Współczesna kultura wizualna WNHS-HS-WKW
Wykład (WYK) Semestr zimowy 2020/21

Lektura podstawowa (obowiązkowa)

• Bal M., Wizualny esencjonalizm i przedmiot kultury wizualnej, „Artium Quaestiones” 2006, nr 17, s. 249-386.

• Mitchell W. J. T., Czego chcą obrazy, Warszawa 2013.

• Antropologia kultury wizualnej. Zagadnienia i wybór tekstów, Iwona Kurz, Paulina Kwiatkowska, Łukasz Zaremba, Warszawa 2012.

Lektura zalecana (dodatkowa, nieobowiązkowa)

• B. Gutowski, Kaplice we współczesnej kulturze wizualnej, "Artifex" nr 1, s. 65-88.

• Leśniak, Współczesne studia nad kulturą wizualną: poststrukturalistyczne klisze i krytyka anachroniczna, „Przegląd kulturoznawczy”, nr 2/2010

• Kultura wizualna w Polsce. Tom 1-2, Warszawa 2017-2018.

• Obrazy i obrazowanie w dobie mediów elektronicznych, pod red. V. Sajkiewicz, Katowice 2010.

• Sturken, Marita, & Lisa Cartwright, Practices of Looking. An Introduction to Visual Culture. Oxford 2009.

• Mersch Dieter Teorie mediów, przeł. Ewa Krauss, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2010.

• Arnheim R., Myślenie wzrokowe, Gdańsk 2011.

• Arnheim R., Sztuka i percepcja wzrokowa. Psychologia twórczego oka, Gdańsk 2004 (oryginał 1954).

• Bałus W., Efekt widzialności. O swoistości widzenia obrazów, granicach ich odczytywania i antropologicznych aspektach sztuki, Kraków 2013.

• Carroll N., Filozofia sztuki masowej¸ Gdańsk 2013.

• Fotospołeczeństwo. Antologia tekstów z socjologii wizualnej, red. M. Bogunia-Borowska, P. Sztompka, Kraków 2012.

• Freedberg D., Potęga wizerunków Studia z historii i teorii oddziaływania, Kraków 2005

• Hopfinger M., Doświadczenie audiowizualne, Warszawa 2003.

• Kociuba M., Antropologia poznania obrazowego, Lublin 2010.

• Marshall McLuhan, Wywiad dla „Playboya” w: Wybór tekstów, red. E. McLuhan, F. Zingrone, Poznań 2001, s. 327 – 385.

• Mirzoeff N., Imperium obrazów, „Czas Kultury”, 1. 2004, s. 123-138.

• Mirzoeff N., Podmiot kultury wizualnej, „Artium Quaestiones”, nr XVII, 2006, ss. 249-272 (tekst opublikowany także w Perspektywy współczesnej historii sztuki. Antologia przekładów “Artium Quaestiones”, red. M. Bryl, P. Juszkiewicz)

• Mitchell W. J. T., Nie istnieją media wizualne, „Panoptikum” 2006, nr 5, s. 313-320.

• Mitchell W. J. T., Pokazując widzenie: krytyka kultury wizualnej, „Artium Quaestiones”, 2006 nr 17, s. 273-294.

• Oblicza komunikowania wizualnego cz.1, pod red. Rafała Polaka, Rzeszów 2011. Badania wizualne w działaniu. Antologia tekstów, pod red.M. Frąckowiaka, K. Olechnickiego, Warszawa 2011.

• Obraz otwarty. Współczesna topografia wizualności, „Artium Quaestiones”, 2007 nr XVIII

• Pallasmaa J., The Eyes of the Skin: Architecture and the Senses, Chichester 2005.

• Rogoff, Subjects / places / spaces, w: Terra infirma. Geography’s visual culture, London and New York 2000, s. 14-35.

• Sturken M., Lisa Cartwright, Spectatorship, Power, and Knowledge, w: Practices of Looking: An Introduction to Visual Culture, Oxford 2001.

