Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Rozwój form kancelaryjnych WNHS-AZD-RFKanc
Konwersatorium (KON) Semestr zimowy 2020/21

Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)

Liczba godzin: 30
Limit miejsc: 20
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
MS Teams: kod zespołu w20vb88
Literatura:

Literatura podstawowa:

Dyplomatyka staropolska, red. T. Jurek, Warszawa 2015.

Nawrocki S., Rozwój form kancelaryjnych na ziemiach polskich od średniowiecza do końca XX wieku, Poznań 1998.

Szymański J., Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2001.

Literatura uzupełniająca:

Chorążyczewski W., Przemiany organizacyjne polskiej kancelarii królewskiej u progu czasów nowożytnych, Toruń 2007.

Dyplomatyka wieków średnich, opr. K. Maleczyński, M. Bielińska, A. Gąsiorowski, Warszawa 1971.

Górak A., Rosyjska kancelaria akt spraw w urzędach lubelskiej gubernialnej administracji ogólnej w latach 1867-1918, Lublin 2008

Krzyżaniakowa J., Kancelaria królewska Władysława Jagiełły. Studium z dziejów kultury politycznej Polski XV wieku. Cz. I i II, Poznań 1972-1976.

Łosowski J., Kancelaria grodzka chełmska od XV do XVIII wieku. Studium o urzędzie, dokumentacji, jej formach i roli w życiu społeczeństwa staropolskiego, Lublin 2004.

Łosowski J., Kancelarie miast szlacheckich województwa lubelskiego od XV do XVIII wieku, Lublin 1997.

Sułkowska-Kurasiowa I., Dokumenty królewskie i ich funkcja w państwie polskim za Andegawenów i pierwszych Jagiellonów 1370-1444, Warszawa 1977.

Sułkowska-Kurasiowa I., Polska kancelaria królewska latach 1447-1505, Wrocław 1967.

Sułkowska- Kuraś I., Woźniakowa M., Inwentarz Metryki Koronnej..., Warszawa 1975

Wyczawski H.E., Przygotowanie do studiów w archiwach kościelnych, Kalwaria Zebrzydowska 1989

Wyrozumska B., Kancelaria miasta Krakowa w średniowieczu. Kraków 1995.

Metody i kryteria oceniania:

Ocena 2 (ndst)

EK 1 student nie potrafi wymienić form kancelaryjnych na ziemiach polskich

EK 2 student nie zna rodzajów dokumentacji występujących na ziemiach polskich

EK 3 student nie posiada podstawowej wiedzy w zakresie rozwoju kancelarii

EK 4 student nie zna budowy i rodzajów dokumentu

EK 5 student nie posiada wiedzy o dziejach Metryki Koronnej i Litewskiej

EK 6 student nie posiada wiedzy o systemach kancelaryjnych państw zaborczych

EK 7 student nie posiada wiedzy o systemach kancelaryjnych w Polsce po 1918 r.

Ocena 3 (dst)

EK 1 student potrafi wymienić form kancelaryjnych na ziemiach polskich

EK 2 student posiada podstawową znajomość rodzajów dokumentacji występujących na ziemiach polskich

EK 3 student posiada podstawową wiedzę w zakresie rozwoju kancelarii

EK 4 student posiada podstawową o budowie i rodzajach dokumentu

EK 5 student posiada podstawową wiedzę o dziejach Metryki Koronnej i Litewskiej

EK 6 student posiada podstawową wiedzę o systemach kancelaryjnych państw zaborczych

EK 7 student posiada podstawową wiedzę o systemach kancelaryjnych w Polsce po 1918 r.

Ocena 4 (db)

EK 1 student posiada umiejętność wykorzystywania wiedzy o formach kancelaryjnych na ziemiach polskich

EK 2 student posiada umiejętność wykorzystywania wiedzy o rodzajach dokumentacji występujących na ziemiach polskich

EK 3 student posiada umiejętność wykorzystywania wiedzy w zakresie rozwoju kancelarii

EK 4 student posiada umiejętność wykorzystywania wiedzy o budowie i rodzajach dokumentu

EK 5 student posiada umiejętność wykorzystywania wiedzy o dziejach Metryki Koronnej i Litewskiej

EK 6 student posiada umiejętność wykorzystywania wiedzy o systemach kancelaryjnych państw zaborczych

EK 7 student posiada umiejętność wykorzystywania wiedzy o systemach kancelaryjnych w Polsce po 1918 r.

Ocena 5 (bdb)

EK 1 student posiada bardzo dobrą umiejętność wykorzystywania wiedzy o formach kancelaryjnych na ziemiach polskich

EK 2 student posiada bardzo dobrą umiejętność wykorzystywania wiedzy o rodzajach dokumentacji występujących na ziemiach polskich

EK 3 student posiada bardzo dobrą umiejętność wykorzystywania wiedzy w zakresie rozwoju kancelarii

EK 4 student posiada bardzo dobrą umiejętność wykorzystywania wiedzy o budowie i rodzajach dokumentu

EK 5 student posiada bardzo dobrą umiejętność wykorzystywania wiedzy o dziejach Metryki Koronnej i Litewskiej

EK 6 student posiada bardzo dobrą umiejętność wykorzystywania wiedzy o systemach kancelaryjnych państw zaborczych

EK 7 student posiada bardzo dobrą umiejętność wykorzystywania wiedzy o systemach kancelaryjnych w Polsce po 1918 r.

