi z zakresu literaturoznawstwa, dobrze potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę i interpretację dzieła literackiego w celu odsłonięcia jego znaczeń, aksjologicznych horyzontów, kontekstowych odniesień do tradycji literackiej i kulturowej, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym. Posiada dobrą umiejętność referowania literatury przedmiotu, merytorycznego argumentowania i formułowania wniosków.

- ma dobrą świadomość roli wiedzy o kulturze, języku i literaturze w budowaniu tożsamości narodowej i rozwijaniu dialogu społecznego na poziomie lokalnym, krajowym i globalnym

Dostateczną ocenę (3) uzyskuje Student, który:

- ma dostatecznie uporządkowaną wiedzę o kryteriach periodyzacji literatury polskiej. Ma dostatecznie uporządkowaną i pogłębioną wiedzę o dziełach literackich kanonicznych dla lat 1945-1989 oraz zna zasady analizy i interpretacji ich kontekstów kulturowych.

- posiada dostateczne umiejętności w zakresie formułowania problemów badawczych, doboru metod i narzędzi badawczych oraz prezentowania wyników przeprowadzonych badań w sposób zgodny z normami języka polskiego. Dostatecznie potrafi posługiwać się podstawowymi narzędziami badawczymi z zakresu literaturoznawstwa, dostatecznie potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę i interpretację dzieła literackiego w celu odsłonięcia jego znaczeń, aksjologicznych horyzontów, kontekstowych odniesień do tradycji literackiej i kulturowej, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym. Posiada dostateczną umiejętność referowania literatury przedmiotu, merytorycznego argumentowania i formułowania wniosków.

- ma dostateczną świadomość roli wiedzy o kulturze, języku i literaturze w budowaniu tożsamości narodowej i rozwijaniu dialogu społecznego na poziomie lokalnym, krajowym i globalnym

Niedostateczną ocenę (2) uzyskuje Student, który

- nie spełnia kryteriów ujętych w efektach kształcenia.

Ogólna charakterystyka okresu literackiego 1945-1989.

Życie literackie w Polsce Ludowej.

Pokolenia literackie: pokolenie "Współczesności", pokolenie Nowej Fali.

Diaryści w najlepszym wydaniu: Andrzej Bobkowski, Witold Gombrowicz, Gustaw Herling-Grudziński.

Wyżyny eseistyki: Jerzy Stempowski, Zbigniew Herbert, Jan Józef Szczepański.

Dramat w trzech odsłonach: Witold Gombrowicz, Sławomir Mrożek, Tadeusz Różewicz.

Nowa powieść historyczna: Hanna Malewska, Teodor Parnicki.

Odmiany neoklasycyzmu: Jarosław Marek Rymkiewicz, Zbigniew Herbert, Czesław Miłosz.

Wielcy sceptycy: Tadeusz Różewicz, Wisława Szymborska.

Nurt religijny w poezji: Karol Wojtyła, Jan Twardowski, Anna Kamieńska.

Różne oblicza cierpienia: Aleksander Wat, Halina Poświatowska.

Odmieńcy i outsiderzy: Rafał Wojaczek, Edward Stachura, Leo Lipski.

Kresy w literaturze.

Forma wykładu z elementami dyskusji i zgaduj-zgaduli.