• Teorie komunikacji i mediów, pod red. M. Graszewicza, J. Jastrzębskiego

• Visual Culture Questionnaire, „October” 77, Summer 1996, s. 25-70.

WIEDZA

Absolwent ma podstawową wiedzę o miejscu kultury wizualnej wśród nauk humanistycznych oraz specyfice przedmiotowej i metodologicznej.

Zna zaawansowaną terminologię z obszaru badań nad kulturą wizualną.

Ma uporządkowaną wiedzę o kulturze wizualnej, obejmującą zaawansowaną terminologię oraz podstawowe metody badawcze.

Ma uporządkowaną wiedzę szczegółową w zakresie współczesnej kultury wizualnej.

Ma podstawową wiedzę w zakresie oddziaływania nurtów i teorii humanistyki, w tym filozofii i literatury na kulturę wizualną

Ma podstawową wiedzę o współczesnym życiu kulturalnym.

Ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach z zakresu badań nad kulturą wizualną

Zna i rozumie podstawowe metody analizy obiektów kultury wizualnej

Ma świadomość kompleksowych przemian kultury, złożoności i historycznej zmienności jej znaczeń.

UMIEJĘTNOŚCI

Potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje dotyczące obiektów kultury wizualnej z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów, w tym umie korzystać z zasobów internetowych instytucji kultury. Potrafi posługiwać się językiem specjalistycznym i stosować właściwą terminologię używaną do opisu i analizy obiektów kultury wizualnej.

Posiada podstawowe umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników.

Posiada umiejętność skonstruowanej logicznie wypowiedzi pisemnej i ustnej połączonej z poprawnym opracowaniem maszynopisu i prezentacji fotografii obiektów kultury wizualnej.

Potrafi przeprowadzić krytyczną analizę obiektów kultury wizualnej , poddając je interpretacji z zastosowaniem typowych metod z wiedzy o kulturze wizualnej, dla określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego, miejsca w procesie historyczno-kulturowym.

Potrafi korzystać z literatury obcojęzycznej, dotyczącej szczegółowych zagadnień z kultury wizualnej.

KOMPETENCJE

Uczestniczy w życiu kulturalnym korzystając z różnych jego form.

Egzamin w formie pisemnej (jeżeli utrzymany zostanie system zajęć on-line z wykorzystaniem technik kształcenia na odległość)

Zakres egzaminu: omówienie problemowej tezy z zakresu problematyki zajęć

Obowiązujący zakres materiału - wykład i literatura obowiązkowa

Uwaga w przypadku zdawania egzaminu on-line, jeżeli wykryte zostaną fragmenty skopiowane z Internetu, praca nie będzie przyjęta.

Ocena bdb. 81-100 pkt

Ocena db. 66-80 pkt

Ocena dst. 51-65 pkt

Tezy

1. Najważniejsze teoretyczne koncepcje medium od starożytności po współczesność

2. Miejsce obrazu we współczesnej kulturze

3. Visual studies a studia nad kulturą wizualną – koncepcja W. J. T. Mitchella

4. Wolfgang Welsh – koncepcja anestetyki

5. Jean Baudrillard – koncepcja symulakrów i jej znaczenie dla kultury wizualnej

6. Visual studies (studia wizualności) a historia sztuki

7. Zwrot piktorialny – czym jest, czy rzeczywiście zaistniał, jakie są jego przyczyny, konsekwencje zagrożenia

8. Holocaust jako problem współczesnej kultury wizualne

9. Czym jest przemoc ikoniczna

10. Hybrydyzacja jako strategia wizualności

11. Koncepcja „życia” obrazów Mitchella

12. Posthumanizm i postobraz – rozumienie pojęć

13.Postmodernistyczne strategie wizualne – transkulturowość i tożsamość

14. Prowokacja jako narzędzie w kulturze wizualnej

15. Jaka jest relacja między obrazem a rzeczywistością?

16. Kultura wizualna, a historia sztuki

17. Przedmiot i specyfika badań w obszarze kultury wizualnej

Kryteria oceniania:

Podstawą oceny jest materiał przekazany podczas wykładów oraz poznany samodzielnie przez studenta na podstawie samodzielnej lektury.

