Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Gramatyka opisowa języka polskiego (morfologia) WH-FP-I-1-GOJP.M-W-L
Wykład (WYK) Semestr letni 2020/21

Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)

Liczba godzin: 30
Limit miejsc: (brak limitu)
Zaliczenie: Egzaminacyjny
Metody i kryteria oceniania:

Studentów obowiązuje obecność na wykładach (dopuszczalne dwie nieobecności). Obecność ta jest kontrolowana. Samo zaliczenie wykładu odbywa bez oceny; przedmiot kończy się egzaminem pisemnym (przeprowadzanym na platformie Moodle) po semestrze letnim i z tego egzaminu wystawiana jest ocena. Aby przystąpić do egzaminu, należy zaliczyć zarówno wykład, jak i ćwiczenia z gramatyki: fonetyki i fonologii oraz z morfologii. Egzamin odbędzie się w formie testu na platformie Moodle.

Zakres tematów:

1. Przedmiot i zakres morfologii. Podstawowe pojęcia morfologii: morfem, morf, allomorfia. Opozycje morfologiczne. Typy morfemów. Słowotwórstwo a fleksja.

2. Pochodność synchroniczna (motywacja, fundacja). Problem kierunku motywacji; wielomotywacyjność; motywacja wzajemna i motywacje równorzędne.

3. Formalna struktura derywatu. Temat i formant. Typy formantów słowotwórczych: formanty afiksalne, paradygmatyczne, alternacyjne i prozodyczne. Formanty mieszane. Derywaty proste i złożone. Uniwerbizacje.

4. Struktura znaczeniowa derywatu. Znaczenie strukturalne derywatu a znaczenie realne. Parafraza słowotwórcza. Derywaty właściwe (regularne i nieregularne) a derywaty asocjacyjne. Funkcje formantów. Klasyfikacja derywatów ze względu na funkcje formantów: derywaty tautologiczne, transpozycyjne, mutacyjne, modyfikacyjne. Kategoria słowotwórcza i typ słowotwórczy.

5. Kategorie słowotwórcze rzeczowników.

6. Podstawowe pojęcia fleksji: leksem, forma wyrazowa, słowo. Identyfikacja leksemów. Problemy sporne - interpretacja imiesłowów, par aspektowych; sprawa stopnia przymiotników i przysłówków.

7. Kategorie gramatyczne polszczyzny. Pojęcie kategorii gramatycznej i jej wartości. Kategorie fleksyjne (paradygmatyczne) i selektywne (klasyfikujące); prymarnie składniowe i prymarnie semantyczne; kategorie werbalne i imienne. Leksemy odmienne i nieodmienne.

8. Kategorie imienne. Przypadek, liczba, rodzaj. Opis rodzaju rzeczownika. Problem deprecjatywności. Problem stopnia.

9. Kategorie werbalne. Tryb, czas, osoba. Problem aspektu i strony.

10. Części mowy. Kryteria klasyfikacji. Klasyfikacja tradycyjna i klasyfikacja Zygmunta Saloniego. Problemy sporne - interpretacja imiesłowó, zaimków, liczebników, przysłówków i partykuł.

11. Budowa i typy form wyrazowych. Temat fleksyjny i flektyw. Alternacje w temacie. Supletywizm. Typy słowoform: konstrukcje syntetyczne i analityczne; fuzyjne, aglutynacyjne i mieszane.

12. Fleksja imienna. Grupy deklinacyjne rzeczowników w ujęciu Jana Tokarskiego. Motywacja końcówek rzeczownikowych. Synkretyzm i homonimia form imiennych w polszczyźnie.

13. Fleksja czasownika. Przyrostki tematyczne czasowników. Grupy koniugacyjne w ujęciu Jana Tokarskiego. Czasowniki nieregularne.

Metody dydaktyczne:

Metoda podająca (wykład konwersatoryjny z prezentacją udostępnianą studentom).

Metoda poszukująca (dyskusje w trakcie wykładu, samodzielna analiza przykładów i burza mózgów na forum na platformie Moodle).

Metoda eksponująca (pokaz sposobów analizy morfologicznej).

Wykłady odbywają się w czasie rzeczywistym za pośrednictwem aplikacji MS Teams (https://teams.microsoft.com/l/team/19%3aac24e39573ca4f6cab0222da56eb5244%40thread.tacv2/conversations?groupId=c9003014-c807-4bf1-a04c-afe079a6df03&tenantId=12578430-c51b-4816-8163-c7281035b9b3), natomiast materiały dla studentów (prezentacje, ćwiczenia, lektury) są umieszczane na platformie Moodle.

Grupy zajęciowe

zobacz na planie zajęć

Grupa Termin(y) Prowadzący Miejsca Liczba osób w grupie / limit miejsc Akcje
1 każda środa, 13:15 - 14:45, sala e-learning
Anna Kozłowska 45/60 szczegóły
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku:
e-learning
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)