Literatura: |
Literatura podstawowa:
Gasiul, H. (2020). Psychologia osobowości. Nurty teorie koncepcje. Warszawa: Diffin. Wydanie 3.
Pervin, L.A., Cervone, D. (2011). Osobowość. Teoria i badania. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Strus, W. Cieciuch, J. (2014). Poza wielką piątkę - przegląd nowych modeli struktury osobowości. Polskie Forum Psychologiczne, 19(1), 17-49.
Literatura uzupełniająca:
McCrae, R., Costa, P. (2005). Osobowość dorosłego człowieka. Kraków: Wyd. WAM.
Oleś, P. K. (2003). Wprowadzenie do psychologii osobowości. Warszawa: WN Scholar.
Hall, C.S., Lindzey, G., Campbell, J.B. (2004). Teorie osobowości. Warszawa: PWN.
Strelau, J. (2006). Osobowość jako zespół cech. W: J. Strelau (red.). Psychologia. Podręcznik akademicki t. 2 (s. 525-560).
Strus, W., Cieciuch, J., Rowiński, T. (2014). The Circumplex of Personality Metatraits: A Synthesizing Model of Personality Based on the Big Five. Review of General Psychology, 18(4), 273–286.
|
Metody i kryteria oceniania: |
Weryfikacja: egzamin
Warunkiem zaliczenia wykładu jest uprzednie zaliczenie ćwiczeń. Przedmiot kończy się egzaminem pisemnym (zestaw 30 pytań z wielokrotnym wyborem lub do uzupełnienia). Zaliczenie egzaminu wymaga odpowiedzi na minimum 15 pytań. Ocena dobra od minimum 20 poprawnych odpowiedzi, bardzo dobra od 25. Dopuszczalna jest forma egzaminu ustnego.
|
Zakres tematów: |
1. Wprowadzenie. Wiedza potoczna a wiedza naukowa o osobowości. Pojęcie osobowości. Miejsce psychologii osobowości wśród innych dyscyplin psychologii. Podstawowe problemy psychologii osobowości. Kryteria teorii osobowości.
2. Podstawowe nurty teoretyczne w psychologii osobowości. Sposoby interpretacji cech we współczesnej psychologii. Podejście dyspozycyjne i podejście deskryptywne
3. Model Wielkiej Piątki a Pięcioczynnikowy Model Osobowości i Pięcioczynnikowa Teoria Osobowości
4. Patologiczna Wielka Piątka – nowe modele zaburzeń osobowości w ujęciu DSM-5 oraz ICD-11
5. Poza Wielką Piątkę: model HEXACO i alternatywne modele cech niższego rzędu
6. Cechy wyższego rzędu – empiryczne odkrycie i znaczenie teoretyczne. Cybernetyczna Teoria Wielkiej Piątki
7. Kołowy Model Metacech Osobowości
8. Kontrowersje wokół teorii cech – charakterystyczne przystosowania, sytuacjonizm, dynamika, indywidualność
9. Od teorii uczenia się do teorii poznawczo-społecznych. Poznawcze teorie osobowości
10. Klasyczne teorie psychoanalityczne
11. Teorie neopsychonalityczne. Teorie relacji z obiektem
12. Teorie nurtu organicystycznego. Teorie egzystencjalne i narracyjne ujęcia osobowości
13. Personalistyczna koncepcja osobowości
14. W kierunku integracji i syntezy wiedzy o osobowości człowieka
|