Zakres tematów:

1. Systemy kancelaryjne na ziemiach polskich (archiwum odbiorcy, księga wpisów, akta czynności, akta spraw)

2. Geneza i rozwój polskiej kancelarii do końca XIII wieku (początki kancelarii, urząd kanclerza i jego zadania, dokument – definicja, charakter prawny dokumentu, typy dokumentu ze względu na formę i moc prawną, ze względu moc prawną (dyspozytywny, poświadczeniowy, publiczny, prywatny), ze względu na formę przekazu: oryginał, kopia, minuta, falsyfikat, transumpt, widymat, cechy zewnętrzne dokumentu, formularz dokumentu- części dokumentu i formuły zaliczane do poszczególnych części dokumentu, instrument notarialny, etapy sporządzania dokumentu, osoby biorące udział w powstawaniu dokumentu: wystawca, odbiorca)

3. Kancelaria królewska od XIV do końca XVIII wieku (organizacja kancelarii, dualizm urzędu kanclerskiego, kanclerz i podkanclerzy, kancelaria większa i kancelaria mniejsza, sekretarz wielki, niższy personel kancelaryjny: pisarze, sekretarze i ich zadania)

4. Metryka Koronna (definicja i nazwa, geneza, rodzaje ksiąg (księgi wpisów, księgi sądowe- dekretów, księgi lustracji, zawartość i charakterystyka serii ksiąg MK: wpisów, poselstw, pieczętne, spraw publicznych, metryka Mazowiecka, Metryka Ruska, księgi dekretów: sądu asesorskiego, relacyjnego i sejmowego, sądu referendarskiego, księgi lustracji) Metryka Litewska, forma ksiąg: dudka, foliał, protocolan, inducta, ekstrakt, oblata

5. Kancelarie kościelne i zakonne do 1795 roku (kancelaria biskupia i jej personel, dokumenty biskupie, księgi biskupie: acta episcopalia, libri beneficiorum, libri retaxationum, libri functionum pontificalium, acta visitationum, księgi gospodarcze: rachunki, inwentarze, kapituła: acta actorum, acta instalationum, księgi gospodarcze kapituły i diecezji; oficjał, konsystorz: acta offici, acta officialia; kancelarie parafialne: księgi metrykalne: libri baptisatorum, libri matrimoniarum, libri mortuorum; skryptoria klasztorne).

6. Kancelarie grodzkie, sądowe i ziemne w okresie staropolskim (geneza sądów ziemskich, kancelaria ziemska, początki ksiąg ziemskich: acta terrestria, zawartość ksiąg ziemskich, geneza sądów grodzkich, urząd starosty i jego funkcje zadania sądowe, księgi grodzkie: acta castriensia, rozwój funkcji ksiąg grodzkich, ekstrakt, oblata, oblatowanie)

7. Kancelaria miejska na ziemiach polskich w okresie księgi wpisów (ustrój i organizacja władz miejskich: rada, ława, wójt, sądy ławnicze, początki ksiąg miejskich, kancelaria miejska, księgi radzieckie - consularia: księgi ogólne rady np. wilikierze, księgi administracyjno-finansowe rady, np. gruntowe, księgi miejskie sądowe, księgi ławnicze- scabinalia, księgi wójtowskie- advocatalia; księgi korporacji miejskich: księgi cechów rzemieślniczych: ogólne i członkowskie, księgi brackie)

8. Kancelaria akt czynności na przykładzie Rady Nieustającej (charakterystyka systemu akt czynności, księgi protokołów: protokoły potoczne, protokoły ekspedycji, księgi aneksów, aneksy)

9. Ogólna charakterystyka kancelarii austriackiej, pruskiej i rosyjskiej w XIX i początkach XX wieku. (pruski system kancelaryjny: registratura, plany registratur, dziennik podawczy, spis, - wykaz akt; system kancelaryjny austriacki: charakterystyka, zasady, pomoce kancelaryjne, system kancelaryjny rosyjski: charakterystyka, pomoce kancelaryjne; polski system kancelaryjny: dziennik podawczy, system klasyfikacji akt, acta specialia, acta generalia)

10. Kancelaria w Polsce Odrodzonej. Unifikacja i reforma w 1931 roku. Od systemu dziennikowego, rzeczowego, do bezdziennikowego

11. Kancelaria w PRL. Nowe akty i nowe formy dokumentacji

12. Kancelaria współczesna końca XX i początków XXI wieku. Dokument elektroniczny, technika komputerowa

Metody dydaktyczne:

1. Wykład z prezentacjami multimedialnymi

2. Dyskusja w oparciu o znajomość literatury przedmiotu

3. Wykonanie pisemnych zadań domowych

4. Test pisemny semestralny

W roku akademickim 2020/2021 wykład odbywa się zdalnie na platformie MS Teams

Grupy zajęciowe

zobacz na planie zajęć

Grupa Termin(y) Prowadzący Miejsca Liczba osób w grupie / limit miejsc Akcje
1 każdy poniedziałek, 15:00 - 16:30, sala 108
Agnieszka Nalewajek 16/20 szczegóły
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku:
Kampus Wóycickiego Bud. 23
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)