Literatura: |
Literatura podstawowa:
Szymański J., Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2001.
Semkowicz W., Encyklopedia nauk pomocniczych historii, wyd. 4, Kraków 1999.
Literatura uzupełniająca:
Dudziński P., Alfabet heraldyczny, Warszawa 1997.
Dudziński P., Współczesna heraldyka i zwyczaje heraldyczne w kościołach chrześcijańskich, t. 1-2, Warszawa 2007.
Kolak W., Marecki J., Leksykon godeł zakonnych, Warszawa 1994.
Kuczyński S.K., Polskie herby ziemskie. Geneza, treści, funkcje, Warszawa 1993.
Kulikowski A., Heraldyka szlachecka, Warszawa 1990.
Piech Z., Monety, pieczęcie i herby w systemie symboli władzy Jagiellonów, Warszawa 2003.
Szymański J., Herbarz średniowiecznego rycerstwa polskiego, Warszawa 1993.
Szymański J., Herbarz rycerstwa polskiego z XVI wieku, Warszawa 2001.
Weiss A., Wybrane zagadnienia heraldyki kościelnej, „Roczniki Teologiczne” 38-39 (1991-1992), z. 4, s. 5-19.
Lileyko J., Regalia polskie, Warszawa 1987.
Maisel W., Archeologia prawna Polski, Warszawa 1982.
Maisel W., Archeologia prawna Europy, Warszawa 1989.
Sieradzka A., Kostiumologia polska jako nauka pomocnicza historii, Warszawa 2013.
Piech Z., Czy ikonografia historyczna powinna być nauką historii? w: Tradycje i perspektywy nauk pomocniczych historii w Polsce, red. M. Rokosz, Kraków 1995.
Kałkowski T., Tysiąc lat monety polskiej, Kraków 1981.
Kiersnowski R., Wstęp do numizmatyki wieków średnich, Warszawa 1964.
Kiersnowski R., Moneta w kulturze wieków średnich, Warszawa 1988.
Suchodolski S., Numizmatyka średniowieczna. Moneta źródłem archeologicznym, historycznym i ikonograficznym, Warszawa 2011.
Szwagrzyk A., Pieniądz na ziemiach polskich X-XX w., Wrocław 1973.
|
Metody i kryteria oceniania: |
Ocena 2 (ndst)
Student nie posiada wiedzy w zakresie:
1. przedmiotu badań heraldyki, falerystyki, ikonografii historycznej, archeologii prawnej, numizmatyki, kostiumologii
2. znaczenia nauk pomocniczych historii w warsztacie archiwisty
3. analizy źródeł ikonograficznych
4. znaczenia społeczno-prawnego herbów i ich budowy
5. specjalistycznej terminologii z zakresu nauk pomocniczych historii
Ocena 3 (dst)
Student posiada podstawową wiedzę w zakresie:
1. przedmiotu badań heraldyki, falerystyki, ikonografii historycznej, archeologii prawnej, numizmatyki, kostiumologii
2. znaczenia nauk pomocniczych historii w warsztacie archiwisty
3. analizy źródeł ikonograficznych
4. znaczenia społeczno-prawnego herbów i ich budowy
5. specjalistycznej terminologii z zakresu nauk pomocniczych historii
Ocena 4 (db)
Student posiada umiejętność wykorzystywania wiedzy w zakresie:
1. przedmiotu badań heraldyki, falerystyki, ikonografii historycznej, archeologii prawnej, numizmatyki, kostiumologii
2. znaczenia nauk pomocniczych historii w warsztacie archiwisty
3. analizy źródeł ikonograficznych
4. znaczenia społeczno-prawnego herbów i ich budowy
5. specjalistycznej terminologii z zakresu nauk pomocniczych historii
Ocena 5 (bdb)
Student posiada bardzo dobrą umiejętność wykorzystywania wiedzy w zakresie:
1. przedmiotu badań heraldyki, falerystyki, ikonografii historycznej, archeologii prawnej, numizmatyki, kostiumologii
2. znaczenia nauk pomocniczych historii w warsztacie archiwisty
3. analizy źródeł ikonograficznych
4. znaczenia społeczno-prawnego herbów i ich budowy
5. specjalistycznej terminologii z zakresu nauk pomocniczych historii
|
Zakres tematów: |
Treści kształcenia przedmiotu obejmują następującą tematykę:
1. Zajęcia organizacyjne
2. Podstawowe pojęcia heraldyki i budowa herbu (elementy podstawowe i dodatkowe herbu szlacheckiego: tarcza, godło, klejnot, hełm, korona rangowa, labry, trzymacze, płaszcz heraldyczny, barwy heraldyczne, strony heraldyczne, podziały tarczy i kolejność pól tarczy, figury zaszczytne, mobila, blaznowanie, zasady blazonowania, szrafowanie, szrafirunek, herbarz, terminologia heraldyczna).
3. Polskie herby szlacheckie (budowa herbu, blazonowanie, sposoby nabywania herbu, nobilitacja, adopcja herbowa, indygenat, nagana i oczyszczenie szlachectwa, ród heraldyczny, różnice pomiędzy herbami szlacheckimi w Polsce i na zachodzie Europy).
4. Polski herb państwowy i herby ziemskie (geneza herbu państwowego, pieczęć majestatowa króla Przemysła II 1295 r, wygląd godła (stylizacja heraldyczna Orła) za ostatnich Piastów, Jagiellonów, władców elekcyjnych, znajomość herbów rodowych władców elekcyjnych, budowa herbu Rzeczypospolitej Obojga Narodów, herb z czasów powstań narodowych listopadowego i styczniowego, herb Polski po odzyskaniu niepodległości, herb z 1927 r. wg projektu Zygmunta Kamińskiego, godło państwowe w PRL-u, godło współczesne) herby ziemskie za Kazimierza Wielkiego, herby ziemskie w statucie Jana Łaskiego).
5. Heraldyka kościelna (budowa herbu kościelnego, oznaki godności w herbach dostojników kościelnych, godła i monogramy zakonów).
6. Podstawowe pojęcia falerystyki (przedmiot badań falerystyki, ordery ich geneza, insygnia orderów i elementy, najstarsze polskie ordery i odznaczenia).
7. Polskie ordery i odznaczenia(najważniejsze polskie ordery i odznaczenia, ich historia, system orderowo-odznaczeniowy) .
8. Ikonografia historyczna jako nauka pomocnicza historii (przedmiot ikonografii historycznej, źródła ikonograficzne - przykłady, przekazy ikonograficzne)
9. Atrybuty, emblemat, symbol, symbolika chrześcijańska.
10. Przedmiot badań archeologii prawnej.
11. Ceremoniał koronacyjny i pogrzebowy królów polskich.
12. Podstawowe pojęcia numizmatyki definicja i budowa monety, stempel monety, jego analiza, prawo Kopernika-Greshama, system monometaliczny, system bimetaliczny, jednostka wagowa, jednostka obrachunkowa, próba mennicza, stopa mennicza, reforma monetarna Karola wielkiego, funt karoliński i system monetarny oparty na funcie karolińskim, grzywna, marca, grzywna jako jednostka obrachunkowa w systemie denarowym, grzywna jako jednostka obrachunkowa w systemie groszowym, kopa sexagena, regale mennicze).
13. Systemy pieniężne na ziemiach polskich (system denarowy, denar, brakteat, system groszowy, grosz praski, grosz krakowski, system złotowy (złotowo-talarowy), złoty polski, dukat, floren, czerwoniec, talar, półkopek, tymf, boratynki, szeląg, grosze).
14. Kostiumologia jako nauka pomocnicza historii.
15. Zaliczenie
|