Biologia populacji ludzkich WF-OB-BPOP
Wykład (WYK) Semestr letni 2022/23

Beaglehole, Robert, Ruth Bonita, and Tord Kjellström. Podstawy epidemiologii. Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera. Oficyna Wydawnicza, 2002.

Buikstra J.E., Ubelaker D.H., 1994, Standards for data collection from human skeletal remains., Proceedings of a seminar at the field Museum of Natural History., Arkansas,

Głąb H., Szostek K., 2000, Chemia kości - metody, możliwości, interpretacje., Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego, Warszawa,

Malinowski A, Strzałko J.,(red.) 1989. Antropologia. PWN, Warszawa – Poznań.

Holzer J.Z., 2003, Demografia, PWE, Warszawa,

Piontek J., 1999, Biologia populacji pradziejowych, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.

Piontek J., Malinowski A.,(red.) 1985, Teoria i empiria w Polskiej Szkole Antropologicznej. Wyd. Nauk. UAM, (część: III i V)

Strzałko J., Henneberg M., Piontek J., 1976, Populacje ludzkie jako systemy biologiczne, PWN, Warszawa.

Strzałko J., Ostoja-Zagórski J., 1995, Ekologia populacji ludzkich. Środowisko człowieka w pradziejach, Wyd. Naukowe UAM, Poznań.

White T.D., Folkens P.A., The human bone manual., Elsevier Academic Press, Oxford, 2005,

Wolański N., 2006, Ekologia człowieka. T. 1. Wrażliwość na czynniki środowiska i biologiczne zmiany przystosowawcze, Wyd. Nauk. PWN SA, Warszawa.

Wiedza:

1. student wie czym zajmuje się biologia populacji ludzkich, biodemografia, epidemiologia.

2. student zna metody oceny reakcji morfologicznych kośćca na działanie czynników środowiskowych.

Umiejętności:

1. student potrafi scharakteryzować podstawowe pojęcie z zakresu biologii populacji ludzkich, biodemografii, epidemiologii.

Kompetencje:

1. student ma świadomość znaczenia wpływu szeroko pojętych czynników środowiskowych, czynników genetycznych na organizm i populację ludzką

Wiedza studenta oceniana na podstawie wyników testu podsumowującego.

100-85 bardzo dobry

85-80 dobry plus

80-70 dobry

70-65 dostateczny plus

65-51 dostateczny

51-0 niedostateczny

Zakres tematów:

1) Podstawowe pojęcia. Czym zajmuje się biologia populacji ludzkich. Człowiek jako element środowiska.

2) Szkielet jako źródło informacji o wieku, płci, stanie biologicznym w chwili śmierci. Metody oceny płci, wieku. Rekonstrukcja cech biologicznych osobnika na podstawie szkieletu; rekonstrukcja wysokości ciała, masy ciała; morfologiczne reakcje na warunki życia w populacjach pradziejowych (markery stresu); ocena stanu zdrowia osobnika/populacji; paleopatologia; paradoks osteologiczny.

3) Procesy adiustacji, adaptabilności, adaptacji u człowieka. Proces adaptacji genetycznej, klimat a adaptacja, biokulturowe czynniki adaptacji.

4) Mikroewolucja człowieka: definicja, podstawowe pojęcia, selekcja naturalna, dryf genetyczny, mutacje, migracje, trendy mikroewolucyjne, biokulturowe czynniki mikroewolucji.

5) Zmienność biologiczna człowieka.

6) Biodemografia: opis demograficzny grupy ludzkiej, wielkość i gęstość populacji, struktura populacji według płci i wieku, wzrost populacji, reprodukcja, płodność, wymieralność, przyrost naturalny, systemy kojarzeń, migracja.

7) Epidemiologia. Podstawowe pojęcia, ewolucja chorób.

Zajęcia prowadzone przy wykorzystaniu slajdów, artykułów naukowych. Weryfikacja efektów kształcenia: przeprowadzenie pisemnego testu podsumowującego.