Wiedza:

ocena 2 (ndst): student nie zna podstawowej terminologii; nie posiada znajomości podstawowych problemów współczesnej kultury wizualnej i nie potrafi umieścić ich w układzie historycznym; nie ma wiedzy na temat najważniejszych problemów współczesnej kultury wizualnej.

ocena 3 (dst): student zna podstawowym stopniu terminologię; ma podstawową wiedzę o kierunkach rozwoju współczesnej kultury wizualnej.

ocena 4 (db): student zna podstawową terminologię; ma orientację w podstawowych zagadnieniach współczesnej kultury wizualnej i potrafi je, w ogólnym stopniu, umieścić w układzie chronologicznym.

ocena 5 (bdb): student zna terminologię; ma w pełni uporządkowaną znajomość podstawowych zagadnień; posiada wiedzę na temat najważniejszych zagadnień współczesnej kultury wizualnej i ich chronologii. Jego wiedza oparta jest zarówno o tok wykładów jak i literaturę przedmiotu.

Umiejętności:

ocena 2 (ndst): student nie potrafi omówić podstawowych problemów współczesnej kultury wizualnej, nie potrafi odpowiednio przedstawiać poszczególnych koncepcji i nie potrafi umieścić ich w układzie chronologicznym.

ocena 3 (dst): student potrafi jedynie w ograniczonym stopniu omówić podstawowe problemy współczesnej kultury wizualnej i przedstawić je w układzie chronologicznym.

ocena 4 (db): student potrafi odpowiednio przedstawiać podstawowe problemy współczesnej kultury wizualnej , wykazuje się podstawowym zrozumieniem ich specyfiki, popełnia jednak błędy w przytaczaniu poszczególnych koncepcji, potrafi umieścić je w układzie chronologicznym.

ocena 5 (bdb): student potrafi poprawnie przedstawiać podstawowe problemy współczesnej kultury wizualnej , potrafi formułować samodzielnie wnioski i odnosić się krytycznie do przedstawionego materiału.

Kompetencje:

ocena 2 (ndst): student nie potrafi samodzielnie analizować poszczególnych problemów problemy współczesnej kultury wizualnej , nie potrafi zapoznać się z podstawową literaturą i terminologią.

ocena 3 (dst): student potrafi jedynie w ograniczonym stopniu posługiwać się podstawowymi terminami, ma problemy z odróżnieniem specyfiki poszczególnych problemów współczesnej kultury wizualnej.

ocena 4 (db): student potrafi samodzielnie przeanalizować wybrane problemy współczesnej kultury wizualnej i poszukiwać dla nich szerszego historycznego kontekstu.

ocena 5 (bdb): student potrafi kompleksowo i krytycznie przedstawić wybrane problemy współczesnej kultury wizualnej , wykracza poza przedstawione w toku wykładów tezy i twierdzenia.

1. Wprowadzenie do problematyki Współczesnej Kultury Wizualne

2. Rola obrazu we współczesności

3. Teoria mediów

4. Postmodernistyczna kultura wizualna

5. Symulacja i symulakrum o koncepcji Jean Baudrillard

6. Strategie obrazów

7. Strategie obrazów cz. 2

8. Posthumanizm

9. Nowe media i wizualność - historia

10. Nowe media i wizualność - współczesność

11.-15. Kultura wizualna - studia przypadku

Metody dydaktyczne:

1. Wykład interaktywny w aplikacji MS TEAMS z prezentacją multimedialną,

2. Dyskusja problemowa w trakcie zajęć